15
Pɔlɔ akaɓɨkyaga Mongoni Manza nɨmɔ ʉkana ndɨ
1 Ɓomika-mama, mbɨya wanʉ, nakapa kamutomosya Mongoni Manza nɨmɔ namʉɓɨkyaga ndɨ, nɨmɔ mabaɨlya ndɨ na nɨmɔ mo mina ɓakigwinonogo ɓingbufu. 2 Minisanatʉ na muhukuso pisi ko Mongoni Manza mi nɨmɔ makiko kaɓyɛ ɓɛyɔ aka yɔ namʉɓɨkyaga ndɨ mino. Makogyi ɓɛyɔ, baya kunu ika payaya.
3 Kambwa wa makpʉmʉka masɨ, namukitisilyaga mbɛyɨ ndɨ mʉtʉʉ nɨmɔ ɨmɨ mombukwana-dakɨ yi nʉkana ndɨ. Kilisito okwa ndɨ ko bulya ɓʉnyɛ kusu, mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ ikpikago mino ka Moɓiso Motu. 4 Ɓalumba ndɨ, opupa ka mbʉkʉ kumbusa wa masyɛ masaa, mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ Moɓiso Motu aɓɨkya ndɨ mino. 5 Apuponilya ndɨ Pɛtɛlɛ, kumbuso yi ɓatʉtʉmbwa tɛkɛɓɛ na ɓaɓa. 6 Kʉwa wa, upuponilya ko ngbinga ɓemoti ɓaɓɨɓya kakɨ kakɨtaga ɓamɨya kuɓukumuti. Ɓudingi luga ka ɓaɓɨɓya ɓi nɨɓɔ ɓatʉ mbɛyɨ ɓata aka ka ɔɓɨlɨ, luki limoti, ɓagɔgɔ ɓokwogoni ndɨ. 7 Kumbuso yi, apuponilya ndɨ Yakɔbɔ, kʉwa wa, upuponilyo ɓatʉtʉmbwa ɓasɨ.
8 Kumbuso ka ɓatʉ ɓɨ nɨɓɔ ɓasɨ, epuponilya ndɨ gɔnɨ ɨmɨ, ɨmɨ nɨnɔ na ndɨ abɛ miki yi nɨnɔ ɨɓʉkʉtaga nɨ kanongotigʉ. 9 A ɓɛyɔ, na mupipilo luga ka ɓatʉtʉmbwa ɓasɨ. Nakokwononigʉ gʉtʉgʉ ɓɛ ɓɛmakɨ ɓɛ atʉtʉmbwa, kyɛ nogyogyisa ndɨ Kanisa ko Kunzi. 10 Luki limoti, na kʉwa ɓɛyɔ no mino mbɨya yi nɨmʉ pisi ka ɨzɨyɔ ko Kunzi. Ɨzɨyɔ yi nɨyɔ aɓʉkʉtatʉ ndɨ masɔlɔ. Nagya ndɨ ligubo kaʉkɨtaga ɓatʉtʉmbwa ɓagɔgɔ ɓasɨ. A ɓɛyɔ, kɛgʉ ndɨ ɨmɨ, luki limoti, ɨzɨyɔ ko Kunzi nɨyɔ a pa imoti na ɨmɨ. 11 Kinili, iki ɨɓʉ ikanɨ ɨmɨ, takaɓɨkyaga Mongoni Manza mi nɨmɔ aka mɔ mabaɨlya ndɨ.
