24
I Aisake Beto I Ribeka
1 Ego i Ebarahami sa kopira sa sa baragoso beto na totoso kakasana sa suvere sisa, beto i Iahova sa manania pa doru na toa. 2 Ego ko pira saunia i Ebarahami sa na ona nabulu, isa sa kuta uananiria doru na vei isa tana, <<Mu vakolea na limamu pa kauru avaqu, ko 3 ma vamauligo ara sao pa isongona i Iahova, na Tamasa pa noka beto na Tamasa pa peso, ko munake teku vania na tudia rereko ira na tinoni Kenani ketakoi qa korapa suvere ara sa na tuqu marene 4 goto pa gugusu tu taqu beto tadira na tavitiqu tu sa muna lao beto muna teku vania kai maqota si Aisake na tuqu marene ara,>> sau.
5 Poni pira tu sau sa na nabulu, Kita mi daiona tuti lamesiu ara pa ia lani na rereko. Ai vei ba tonia tu mule lao pa gugusu ketakoi qu koko lame vei ao sa na tumu marene? saunia.
6 <<Poni pira sau si Ebarahami, Mu vainongoro vatale ao ko Muke toni mulenia ketakoi na tuqu marene>> ara. 7 <<I Iahova, na Tamasa pa noka, isa sa toni votunisiu pana tatamana tana tamaqu beto pa ia ketakoi qa podo lame vei, isa sa parangasiu beto isa sa maulu lame taqu totonai pira sau, <Tadira na tutimu ao mana vaniria sa na ia alepi> sau. Isa mina garunu lao momoenia sa nona mateana ko muna boka teku vania kai maqota ketakoi sa na tuqu marene ara. 8 Vei mina daiona tutigo mule sa na rereko sa, ao sa muna talegasania gu sa na maulu taqu goto na tuqu marene gu sa kita mu toni mulenia ketakoi,>> saunia. 9 Ego Ko na nabulu sa vakolea sa na limana pa kauru avana i Ebarahami nona iviva beto ko sa maulunia isa tana sa na sakasa api.
10 Beto poni sa tekuria na nabulu sa ka manoga puta kameli tana ona iviva beto doru sakasa jojongadi tana ona iviva sa kole pa kopu tana beto sa qaqiri ko sa taloa riu lao vei pa Arami Naharaimi beto sa lao vei pa gugusu tai Naho. 11 Ego ko sa vatoqo minereria sa na kameli tata pa oqili pie takorina pa peguruna na gugusu ko na vevelu sa totonai, na totoso vovotu lame vutugu pie tadira na rereko.
12 Beto pira sau sa na nabulu, <<Kei Iahova, na Tamasa tana qua iviva i Ebarahami, mu vabokasiu pa ngeni alepi, beto mu roiti votunia ao sa na mua vairoqu maladoruruna tana qua iviva i Ebarahami. 13 Dotu, ara qa korapa turuqua pa tatana na matana na vuvugu pie api beto ira na tudia rereko ira pa gugusu sa qai korapa lalame vutugu pie. 14 Ego ko mina isa na rereko mana parangia ara, pira managunia, Bu vagorea mai tu na mua bogu pie ko ba buku mai, managu sara ko mina paranga sisa, Ina buku tu beto ira na kameli tamu inara ba ma vaniria tugu vei na pie ara minagu sisa sa, isa tugu sa na maqota qu vile vania ao na mua nabulu i Aisake. Pa soana vei api sa mana gigilai ara sa ao qu roiti votunia sa na mua vairoqu maladoruruna tana iviva taqu,>> sau sisa.
15 Ego ko sa oqoro tu vaokotia na paranga isa, poni sa api sa, sa bola votu lame tu si Ribeka isa na tuna rereko i Betueli ko i Betueli isa na tuna marene i Milika ko i Milika isa na maqotana i Naho ko i Naho isa na tasina marene i Ebarahami. Ko sa sugaria gu lame pa varana i Ribeka sa na bogu pie. 16 Ko kai maqota babata jonga jola sisa beto na poqo oqoro pore kai marene bi kole tavitia. Ko sa gore pa matana na vuvugu pie ko sa gore vutugu vapugelia nona bogu pie beto sa sagere mule sale.
