11
निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ इस्राइलिहाॽ लुङ्‌माॽ तुक्‍तुसिॽ
हे़क्‍केने़ फाॽग्र इङ्‌गाॽ सेःन्‍दोःनिङ्, निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुमना इस्राइलिहाॽ नाॽरुसिबाबि? से़क्‍खासाङ् मे़नाॽरुसिन्‍लो! थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ इङ्‌गाॽ आबाङेआङ् अब्राहामरे़ कुमुॽइदाङ्‌सा बे़न्‍जामिन सुवाङ्‌स्‍मा इस्राइलिआरो॥ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ तगिनुए कुसिङ्‌निःत्तुसिबा कुमनाहाॽ आप्‍फाल्‍ले़आङ् मे़नाॽरुन्‍छिन्‍लो॥ माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पा एलियाःल्‍ले़*एलिया–खुने़ॽ ये़सुःन्‍नुःल्‍ले़ ८५० तङ्‌बे तगि के़वाॽबा लत्‍छा माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पारो॥ इस्राइलिहाॽरे़ खुनिॽ तक्‍ले़ङ्‌वाओ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् अक्‍खेलॽरिक् मे़त्तुबान् साम्‌योसाप्‍लाओ मे़न्‍निःत्ते के़वयिॽबि?
“आदाङ्‌बे, खे़ङ्‌हाॽरे़ग के़बाङ्‌घुसिबा माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पाहाॽ के़रे़क् मे़से़रुसि, हे़क्‍क्‍याङ् के़ले़त्तिङ्‌तोःम्‍मादे़न्‍हाॽ मे़यन्‍छुआङ् वाॽरो॥ इङ्‌गाॽरक् नराङ्‌ङाङ् वाॽआ, हे़क्‍क्‍याङ् खे़ङ्‌हाॽरे़ इङ्‌गाॽ से़प्‍मा मे़गोःत्तार मे़वाॽरो॥”*१ हाङ्‌हाॽ १९.१०, १४ हे़क्‍केःल्‍ले़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ आक्‍खेलॽरिक् नोगप् पिरुबे?
“इङ्‌गाॽग बाल साम्‍माङ्‌ङिन् माङ्‌मे़ङ्‌घःमनाबा हे़न्‍छिङ् नुसि (७०००) आमनाहाॽ ताङ्‌घुङ्‌सिङ्‌ङाङ् वाॽआरो॥”*१ हाङ्‌हाॽ १९.१८
हे़क्‍केलॽरिक्‍के, कन् ये़म्‍मोआङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुलुङ्‌माॽ तुक्‍माल्‍ले़ सेगुसिबा कुलक्‍थिक् के़दाङ्‌बा के़याःक्‍पाहाॽ मे़वाॽरो॥ हे़क्‍क्‍याङ् कङ्‌ग खे़ङ्‌हाॽरे़ मे़जोगुबा याःम्‍बक्‍लाम् मे़ःन्, कर निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुलुङ्‌माॽ तुक्‍मालाम् पोःक्‍खे़बारो॥ खुनिॽ याःम्‍बक्‍लाम् पोःक्‍खे़बाने़ फाॽग्र निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुलुङ्‌माॽ तुक्‍मान् थेनाधे पोःक्‍खे़बारो॥
खे़न् फाॽइङ्‌ग थे़माबे? इस्राइलिहाॽरे़ निङ्‌वाॽ मे़बिरुआङ् मे़गोःत्तुबान् मे़ङ्‌घोःसुन्‍लो, कर कुभा मे़सेगे़बाहाॽरे़ने़ मे़घोःसुरो॥ वेॽहाॽग निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ खुनिॽ निङ्‌वाॽ के़धुङ्‌बा चोगु पिरुसिरो॥ साम्‌योसाप्‍लाःल्‍ले़ अक्‍खे पाःत्तुआङ् पत्,
“निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽ कुधना के़ले़ङ्‌बा चोगुसिआङ् वाॽ, हे़क्‍क्‍याङ् कन् ये़म्‍धारिक् खे़ङ्‌हाॽरे़ निःमा मे़न्‍छुक्‍तुन्‍ल फाॽआङ् खुनिॽ मिक्‍हाॽ थेःक्‍तुबिरुसिआङ् वाॽ, हे़क्‍क्‍याङ् खे़ङ्‌हाॽरे़ खे़म्‍मा मे़न्‍छुक्‍तुन्‍ल फाॽआङ् खुनिॽ ने़क्‍खोॽबान् हुॽरुबिसिआङ् वाॽरो॥”*यसैया २९.१०, साम्‌योथिम्‌इङ्‌जाःङ् २९.४ दाउद हाङ्‌ङिल्‍ले़ बा हे़क्‍केलॽरिक्‍के पाःत्तुआङ् पत्,
“हाराॽ खे़ङ्‌हाॽरे़ आबाङे खुनिॽ साभाङ्‌जाःल्‍ले़ इजोओ थाःसुसिर,
खुनिॽ साभाङ्‌जाःन्‌आघघबा पाःन् नु खुम्‍दिङ् के़दाःप्‍पा पाःन् पोःङ्‌लरो॥
10 खे़ङ्‌हाॽरे़ निःमा मे़न्‍छुक्‍तुन्‍ल फाॽआङ् खे़ङ्‌हाॽरे़ खुनिॽ मिक्‍किन् खादाप्‍तुर,
हे़क्‍क्‍याङ् खुनिॽ एःक्‍किन् सदादिङ् इनोगे़न् तुक्‍खेःल्‍ले़ तुःङ्‌लरो॥”*निङ्‌वाॽफुसाम्‍लो सुम् ६९.२२-२३
11 हे़क्‍केने़ फाॽग्र इङ्‌गाॽ पाःन्‍धिक् सेलाप्‍निङ्, इस्राइलिहाॽ मे़जोःन्‍दे़ल्‍ले़ पोःक्‍माए मे़न्‍छुक्‍मना थारिक् मे़जोःन्‍दे़बि? से़क्‍खासाङ् मे़ःन्‍लो! कर खे़ङ्‌हाॽरे़ खुनिॽ लायोःल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ खुनिॽ नाहे़म्‍मान् तार फाॽआङ् थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्‌हाॽरोए से़न्‍लप्‍पिन् त्‍ये़रो॥ 12 कर यहुदिहाॽरे़ लायो मे़जोगुबाल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मो पयम् यम्‍बा मुॽइसाम् त्‍ये़, हे़क्‍क्‍याङ् खे़ङ्‌हाॽरे़ से़न्‍लप्‍पिन् मे़नाॽरुबाल्‍ले़ थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्‌हाॽओ पयम् यम्‍बा मुॽइसाम् त्‍ये़ने़ फाॽग्र यहुदिहाॽरे़ से़न्‍लप्‍पिन् मे़दाःक्‍तुल्‍ले़ आल्‍लसाङ् यरिक् मुॽइसाम् ताःएरो!
थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्‌हाॽरे़ से़न्‍लप् मे़घोःसुॽ
13 इङ्‌गाॽ से़क्‍खाए खिनिॽ थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्‌हाॽ कन् पाःन्‍निन् मे़त्‍निङ्‌ल पत्तारो॥ इङ्‌गाॽ थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्‌हाॽरो सेःक्‌युक्‍मिबा पोःक्‍खाङ्‌बाल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ कन् माङ्‌सेवा चोःक्‍मा याःम्‍बक्‍को से़क्‍खाए आसुक्‍सुक् तम्‍सिन् चोगुङ्‌लो॥ 14 हे़क्‍केलॽरिक् कन् आमाङ्‌सेवालाम् इङ्‌गाॽ आबाङे आमनाहाॽरे़ खुनिॽ नाहे़म्‍मान् फोःक्‍खुङ्‌ङाङ् खे़ङ्‌हाॽओ कुभा ताङ्‌से़ःप्‍मा सुक्‍तुङ्‌सिङ्‌ल के़लॽबा निङ्‌साङ् चोगुङ्‌लो॥ 