10
Yeso na ɓatʉtʉmbwa kakɨ tɛkɛɓɛ na ɓaɓa
(Malɨkɔ 3:13-19; 6:7-13; Luka 6:12-16; 9:1-6)
Yeso ʉmaka ndɨ ɓaɓɨɓya kakɨ tɛkɛɓɛ na ɓaɓa. Ʉpá kʉwa ndɨ ngu yikpumya mambɛngɨ ma ɓʉnyɛ, yihukuso ɓokoloɓu ɓayasɨ na ɓʉpɔ ɓa nzʉyɨ dididi. Mino ka ɓatʉtʉmbwa ɓi ndɨ nɨma: mʉtʉ wa mambwa nɨ Simoni (nɨnɔ ɓamakaga ndɨ gɔnɨ ɓɛ Pɛtɛlɛ) na mamakɨ ɓɛyɔ ka Andɨlɨa, Yakɔbɔ mika Zɛbɛdayɔ, na mamakɨ ɓɛyɔ ka Yuani, kumbuso yi, Filipi, Batulumei, Tʉma, Matayɔ nɨnɔ a ndɨ ndɔmbɛ wa manzanza, Yakɔbɔ mika Alʉfayɔ, Tadei, Simoni nɨnɔ a ndɨ gɔnɨ ɓemoti ka liɗu ka ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓa ndɨ kakɨsa kʉlɨkanaga, sɛ kʉwa Yuda Isikalioti nɨnɔ agaba ndɨ Yeso.
Yeso utikini ɓatʉtʉmbwa tɛkɛɓɛ na ɓaɓa
(Malɨkɔ 6:7-13; Luka 9:1-6)
Kʉwa wa, Yeso ʉtɨka ndɨ ɓatʉtʉmbwa tɛkɛɓɛ na ɓaɓa ɓi nɨɓɔ, ʉpá ndɨ mʉtʉʉ ɓɛ: «Makindonitɔgʉ ka ɓatʉ nɨɓɔ ɓakɛgʉ Ɓayuda na makingyonitɔgʉ ka ɓagʉɗʉ ka Ɓasamalia. Luki limoti, windoni ka Ɓezaleli aka. A ɓɛyɔ, ɨɓʉ ɓa mʉɗɔngɔnɨ abɛ ɓakɔndɔlɔ nɨɓɔ ɓoɓungogoni ndɨ. Ko pisi, uɓikyogoni ɓambanzʉ ɓɛ: ‹Ɓʉngama ɓa kʉgʉ wa lɨsyɛ atikpuɗiniku!› Huhukusoni ɓatʉ ɓa ɓokoloɓu, mubililiso ɓamanda, huhukusoni ɓakeɓu-keɓu, mokpumya mambɛngɨ ma ɓʉnyɛ. Ɓamʉpá ndɨ payaya, iɓunu, hupóni nɛkɨ gɔnɨ ɓɛngɛnɨ payaya aka. Kʉsɔ wa fuku kunu makovonitɔgʉ gʉtʉgʉ ɔlɔ aka, ikanɨ ɓuyi, ikanɨ ɓangwɛyɨ ɓaya lɨgabʉ lapʉ. 10 Makuvonitɔgʉ ɓakʉgba ka lɨgʉndʉ, ikanɨ ɓotu ɓayɨɓa, ikanɨ ɓɛkpakʉ, ikanɨ mʉdʉkpɔ. A ɓɛyɔ, mʉgya-ligubo okwononi na malɨlɨ kakɨ.
11 Ngbingo yi nɨnɔ mogulyaga ɓanʉ mino ka gʉɗʉ ikanɨ ka mugi mimoti ɓɛnɛ, mukisoni mʉtʉ nɨnɔ akwanana kamʉtɨlya. Wikoni kʉ kakɨ aka kadwɛ ko ngbingo yi nɨnɔ mopupa ndɛkɛ mino. 12 Nɨyɔ mogulyaga ɓanʉ mino ka ndaɓʉ, uusogoni ɓanʉ ɓɛ: ‹Mazɨyɔ iki pa imoti na iɓunu!›* 10:12 Yuuso ka Ɓayuda a ndɨ ɓɛyɔ 13 Kika nɨ ɓatʉ ɓa ndaɓʉ yi nɨyɔ ɓamutilyini, mazɨyɔ mi nɨmɔ asɨkana wa. Luki limoti, kika nɨ ɓakamutilyigʉ, midukulo kambwa na mazɨyɔ mi nɨmɔ. 14 Kika nɨ ɓakamutilyigʉ na ɓakamumukonigʉ ka ndaɓʉ imoti ɓɛnɛ ikanɨ ka gʉɗʉ, puponi wa, mɨbʉmaga liɓungu la magʉ kunu. 15 A lɨngʉnʉ, nakamʉɓɨkya ambɛ, ka lɨsyɛ lɨkɔ ngbanga, ɓatʉ ɓa gʉɗʉ yi nɨnɔ ɓigyogyisa ndɛkɛ kʉgbɛ kaʉkɨtaga ɓatʉ ɓa Sɔdɔmʉ na Gɔmɔlɔ.»