17 Poni sa abutu lao sa na nabulu ko sa gosoria sisa ko pira sau, <<Ai vei bu vanisiu mai iqopeki pie pa bogu pie tamu inana?>> saunia.
18 Poni pira saunia, <<Mu buku iviva,>> sau, beto sa sisiqarai vagorea pa limana sa na bogu pie ko sa vania na pie ko sa buku.
19 Pa liguna sa vania na pie ko sa buku sa na nabulu sa sa paranga mutu sa na maqota, pira sau, Na kameli mule tamu sa ma vaniria na pie ko mai buku vatatalegadia, saunia. 20 Beto sa siqarai vuva vakarovonia pa besini sa na pie pa bogu beto ko sa abutu mule gore pa oqili ko sa vagorea na titinuna ko sa vutugu vaniria na pie sira doru na kameli tana. 21 Ego ko na tinoni sa sake vagala beto sake kipuni mata sa na rereko ko mi gigilai vei i Iahova sa vabokai sa na rererege tana ba dai sau.
22 Totonai qai beto buku sira na kameli sa, sa teku vavotua na nabulu sa kai ringi qolo vavatogasana pa isu na mamatana padana kai beka beto karu bokolo qolo na mamatadi padana manogaputa sekolo. 23 Beto ko sa nanasia, <<Na tuna rereko i sei sao? Mu pojanisiu, ai vei koleona kaki ia pa ruma tana tamamu ko agei be vajola bongi mai ketakoi?>> sau.
24 Poni sa oe lao sisa, <<Ara sa na tuna rereko i Betueli, na tuna marene i Milika isa sa vapodonia tai Naho,>> saunia.
25 Beto pira sau, <<Na tetekuna tadira na kameli sa soku tamigei, beto vei tugu na iaketakoi muna boka vajola bongi agou,>> saunia.
26 Poni sa titi opo gore sa na nabulu beto sa vatarasaea si Iahova, 27 beto pira sau, <<Mi tavatarasae si Iahova, na Tamasa tana qua iviva i Ebarahami, isa sake roqu mumania nona vairoqu maladoruruna beto nona rarange lao tana qua iviva. Ko ara sa toni vakamusiu i Iahova pa gusu tadira na tavitina na qua iviva,>> sau sisa.
28 Ko sa abutu mule sa na rereko ko sa lao vavakato vaniria sira pa ruma tana tinana sira doru na sakasa aipira. 29 Ego i Ribeka sa koleona sa kai luluna marene nisongona si Labani, ko i Labani sa abutu votu lao sa tana nabulu pa vuvugu pie. 30 Isa tugu sa batia na ringi beto ira na bokolo pa limana na luluna, beto sa nongoria sa na paranga tai Ribeka na luluna tonai sa pojai vei pira sau na nabulu sa, sa lao kamua sa na nabulu korapa turuona pa keketaina na kameli tata pa vuvugu pie. 31 Ko pira sau, <<Mei lame, ao sa mananigo i Iahova.>> <<Ai sa vei ko qu korapa turu goboro pa peguru lani? Qa tei vatanai tu sa na ruma beto na ia mai minere na kameli,>> saunia.
32 Ko sa lao pa ruma sa na nabulu beto sa ruvataria sa na kameli. Beto sa vaniria na tetekuna sira na kameli, beto sa vaniria na pie sa na nabulu beto ira na tinoni ko mai loqaria na nenedi sau. 33 Beto poni sa qai vatana vania sa na tetekuna ko mi teteku qarigu, ba pira tu sau sisa! Dai! <<Ara maneke teteku ko tinganai mana pojanigou mai tu na qua paranga,>> sauniria.