Kunzi upupisagatʉ ɓambanzʉ ka ɓambʉkʉ
12 Takaɓɨkyaga ɓɛ Kilisito opupatʉ ndɨ ka mbʉkʉ. Ko bulya ɨkɨ yɔ ɓatʉ ɓagɔgɔ luga kunu ɓaɓɨkyaga mino ɓɛ ɓatʉ nɨɓɔ ɓokwaga ndɨ ɓakopupigʉ ndɛkɛ ka ɓambʉkʉ? 13 Kika nɛkɨ nɨ a ɓɛyɔ, Kilisito kopupagʉ ndɨ ka mbʉkʉ ɓɛgɛyɔ. 14 Kika nɨ Kilisito kopupagʉ ndɨ ka mbʉkʉ, takɛgʉ na Mongoni Manza nɨmɔ takwanana kaɓɨkyaga, baya kunu a gɔnɨ payaya. 15 Na gɔnɨ, nɨyɔ akowonisila ɓɛ ta ɓadɛmʉ ɓa ɓɔngɔ ko misa ko Kunzi, kyɛ taɓɨkya ndɨ ɓɨngbanganya ɓɛ Kunzi apupisatʉ ndɨ Kilisito ka mbʉkʉ. Wɨna sɛ, Kunzi kakwananɨgʉ ndɨ kagya ɓɛyɔ, kika nɨ a lɨngʉnʉ ɓɛ ɓatʉ nɨɓɔ ɓokwogo, ɓakopupogigʉ ka ɓambʉkʉ. 16 A ɓɛyɔ, kika nɨ ɓatʉ nɨɓɔ ɓokwogo, ɓakopupogigʉ ka ɓambʉkʉ, Kilisito kopupagʉ ndɨ nɛkɨ gɔnɨ ɨyɨ ka mbʉkʉ. 17 Na kika nɨ Kilisito kopupagʉ ndɨ ka mbʉkʉ, baya kunu a ya payaya na ma asɨ ka ɓʉnyɛ kunu aka. 18 Na ɓata, nɨyɔ akowonisila ɓɛ ɓatʉ nɨɓɔ ɓokwaga ndɨ kʉsɔ ka Kilisito, ɓa nɛkɨ gɔnɨ ɨɓʉ ɓuɓungogo. 19 Kika nɨ a ko bulya ɔɓɨlɨ yi nɨmʉna aka mʉ nɔ tobisa mino mʉtamanagɨ kusu ka Kilisito, ta ɓatʉ ɓʉlya kumbu kaʉkɨtaga ɓatʉ ɓagɔgɔ ɓasɨ.
20 Luki limoti, a lɨngʉnʉ ɓɛ Kilisito opupatʉ ndɨ luga ka ɓamanda. A abɛ talʉ-talʉ, kyɛ ɓatʉ ɓagɔgɔ nɨɓɔ ɓokwaga ndɨ ɓopupito ndɛkɛ gɔnɨ ɨɓʉ. 21 Mʉɗɔngɔnɨ ɓɛgɛyɔ kukwakʉ odoku ndɨ mino pisi ka mʉtʉ ɓemoti, pupo ka mbʉkʉ ka ɓatʉ nɨɓɔ ɓokwaga ndɨ, odoku pisi ka mʉtʉ ɓemoti gɔnɨ. 22 Ɓɛgɛyɔ ɓambanzʉ ɓasɨ ɓokwaga mino kyɛ ɓa Ɓava-adamʉ, ɨɓʉ ɓasɨ ɓinisana ndɛkɛ ɓata na ɔɓɨlɨ kyɛ tomotikononi na Kilisito.15:22 Wanda ka Ɓalʉma 5:12-21. 23 Luki limoti, mʉmbanzʉ yɨkaka-yɨkaka opupa ndɛkɛ kaɓyɛnɛnɛ no ngbingo kakɨ: Kilisito nɔ a mʉtʉ wa mambwa, opuponi ndɨ ɨyɨ. Kumbuso yi ɓatʉ kakɨ ɓopupa ndɛkɛ ngbingo yi nɨnɔ igoku ndɛkɛ mino. 24 Kumbuso yi, ika kʉwa lɨsyɛ la muliɓo. Ko ngbingo yi nɨnɔ, Kilisito apʉta ndɛkɛ ɓʉngama ɓasɨ, ɨbɨba yasɨ na ngu yasɨ, amigisya kʉwa Kunzi Baba ɓʉngama. 