11
ये़सुरे़ तुवा चोःक्मा हुॽरुसिॽ
मत्ति ६.९-१३, ७.७-११
1 थिक् ये़न् ये़सुःन् थिक् ते़न्नो तुवा चोगे़र युङे़॥ खुने़ॽ तुवा चोगु सुरुल्ले़ कुहुॽसाम्बाधिक् खे़ॽयो त्ये़आङ् मे़त्तु, “युहुन्नारे़ कुहुॽसाम्बाहाॽ तुवा चोःक्मा हुॽरुसिबा हे़क्केए आदाङ्बारे़ आनिगे़आङ् तुवा चोःक्मा आहुॽरे़ॽओ॥”
2 ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽ मे़त्तुसि, “खिनिॽ तुवा के़जोगुम्मिल्ले़ अक्खे पाःत्ते़म्मे़ॽ,
आनिगे़ पाःए,
मनाहाॽरे़ के़मिङ्ङिन् सेसे मे़इःत्तुर मिङ्सो इङ्धाःङ् के़म्बिररो॥
के़हाङ्जुम्मिन् ताररो॥
3 हे़क्क्याङ् थिक्याःन्धक्पा कुजाःन् आबिरे़ॽओ॥
4 आनिगे़ लायोलाम् ले़प्मि आबिरे़ॽओ॥
हे़क्केलॽरिक्के आनिगे़आङ् आनिगे़ तक्ले़ङ्वाओ लायो के़जोःक्पाहाॽ के़रे़क् ले़प्मि पिरुम्सिम्बे़ॽरो॥
हे़क्क्याङ् निङ्वाॽसाॽमाओ आन्धाःसे़न्ने़ॽओ॥”
5 हे़क्क्याङ् ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽ याम्मो मे़त्तुसि, “आल्ल खे़ने़ॽ थिक् से़न्दिक् से़त्लुम्भक्किल्ले़ तेःङ्बाल्लो के़बेःक्काङ् अक्खे के़मे़त्तु, ‘तेःङ्बे इङ्गाॽ सुम्सि खरे़ःङ्धिक् थे़ॽला पिराङ्ङे़ॽओ॥ 6 थेआङ्भे़ल्ले़ माःङ्घानु आन्जुम्धिक् त्ये़आङ् वाॽ॥ खुने़ॽ पिमारे़ लागि चामा थुङ्मा इङ्गाॽ थेआङ् मे़गत्तान्लो॥’ 7 हे़क्केःल्ले़ हिम् सिगाङ्लाम् खे़ल्ले़ नोगप् के़बिॽ, ‘इङ्गाॽ तुक्खे मे़जाःत्ताङ्ङिन्ने़ॽओ! आन्दे़ःन्छा लाम्धेःप्पे़न्ए़त्ते़आङ्पत्, हे़क्क्याङ् याम्मो हिन्जाॽबित्छाहाॽआङ् इङ्गाॽनुए ने़त्नाओ मे़ने़॥ इङ्गाॽ पोःक्माआङ् खे़ने़ॽ थे़माआङ् पिमा मे़सुक्ने़न्लो॥’ 8 कर खे़प्से़म्मे़ॽ, खे़न् आबाङे कुन्देःङ्बासाङ् खुने़ॽ पोःक्काङ् थेआङ् मे़बिरुन्लो, कर खुने़ॽ कुना मे़धाने़न्ल फाॽआङ् पोःक्काङ् चाहाबा चोःक्पा यारिक्के खे़न् पिरुॽरो॥ 9 हे़क्केःल्ले़ इङ्गाॽ मे़त्निङ्लो–नाःक्ते़म्मे़ॽ, हे़क्क्याङ् खिनिॽ के़म्बिरिॽरो, कोःत्ते़म्मे़ॽ, हे़क्क्याङ् खिनिॽ के़घोःसुम्लो, लाम्धेःप्पे़न्खक्खक्मे़त्ते़म्मे़ॽ, हे़क्क्याङ् खिनिॽ लागि लाम्धेःप्पे़न्हन्लो॥ 