27
Ɓogoni na Yeso kambwa ka ngama mudingi ɓɛyɔ ka Pilatʉ
(Malɨkɔ 15:1; Luka 23:1-2; Yuani 18:28-32)
Nɨyɔ lɨsyɛ asyɛ, ɓokumu-kumu na ɓambɔkʉ-mbɔkʉ ɓolikilya ndɨ dikiɗi kakɨsa kamwisiso Yeso. Kumbuso kakondisiso, ɓaga na ɨyɨ, ɓamomosa ndɨ ɓɨgbʉ kambwa ka ngama Pilatʉ nɨnɔ andaga ndɨ iwili ya Lʉma.
Yuda ibongisini
(Ligubo 1:18-19)
Nɨyɔ Yuda nɨnɔ agaba ndɨ Yeso ʉkana ɓɛ ɓomosini mʉtʉʉ kamwɔ Yeso, apʉnga ndɨ kalya kumbu kʉgbɛ. Umigisya kʉwa ndɨ ɓokumu-kumu na ɓambɔkʉ-mbɔkʉ ɓambuma ɓatɛkɛɓɛ ɓasaa ɓaya ɓuyi. Ʉɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Nogyi ɓi ɓʉnyɛ koɗukusaga ɓangʉ ka mʉmbanzʉ yi nɨnɔ kɛgʉ ɓi na ɓʉnyɛ.»
Luki limoti, ɨɓʉ ɓasikisya ndɨ ɓɛ: «Katindigʉ iɓusu. Undi ɨwɛ aka.»
Yuda ombimba ndɨ ɓuyi ɓi nɨɓɔ ka Ndaɓʉ ko Kunzi. Kumbuso yi, atʉkya ndɨ, aga kaibongiso.
Ɓokumu-kumu ɓapʉnaga ndɨ, ɓaɓɨkya ɓɛ: «Mʉtʉʉ kusu katɨkpamyagʉ ɓɛ tobisogi inguo yo ɓuyi ɓi nɨɓa ka kpokoyo ya ndaɓʉ ya malʉmba. A ɓɛyɔ, a mʉkalya ma ɓangʉ.»
Kumbuso wa yʉkanana, ɓoluwa ndɨ no ɓuyi ɓi nɨɓɔ tiko ka maɓɔkʉ ka alʉkʉ ɓemoti nɨnɔ alʉkaga ndɨ ɓambɨkɛ. Ɓoluwa ndɨ tiko yi nɨyɔ ko bulya yilumbo mino ɓobiko. Kinili, kadwɛ na lɨsyɛ li nɨlɨ, tiko yi nɨyɔ ɓalɨkyaga ɓɛ «Tiko ya Ɓangu».
Kʉwa wa, ɨtʉlyana nɨlɔ ɨɓɨkya ndɨ pisi ka mugyalandʉ Yelemia ɓɛ: «Ɓava ndɨ ɓambuma ɓatɛkɛɓɛ ɓasaa ɓaya ɓuyi. Lɨgabʉ li nɨlɔ Ɓezaleli ɓobisa ndɨ ko bulya kakɨ. 10 Ɓoluwa ndɨ no ɓuyi ɓi nɨɓɔ tiko ka maɓɔkʉ ka mʉlʉka ɓambɨkɛ mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ Mombukwono-dosu ɛɓɨkya ndɨ mino.» 27:9-10 Wanda ka Zakalia 11:12-13; Yelemia 18:2-3; 19:1-2; 32:6-15.
Ɓogoni na Yeso kambwa ka Pilatʉ
(Malɨkɔ 15:2-15; Luka 23:2-3, 18-25; Yuani 18:29–19:16)
11 Ɓɨnda kʉwa ndɨ na Yeso kambwa ka ngama wa iwili ɓɛyɔ ka Pilatʉ. Ɨyɨ Pilatʉ amuusa ndɨ ɓɛ: «Ɨwɛ nɨ ngama ka Ɓayuda?» Yeso asikisya ɓɛ: «Ɨwɛ nɔ woɓikyi.»
