Wárágà Pólò dré tɨsɨ̀le Kòrítòbhá ɨ dré dhɨ nɨ rì
Wárágà kònɨ̀dhɨ nɨ tà àndu ngɨ̀le drìdrì dhɨ
Kònɨ̀dhɨ wárágà Pólò dré tɨsɨ̀le móndyá kaꞌìbhá Kòrítò na dhɨ ɨ dré dhɨ nɨ rì ꞌɨ. Pólò adré wárágà kònɨ̀dhɨ nɨ tɨsɨ̀ kɨtswázó tà ledé àyɨ kòfalésè Kòrítòbhá nda ɨ́be dhɨ bvó. Tàko ko, akódhɨ nɨ wárágà nɨ àlo léna dhɨ, lotó tá àyɨ àyɨ kɨ ru lanzɨma nɨ tà sè, ɨ̀ndɨ̀ àyɨ kɨ tàkonzɨ̀ àruka kɨ tà sè. Dɨ móndɨ́ àruka àyɨ kòfalé dhɨ ɨ̀ gò adrélé lɨgɨ́lé akódhɨ rú, adrézó lizíá ngalè akódhɨ tá àpóstolò ꞌɨ bàti yà dhɨ. Dɨ wárágà kònɨ̀dhɨ léna dhɨ, Pólò adré tà ta rìnyí sè, adrézó áyɨ tàrá ga àzí àpóstolò àdhya Gìká dré bhàle ɨ́ drɨ́gá dhɨ nɨ tà sè. Tágba kònɨ̀nɨ dhɨ, Pólò adré lèá dhɨ, àyɨ Kòrítòbhá nda ɨ́be dhɨ ɨ̀ kògò ru amú tódhyá. Adré kpà lenzélé, dré yìle Títò tí tàle dhɨ, ɨ̀ ladzá àyɨ kɨ togó, ɨ̀ndɨ̀ ɨ̀ lè gòle áyɨ no tò dhɨ sè (7:5-16).
Wárágà kònɨ̀dhɨ léna dhɨ, Pólò adré kpà àzí Gìká dré fèle móndyá kaꞌìbhá títí dhɨ ɨ dré adrézó Rúbí Tanɨ longó dhɨ nɨ tà ta (2:14-17; 3:1-3, 4-18; 4:1-18; 5:16-21). Àmvolásà dhɨ, adré Kòrítòbhá kɨ kodzó ngá lokó kɨtswálé títí, ɨ̀ kòfèró lemerèbhá móndyá kaꞌìbhá Yèrúsalémà na dhɨ ɨ kòfalé dhɨ ɨ dré.
Wárágà kònɨ̀dhɨ léna dhɨ, Pólò kàdré áyɨ tàrá ga àpóstolò kɨnzò ro adrébhá lɨgɨ́lé ɨ́ rú dhɨ kɨ tà sè dhɨ, adré ꞌòá kònɨ̀nɨ áyɨ tàndɨ nɨ tà sè ko. Be ró dhɨ, adré ɨ́na ꞌòá kònɨ̀nɨ tadházóá ngádra ꞌá dhɨ, Rúbí Tanɨ dré adrélé longólé dhɨ tà bàti ꞌɨ káyà dhɨ.
Tà kàdrɨ̀kàdrɨ̀ wárágà kònɨ̀dhɨ léna dhɨ kɨ atìma
1) Pólò nɨ mòdo fèma, ɨ̀ndɨ̀ móndyá kaꞌìbhá dhɨ kɨ togó tɨndrɨ̀ma (1:1-11)
2) Tà Pólò ɨ kòfalé Kòrítòbhá ɨ́be dhɨ (1:12–7:16)
3) Kòrítòbhá kɨ kodzoma ngá lokó fèle móndyá kaꞌìbhá Yèrúsalémà na dhɨ ɨ dré dhɨ (8:1–9:15)
4) Pólò nɨ tàrá gàma àzí Gìká dré bhàle akódhɨ drɨ́gá dhɨ nɨ tà sè dhɨ (10:1–13:10)
5) Pólò nɨ kúlí kùdù (13:11-13)
1
Pólò nɨ mòdo fèma
1 Ma, Pólò, bhàle adrélé Yésu Krísto nɨ àpóstolò ro ngóró Gìká dré lèle dhɨ tɨ́nɨ dhɨ, túmä́ní àma kɨ adrúpi Tìmòtéyò be dhɨ, mà adré wárágà kònɨ̀dhɨ nɨ tɨsɨ̀ àmɨ, Èkèlézyà Gìká àdhya Kòrítò na dhɨ dré, túmä́ní móndyá lólo títí Gìká àdhya bvò Àkáyà àdhya na dhɨ ɨ́be.