10 थेआङ्भे़ल्ले़ हाःत्ले़ नाःक्तुॽ, खे़ल्ले़ खोःसुॽ, हे़क्क्याङ् हाःत्ले़ कोःत्तुॽ, खे़ल्ले़ याङ्घुॽ, हे़क्क्याङ् हाःत्ले़ लाम्धेःप्पे़न्खक्खक्मे़त्तुॽ, खे़ल्ले़ कुलागि लाम्धेःप्पे़न्हन्लो॥ 11 खिनिॽओ आत्तिन् पाःल्ले़ कुस्साःन् ङा नाःक्किल्ले़ असेःक्पे़न्पिरुबे? 12 हे़क्क्याङ् वाधिःन् नाःक्किल्ले़ ताङ्साक्खे़बक्पे़न्पिरुबे? 13 खिनिॽ फे़न् निङ्वाॽ के़गत्तुम्साङ् आबाङे साःहाॽ नुःबा चिगःक्वाहाॽ पिमासि के़ले़स्सुम्मिल्ले़, खिनिॽ साङ्ग्राम्पेदाङ्ङोबा पाःल्ले़आङ् सेसेमाङ्ङिन् खिनिॽ के़नाःक्तुम्मिल्ले़ से़क्खासाङ् के़बिरिॽएरो॥”
ये़सुःन् नु बालजिबुल
मत्ति १२.२२-२९, ४३-४५, मर्कुस ३.२०-२७
14 थिक्ये़न् ये़सुरे़ थिक् कुबाःन् मे़न्लःम्मनाबा के़बा मनालाम् फे़न्साम्मिन् नाःत्तु लःत्तुर पत्छे़॥ खे़न् फे़न्साम्मिन् नाःत्तुदेःसुआङ् खे़न् मनाःन् पाःप्मा हेःक्ते़॥ हे़क्क्याङ् मनाहाॽरे़ खुनिॽ निङ्वाॽ मये़, 15 कर कुभारे़ मे़मे़त्तु, “कल्ले़ग फे़न्साम्हाॽरे़ खुनिॽ हाङ् बालजिबुलरे़ कुमुक्साम्मिल्ले़ फे़न्साम्हाॽ नाःत्तु लःत्तुसिॽरो॥”
16 हे़क्क्याङ् वेॽहाॽरे़ खुने़ॽ “साङ्ग्राम्पेदाङ्लाम् के़ये़बा फाॽआङ् निङ्वाॽ के़माबा मिक्सेःन्धिक्याप्मि ओसेःन्आधाक्ते़ॽओ” मे़मे़त्तुर ये़सुरे़ कुनिङ्वाॽ मे़साॽरु॥ 17 कर ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽरे़ खुनिॽ निङ्वाॽइन्निःसुआङ् अक्खे मे़त्तुसि, “आप्फेःक् लुम्मो के़घेबा के़धक्पाआङ् के़से़म्बा के़रे़क् हाङ्जुम्हाॽ मे़मे़क्लो॥ हे़क्क्याङ् आप्फेःक् लुम्मो के़घेबा के़धक्पाआङ् के़से़म्बा हिम्सयङ्हाॽआङ्मे़मे़क्लो॥ 18 हे़क्क्याङ् माफे़न्साम्मिन् आबाङे कुहाङ्जुम्मिल्ले़ कुदक्ले़ङ्वाओ पोःक्ने़ फाॽग्र आक्खेआङ् कुहाङ्जुम्मिल्ले़ थरुबे? कर इङ्गाॽ बालजिबुलरे़ कुमुक्साम्मिल्ले़ फे़न्साम्हाॽ नाःत्तुङ् लःत्तुङ्सिङ् फाॽआङ् खिनिॽ के़बाःत्तुम्लो॥ 