Ɓaɓɨɓya ɓigyogyisatʉ ɓanʉ
(Malɨkɔ 13:9-13; Luka 21:12-17)
16 «Hukononi! Ɨmɨ, namutiki mʉɗɔngɔnɨ abɛ ɓakɔndɔlɔ luga ka ɓosukopi. Yɛkɨ a ɓɛyɔ, wikoni nɛkɨ ɓakɨmɨnya abɛ ɓanzʉka na ɓitombiii abɛ ɓonzuwo. 17 Wiɓuulyonito, kyɛ ɓambanzʉ ɓamulikisagatʉ ndɛkɛ ko ɓongbongu, ɓamʉtɨna pimbo ka ɓandaɓʉ kaɓʉ ɓaya malʉmba. 18 Ɓɨndagatʉ ndɛkɛ na iɓunu kambwa ka ɓangama ɓa ɓewili na kambwa ka ɓangama ɓakpʉkpʉ ko bulya kamɨ. Kʉwa wa, mika ndɛkɛ ɓadɛmʉ kamɨ kambwa kaɓʉ na kambwa ka ɓatʉ nɨɓɔ ɓakɛgʉ Ɓayuda. 19 Luki limoti, ngbingo yi nɨnɔ ɓamusilisaga ndɛkɛ mina kambwa kaɓʉ, makigbomisonitɔgʉ ɓamʉ ɓɛ tanzɨna sɛ pɨyɛ ɓʉ? Ikanɨ ɓɛ taɓɨkya sɛ pɨyɛ ɨkɨ? Iyo, ko ngbingo yi nɨnɔ aka nɔ, Kunzi amʉpátʉ nɨlɔ maɓɨkya. 20 A ɓɛyɔ, kɛgʉ iɓunu ɓɔ manzɨna ndɛkɛ, luki limoti, Lɨmbɛngɨ ka Obonu lɔ anzɨnaga ndɛkɛ kʉsɔ kunu.
21 Ko ngbingo yi nɨnɔ, mʉmbanzʉ agabaga ndɛkɛ mamakɨ ɓɨkpɛ ka kukwakʉ, baba agya mikakɨ ɓɛgɛyɔ. Ɓomiki ɓʉɨtɨlya ndɛkɛ ɓaɓʉkʉta kaɓʉ, ɓumwisiso. 22 Ɓambanzʉ ɓasɨ ɓamʉmʉya ndɛkɛ ko bulya lino kamɨ. Luki limoti, mʉtʉ yi nɨnɔ okibya ndɛkɛ kadwɛ ka muliɓo, inisanatʉ na muhukuso. 23 Ɓakamʉgyagyaga ndɛkɛ ka gʉɗʉ ɓemoti ɓɛnɛ, mapɨkɨta ka nɨnɔ wagɔ. A lɨngʉnʉ, nakamʉɓɨkya ambɛ, makamagʉ kolingyo giyo yasɨ ya Izaleli nɨ Mika-Mʉmbanzʉ kanodukugʉ.
24 Miki wa ɨkɔlɔ kakɨtagɨgʉ muwonisilo kakɨ. Na musunzu kakɨtagɨgʉ mombukwana-dakɨ. 25 Okwononi miki wa ɨkɔlɔ iki mʉɗɔngɔnɨ abɛ muwonisilo kakɨ, ɓosunzu abɛ mombukwana-dakɨ. Kika mbɛyɨ nɨ ɓamokini ngama wa lɨvananza ɓɛ Belizebuli, angɛnɛngɛnɛ kʉwa ɓatʉ ɓa lɨvananza la ndaɓʉ kakɨ aka!»
