12
Unyaka arherhe aki abi irham imang
(Umat 21.33-46; Irh 20.9-19)
Uyesu arherhe unyaka arherhe adzise umbɔ, agɛ, <<Utsa uwɔɔ akau icang inebi, adzin ufɔm adzipuwe icang hã, asim ughwee ri ifa ukpuku upayi amɛ̃ ikpũrhũ inebi ha, ikɛi atar akang utsurha udedetamgbɔ uwu idzɛu. Mɔcɛ unga atsu abɔɔ abi irham imang ri icang hã, na azĩã abĩ akase. Ivang iyiki ikɔng inebi ha iki iwe, unga adene ugãrhãnga azĩ ra abi irham imang ri icang hã, ayɛise ikpũrhũ inebi ri icang hã. Bɔr abi irham imang hã adzur ugãrhã hã, akwɛr unga, na awayiwe unga nggu abok aka atãrhã. Mɔcɛ unga adene ugãrhũ uwɔɔ, umbɔ akwɛr uwu ha ni itsia, na ayɛia unga. Unga anang adene uwɔɔ, uwu ha umbɔ afɛrkumbɔ unga. Unga adene abɔɔ arhɛrhɛ, abi irham imang hã akwɛr abɔɔ, na afɛre abɔɔ.
<<Unga abɔra unera unying unga aka idene, ungwɛ̃nga aka abema. Unga adene unga uwu imaataka, na agɛ, <Awuri idzowukumbɔ igɔng ru ungwɛ̃mum.>
<<Bɔr abi irham imang hã agɔr adɔkambɔ agɛ, <Uwuku ugha ukam icang hã nuwi. Àka aba umɛn ifɛre unga, nu icanga iwu iyimɛn.> Nggee umbɔ adzur unga afɛre unga, na atare ukoma ru undzing ufɔm icang hã.>>
Uyesu arhusa umbɔ agɛ, <<Uner icang hã awuri ikorha aguse? Awuri iba atsĩme abi irham imang hã na adzowe icang hã ra abɔɔ. 10 Umbi aka avarhumbi ri itsɛng Arherhu-Num akirakɛ aka agɔr ugɛ,
<< <Utarhkpi abi idzin aka akpɛ̃,
ukpɔ uwu utarh ãgboki idzin.
11 Uteijee ha unga akorha akɛrɛ,
awu ubin igbigba ra asumɛn.>*Àka anyã ikɛi: Amb 118.22,23.>>
12 Mɔcɛ umbɔ abee udĩ ukpuku udzur unga, ubinkutsu umbɔ ahwɛngmbɔ ugɛ arherhe unyaka arherhe ha iwu ra atsimbɔ. Bɔr umbɔ agũ iwei anera, ngge itsu umbɔ neke unga na azĩmbɔ.
Arhusu ifai ikirbi abĩ ru Ukaisar
(Umat 22.15-22; Irh 20.20-26)
13 Akɛrɛ aka amaa umbɔ adene abi Ufarisi abɔɔ nu aner Uhiridu umbɔ azĩ adeyi Uyesu ri irhɛm arherhanga. 14 Umbɔ aba agɔr unga agɛ, <<A umarhem, umɛn ihwɛngmɛn ungo urhiku uner. Anera kishoo awu ubina unying ru ungo, ubinkutsu amɛ̃ngo ashike nggu iwiwe uner, bɔr ungo umesuwe utsĩndĩ Unum ri idzidzɛrhe. Ungo unyã imɛ̃ngge umɛn ifase ikirbi abĩ ru Ukaisar use isi imɛ̃ngge? 15 Umɛn ifai use umɛn neke ififai?>>