19 इङ्गाॽ बालजिबुललाम् फे़न्साम्हाॽ लःत्तुङ्सिङ्ने़ फाॽग्र खिनिॽ साःहाॽरे़ थे़माःल्ले़ कुमुक्साम्लाम् मे़लःत्तुसिबे? खे़ङ्हाॽरे़ मे़जोगुबा याःम्बक्किल्ले़ए खिनिॽ पिर्बेःम्बो के़ध्ये़ॽइआङ् के़वयिॽ फाॽआङ् ओसेःन्आधाक्लो॥ 20 कर इङ्गाॽ निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ कुमुक्साम्लाम् फे़न्साम्हाॽ नाःत्तुङ् लःत्तुङ्सिङ्लो, खे़ल्ले़ चोगुल्ले़ निङ्वाॽफुहाङ्जुम्मिन् खिनिॽ लुम्मो त्ये़ चुरे़आङ् वाॽ फाॽआङ् कुसिङ् निःत्ते़म्मे़ॽओ॥”
21 “लत्छा के़धुम्बा मनाःल्ले़ फे़जा-फे़युम्हाॽ काप्सिङ्ङाङ् कुहिम्मिन् कोसुल्ले़ कुजिगःक्वाहाॽ से़ःप्तुसिॽरो॥ 22 कर खुने़ॽनुःल्ले़ के़धुम्बा मनाःन् ताःआङ् खुने़ॽ नाःन्दुॽ, हे़क्क्याङ् से़ःप्मा सुक्का लॽरिक् इःत्तुबा फे़जा-फे़युम्हाॽ नु कुजिगःक्वाहाॽ नाप्तुदेॽरुआङ्कुमनाहाॽनु हास्सुरो॥
23 हाःत् इङ्गाॽ ले़प्माङ् होःप्, खे़न् आदक्ले़ङ्वाओ वाॽ॥ हाःत्ले़ इङ्गाॽनु मे़सुप्सुन्, खे़ल्ले़ से़ःसुरो॥”
फे़न्साम्मिन् नुःङ् ताः
मत्ति १२.४३-४५
24 “फे़न्साम्मिन् मनाओलाम् लःन् पेःक्किल्ले़ नाःम्सिङ्ते़न् कोःत्छे़ से़ङ्से़ङ्बा ते़न् हे़ङ्घाःत्ति पेःक्लो, कर खे़ल्ले़ आत्तान्नाङ् मे़घोःसुन्नाङ्अक्खे मे़त्छिङ्, ‘इङ्गाॽ ले़रुङ्बा मनाःल्लोए नुःङ्ङा पेःक्कारो॥’ 25 हे़क्क्याङ् खे़न् खे़प्मो नुःङ् ताःल्ले़ तगि यागे़बा ते़न्निन् मे़दुगुआङ् नुःबा मे़जोगुबा निःसुरो॥ 26 हे़क्क्याङ् खे़न् पेःक्काङ् आप्फेःक्नुःल्ले़आङ् साॽरिक् कुॽइ के़भे़ॽबा वेॽ नुसि फे़न्साम्हाॽ तारुसिआङ् खे़ङ्हाॽ सिगाङ् मे़लाःत्ताङ् मे़युङ्सिङ्लो॥ खे़न् मनाःल्ले़ कुयाक्नाम्मिन् तगिबानुःल्ले़आङ्ताप्फे़ःम्बा पोःङ्लो॥”
ये़सुरे़ से़क्खाबा सःप्माल्ले़ कुयाःम्बेओ हुॽरुसिॽ
27 खुने़ॽ पारे़र पत्छे़ल्ले़ खे़प्मो मनालुम्मोलाम् थिक् मे़न्छुमाॽइन् यम्बा इक्लाओ पारे़, “खुने़ॽ सागे़वाःम्मान् हे़क्क्याङ्नुगे़धुक्माङ्ग मुॽइसामारो॥”
28 कर ये़सुरे़ पाःत्तु, “हे़क्केग मे़ःन्, कर निङ्वाॽफु पाःन्जाक्किन् के़घे़म्बा नु के़इःप्पा के़नाःप्पाहाॽए मुॽइसाबासिरो॥”