15 थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽ मे़नाॽआङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन्‍नु वेॽ यरिक् मे़न्‍छाम् सुवाङ्‌हाॽरे़न् नादङ् पोःङ्‌ने़ फाॽग्र यहुदिहाॽ ख्रिस्‍ते़न्‌नसाःन् मे़जोगुआङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ याम्‍मो ते़न्‍दिङ् चोगुसिल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽरे़ सिःमे़न्‍लाम् हिङ्‌मन् मे़घोःसुबा हे़क्‍केए पोःङ्‌लो! 16 निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङो तोःम्‍मनाबा थिक्‍सिगेःक्‍पा लक्‍किन् सेसे चोःक्‍ने़ फाॽग्र के़नम्‍बा के़रे़क् लक्‍किन्‍नाङ् सेसे चोःक्‍लो॥ सिङ् साःप्‍पिन् सेसे चोःक्‍ने़ फाॽग्र सिङ्‌बोराःक्‍हाॽआङ् सेसे मे़बोःङ्‌लो॥*“सिङ् साःप्‍पिन्” फाॽइन् अब्राहाम, इसहाक नु याकुबे़न् ओसेःन्‍आधाक्‍लो॥ “सिङ्‌बोराःक्‍हाॽ” फाॽइन् खे़ङ्‌हाॽरे़ खुनिॽ मुॽइदाङ्‌साहाॽ ओसेःन्‍आधाक्‍लो॥ 17 कुभा यहुदिहाॽग नुःबा जैतुन सिङ्‌बुङ्‌लाम् मे़जे़प्‍तुआङ् लाप्‍मे़भुसुबा सिङ्‌बोराःक् कुइसिःक् मे़जोःक्‌॥ हे़क्‍क्‍याङ् खिनिॽ थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्‌हाॽ ताम्‍भुङ् जैतुन सिङ्‌बोराःक् हे़क्‍के के़जोगिसाङ् नुःबा जैतुन सिङ्‌बुङ्‌मोलाम् थुम् नु हिङ्‌मन् खोःमा फाॽआङ् खुनिॽ ले़क्‌वा खिनिॽ के़जक्‍कासिआङ् के़वयिॽरो॥ 18 खे़न् मे़जे़प्‍तुआङ् लाप्‍मे़भुसुबा सिङ्‌बोराःक्‍हाॽनुःल्‍ले़ आनिगे़ नुःबा चोगिगे़ फाॽआङ् आङ्‌दिङ् मे़लॽरे़म्‍मिम्‍ने़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खिनिॽ कुसाःप्‍पिन् के़न्‍धरुम्‍मिन्, कर कुसाःप्‍पिल्‍ले़ने़ खिनिॽ के़धरिआङ् वाॽ के़लॽबान् निङ्‌वाॽ इःत्ते़म्‍मे़ॽओ॥
19 कर, आनिगे़ खे़न् सिङ्‌बुङ्‌मो चक्‍सिङ्‌मा फाॽआङ् खे़न् सिङ्‌बोराःक्‍हाॽ मे़जे़प्‍तुआङ् लाप्‍मे़भुसे़रो फाॽआङ् खिनिॽ निङ्‌वाॽ के़इःत्तुम्‍बिला॥ 20 से़क्‍खाएरो, कर यहुदिहाॽरे़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् नसाःन् मे़न्‍जोगुन्‍नाङ्‌ङे सिङ्‌बोराःक्‍किन् चे़प्‍माआङ् लाप्‍फुमनाबा कुइसिःक् लाप्‍मे़भुसे़बारो॥ खिनिॽ नसाःन् के़जोगुम्‍बाल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ खे़प्‍मो के़वयिॽरो॥ हे़क्‍केःल्‍ले़ आङ्‌दिङ् मे़लॽरे़म्‍मिन्‍ने़ॽओ, कर खे़न् पोःक्‍खे़बा पाःन्‍हाॽ इःत्ते़म्‍मे़ॽआङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् किरे़म्‍मे़ॽओ॥ 21 थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ से़क्‍खाबा पोराःक्‍हाॽए मे़दाङ्‌घुन्‍छिन्‍निल्‍ले़ खिनिॽआङ् के़न्‍दाङ्‌घिन्‍लो॥