Bɔr Uyesu ahwɛnga ukpukpetambɔ. Unga agɔr umbɔ agɛ, <<Awu use utsu umbi andeya umum? Àka akũwã ishaa imang hã umbɔ iki ikũ afai ikirbi abĩ ru umum inya.>> 16 Umbɔ aka akowe ishaa imang hã, unga arhusa umbɔ agɛ, <<Uzirhzĩ ukpirɛ nu itsok ikɛrɛ iwu iki ungamɔ?>>
Umbɔ agɛ, <<Iki Ukaisar.>>
17 Uyesu agɔr umbɔ agɛ, <<Àka adzowe Ukaisar ubin ukpunga na adzowe Unum ubin ukpu Unum.>>
Umbɔ adzeidzeu akarhãrhã ru unga.
Arhusa arherhe isoka akpe
(Umat 22.23-33; Irh 20.27-40)
18 Abi Usaduki abɔɔ, abika agɔr agɛ isok ra akpe ishingge, aba ru Uyesu nggu irhirhusa. 19 Agɔr unga agɛ, <<A umarhem, Umusa atsɛnga umɛn ugɛ unera aba akpea na abɔre utsɛ̃nga ashia ra awɛkaci, awu ufang ungwɛ̃mbɔ anyangu utsɛ̃rhãpfu ha amare awɛkaci ru ungwɛ̃mbɔ. 20 Abɔɔ rabɔ utɔɔva awu angwɛ̃ uyi akatsak. Uwu inggbaashia apfuna, na akpe ashia ru ungwɛ̃. 21 Uwu uvaa ikɛi apfunu utsɛ̃rhãpfu ha, iganga akpea, ashia ru ungwɛ̃. Uwu untaar rimi hã. 22 Rimi hã kishookambɔ utɔɔva ha, asi ibɔrukumbɔ ungwɛ̃. Ri imimasha utsɛ̃rhãpfu ha ikɛi akpea. 23 Ri isok ra akpe awuri iwu utsɛrha ungamɔ ru umbɔ? Ubinkutsu kishookambɔ utɔɔva apfunumbɔ unga.>>
24 Uyesu agɔr umbɔ agɛ, <<Umbi asi igbambi irhak umbi aka asi ihwɛngmbi itsɛng Arherhu-Num use ijeenga? 25 Ivangyɛ abika akpukpe aka isok, asi ípfunumbɔ use adzowukumbɔ ipfuna, umbɔ awuri iwe ru nyaki ípfu itser-Num ra afã. 26 Ra arherhi isok ra akpe, umbi anasi ivarhumbi akɛrɛ ha ru ubvur Umusa, ri isarhe ufum uku ugar urha? Unum aka agɔr Umusa agɛ, <Umum iwu Unum uwu Uibrahim, nu uwu Uishaku, nu ikɛi uwu Uyakubu.>Àka anyã ikɛi: Idzi 3.6. 27 Unga asi iwea Unum uwu abika akpe, bɔr unga awu uwu abi urhɛ. Umbi agba irhak iki ibewe!>>
Ikpem iki igɔng
(Umat 22.34-40; Irh 10.25-28)
28 Utsa uwɔɔ uwuku umesuwe Ikpem aba agũ umbɔ adɛ̃ɛ̃ uning nggu adɔka. Unga aka agũ ugɛ Uyesu adzowe umbɔ irhɛm iyiki ize, unga arhusa unga agɛ, <<Kishoo ikpem, iyikisong iwu iki igɔnga?>>
29 Uyesu agɔr unga agɛ, <<Iki igɔnga iwu nggɛɛ agɛ, <Àka agũ umum umbi abi Uisrairha, Uteijee Unummɛn, awu Uteijee unying. 30 Ubemu Uteijee Unumngo nggu amɛnngo kishoo, nggu urhɛngo kishoo, nu ihwihwɛngngo kishoo, nu nggu ikerngo kishoo.>Àka anyã ikɛi: Iva 6.4,5. 31 Iyi ivaa ha igɛ, <Ubemu undɔkango ru nyaka ungo uku ubemi itsingo.>§Àka anyã ikɛi: Urha 19.18. Íkpem iyɔɔ isi inangngge iyɛrɛ ha.>>