ये़सुरे़ निङ्वाॽ के़माबा याःम्बक् चोःक्मा मे़दे़न्ने़न्
मत्ति १२.३८-४२
29 मनाहाॽ खे़प्मो यरिक् मे़बोःरे़र मे़बेःल्ले़ ये़सुरे़ याम्मो मे़त्तुसि, “कन्ये़म्मोबा मनाहाॽ कुॽइगे़भे़ॽबासिरो॥ कङ्हाॽरे़ निङ्वाॽ के़माबा मिक्सेःन् मे़गोःत्तुॽ, कर माङ्निङ्वाॽपाःन् के़बाःप्पा योनारे़ कुमिक्सेःन्नाङ्धो वेॽ मिक्सेःन् मे़ङ्घोःसुन्लो॥ 30 आक्खेलॽरिक् योनाःन् निनबे ये़क्यक्पा मनाहाॽरे़ लागि मिक्सेःन् पोःक्खे़आङ् वये़, खे़न् हे़क्केए मे़न्छाम्साःन्नाङ् कन् थाःक्किल्ले़ लागि मिक्सेःन् पोःङ्लो॥ 31 लाङ्गे़त् पिसाङ्बा सिवा लाजेॽस्मा हाङ्मान्*१ हाङ्हाॽ १०.१-१३ खासे़न् ये़न्नो ये़म्सिङ्ङाङ् कन् ये़म्मोबा मनाहाॽरे़ खुनिॽ तक्ले़ङ्वाओ पोःक्काङ् पाःन्धिक्तुसिॽरो, थेआङ्भे़ल्ले़ खुने़ॽ सोलोमन हाङ्ङिल्ले़न् सिक्कुम्दिङ् खाहुन् खे़म्से़ साॽरिक् माःङ्घाबा लाजेॽलाम् त्ये़आङ् वये़रो॥ कप्मो सोलोमन हाङ्ङिन्नुःल्ले़ पयम् यम्बान् वाॽसाङ् के़ङ्घे़प्सुम्मिन्लो॥ 32 निनबेओ के़वाॽबा मनाहाॽरे़आङ् कन्थाःक्हाॽ खासे़न् ये़न्नो पाःन्मे़धिक्तुसिॽरो, थेआङ्भे़ल्ले़ योनारे़ इङ्भन् से़ःसुल्ले़ खे़ङ्हाॽ खुनिॽ लायोलाम् मे़हिन्दे़आङ् मे़वये़, कर कप्मो योनाःन्नुःल्ले़आङ् पयम् यम्बान् वाॽसाङ् खिनिॽ के़न्हिन्दिन्लो॥”
नासिङ्गे़न् थक्किल्ले़न् सेमि
मत्ति ५.१५, ६.२२-२३
33 “आत्तिल्ले़आङ् सेमिःन् हाःन्दुआङ् नइमाल्ले़ मे़सुःप्तुन् हे़क्क्याङ् मे़जिक्खुन्नाङ्, कर हिम् सिगाङ् के़लाःप्पाहाॽरे़ मे़निःसुर फाॽआङ् चम्जम्बा ते़न्नो युक्खुॽरो॥ 34 खे़ने़ॽ के़मिक्किन् नासिङ्गे़न् के़धक्कोबा सेमिरो॥ खे़ने़ॽ के़मिक्कन्नुॽने़ फाॽग्र, काक् नासिङ्गे़न् के़धक्किन् ओःत्लो॥ कर के़मिक्कन्फे़न्ने़ फाॽग्र, काक् नासिङ्गे़न् के़धक्किन् खादाम्लो॥ 35 खे़ल्ले़ चोगुल्ले़ खिनिॽओबा ओःत्तिःन् खादाम्माल्ले़ मे़सुःप्तुन्ल फाॽआङ् सिङ्सिङ् लॽरे़म्मे़ॽओ॥ 36 खे़ने़ॽ के़निङ्वाॽसाम्मिन् ओःत्तिल्ले़ कुधिम् वाॽआङ् खादाम्मान् होःप्ने़ फाॽग्र, सेमिःल्ले़ थोॽरुबा हे़क्केए खे़ने़ॽ के़निङ्वाॽसाम्मिन्नाङ् ओःत्लो॥”