22 अक्‍खेलॽरिक् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् लुङ्‌माॽ तुक्‍माल्‍ले़ कुधिम् नु के़जिःप्‍पा चोःक् फाॽआङ् नुःरिक्‍काङ् निङ्‌वाॽ पिरे़म्‍मे़ॽओ॥ नसाःन् के़ले़प्‍पाहाॽ के़रे़क् खुने़ॽ के़साक्‍पा खुम्‍दिङ् पिरुसिॽ, कर खिनिॽ कुलुङ्‌गुम्‍मो चक्‍मे़ल्‍लॽए के़वयिॽने़ फाॽग्र लुङ्‌माॽ के़दुक्‍तिॽरो॥ मे़ःन्‍ने़ फाॽग्र खिनिॽआङ् के़जे़प्‍तिआङ् लाप्‍के़भुसिॽरो॥ 23 हे़क्‍केलॽरिक्‍के यहुदिहाॽरे़ नसाःन् मे़जोगुआङ् मे़नुःङ्‌ने़ फाॽग्र खुने़ॽ याम्‍मो खे़ङ्‌हाॽ सिङ्‌बुङ्‌मो चक्‍तुसिॽरो, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽ याम्‍मो तगि मे़बत्‍छे़बा ते़न्‍नो चक्‍मा मुक्‍साम् कत्तुॽरो॥ 24 खिनिॽ थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्‌हाॽग ताम्‍भुङ् जैतुन पोराःक् हे़क्‍तङ्‌बा के़जोगिॽ, हे़क्‍केःल्‍ले़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ खिनिॽ नुःबा जैतुन बुङ्‌मो के़जक्‍कासिने़ फाॽग्र खुने़ॽ आबाङे कुजे़क् कुबोराःक्‍हाॽ आबाङे कुबुङ्‌मोए चक्‍तुसिल्‍ले़ आक्‍ख्‍याक् कुसिक् सम्‍ल चक्‍तुसिबिला॥
इस्राइलिहाॽ याम्‍मो निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङो मे़नुःङ्
25 आमिःम् फुॽनुसाॽ नु ने़ॽनुसाॽसे, खिनिॽ आङ्‌दिङ् के़न्‍लॽरिन्‍ल फाॽआङ् कन् सिबिॽगे़न् पाःन्‍निन् कुसिङ्‌निःत्ते़म्‍मे़ॽ के़लॽबा आनिङ्‌वाॽ वाॽरो॥ कन् सिबिॽगे़न् पाःन्‍निङ्‌ग निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुनिङ्‌सेःक् कुइसिःक् नसाःन् चोःक्‍मा के़बोःङ्‌बा थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्‌हाॽरे़ नसाःन् चोःक्‍मा मे़न्‍छुःत्ते थारिक् यरिक् यहुदिहाॽ खुनिॽ निङ्‌वाॽ मे़न्‍नुःङ्‌मनाबा मे़बोःङ्‌लो॥ 26 हे़क्‍क्‍याङ् नसाःन् के़जोःक्‍पा के़रे़क् इस्राइलिहाॽ ताङ्‌मे़से़ःप्‍लो॥ साम्‌योसाप्‍लाओ अक्‍खे साप्‍ते़आङ् पत्,
“से़न्‍लप्‍दाङ्‌बान् यरुसले़मलाम्‌ताःरो,
खुने़ॽए इस्राइलिहाॽ लायोलाम् नुःक्‍तुसिॽ॥*यसैया ६९.२०-२१ 27 हे़क्‍क्‍याङ्,
इङ्‌गाॽ खुनिॽ लायोहाॽ ले़प्‍मि पिरुङ्‌सिङ् फाॽआङ् खे़ङ्‌हाॽनु चोगुङ्‌बा आमाङ्‌हुप्‍पिन् के़त्तुङ्‌लो”*यसैया २७.९ लॽरिक् याम्‍मो साम्‌योसाप्‍लाओ साप्‍ते़आङ् पत्‍लो॥
28 यहुदिहाॽ सुनाइङ्‌ङिल्‍ले़ कुनिङ्‌मिसिरो, कर खिनिॽ लागिग कन् नुःबाए पोःक्‍खे़रो॥ हे़क्‍केसाङ् अब्राहाम, इसहाक, याकुबे़न्‍नु चोगुबा माङ्‌हे़क्‍किल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ आल्‍लसाङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ खे़ङ्‌हाॽ लुङ्‌माॽ तुक्‍तुसिॽरो॥ 29 थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ आबिबा पर्धाःम्‍हाॽ नु उःत्‍छिङ्‌मान् याङ्‌ना मे़नुःक्‍तुन्॥ 