12 Kumbuso yi, ɓokumu-kumu na ɓambɔkʉ-mbɔkʉ ɓasʉngʉlya ndɨ. Luki limoti, nɨ kosikisyigʉ. 13 Kʉwa wa, Pilatʉ amuusa ndɨ ɓata ɓɛ: «Wakɛgʉ kaʉkana ɓangbanga ɓasɨ nɨɓana ɓakaʉpɨ́lyaga ɓa?» 14 Luki limoti, Yeso kasikisyagʉ ndɨ ka lɨkpʉmʉka gʉtʉgʉ limoti aka. Lɨkpʉmʉka li nɨlɔ ambanga ndɨ ngama mudingi kʉgbɛ.
Pilatʉ okpomyini ɓɛ ɓamwɨ Yeso
(Malɨkɔ 15:6-15; Luka 23:15-25; Yuani 18:39–19:16)
15 Ka yɨnga ya Pasɨka, ngama mudingi akʉlaga ndɨ mʉtʉ wa bɔlɔkɔ ɓemoti nɨmɔ ambaza ka ɓambanzʉ atwaga ndɨ. Ikaga ndɨ mʉtʉ yi nɨnɔ ambaza apaga ndɨ. 16 Ko ngbingo yi nɨnɔ, a ndɨ na mʉtʉ wa bɔlɔkɔ ɓemoti wakimibisikoso kʉgbɛ. Lino kakɨ ndɨ nɨ Balaba.
17 Kʉwa wa, Pilatʉ umuusa ndɨ ɓambanzʉ nɨɓɔ ɓamʉmʉkana ndɨ wa ɓɛ: «Wanɨ nɔ makapa ɓɛ namʉkʉlyɨ luga ka Balaba ɨɓʉ na Yeso nɨnɔ ɓamakaga ɓɛ Kilisito?» 18 Uusa ndɨ ɓɛyɔ kyɛ a ndɨ kaiba ɓɛ ɓasʉta ndɨ Yeso ko bulya imi aka.
19 Ngbingo nɨnɔ Pilatʉ a mbɛyɨ ndɨ mino wakiko aka kasombiso Yeso, mukakɨ atikilyoku ndɨ lɨyʉ ɓɛ: «Mʉtʉ yi nɨnɔ kɛgʉ na ɓʉnyɛ, wakimokyonitɔgʉ ka lɨkpʉmʉka kakɨ! A ɓɛyɔ, no biti yi nɨyɨ, nigyogyisi kʉgbɛ ko nziki ko bulya kakɨ.»
20 Luki limoti, ɓokumu-kumu na ɓambɔkʉ-mbɔkʉ ka Ɓayuda ɓʉtɨwa ndɨ ɓambanzʉ ɓɛ ɓakʉlagɨ Balaba, ɓamwɔ Yeso.
21 Ngama umuusa ndɨ ɓɛ: «Luga ka ɓatʉ ɓaɓa ɓi nɨɓa, wanɨ nɔ makapa ɓɛ namʉkʉlyɨ?» Ɓasikisya ndɨ ɓɛ: «Balaba.»
22 Pilatʉ umuusa ndɨ ɓata ɓɛ: «Nagya kʉwa ɨkɨ na Yeso nɨnɔ ɓamakaga ɓɛ Kilisito?» Ɓambanzʉ ɓasɨ ɓasikisya ndɨ ɓɛ: «Ɓabangɨlagɨ ka mʉsalaba!»
23 Pilatʉ ɨgɨlya ɓata ɓɛ: «Ɓʉnyɛ tino sɛ ɓɔ agya ndɨ?» Luki limoti, ɓidukulaga ndɨ asɨ kapamɨkanaga aka na lɨyʉ lapʉ ɓɛ: «Ɓabangɨlagɨ ka mʉsalaba!»
24 Ngbingo yi nɨnɔ Pilatʉ ɨna ndɨ mino ɓɛ kakwananɨgʉ kagya ɓata luki na ɨpʉmbʉ akaisisilogo aka, atɨka ndɨ ɓɛ ɓoviku liɓo, ɨsʉkʉsa maɓɔkʉ kambwa kaɓʉ ɓasɨ. Aɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Ɓangu ka mʉtʉ yi nɨmʉ koɗukogonitɔgʉ ko lina kamɨ. A kʉwa lɨkpʉmʉka kunu aka!»
25 Ɓatʉ ɓasɨ ɓosikisya ndɨ ɓɛ: «Ɓangʉ kakɨ aɗʉkagɨ ka mʉ kusu na ka ɓomikusu!»