ये़सुरे़ साम्योसिक्साम्बाहाॽ पाःन्थिक्तुसिॽ
मत्ति २३.१-३६
37 ये़सुरे़ पाःप्मा सुरुल्ले़ खे़प्मो फरिसिधिक् त्ये़आङ् खुने़ॽ चाजासे़ उःत्तुरो॥ हे़क्केःल्ले़ ये़सुःन् कुहिम्मो पेआङ् चाजासे़ युङ्सिङ्॥ 38 चामानुःल्ले़ तगि ये़सुरे़ कुहुक्किन् चोःक्थिम् कुइसिःक् वामे़हप्तुम्बा निःसुल्ले़, खे़न् फरिसिःल्ले़ कुनिङ्वाॽ मये़रो॥ 39 दाङ्बाल्ले़ खे़न् मे़त्तु, “खिनिॽ फरिसिहाॽरे़ खोर्याःन् नु चे़त्थ्याःन्लाःक्कात्लक् वागे़हप्तुम्, कर खिनिॽ सिगाङ्ग मनाहाॽ के़नाप्तुम् के़दाःरुम्सिबा पाःन्हाॽ नु ताप्फे़ःम्बा पाःन्निल्ले़ के़दिम्सिआङ्के़वयिॽरो॥ 40 अदङ्से, लाःक्कात् के़जोःक्पाल्ले़ सिगाङ्बान्नाङ्चोगुबा मे़ःम्बि? 41 कर के़घिःप्सिर के़गत्तुम्बा पाःन्हाॽ याङ्गे़साॽबाहाॽ पिरे़म्देःसे़म्सिम्मे़ॽ, हे़क्केःल्ले़ खिनिॽ सुत्थोए के़बोःक्खिॽरो॥
42 कर के़जिःत्ति के़स्ये़ॽइरो फरिसिसे, थेआङ्भे़ल्ले़ खिनिॽग चुजुक्सा मारुक्किल्ले़न् थिबोःङ्लक् निङ्वाॽफुमाङ्ङिन् के़बिरुम्, कर निङ्वाॽफुमाङ्ङिन् मिःम्जि के़म्मे़त्तुम्मिन्, हे़क्क्याङ् वेॽहाॽआङ् नुःरिक्काङ् खासे़न् के़न्लोःन्दुम्सिम्मिन्लो॥ खिनिॽ तगिस्मान् के़जोगुम्मिल्ले़ एगाङ्स्मान्नाङ् के़जोगुम्मिल्ले़ पोःक्खे़बारो॥ 43 फरिसिसे, के़जिःत्ति के़स्ये़ॽइरो! खिनिॽग यहुदि चुम्लुङ्हिम्मो तुम्म्याङ्हाङ् युक्नाहाॽओ युङ्मा खिनिॽ सिराॽ थाङ्लो, हे़क्क्याङ् पाङ्जुम्हाःत्ति मनाहाॽरे़ सेवा मे़मे़त्तिगे़र के़लॽरिॽरो॥ 44 के़जिःत्ति के़स्ये़ॽइरो! खिनिॽग सुत्लुङ्मे़ःन्नेबा इःप्पुङ् हे़क्के के़लरिॽरो॥ मनाहाॽरे़ निङ्वाॽए मे़ङ्घोए खे़न् इःप्पुङ् सम्दाङ् लाङ्मे़घेःक्काङ्आसुत्थो मे़बोःङ्लो॥”
45 खे़प्मो थिक् साम्योथिम्साम्बाल्ले़ खुने़ॽ मे़त्तु, “सिक्साम्बे, खे़ने़ॽ अक्खेलॽरिक् के़बाःत्तिल्ले़ग आनिगे़आङ् चाःत्थिरक् के़देःसुरो॥