Sa pira sau si Labani, <<Ego mu pojanigei tu ropi,>> saunia.
34 Poni pira sau sisa, Na nabulu tai Ebarahami sara. 35 I Iahova sa mana vatatalenia sa na iviva taqu ko kai tinoni poreveveina sisa. Beto ko sa vania tugu vei na sipi beto na bulumakau, na siliva beto na qolo, ira na nabulu marene beto na rereko, beto na kameli beto na dongiki. 36 I Sera isa na maqotana na iviva taqu sa sa vapore vania kai tuna marene pa totoso sa tei qoele tu, ko doru sakasava sa isongoria isa sa sa tei vakarovo vania tu na tuna marene. 37 Ko sa vamaulusiu na qua iviva sara, pira saunisiu, Na tuqu marene ara sa munake teku vania na maqota tadira na tinoni Kenani tadira qa korapa suveria ara na dia ia, 38 goto muna lao tu pana tatamana tana tamaqu beto tadira na qua bubutu ko ketakoi muna teku vania kai maqota sa na tuqu marene, sau.
39 Poni qa nanasia tu sa na qua iviva lavata, pira qau, Aivei Kita vei ko mi daiona tuti mulesiu ara sa na rereko? qaunia.
40 Sa oesiu sisa, I Iahova, isa qa vatabea ara, sa mina garunu tutinigo nona mateana ko isa mina vabokai na mua rererege, ko muna teku vania kai maqota tadira na qua bubutu beto pana tatamana tana tamaqu sa na tuqu marene ara. 41 Muna talegasania ao sa na maulu taqu vei muna lao tadira na bubutu taqu ko nake savana mai daidia vanigo sa na rereko ba ao sa muna talegasania sa na maulu taqu, sau. 42 Totonai qa kamu pa vuvugu pie pa ngeni sa, pira qau sara, Kei Iahova, Ao na Tamasa tana qua iviva i Ebarahami, bu vajonganai tu ao sa, bi boka tu sa na rererege taqu isa qa kamunia ara lani. 43 Dotu, Ara qa korapa turu pa tatana na matana na vuvugu pie api ko vei kai maqota mina votu lame tinu pie ko ara pira managunia, bu vanisiu iqopeki pie pa bogu tamu, bau, 44 ko pira biu sisa, <<Mu buku tu ao beto ira na mua kameli ba mana tinu vaniria tugu vei na pie>> biu sisa sa, isa tugu sa na maqota sa vilea i Iahova ko mina tekua na tuna marene na iviva taqu qau.
45 Ko qa oqoro tugu beto paranga pa buloqu sara, sa bola votu gu lame si Ribeka ko sa sugaria isa pa varana sa nona bogu pie ko sa gore pa vuvugu pie ko sa tinu pie, poni pira qaunia, Bu vanisiu na pie ko ba buku, qau.
46 Poni sa siqarai vagorea sa na bogu pie pa varana beto pira sau, Mu buku, beto ma vabukuria tugu vei na kameli tamu, sau. Ko qa buku sara beto isa sa vabukuria sa na kameli.
47 <<Beto qa nanasia, pira qau, Na tuna rereko i sei sao? qaunia.
Poni sa pira sau, Na tuna rereko i Betueli isa na tuna marene i Naho sara isa sa vapodonia pa ti Milika, sau.
Poni qa vatitia ara sa na ringi pa isuna beto ira na bokolo qa vasolaparia pa limana, 48 beto qa titi opo gore ko qa vatarasaea si Iahova beto qa paranga jongana lao tai Iahova, na Tamasa tana qua iviva i Ebarahami, isa sa tonisiu pana soana tuvisina ko ma tekua vania na tuna marene na iviva taqu sa na mabusu rereko tana tasina marene na iviva taqu sau. 49 Ego ko kopira vei muna boka roiti votunia agou sa na vairoqu maladoruruna beto vei muna rangea agou sa na iviva lavata taqu sa mu ule vanisiu agou, goto vei dai munagu sa ba mu ule vanisiu tugu agou ko ma boka gigilai sa mana gabala lao pa kale matua sa ba pa kale meri,>> sauniria.