26 Kʉwa wa, Pilatʉ ʉkʉlya ndɨ Balaba. Atinisisa ndɨ Yeso pimbo. Kumbuso yi, ʉpá ndɨ kyɛ ɓabangɨlagɨ ka mʉsalaba.
Ɓasʉda ɓakatɨba Yeso
(Malɨkɔ 15:16-20; Yuani 19:2-3)
27 Kʉwa wa, ɓasʉda ɓaga ndɨ na Yeso ka ndaɓʉ ka ngama wa iwili. Kʉ ɓɛyɔ, ɓʉmʉmʉla ndɨ ɓasʉda ɓasɨ, ɓakungulo Yeso ɓikululu. 28 Ɓanyɔgɔ ndɨ ɓotu, ɓamokisya kanzʉ wangbʉ. 29 Ɓoɓungusyaga ndɨ ɓiwilili muligi nɨmɔ a ndɨ no mowo, ɓamokisya ka mʉ. Ɓagwisiso lɨgʉgʉ ka kʉɓɔkʉkɔ kwa kumbanzɨkanɨkɔ. Kumbuso yi, ɓoɓuna ndɨ moli kambwa kakɨ katɨba, ɓanaɓɨkya ɓɛ: «Ngama ka Ɓayuda, tumuusito!» 30 Ɓaɓakyaga ndɨ na ɓotikito. Ɓava kʉwa ndɨ lɨgʉgʉ li nɨlɔ ɓanatɨnaga nolu ka mʉ.
31 Kumbuso katɨba ɓɛyɔ, ɓanyɔ ndɨ kanzʉ. Ɓamokisyo ɓata ɓotu kakɨ, ɓaga kʉwa ndɨ na ɨyɨ kabangɨlaga ka mʉsalaba.
Ɓasʉda ɓabongilogini Yeso ka mʉsalaba
(Malɨkɔ 15:21-32; Luka 23:26-43; Yuani 19:17-27)
32 Ngbingo yi nɨnɔ ɓasʉda ɓopupa ndɨ mina wa, ɓabangana na alʉkʉ ɓemoti nɨnɔ a ndɨ mʉtʉ wa Kulɛnɛ, ina ndɨ ɓɛ Simoni. Ɓabinikisa ndɨ na mapʉpʉ mʉsalaba ka Yeso.
33 Nɨyɔ ɓosila ndɨ ka pa nɨyɔ ɓalɨkyaga ɓɛ Gɔlɔgɔta (isi yi nɨ: Pa ya Mukuwa ma mʉ), 34 ɓapá ndɨ Yeso vinya mʉmatanaga no luki lozyo. Luki limoti, ngbingo yi nɨnɔ akɨngɨla ndɨ mino, akya komwo.
35 Kʉwa wa, ɓabangɨlaga ndɨ ka mʉsalaba. Ɓatwa ndɨ lɨɓɛsɛ ko bulya yɨgbananaga ɓotu kakɨ. 27:35 Wanda ka Mambʉ 22:19. 36 Kumbuso yi, ɓikanana ndɨ wa kaɓuulyogo.
37 Na kʉgʉ wa mʉ kakɨ, ɓokpika ndɨ isi ya lɨkpʉmʉka nɨlɔ ɓasʉngʉlya ndɨ mina ɓɛ: «Alʉkʉ yi nɨmʉ nɨ Yeso, ngama ka Ɓayuda.»
38 A ndɨ na ɓatʉ ɓo kuɓakʉ ɓaɓa nɨɓɔ ɓʉbangɨlaga ndɨ gɔnɨ ka kpɔlɔ ka Yeso. Ɓemoti ka nakpangbala wa kʉmbanzɨkanɨkɔ, na wagɔgɔ ka kulekuke. 39 Ɓambanzʉ ɓi nɨɓɔ ɓa ndɨ kakɨtaga wa, ɓa ndɨ katʉmbwa Yeso, ɓanagbɨtya ɓamʉ, 40 ɓanaɓɨkya ɓɛ: «Wa ndɨ kapa kapanza Ndaɓʉ ko Kunzi, wopika yagɔgɔ ka masyɛ masaa. Wihukusa nɛkɨ mombukwana-dakɨ yi, kika nɨ wa Miko Kunzi, syoku ka mʉsalaba!»