25 A ɓɛyɔ, okwononi ɓɛ Kilisito iki ngama kadwɛ kʉ kwa kʉ ʉɗɨta ndɛkɛ mino ɓomuyoniso kakɨ ɓasɨ ɓɨnvɨ kusili wa magʉ kakɨ. 26 Mumuyoniso nɨnɔ ɓamwɔ ndɛkɛ ka muliɓo, nɨ kukwakʉ. 27 Iyo, Moɓiso Motu akaɓɨkya ɓɛ: «Kunzi obisa ndɨ makpʉmʉka masɨ kusili wa magʉ kakɨ15:27 Wanda ka Mambʉ 8:7..» Luki limoti, a ɓɨngbanganya ɓɛ Kunzi kɛgʉ ɨyɨ ka «makpʉmʉka masɨ» mi nɨmɔ, kyɛ ɨyɨ nɔ apá ndɨ Kilisito ngu kʉgʉ wa masɨ. 28 Ngbingo yi nɨnɔ Kunzi obiso ndɛkɛ mino makpʉmʉka masɨ kusili ko Miki, ɨyɨ Kilisito mombukwana-dakɨ yi ibiso ndɛkɛ kusili ko Kunzi nɨnɔ apá ndɨ ngu kaiko kʉgʉ wa makpʉmʉka masɨ. Kʉwa wa gɔ wa, Kunzi ika ndɛkɛ lɨngʉnʉ kʉgʉ wa masɨ.
29 Tomononi mbɛyɨ ɓata lɨkpʉmʉka ka ɓatʉ nɨɓɔ ɓiɓotisisogo ko bulya ka ɓatʉ nɨɓɔ ɓokwogo. Ɓinisono na ɨzangɨya tino? Kika nɨ a lɨngʉnʉ ɓɛ ɓatʉ nɨɓɔ ɓokwogo ɓakopupogigʉ ka ɓambʉkʉ, ko bulya ɨkɨ kʉwa yɔ ɓiɓotisisogo mino ko bulya kaɓʉ? 30 Na ɓata, ko bulya ɨkɨ yɔ iɓusu ɓamombukwono-dosu ɓi to mino ɓongbinga ɓasɨ kaɨkɨsɨlya kukwakʉ? 31 Ɓomika-mama, kukwakʉ ɛzʉzaga masyɛ masɨ. A lɨngʉnʉ ɓɛyɔ nɨbɨbaga mino ko bulya kunu ka matɨkanaga na Yeso-Kilisito Mombukwono-dosu. 32 Nʉlanana ndɨ na ɓambanzʉ ka Ɛfɛsɔ nɨɓɔ ɓa ndɨ ɓʉɗɨya abɛ ɓanyama ɓo tutu. Kika ndɨ ka yɨgya ko ɓomikya-ɓambanzʉ, ninisana ndɨ na ɨzangɨya tino? Kika nɨ ɓamanda ɓakopupogigʉ ka ɓambʉkʉ, okwononi nɛkɨ «tolyolyini, tomwo kyɛ ɓʉgala tokwatʉ15:32 Wanda ka Isaya 22:13.».
33 Wiminyonito sɛ: «Kakɔ lɨmbɨda na ɓatʉ ɓanyɛ, apʉtagatʉ yɨgya yanza ka mʉmbanzʉ.» 34 Wigilyoni tamanaga kunu yanza, masa kagya ɓʉnyɛ. Ɓatʉ ɓagɔ luga kunu ɓakamibigʉ Kunzi. Nakamʉɓɨkya ɓɛyɔ kamupíso suni.
Ɓatʉ nɨɓɔ ɓokwaga ndɨ ɓopupa ndɛkɛ ka ɓambʉkʉ lɨkɨ?