46 कर ये़सुरे़ नोगप् पिरु, खिनिॽ साम्योथिम्साम्बाहाॽआङ् के़जिःत्तिरो, थेआङ्भे़ल्ले़ खिनिॽग के़लिःप्पा कक्हे़क्तङ्बा के़साक्पा थिम्हाॽ के़जोगुम्माङ् मनाहाॽ के़गुःत्तुम्सिम्, कर खिनिॽग कक् याङ्याङ् लॽर फाॽआङ् आबाङे हुक्चोधिक्किल्ले़आङ् खे़न् के़न्छुसुम्मिन्लो॥ 47 के़जिःत्ति के़स्ये़ॽइरो, थेआङ्भे़ल्ले़ खिनिॽ पाधे़बाहाॽरे़ मे़से़रुसिबा माङ्निङ्वाॽपाःन् के़बाःप्पाहाॽरे़न् इप्पुङ्ङिन् के़जोगुम्लो॥ 48 खिनिॽग खिनिॽ पाधे़बाहाॽरे़ खुनिॽ याःम्बक्किन्नु ते़न्दिङ् के़जोगुम्लो, थेआङ्भे़ल्ले़ खे़ङ्हाॽरे़ माङ्निङ्वाॽपाःन् के़बाःप्पाहाॽ मे़से़रुसि, हे़क्क्याङ् खे़ङ्हाॽरे़ खुनिॽ इप्पुङ्ङिन् खिनिॽ के़जोगुम्लो॥ 49 खे़ल्ले़ चोगुल्ले़ निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़न् सिक्कुम्दिङ् कुनिङ्वाॽइल्ले़ अक्खे पाःत्तुआङ् पत्, ‘खिनिॽओ इङ्गाॽ माङ्निङ्वाॽपाःन् के़बाःप्पाहाॽ नु सेःक्युक्मिबाहाॽ पाङ्घुङ्सिङ्, कर खिनिॽ कुभा के़से़रुम्सिम्, कुभा निङ्घुम् के़मे़त्तुम्सिम्॥’ 50 हे़क्केःल्ले़ इक्सादिङ् खाम्बेःक्माल्ले़न् नावागे़न् चइःत् ने़स्से़आङ्धो के़रे़क् माङ्निङ्वाॽपाःन् के़बाःप्पाहाॽ के़से़प्पाहाॽरे़ खोःमा के़बोःङ्बा खुम्दिङ्ङिन् कन् थाःक्हाॽरे़ मे़घोःसुॽरो– 51 मे़से़रुबा हाबिलरे़ कुमाक्खिॽआङ्धो ले़त्तिङ्तोःम्मादे़न् नु माङ्हिम्मिल्ले़ कुलुम्मो मे़से़रुबा जकरियारे़ कुमाक्खिॽ थारिक्पा खुम्दिङ्ङिन् कन् थाःक्हाॽरे़ मे़घोःसुॽरो॥
52 खिनिॽ साम्योथिम्साम्बासे, खिनिॽ के़जिःत्ति के़स्ये़ॽइरो, थेआङ्भे़ल्ले़ निङ्वाॽफुमाङ्ङिन् कुसिङ् निःप्मा ने़हिनिङ्वाॽ हम्मा तिमिक्किन् के़देॽरुम्साङ्खिनिॽ आबाङेग के़न्लासिन्लो॥ हे़क्क्याङ् निङ्वाॽफुहाङ्जुम्मो लाःप्मा के़गोःप्पा वेॽ मनाहाॽआङ् लाःप्मा के़म्बाङ्घुम्सिम्मिन्लो॥”
53 हे़क्क्याङ् खुने़ॽ खे़ॽयोलाम् पेआङ् साम्योथिम्साम्बाहाॽ नु फरिसिहाॽरे़ खुने़ॽ कुदक्ले़ङ्वाओ पाःप्मा मे़हेःक्तुरो॥ खे़न् ये़म्माङ्धो खुने़ॽ ताप्फे़ःल्लिक् मे़मे़त्तुर यरिक् सेःन्दोहाॽ सेःन्मे़दोसु॥ 54 हे़क्क्याङ् खुने़ॽ कुबाःन्नो ते़म्मा फाॽआङ् खे़ङ्हाॽरे़ इङ् तङ्मा मे़हेःक्तुरो॥