Nan Ebanghelyo ay Insolat Marcos
Nan Makwani Maipoon isnan Ebanghelyo ay Insolat San Marcos
Nan nangisolat isnan Ebanghelyo ay nay et si Marcos ay anak Maria ay esa ay kachangyan ay iJerusalem (Nan Inik-ikkan nan Apostoles 12:12). Nan kaangsanan ay mangad-achar isnan Biblia et kanancha ay siya met laeng si Juan Marcos ay kayong Bernabe (Colosas 4:10) nan nakieey ken cha Pablo ken Bernabe isnan laplapon nan nenfaatancha ay en nangipalawag isnan Khawis ay Chamag (Nan Inik-ikkan nan Apostoles 12:25; 13:5). Ammo tako akhes ay si Marcos et kadwan Apostol Pedro (1 Pedro 5:13), ya kanan akhes nan kaangsanan ay si Pedro nan nensolowan Marcos isnan inang-angnen ya insos-olon Apo Jesus.
Insolat Marcos nan Ebanghelyo ay nay isnan katakhotakho ay Gentil, am-amed nan iRoma, isonga akit nan intapina ay naipadto isnan Chaan ay Tolag mo cha San Mateo ken San Lucas. Inlatakna akhes nan tapina ay okhali ya kalin si Judio tatno maaawatan nan Gentil. Ilaenyo nan Marcos 3:17; 5:41; 7:1-4,11,34.
Nan nay Khawis ay Chamag ay insolat Marcos et ipaammona ay si Jesus nan Anak si Takho ya nensilsilfi ken Apo Dios ya isnan katakhotakho. Nan bersikolo ay kaamongan nan nay et 10:45: “Tay olay sak-en ay Anak si Takho et egay ak inmali ay masilfiyan, mod-i ket ta ensilfi ak isnan takho, ya ta ichowak nan fiyagko ay mensaka isnan ang-angsan.”
Laychen Marcos ta maawatan nan menfasa koma isnan solatna ay kad-in ang-angnen Jesus nan khawis, isonga ang-angsan nan inokhodna ay inang-angnen Jesus mo nan insos-olona. Inpailana ay tet-ewa nan kamabfalin ya kalebfengan Jesus ay Anak Apo Dios isnan nangokhochana isnan katataa ay inang-angnen Jesus isnan nangakhasana isnan nenkasakit, ya nan nangipakaanana isnan anito.
Nan anongos nan liblo (16:9-20) et maid isnan inmona ay kopiya ay naisolat isnan kalin si Griego, isonga nan manemkan nan kaangsanan et faken si Marcos nan nangisolat sina.
Nan Linaona
Nan nenpap-alawakhan Juan Bautista ya nan nensagkhanaan Jesus ay en-isolo 1:1-13
Nan nen-isos-olowan Jesus id Galilea 1:14 - 9:50
Nan nen-isos-olowan Jesus mailapo id Galilea engkhana id Jerusalem 10:1-52
Nan inmod-ochi ay chomingkhon Jesus ya nan nateyana 11:1 - 15:47
Nan kasin natakhowan Jesus 16:1-8
Nan nenpail-an Jesus ya nan naipalamakhana id chaya 16:9-20
1
Nan Maipoon ken Juan Bautista
(Mateo 3:1-12; Lucas 3:1-18; Juan 1:19-28)
1 Siya na nan mailogkhiyan nan Khawis ay Chamag maipoon ken Jesu Cristo ay Anak Apo Dios. 2 Inpaisolat Apo Dios ken Isaias ay mamadtona nan nay:
“Chey, faalek nan faak ay mang-ona mo sik-a,
ta isakhanana nan kew-am.”*Ilaenyo nan Malakias 3:1.
3 “Wad-ay isnan ponchag nan mangifogfokhaw ay mangwanin,
‘Isakhanayo nan chalan nan Apo,
enletkhenyo nan ikwana.’ ”†Ilaenyo nan Isaias 40:3.