30 थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ थिक् ये़म्‍मो खिनिॽ थिम्‍मे़न्‍दङ् सुवाङ्‌हाॽग निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुइङ्‌जाःङ् मे़न्‍इःप्‍मनाबा मे़न्‍नाःप्‍मनाबा के़जोगिॽ, कर यहुदिहाॽ इङ्‌जाःङ् मे़न्‍इःप्‍मनाबा मे़न्‍नाःप्‍मनाबा मे़बोःक्‍खे़बाल्‍ले़ खुने़ॽ कुलुङ्‌गुम्‍मिन् आल्‍लो खिनिॽ के़घोःसुम्‍माङ् के़वयिॽरो॥ 31 हे़क्‍केलॽरिक्‍के खे़ङ्‌हाॽ इङ्‌जाःङ् मे़न्‍इःप्‍मनाबा मे़न्‍नाःप्‍मनाबा मे़बोःक्‍खे़आङ् मे़वाॽ, हे़क्‍केःल्‍ले़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ खिनिॽ लुङ्‌माॽ के़दुक्‍तिबा कुइसिःक्‍के खुने़ॽ खे़ङ्‌हाॽ याम्‍मो लुङ्‌माॽ तुक्‍तुसिॽरो॥ 32 काक् मनाहाॽ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुइङ्‌जाःङ् मे़न्‍इःप्‍मनाबा मे़न्‍नाःप्‍मनाबा मे़बोःक्‍खे़आङ् मे़वाॽबाल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ खुने़ॽ खे़ङ्‌हाॽ साक्‍पा के़धाःबाहाॽ हे़क्‍के मे़त्तुसिरो॥ कर खे़ङ्‌हाॽ लुङ्‌माॽ तुक्‍मासि फाॽआङ् हे़क्‍के चोगुबारो॥
निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुमिङ्‌सो इङ्‌धाःङ्
33 आक्‍को हो! निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुसिक्‍कुम् निङ्‌वाॽइन्‌नु कुने़हिनिङ्‌वाॽइन्‌आक्‍खे़न् इमे़ल्‍लुङ्‌बा नु निङ्‌वाॽ के़माबाबे! खुने़ॽ कुघासे़न्‍निन् नु कुलाम्‍मिन् कुसिङ्‌निःप्‍माए सुक्‍मे़दे़त्तिन्‍लो!
34 “दाङ्‌बाल्‍ले़ कुनिङ्‌वाॽइन्‌हाःत्‍ले़ निःसुआङ् वाॽबे?
हे़क्‍क्‍याङ् हाःत् खुने़ॽ सुजा के़बिबा पोःक्‍खे़आङ् वाॽबे?”*यसैया ४०.१३
35 इग्र “निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ याङ्‌ना नुःक्‍मा के़बोःङ्‌बा पाःन्‍निन्
हाःत्‍ले़ खुने़ॽ पिरुआङ् वाॽबे?”*अय्‍युब ४१.११
36 थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ खुने़ॽलाम्‍बा काक् पाःन्‍हाॽग ताः, खुने़ॽ कुमुक्‍साम्‍मिल्‍ले़ काक् पाःन्‍हाॽ पोःक्‍खे़आङ् वाॽ, हे़क्‍क्‍याङ् काक् पोःक्‍खे़बा पाःन्‍हाॽ खुने़ॽ कुलागिए पोःक्‍खे़आङ् वाॽरो॥ सदादिङ् सदादिङ् खुने़ॽ कुमिमिदिङ् पोःङ्‌लरो! आमे़न्॥

*11:2 एलिया–खुने़ॽ ये़सुःन्‍नुःल्‍ले़ ८५० तङ्‌बे तगि के़वाॽबा लत्‍छा माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् के़बाःप्‍पारो॥

*11:3 १ हाङ्‌हाॽ १९.१०, १४

*11:4 १ हाङ्‌हाॽ १९.१८

*11:8 यसैया २९.१०, साम्‌योथिम्‌इङ्‌जाःङ् २९.४

*11:10 निङ्‌वाॽफुसाम्‍लो सुम् ६९.२२-२३

*11:16 “सिङ् साःप्‍पिन्” फाॽइन् अब्राहाम, इसहाक नु याकुबे़न् ओसेःन्‍आधाक्‍लो॥ “सिङ्‌बोराःक्‍हाॽ” फाॽइन् खे़ङ्‌हाॽरे़ खुनिॽ मुॽइदाङ्‌साहाॽ ओसेःन्‍आधाक्‍लो॥

*11:26 यसैया ६९.२०-२१

*11:27 यसैया २७.९

*11:34 यसैया ४०.१३

*11:35 अय्‍युब ४१.११