32 Uwuku umesuwe ikpem ha agɔr Uyesu agɛ, <<Ungo urhika ra arherhango uku urherhe ugɛ Unum awu unying uwɔɔ ashia bɔr unga. 33 Ubema unga nggu amɛnngo kishoo, nu ihwihwɛngngo kishoo nu ikerngo, nu ubemu udɔkango ru nyaki itsingo, ananga izũwã iyiki ikpikpĩĩ nu idɛm-Num.>>
34 Uyesu aka agũ unga arherha arherhe itsoi, unga agɔr unga agɛ, <<Ungo uku ukhapungo nggu Iyɛrhe Unum.>> Mɔcɛ unera asi irhusunga ubin ukpɔɔ.
Arhusa arherhe ri itsi Ukiristo
(Umat 22.41-46; 23.1-36; Irh 20.41-47)
35 Uyesu aka adɛ̃ɛ̃ amesuwe ru ufɔm Iya-Num unga arhusa agɛ, <<Awu use utsu abika amesuwe Ikpem anu igɔr agɛ Ukiristo awu ungwɛ̃ Udauda? 36 Udauda nibikanga, ri ijee Ipfu Isarsatangge unga agɔr agɛ,
<< <Uteijee agɔr Uteijeemum agɛ,
usei ru ubok ughamum,
<<Utsɛku umum iki itsu anggamtsakngo
ru andaidakngo.>> >*Àka anyã ikɛi: Amb 110.1.
37 Udauda nibikanga ayisu Ukiristo agɛ, <Uteijee.> Awuri ikorha aguse ru Uteijee awu ungwɛ̃ ru Udauda?>>
Nggaa ikikɔng anera ikpeto ru unga nggu itɛnamɛn.
Uyesu ayare igoi abika amesuwe Ikpem
(Umat 23.1-36; Irh 11.37-54; 20.45-47)
38 Ri imesanga, Uyesu agɔr agɛ, <<Àka akpɔm amɛnmbi nggu abika amesuwe Ikpem, umbɔ abee itsĩm atorho akagɔng azɛ̃rhã, abee anera aghwe umbɔ ri inang izɛɛ, 39 ikɛi umbɔ abee anera adzise umbɔ anang isei aka aze ra abã ifɛn-Num, nu anang isei aka aze ra anang irhowa. 40 Umbɔ awu abika aghawe abin atsɛ̃rhãpfu na avur ayambɔ, na adarhi ider ifɛn-Num iyi igbana. Ikpũ umbɔ awuri itsu umbɔ ufai akarhãrhã.>>
Izũwũ utsɛ̃rhãpfu
(Irh 21.1-4)
41 Uyesu asei ri ifɛna ra anangkɛ umbɔ iki itsu izũwã ri Iya-Num, azɛrhe anera iki itsuyiwe uhwɛk ri ijara izũwã. Abɔɔ abi ubin arhɛrhɛ atsu uhwɛk urhɛrhɛ. 42 Mɔcɛ utsũwũ utsɛ̃rhãpfu uwɔɔ, aba atsuke ungwɛ̃rhĩ íshaa imang ivaa iki isi iwengge ubin.
43 Uyesu ayisa angwɛ̃ imesanga aba ru unga, agɔr umbɔ agɛ, <<Umum indɛyiwa umbi idzidzɛrhe, ubinkpi utsũwã utsɛ̃rhãpfu uwurɛ aka atsu ri ijara izũwã hã, inangngge iyimbɔ aka adzowe kishoo. 44 Kishoo adzowe ra arhɛrha abinmbɔ aka awe, bɔr unga ri itsũwãnga, unga adzowe kishoo ubinkpi unga aka awe ra ukpɔ.>>

*12:11 Àka anyã ikɛi: Amb 118.22,23.

12:26 Àka anyã ikɛi: Idzi 3.6.

12:30 Àka anyã ikɛi: Iva 6.4,5.

§12:31 Àka anyã ikɛi: Urha 19.18.

*12:36 Àka anyã ikɛi: Amb 110.1.