4 Et siya chi ya inomchan si Juan Bautista isnan ponchag, sa na't inpalawag, “Ibfafawiyo ta chokokhanyo‡Nan esang ay kali isnan Griego et sakopena nan chwa ay kali isnan Ikholot, fafawi ya chokog. nan fasolyo ya enpafonyag kayo, ya at pakawanen Apo Dios chakayo!” 5 Et nakhogkhog-oy cha nan takho ay inmey ken siya, ay nalpo isnan am-in ay kabfakhaang nan Judea, ya nan omili ay nalpo id Jerusalem. Nenfafawi cha ay cha nangibfakha isnan fasolcha, et finonyakhan Juan chaicha isnan wanga ay Jordan. 6 Nan fachon Juan et innafe ay chotchot si kamelio, ya nenfabfalikes is kochil. Sa et chochon ya itlog si aleg nan inkatkatakhona.
Nan Sos-olon Juan Bautista
7 Inpalawag Juan ay mangwanin, “Wad-ay nan at maisokat ken sak-en ay wadwad-ay nan kamabfalina, ya ad-i ak maikali ay olay enyoko ay mamadfad isnan taked nan pallokana. 8 Sak-en fonyakhak chakayo isnan chanom, ngem siya, at fonyakhana chakayo isnan Ispirito Santo.”
Nan Nafonyakhan Jesus
(Mateo 3:13-17; Lucas 3:21-22)
9 Siya chi ay timpo nan inomchanan Jesus ay nalpo id Nazaret ay esa'y ili isnan Probinsiya ay Galilea. Et finonyakhan Juan siya isnan wanga ay Jordan. 10 Osto ay fomala si Jesus, ket ay inilana kannay ay nenkaookang nan chaya ya cha khomwab ken siya nan Ispirito Santo ay kag ilan si kalopati. 11 Sa et wad-ay id chaya nan nenkali ay nangwanin, “Sik-a nan laylaychek ay Anakko. Malaylaychan ak ken sik-a.”
Nan Nateptepngan/Namadpachasan Jesus
(Mateo 4:1-11; Lucas 4:1-13)
12 Osto'y siya chi inkaan nan Ispirito Santo si Jesus ay omey isnan ponchag. 13 Nentee siya ischi is epat poo ay akhew ay nanas-ailowan Satanas. Kecheng nan cheycha'y atap ay enkik-iwi nan wad-ay ischi. Et wad-ay nan angheles ay namadfachang ken siya.
Nan Nangayakhan Jesus isnan Inmona ay Disipolosna
(Mateo 4:12-22; Lucas 4:14-15; 5:1-11)
14 Idwani, naifalod si Juan. Sa et tinmoli si Jesus id Galilea ay en nangipap-alawag isnan Khawis ay Chamag ay nalpo ken Apo Dios. 15 Kinwanina, “Wad-ay et nan naischo ay timpona, nganngani et nan en-ap-apowan Apo Dios. Ibfafawiyo ta chokokhanyo nan fasolyo ya mamati kayo isnan Khawis ay Chamag.”
16 Issan cha lomaosan Jesus is kailit nan fayfay id Galilea, inilana nan sin-akhi ay cha Simon ken Andres ay mangisabsabwag isnan tafokorcha is kafayfay, tay siya nan chonocha. 17 Sa et kinwanin Jesus, “Maifoweg kayo ken sak-en, ta isolok nan angnenyo'y mangamong isnan takho ken sak-en.” 18 Chag-as cha't ya taynan isnan tafokorcha sa cha't naifoweg ken siya. 19 Natnat-an si Jesus is akit, ke na't inila nan sin-akhi akhes ay cha Santiago ken Juan ay an-ak Zebedeo. Wad-ay cha is kafangkacha ay cha manginongnong isnan tafokorcha. 20 Sa na't inayakhan kannay chaicha, et tinaynancha is kafangka si amacha ay Zebedeo ya nan cheycha'y laglagfowencha, sa cha't naifoweg ken Jesus.