Nɨnɔ okwononi kaɓanga
(Luka 12:2-9)
26 «Yɛkɨ a ɓɛyɔ, makuɓongonitɔgʉ ɓambanzʉ. A ɓɛyɔ, masɨ nɨmɔ a makɨsʉma, inisanatʉ ka ɓʉngbanganya, masɨ nɨmɔ a ko dikiɗi, imibisikosatʉ ndɛkɛ. 27 Masɨ nɨmɔ nakamʉɓɨkya ko biti, ɓikyoni ka ɓʉngbanganya. Masɨ nɨmɔ ɓakamʉɓɨkya ka ɓepisi-pisi, kuwoni ndɛkɛ ka ɓakugbondo. 28 Makuɓongonitɔgʉ ɓatʉ nɨɓɔ ɓakwanana kamwɔ nzʉyɨ aka nɨ ɓakomwigʉ lɨmbɛngɨ. Luki limoti, muɓongoni Kunzi nɨnɔ akwanana ɨyɨ kamwɔ nzʉyɨ na lɨmbɛngɨ pa imoti ko ɓuku ɓa ɓɛnzɛ na ɓɛnzɛ. 29-31 Ambɛ, ɓakʉgabagɨgʉ mbɛyɨ ɓakyɔkyɔɗɔ ɓaɓa ka ambuma ɓemoti aka? Luki limoti, gʉtʉgʉ ɓemoti kaɓʉ kakwananɨgʉ kogwoku wasɨ nɨ Obonu kopagʉ. Makoɓongonitɔgʉ, iɓunu, ma na ɨzangɨya kaʉkɨtaga ɓakyɔkyɔɗɔ ɓudingi! Gʉtʉgʉ tukatʉ ta ɓamʉ kunu aka, Kunzi iba ɨsaɓʉ yi yasɨ.
32 Mʉtʉ wasɨ kɛɓɨnɨkyana kambwa ka ɓambanzʉ, ɨmɨ, naɓɨnɨkyana ndɛkɛ ɓɛgɛyɔ ko misa ka Baba nɨnɔ a kʉgʉ wa lɨsyɛ. 33 Luki limoti, mʉmbazʉ kɛmanganya ko misa ka ɓambanzʉ, ɨmɨ, namanganya ndɛkɛ ɓɛgɛyɔ ko misa ka Baba nɨnɔ a kʉgʉ wa lɨsyɛ.»
Yeso akaɓɨkya ɓɛ ɓambanzʉ ɓɨgbananagatʉ
(Luka 12:51-53; 14:26-27)
34 «Makosimonitɔgʉ ɓɛ nodoku ndɨ kapá mazɨyɔ ka ɔɓɨlɨ. Nakodokugʉ kapá mazɨyɔ, luki limoti nodoku ndɨ kaudwonosa ɓambanzʉ luga kaɓʉ. 35 A ɓɛyɔ, nodoku ndɨ kagbonoso miki na abakɨ, kagbonosa mʉsɨka na amakɨ, kagbonosa muzyozyo na tɨtakɨ. 36 Ɓomuyonisa ka mʉmbanzʉ ɓopupaga ndɛkɛ ka ndaɓʉ kakɨ aka. 10:36 Wanda ka Mika 7:6.
37 Mʉtʉ wasɨ nɨnɔ apaga abakɨ ikanɨ amakɨ kɛkɨtaga ɨmɨ, ɨyɨ, kokwononigʉ kɛɓɨɓya. Nɨnɔ apaga mikakɨ mʉlʉkʉ yi ikanɨ nɨnɔ mʉsɨka yi kɛkɨtaga ɨmɨ, kokwononigʉ gɔnɨ kɛɓɨɓya. 38 Mʉtʉ nɨnɔ kanobinikigʉ mʉsalaba kakɨ kɛɓɨɓya, kakwananɨgʉ kaika mʉɓɨɓya kamɨ. 39 A ɓɛyɔ, mʉmbanzʉ kapa kahukuso ɔɓɨlɨ kakɨ, aɓungusatʉ. Luki limoti, nɨnɔ aɓunguso ko bulya kamɨ, inisanatʉ ndɛkɛ ɓata na ɨyɨ.»
Ɓambanzʉ nɨɓɔ ɓakamʉtɨlya, ɓakɛtɨlya ɨmɨ ɓɨkpɛ
(Malɨkɔ 9:41)
40 «Kika nɨ mʉmbanzʉ amutilyini, etilyi ɨmɨ. Nɨnɔ etilyi, atilyi nɨnɔ etikoku ndɨ. 41 Kika nɨ mʉmbanzʉ atilyini mugyalandʉ kyɛ a mugyalandʉ, ɓakalya ndɛkɛ mʉtʉ yi nɨnɔ mʉɗɔngɔnɨ abɛ mugyalandʉ. Kika nɨ atilyini mʉmbanzʉ wongbingbili kambwa ko Kunzi, kyɛ a wongbingbili, ɓakalya ndɛkɛ mʉɗɔngɔnɨ abɛ mʉtʉ wongbingbili gɔnɨ. 42 A lɨngʉnʉ, nakamʉɓɨkya ambɛ, mʉmbanzʉ kapá gʉtʉgʉ kɔpɔ wo liɓo ladɛ aka ka ɓemoti ka ɓomiki nɨɓana kyɛ ika kanɨ a mʉɓɨɓya kamɨ, mʉtʉ yi nɨnɔ inisanatʉ ndɛkɛ na mʉkalya kakɨ.»

*10:12 10:12 Yuuso ka Ɓayuda a ndɨ ɓɛyɔ

10:36 10:36 Wanda ka Mika 7:6.