2 Gìká àma kɨ Atá ɨ Mírì Yésu Krísto be dhɨ ɨ̀ kòbhà àyɨ kɨ togó tanɨ àmɨ rú, ɨ̀ndɨ̀ ɨ̀ kòfè tà kɨ̀drɨ́kɨ̀drɨ àmɨ dré!
Gìká adré móndɨ́ kɨ togó tɨndrɨ̀
3 Rúku kàdré Gìká, àma kɨ Mírì Yésu Krísto nɨ Atá dré! Akódhɨ nda, àma kɨ Atá adrélépi áyɨ togó dóro tadhá àma dré dhɨ ꞌɨ, ɨ̀ndɨ̀ Gìká adrélépi àma kɨ togó tɨndrɨ̀ lavúlé dhɨ ꞌɨ. 4 Adré àma kɨ togó tɨndrɨ̀ àma kɨ kɨzà títí dhɨ ɨ na, mà kòkɨtswáró kpà móndɨ́ àruka kɨ togó tɨndrɨ̀ àyɨ kɨ kɨzà títí dhɨ ɨ na, ngóró Gìká dré àma kɨ tàndɨ kɨ togó tɨndrɨ̀le dhɨ tɨ́nɨ. 5 Tàko ko, ngóró kɨzà Krísto dré nyàle dhɨ ɨ̀ dré adrélé gàle àma léna bǐ dhɨ tɨ́nɨ dhɨ, Gìká adré kókpà àma kɨ togó tɨndrɨ̀ lavúlé Krísto sè. 6 Mà kàdré kɨzà nya dhɨ, mà adré nyàá mɨ̀ kòkisúró togó tɨndrɨ̀ma túmä́ní lɨ́drɨ̀ kóná vésè kólyá dhɨ be be dhɨ bvó. Gìká kàdré àma kɨ togó tɨndrɨ̀ dhɨ, adré tɨndrɨ̀á kɨtswázó kókpà àmɨ kɨ togó tɨndrɨ̀, mɨ̀ kàdréró togó tsɨ kɨzà títí mɨ̀ dré adrélé nyàle àmakya tɨ́nɨ dhɨ ɨ sè. 7 Dɨ mà adré mì bha Gìká véna àmɨ kɨ tà sè. Tàko ko, mà nì tàle dhɨ, ngóró mà dré adrélé kɨzà nya túmä́ní àmɨ ɨ́be dhɨ tɨ́nɨ dhɨ, mà nɨ kókpà togó tɨndrɨ̀ma kisú túmä́ní àmɨ ɨ́be dhɨ be.
8 Àma kɨ adrúpi ɨ, mà adré lèá mɨ̀ kònì ngalè mà nya tá kɨzà bvò Àsɨ́yà àdhya na ngɨ́nɨ ya dhɨ. Kɨzà nda ŋò tá àma tà tàndɨ ró, àma kɨ rìnyí lavúzó gò, mà dré àma kɨ mì bhàma kɨtswázó adrɨ́lé dhɨ nɨ tayɨ́zó. 9 Àma léna dhɨ, sù ngóró à ŋò tá tà àma dri kɨtswálé dràdrà sè na tɨ́nɨ. Dɨ, tà nda ꞌo tá ru kònɨ̀nɨ, mà kàdréró mì bha àma kɨ tàndɨ ɨ dri ko, be ró dhɨ, Gìká adrélépi móndɨ́ kɨ tɨngá dràdrà lésè dhɨ dri. 10 Akódhɨ nda apá àma dràdrà làsú be kònɨ̀nɨ nda lésè nɨ̀. A nɨ go kpà àma kɨ apá nɨ̀. Mà adré dɨ àma kɨ mì bha akódhɨ véna, kògòró adrélé àma kɨ apá. 11 Àmɨ ró dhɨ, mɨ̀ adré kpà àma kɨ ledé, mɨ̀ dré adrélé tà zi Gìká tí àma dré dhɨ sè. Dɨ ásà dhɨ, móndɨ́ zyandre dhɨ kɨ tà tanɨ Gìká dré dra ꞌòle àma dré dhɨ kɨ no, ɨ̀ dré tà zìle akódhɨ tí àma dré dhɨ sè gò, ɨ̀ dré àwoyà fèzo akódhɨ dré àma kɨ tà sè.
Pólò ladzá tà ɨ́ dré tá kisùle ꞌòle dhɨ
12 Tà mà dré adrézó drì bha kuru ásà dhɨ, tà kònɨ̀dhɨ ꞌɨ: Àma kɨ togó adré tadhá àma léna dhɨ, mà ꞌo tà bvò kònɨ̀dhɨ lé, lavúlé dhɨ, àmɨ kòfalé, togó lólo wä́yi angálépi Gìká vélésè dhɨ sè dre. Mà ꞌo kònɨ̀nɨ àma móndɨ́ ro dhɨ kɨ tògyá sè ko. Be ró dhɨ, mà ꞌo àmakya kònɨ̀nɨ Gìká nɨ togó tanɨ bhàle àma rú dhɨ sè. 13 Àma kɨ wárágà ɨ léna dhɨ, mà adré ngbà ꞌí tà mɨ̀ dré kɨtswálé nàle ɨ̀ndɨ̀ nìle bwà dhɨ kɨ tɨsɨ̀ àmɨ dré kòdhya. Dɨ má adré mì bha, mɨ̀ kòkɨtswáró tà kònɨ̀dhɨ nɨ ni dóro, 14 ngóró mɨ̀ dré kɨdhólé nìle tsà dhɨ tɨ́nɨ: Kìtú àma kɨ Mírì Yésu dré dra agòzo dhɨ tú dhɨ, mɨ̀ nɨ kɨtswá drì bha kuru àma kɨ tà sè, ngóró mà dré dra drì bhàle kuru àmɨ kɨ tà sè dhɨ tɨ́nɨ.