Nan Nangipakaanan Jesus isnan Anito
(Lucas 4:31-37)
21 Sa cha't inmey id Capernaum, ya osto ay Sabfacho ay tengaw, sinomkhep si Jesus isnan sinagoga, sa et nen-isolo. 22 Nataataa cha isnan ikkana ay en-isolo tay wad-ay pet nan kalebfengana, ad-i kag isnan mimistolon si lenteg. 23 Ya ket ay wad-ay nan esang ay lalaki is kasinagoga ay naan-anitowan, 24 ay nenfokhaw ay mangwanin, “Sik-a Jesus ay iNazaret, ngag nan fiyangmo ken chakami? Ay inmali ka ngen ay mamakawas ken chakami? Ammok mo sino ka. Sik-a nan Nasantowan ay faan Apo Dios.” 25 Ngem yinangyangan Jesus ay nangwanin, “Khenekmo! Komaan ka ken siya!” 26 Ket ay inpapayegpeg nan anito siya, sa et nen-awe ay finmala ken siya.
27 Nataa cha am-in sa cha't apaten ay mangwanin, “Ngag man na? Tekteken na ay sos-olo! Wad-ay pet nan kalebfengana ay mamilin isnan anito ya angnencha nan ibfakhana.” 28 Ket ay nenkaiwawalakhawag kannay nan maipoon ken siya isnan olay entona isnan am-in ay sakop nan ili ay Galilea.
Nan Nangipakhawisan Jesus isnan Katokhangan Simon ya nan Tapina
(Mateo 8:14-17; Lucas 4:38-41)
29 Sa et kinmaan cha Jesus is kasinagoga, ya inmey cha is afong cha Simon ken Andres, ya naifoweg cha Santiago ken Juan. 30 Wad-ay ischi nan fafai ay katokhangan Simon ay maseseyep tay enpodpochot. Infaagcha kannay ken Jesus nan maipoon ken siya. 31 Inmey si Jesus isnan kawadna sa na't egnan nan limana ay nangipafangon ken siya, ket ay nenkakakaan nan pochotna. Siya chi ya sa na't panganen chaicha.
32 Isnan chey ay sedsechemna ay nalonokhan nan akhew, inyeycha ken siya nan am-in ay masasakit ya nan naan-anitowan. 33 Ya nap-onap-on cha nan omili is kaawwichan ya kapantew. 34 Et inpagkhawisna nan angsan ay nenkasakit isnan nateketeken ay sakit ya cha na inpakaan nan angsan ay anito. Inpawana nan enkaliyancha tay ammocha mo sino siya.
Nan Nenpap-alawakhan Jesus id Galilea
(Lucas 4:42-44)
35 Issan talan-o ay sisya'y egay napat-a, naligwat si Jesus ya inmey isnan maid paat tagtakhowan ay en nenlowalo. 36 Sa et inmey cha Simon ya nan iib-ana ay en nangan-anap ken siya. 37 Ya osto ay inchanancha siya ke cha't kanan, “An-anapencha pay am-in sik-a.”
38 Sa na't kanan, “En tako akhes isnan sanacha'y kabfakhaang ta enpalawag ak, tay siya nan chadlos khotok nan inmaliyak.” 39 Et finaatna nan olay entona id Galilea ay en nenpap-alawag isnan sinagogacha, ya cha na inpakaan nan anito isnan nenkaan-anitowan.
Nan Nangipakhawisan Jesus isnan Nakolit
(Mateo 8:1-4; Lucas 5:12-16)
40 Idwani sinmag-en ken siya nan esa'y nakolit ay nensegseg-ang ya nenfalintomeng ay nangwanin, “Mo sa ya laychem, et mabfalin ay pakhawisem sak-en.”
41 Naseg-ang si Jesus sa na't kinappos ay nangwanin, “Laychek, khomawis ka.” 42 Ya ket nenkakakaan nan kolitna ya khinmawis siya. 43 Sa et chadlos finilin Jesus siya ay nangipakaan 44 ay nangwanin, “Ilaem ta ad-im ifab-aag isnan olay sino. Engka't magtek paila isnan pachi, sam et en ichoo nan chaton maipoon isnan khinmawisam ken Apo Dios ay kag isnan infilin Moises, ta mangipaila isnan takho ay khinmawis ka.”§Ilaenyo nan Levitico 14:10-32.
45 Nay met achi issan kinmaanana ke na't onanig okhookhochen nan inmat, et nay ad-i mabfalin ay enpap-aila si Jesus ay omey isnan il-ili mod-i ket nentetee siya id ilit, ya cha inmey nan katakhotakho ay nalpo isnan olay entona ken siya.