35 Luki limoti, mʉtʉ ɓemoti akwananatʉ kauuso ɓɛ: «Ɓamanda ɓopupa ndɛkɛ ka ɓambʉkʉ lɨkɨ? Ɓika ndɛkɛ na ɓʉsɔlɔ ɓa nzʉyɨ tino?» 36 Eeeze, wa ngingi! Ngbingo yi nɨnɔ wakʉnaga mino lɨsɔlɔ, okwononi mbɛyɨ okwi, kumbuso yi aɓaka sɛ kʉwa. 37 Lɨsɔlɔ nɨlɔ wakakʉna lɔ, kɛgʉ ilu nɨ malɨlɨ nɨmɔ aɓaka ɓanʉ, luki limoti, a libumo payaya aka la mʉpʉnga ikanɨ libumo lagɔgɔ. 38 Kunzi oɓokisaga kʉwa libumo li nɨlɔ ɓɛyɔ opo mino, oɓukutisa libumo yɨkaka-yɨkaka kaɓyɛnɛnɛ na ɓʉsɔlɔ kakɨ.
39 Nzʉyɨ yasɨ kɛgʉ mʉɗɔngɔnɨ. Ɓambanzʉ ɓa na nzʉyɨ kaɓʉ, ɓanyama na nɨyɔ kaɓʉ, ɓombu na ɓosi ɓa na nɨyɔ kaɓʉ gɔnɨ.
40 Nzʉyɨ ya kʉgʉ wa lɨsyɛ a di na nɨyɔ ya lɨtɔmbʉ, ɨbɨba ya kʉgʉ wa lɨsyɛ a di na nɨyɔ ya lɨtɔmbʉ. 41 Mɔnɨ angɨngaga di, tɨmba di, mangʉtʉ di gɔnɨ. Gʉtʉgʉ mangʉtʉ aka luga kaɓʉ anzɛgɛ dididi aka gɔnɨ.
42 Ika ndɛkɛ ɓɛgɛyɔ ngbingo yi nɨnɔ ɓamanda opupa ndɛkɛ mino ka ɓambʉkʉ. Ɓulumbaga ɓambanzʉ, kumbuso yi ɓapɔ, wa ɓopupa ndɛkɛ mino ka ɓambʉkʉ, ɓika kʉwa ndɛkɛ na ɔɓɨlɨ wa ɓɛnzɛ na ɓɛnzɛ. 43 Ɓolumbogo nzʉyɨ nɨ kɛgʉ na ɨbɨba ikanɨ no ngu. Luki limoti, opupogo kʉwa na ɨbɨba no ngu. 44 Ngbingo yi nɨnɔ ɓolumbaga mino, ikaga nzʉyɨ ya lɨmbanzʉ. Luki limoti, kopupo ka mbʉkʉ ɨɨta kʉwa nzʉyɨ ya lɨmbɛngɨ. Kika nɛkɨ nɨ nzʉyɨ ya lɨmbanzʉ atʉ, nzʉyɨ ya lɨmbɛngɨ atʉ nɛkɨ gɔnɨ aka. 45 A ɓɛyɔ, Moɓiso Motu aɓɨkyaga ɓɛ: «Mʉtʉ wa mambwa ɓɛyɔ ka Adamʉ a ndɨ na ɔɓɨlɨ ka nzʉyɨ ya lɨtɔmbʉ.» Luki limoti, Adamʉ yi nɨnɔ wa kumbuso nɨ Lɨmbɛngɨ nɨlɔ apága ɔɓɨlɨ*15:45 Adamʉ wa kumbuso, nɨ Kilisito. Wanda ka Mʉpʉnganagɨ 2:7.. 46 Kɛgʉ nzʉyɨ ya lɨmbɛngɨ yɔ odogoku ka mambwa, luki limoti, nɨyɔ ya lɨmbanzʉ. Nzʉyɨ ya lɨmbɛngɨ odogoku iyu kumbuso. 47 Kunzi agya ndɨ Adamʉ wa mambwa na liɓungu. A ɨyɨ mʉtʉ wa ɔɓɨlɨ yi nɨmʉ. Luki limoti, Adamʉ wa yɨɓa otukyoku ndɨ ɨyɨ kʉgʉ wa lɨsyɛ. 48 Ɓatʉ ɓa ɔɓɨlɨ yi nɨmʉ ɓa mʉɗɔngɔnɨ abɛ mʉtʉ yi nɨnɔ Kunzi agya ndɨ na liɓungu, luki limoti, nɨɓɔ ɓa kʉgʉ ɓa mʉɗɔngɔnɨ abɛ mʉtʉ yi nɨnɔ otukyoku ndɨ kʉgʉ wa lɨsyɛ. 49 Mʉɗɔngɔnɨ ɓɛgɛyɔ to mino abɛ mʉtʉ yi nɨnɔ Kunzi agya ndɨ na liɓungu, tika ndɛkɛ gɔnɨ mʉɗɔngɔnɨ abɛ mʉtʉ yi nɨnɔ otukyoku ndɨ kʉgʉ wa lɨsyɛ.