15 Má dré tá àmɨ kɨ tà kaꞌìle bàti dhɨ sè dhɨ, má kisù tá drìdrì dhɨ, má nɨ tá tsa àmɨ véna vésè be rì, mɨ̀ kòkɨtswáró tá tà tanɨ kisú vésè be rì ká. 16 Àngyá ko, má lè tá tsàle àmɨ véna, má dré tá adréràꞌa lɨ̀le Màkèdònɨ́yà na dhɨ ꞌá, má kònɨ̀ agò Màkèdònɨ́yà lésè dhɨ, má kògòró tódhyá àmɨ kɨ no gò, mɨ̀ kòkɨtswáró áma ledé lɨ̀le Yùdáyà na. 17 Dɨ mɨ̀ adré kisùá dhɨ, má dré tá adréràꞌa tà kisù ꞌòle kònɨ̀nɨ dhɨ ꞌá dhɨ, má kisù tá mána tà nda ꞌòle togó wä́yi sè ko? Kó ngalè, mɨ̀ adré kisùá dhɨ, má adré mána tà kisù ꞌòle ngóró móndyá bvò àdhya kya tɨ́nɨ, adrézó tàá «Àyíya» ɨ̀ndɨ̀ «Kóko» lókyá àlo sè dhɨ ꞌí?
18 Dɨ, Gìká nì tàle dhɨ, mà dré adréràꞌa áyɨ kúlí longó àmɨ dré dhɨ ꞌá dhɨ, mà adré tàá «Àyíya» ɨ̀ndɨ̀ «Kóko» lókyá àlo sè ko dhɨ be. 19 Tàko ko, Yésu Krísto, Gìká nɨ Mváagó, mà dré tà nɨ nɨ longózó túmä́ní Sílà ɨ́be ɨ̀ndɨ̀ Tìmòtéyò be àmɨ dré dhɨ, adré ɨ́na tàá «Àyíya» ɨ̀ndɨ̀ «Kóko» lókyá àlo sè ko.*1:19 Gìká nɨ Kúlí tɨsɨ̀le Gìríkì ti sè dhɨ léna dhɨ, à adré rú «Sìlùwánò» kisú kònwa. Rú nda tá rú àzya Sílà dré dhɨ ꞌɨ. Be ró dhɨ, Krísto nda léna dhɨ, tà títí dhɨ ɨ «Àyíya» ꞌɨ. 20 Àngyá ko, Gìká adré tà títí ɨ́ dré lazílé dhɨ kɨ ꞌo kɨtswálé títí Krísto na. Dɨ Krísto nda sè dhɨ, mà adré tàá «Kàdré kònɨ̀nɨ», adrézó Gìká nɨ rú bha kùle. 21 Gìká nda adré àma kɨ ꞌo adrélé àma kɨ totó tätä túmä́ní àmɨ ɨ́be Krísto na dhɨ nɨ̀. Tàko ko, akódhɨ zɨ̀ tá àma, 22 àngɨ̀ lwàzo àma rú tadházóá dhɨ, àma móndyá ɨ́na ꞌɨ káyà dhɨ. Dré Tɨrɨ́ Lólo bhàzo àma kɨ togó na, ngóró ngádrì adrélépi tadhá dhɨ, ɨ́ nɨ tà títí ɨ́ dré lazílé dhɨ kɨ afè àma dré dhɨ tɨ́nɨ.
23 Gìká nì dóro tàle dhɨ, tà má dré adrélé tàle kònɨ̀dhɨ tà bàti ꞌɨ káyà dhɨ. Má kàdré kɨnzò ta dhɨ, akódhɨ kòbhà tà má dri. Má gò tá tsàle tódhyá àmɨ véna Kòrítò na ko, má kàpáró àmɨ kúlí má dré tá adrélé ꞌòle tàle àmɨ dri dhɨ ɨ lésè. 24 Mà adré òpɨ̀ le nyàle àmɨ dri àmɨ kɨ tà kaꞌìkaꞌì nɨ tà sè ko. Be ró dhɨ, mà adré àmakya àzí ꞌo túmä́ní àmɨ ɨ́be, mɨ̀ kàdréró gàle arɨ́ sè bǐ. Tàko ko, mɨ̀ adré àmɨ kɨ totó tätä àmɨ kɨ tàndɨ kɨ tà kaꞌìkaꞌì sè.
*1:19 1:19 Gìká nɨ Kúlí tɨsɨ̀le Gìríkì ti sè dhɨ léna dhɨ, à adré rú «Sìlùwánò» kisú kònwa. Rú nda tá rú àzya Sílà dré dhɨ ꞌɨ.