41 Ɓokumu-kumu, ɓowonisilo ɓa mʉtʉʉ pa imoti na ɓambɔkʉ-mbɔkʉ ɓa ndɨ gɔnɨ katɨba ɓɛgɛyɔ, ɓanaɓɨkya ɓɛ: 42 «Uhukusa ndɨ ɓatʉ ɓagɔgɔ. Kakwananɨgʉ kaihukuso ɨyɨ mombukwana-dakɨ yi ɓɨkpɛ! A ngama ka Ɓezaleli. Osyikunɔ ka mʉsalaba, iɓusu, taɓɨnɨkyana kʉwa gɔnɨ! 43 A ɓɛyɔ, ɨgʉmya ndɨ ko Kunzi, aɓɨkya ndɨ ɓɛ a Miko Kunzi. Kika nɨ Kunzi apagatʉ, ahukusi nɛkɨ mbɨya wanʉ!»
44 Gʉtʉgʉ ɓatʉ ɓo kuɓakʉ aka nɨɓɔ ɓʉbangɨlaga ndɨ ka kpɔlɔ ka Yeso, ɓa ndɨ katʉmbwa ɓɛgɛyɔ.
Kukwakʉ ka Yeso
(Malɨkɔ 15:33-41; Luka 23:44-49; Yuani 19:28-30)
45 Katʉkya ndɨ ka saa sita, biti ohuma ndɨ ɔɓɨlɨ wasɨ ka ɓasaa ɓayɨsaa. 46 Nɨyɔ saa tisa a kʉwa ndɨ ɓuwobi kaɨtʉlyana, Yeso igomisa ndɨ na lɨyʉ lapʉ ɓɛ: «Eli, Eli, lama sabakatani?» Isi nɨ: «Hiii Kunzi! Hiii Kunzi! Ko bulya ɨkɨ yɔ wesi mino?» 27:46 Wanda ka Mambʉ 22:1.
47 Nɨyɔ ɓatʉ ɓemoti-ɓemoti luga ka nɨɓɔ ɓa ndɨ wa ɓamʉkana mino ɓɛyɔ, ɓaɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Akamaka Ɨlɨya.» 48 Wa aka wa, ɓemoti kaɓʉ apɨkɨta ndɨ, ovoku luki limoti ɓɨfʉɓʉ-fʉɓʉ, olubo ko vinya wa muzabibu wozyo. Kumbuso yi, abanga kʉwa ndɨ ka lɨgʉgʉ, apá Yeso ɓɛ omwi. 49 Luki limoti, ɓagɔgɔ ɓaɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Wosoni! Tinini mbɛyɨ ikanɨ Ɨlɨya odokuto kahukuso!»
50 Luki limoti, Yeso igomisa ɓata ndɨ na lɨyʉ lapʉ. Osisa lɨmbɛngɨ.
51 Ko ngbingo yi nɨnɔ aka nɔ, kutuko nɨkwɔ ikaga ndɨ kubongiso kagbanana pa yotu na pa yotu kʉgbɛ kʉ ka Ndaɓʉ ko Kunzi kʉ, anʉɨka ndɨ luga katʉkya kʉgʉ kadwɛ kusili. Mugi ɨzʉkʉla ndɨ ɓingbuku-ngbuku, matamʉ makpʉkpʉ alɨkanaga ndɨ ɓɨkpakpakpa. 52 Gʉtʉgʉ ɓambʉkʉ aka oukwikana ndɨ na ɓatʉ ɓudingi nɨɓɔ ɓokwaga ndɨ nɨ ɓaɓinikyonini Kunzi, ɓabɨlɨla ndɨ. 53 Ɓopupoku kʉwa ka ɓambʉkʉ. Kumbuso gɔnɨ Yeso kopupa ndɨ ka mbʉkʉ, ɓingya ka Yelusalɛma, gʉɗʉ wotu. Kʉ ɓɛyɔ, ɓupuponilya ndɨ ɓambanzʉ ɓudingi.
54 Nɨyɔ ngama ka ɓasʉda ka Ɓalʉma pa imoti na ɓatʉ nɨɓɔ ɓa ndɨ na ɨɓʉ kaɓuulyaga Yeso ɓamɨna azigizo na masɨ nɨmɔ akɨtanaga ndɨ wa, ɓogwa ndɨ ombombo kʉgbɛ. Ɓaɓɨkya kʉwa ndɨ ɓɛ: «Ka lɨngʉnʉ, mʉtʉ yi nɨmʉ a ndɨ asɨ Miko Kunzi aka!»