50 Poni qai oe lao sira Labani i Betueli, pira qarigu, Koi! Na sakasava le alepi sa na koko lame veina ti Iahova ko agei meneke boka pojanigo kai sa, jongana ba dai menekeu. 51 Goto ina si Ribeka, <<mu tonia beto mu riu, ko mi isa sa na maqotana na tuna marene tana iviva tamu vei sa pojai i Iahova,>> qarigu.
52 Totonai sa nongoria na nabulu ti Ebarahami sa na sa qai pojai ira karu, poni sa sa titi opo gore pa peso pa moena i Iahova. 53 Beto sa teku vavoturia sa na qolo, na siliva kikilangadi beto na boko poko ko sa vania si Ribeka, beto sa vaniria tugu vei na vaivana pore laodi sa na luluna marene beto na tinana. 54 Beto sa isa beto ira na tinoni qai tutia isa sa qai teteku, buku beto ko qai vajola bongi tugu ketakoi.
Totonai qai dorava na vuvugei sa pira sau sa na nabulu, <<Koi kopira mu vaqaqirisiu ko ma mule tana qua iviva,>> sauniria.
55 <<Ba na luluna marene beto na tinana sa pira qarigunia tu, Na rereko sa mi suvere tavitigei mai manogaputa rane babi kaki vevei inara beto sa mi riu,>> qarigu.
56 Ba pira sauniria tu sisa, <<Muke aru tamanasiu ura i Iahova sa vabokai sa na rererege taqu ko agou mu vaqaqirisiu ko ma mule riu tana qua iviva,>> sauniria.
57 Poni pira qarigu sira, <<Ego me kukua tu ropi na rereko ko me nanasia,>> qarigu. 58 Ko qai kukua si Ribeka ko qai nanasia, <<Ai vei muna tutia riu na tinoni api?>> qarigu.
Sa pira sau sisa, <<E mana riu,>> sauniria.
59 Ko qai vaqaqiri riuria si Ribeka na tasidi rereko beto nona rereko vaikopu beto na nabulu ti Ebarahami beto ira nona tinoni. 60 Ego ko qai manania si Ribeka, pira qarigunia.
<<Ao na tasimei rereko,
Mi tina na tina sa na vuamu ao,
Ira na tutimu mai tomea
Na toba tadira na dia kana,>> qarigu.
61 Beto poni sa i Ribeka beto ira nona nabulu rereko sa qai qaqiri ko qai koi pa dia kameli ko qai tutia sa na tinoni. Ko na nabulu sa tonia si Ribeka ko sa taloa riu.
62 Ego i Aisake sa sa koko pa Bia Lahai Roi ura sa korapa suvere sisa pa ia pa Negev. 63 Kai totoso sa peluku vevelu na rane poni sa i Aisake sa votu riu pa kai ia ko mi riu roroveona sau, sa enga sae, sa batiria sa na kameli korapa lalamegadia.
64 I Ribeka ba sa enga sae tugu sa sa batia si Aisake. Ko sa gasa gore pa nona kameli 65 beto pira saunia na nabulu, <<I sei sa na tinoni poni sa korapa lelekogo pa ia poni sa korapa mi lame gosorogita gita sau?>> saunia.
Poni sa pira sau sa na nabulu, <<Koi, na iviva lavata taqu>> sisa, saunia. Ko sa tekua sa nona poko udude ko sa udea na isumatana si Ribeka.
66 Beto sa sa kilipuputu lao vania na nabulu ti Aisake sa doru na sakasa sa roitiniria. 67 Ko i Aisake sa teku vatomea pa aqaqo ti Sera na tinana si Ribeka ko isa na maqotana isa. Ko sa roroqua i Aisake sa na maqotana ko isa sa vamanotia si Aisake pa liguna sa mate na tinana.