50 Ɓomika-mamaaa, nakapa kaɓɨkya ambɛ: luki nɨlɔ Kunzi agya ndɨ ka nzʉyɨ na ka ɓangʉ kakwananɨgʉ kalya lisimo la Ɓʉngama ko Kunzi. Nɨlɔ akwanana kapɔ, kinisonigʉ na ɔɓɨlɨ wa ɓɛnzɛ na ɓɛnzɛ.
51 Mbɨya wanʉ, nakamumibisa dikiɗi yimoti: takokwigʉ ndɛkɛ ɓasɨ, luki limoti, tigomosyanatʉ ndɛkɛ ɓasɨ. 52 Igyonosa ndɛkɛ ɓɛyɔ ko ngbinga ɓemoti abɛ kʉta, wa ɓofya ndɛkɛ mino sɨɓa ya muliɓo. A ɓɛyɔ, wa sɨɓa oɓuka ndɛkɛ mino, ɓatʉ nɨɓɔ ɓokwaga ndɨ ɓopupa ndɛkɛ ka ɓambʉkʉ na nzʉyɨ nɨyɔ kapʉgʉ ndɛkɛ ɓata, iɓusu ɓasɨ tigomosyono. 53 A ɓɛyɔ, okwononi ɓɛ pɔpɔtʉ ta nzʉyɨ yi nɨyɨ imokisyi nzʉyɨ nɨyɔ kakwananɨgʉ ɓata kapɔ. Okwononi ɓɛ nzʉyɨ yi nɨyɨna ya kukwakʉ yi imokisyi nzʉyɨ nɨyɔ kokwigʉ ndɛkɛ ɓata. 54 Ngbingo yi nɨnɔ nzʉyɨ yi nɨyɔ apɔgɔ imokisyo ndɛkɛ mino nzʉyɨ yi nɨyɔ kapɔgɨgʉ, nzʉyɨ ya kukwakʉ imokisyo nɨyɔ kokwogigʉ, iba Moɓiso Motu mi nɨmana itulyonini sɛ kʉwa: «Kukwakʉ kɛgʉ ɓata, ɓoɗitini lɨngʉnʉ ɓɨnvɨ!»
55 «Eeeze kukwakʉ, ngu kakʉ a kʉwa yanɨ?
Eeeze kukwakʉ, syogbu kakʉ a kʉwa yanɨ?»15:55 Wanda ka Isaya 25:8; Ɔsɛya 13:14.
56 Kukwakʉ inisonogo no ngu pisi ka ɓʉnyɛ, mʉtʉʉ mɔ apága ɓʉnyɛ ngu. 57 Luki limoti, tamigisilyini Kunzi ɨbɨba, ɨyɨ nɔ atɨpága ngu pisi ka Mombukwono-dosu Yeso-Kilisito.
58 Kinili, ɓomika-mama ɓʉpaka, witilyonogoni ɓingbu kanɨ makɛgʉ kapɨka ɓɨpɛkɛ-pɛkɛ. Mugugubyoni Mombukwono-dosu masyɛ masɨ, kyɛ makaiba ɓɨnza ɓɛ ɓungu ɓasɨ nɨɓɔ makaɨkɔ ka ligubo kakɨ, kokwigʉ payaya.