55 Wa gɔ wa, a ndɨ na ɓoko ɓudingi nɨɓɔ ɓa ndɨ kaɨna ka ɓʉɓyɨ nɨlɔ akɨtanaga ndɨ lɔ. Ɓotukyoku ndɨ pa imoti na Yeso ka Galilaya, kasingyo ka mogubo. 56 Luga kaɓʉ, a mbɛyɨ ndɨ nɨ Malia mʉtʉ wa Magadala, Malia nɨnɔ aɓʉkʉta ndɨ Yakɔbɔ ɨɓʉ na Yɛzɛfʉ sɛ kʉwa amakɨ ɓomika Zɛbɛdayɔ.
Ɓanalumbo Yeso
(Malɨkɔ 15:42-47; Luka 23:50-56; Yuani 19:38-42)
57 Nɨyɔ ɓʉgɔgɔ ɨtʉlyana, alʉkʉ ɓemoti wa lɨngama, mʉtʉ wa Alimatia nɨnɔ ina ɓɛ Yɛzɛfʉ, a ndɨ gɔnɨ ɨyɨ mʉɓɨɓya ka Yeso, osiloku ndɨ. 58 Ɨnda kʉwa ndɨ ka ngama mudingi wa iwili ɓɛyɔ ka Pilatʉ, akʉnga ɓɛ ɓapɨ́ nzʉyɨ ka Yeso. Pilatʉ akpamya ndɨ ɓɛ ɓapɨ́. 59 Yɛzɛfʉ ɨnda ndɨ kava. Akandaga na kutuko kwambɨya, 60 amongosa ndɨ ka mbʉkʉ yambɨya nɨyɔ ɨkpʉlya ndɨ ka lɨtalʉ. Kumbuso yi, adʉla ndɨ mupumi mi na lɨtalʉ lidingi, aga ndɨ. 61 Ko ngbingo yi nɨnɔ, Malia Magadala na Malia nɨnɔ wagɔgɔ ɓa ndɨ wa, ɓakikonono kambwa wa mbʉkʉ.
Ɓasʉda ɓakoɓuulya mbʉkʉ
62 Ɓʉgala ɓi, akaɨɓɨkya ɓɛ lɨsyɛ li nɨlɔ a kambwa wa nɨlɔ la kiɓungusyogo ka Lɨsyɛ la kimumbiso, ɓokumu-kumu na Ɓafalisayɔ ɓaga ndɨ ka Pilatʉ. 63 Ɓaɓɨkya ndɨ ɓɛ: «Mombukwono-dosu! Totomonini ɓata ɓɛyɔ mʉtʉ waɓɔngɔ yi nɨmʉ aɓɨkya ndɨ mino ngbingo yi nɨnɔ a mbɛyɨ ndɨ mino muɓisi aka ɓɛ: ‹Kumbusa wa masyɛ masaa, nopupatʉ ka mbʉkʉ.› 64 Yɛkɨ a ɓɛyɔ, pá nɛkɨ mʉtʉʉ ɓɛ ɓoɓuulyogi mbʉkʉ kadwɛ kʉ kwa kʉ masyɛ masaa ɨtʉlyano mino. Ɓaɓɨɓya kakɨ ɓakodonikuto kaɓiɓo, ɓaga kaʉɓɨkya ɓambanzʉ ɓɛ: ‹Opupini ɓi luga ka ɓamanda.› Mʉnzɨma ma mɨɓa mi nɨma ika ɓanʉ manyɛ kakɨtaga nɨmɔ ma mambwa.»
65 Pilatʉ usikisya ndɨ ɓɛ: «Matʉ na ɓasʉda nɨɓɔ ɓokwononi koɓuulya mbʉkʉ. Wogoni, ɓoɓuulyogi mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ mini mino ɓɨnza.» 66 Ɓaga kʉwa ndɨ ka mbʉkʉ, ɓadʉla ndɨ miso ma mbʉkʉ na lɨtalʉ ɓingbufu, ɓubisa ndɨ ɓasʉda wa koɓuulyo.

27:10 27:9-10 Wanda ka Zakalia 11:12-13; Yelemia 18:2-3; 19:1-2; 32:6-15.

27:35 27:35 Wanda ka Mambʉ 22:19.

27:46 27:46 Wanda ka Mambʉ 22:1.