BÚKÙ TÀ TƗ́DHƗ́//RU YÌZO DHƗ ÀDHYA LÚKÀ 4

Dzáborò tabhì Yésu nɨ lɨtɨ́lé duku na

(À kònò kpà Màtáyò 4:1-11; Márokò 1:12-13)

1 Àmvolásà dhɨ, Yésu gàlepi Tɨrɨ́ Lólo sè dhɨ dré agòzo Yòròdánè lésè. Gò Tɨrɨ́ nda dré akódhɨ nɨ drìzo lɨ̀zo ába duku na. 2 Kònàle dhɨ, Dzáborò dré akódhɨ nɨ tabhìzo lɨtɨ́lé kìtú nyadhɨ-rì. Lókyá nda sè dhɨ, Yésu nya ngá àlomvá ko. Dɨ kìtú nda ɨ̀ kòlavú dre dhɨ, tàbirí dré akódhɨ nɨ ꞌòzo.

3 Gò Dzáborò nda dré tàzoá drá dhɨ: «Mɨ́ kàdré Gìká nɨ Mváagó ꞌɨ bàti dhɨ, mɨ́ kòtà kɨ́rà kònɨ̀dhɨ dré dhɨ, kòladzá ru atsálé mápà ro.» 4 Dɨ, Yésu logó drá dhɨ: «Gìká nɨ Kúlí adré tàá dhɨ: ‹Móndɨ́ adré ngbà ꞌí adrélé lɨ́drɨ̀ ɨ́be mápà sè ko.›*»

5 Gò Dzáborò dré akódhɨ nɨ drìzo mbàzo ába àrà kurú na dhɨ na, òpɨ̀ wä́yi bvò àdhya kɨ tadházó drá gbǎ lókyá nda ꞌá. 6 Dré tàzoá drá dhɨ: «Má nɨ rìnyí fe mɨ́ dré rúku ɨ́be adrézó òpɨ̀ kòdhɨ ɨ drìle títí. Àngyá ko, à tayɨ́ tà nda kòdhɨ ɨ má drɨ́gá, má kòkɨtswáró fèá dhya ángùdhi má dré adrézó lèá fèle drá dhɨ dré. 7 Dɨ mɨ́ kòtitì ámɨ kórókó má kandrá áma lɨndrɨ̀ bhàzo dhɨ, tà nda kɨ adré títí mɨ́ dré.» 8 Yésu gò logóá drá dhɨ: «Gìká nɨ Kúlí adré tàá dhɨ: ‹Lè mɨ́ kàdré ngbà ꞌí Mírì ámɨ Gìká nɨ lɨndrɨ̀ bha kòdhya. Mɨ́ kàdré kpà lɨ̀sámbò ꞌo ngbà ꞌí akódhɨ nɨ rú sè kalóma.›†»

9 Gò Dzáborò dré akódhɨ nɨ drìzo lɨ̀zo ába Yèrúsalémà na, akódhɨ nɨ bha tépelò nɨ drì kàkú na. Dré tàzoá drá dhɨ: «Mɨ́ kàdré Gìká nɨ Mváagó ꞌɨ bàti dhɨ, mɨ́ wa dhèle bvò dri. 10 Àngyá ko, Gìká nɨ Kúlí adré tàá dhɨ:

‹Gìká nɨ tòlɨ́ fe áyɨ ángéló ɨ dré ámɨ tà sè,

ɨ̀ kàdréró sùle mɨ́ rú be dhɨ bvó.

11 Àyɨ nda kɨ ámɨ ko kɨ́tó,

mɨ́ kòdheró ámɨ pá si kɨ́rà dri ko.›‡»

12 Dɨ Yésu gò logóá drá dhɨ: «Gìká nɨ Kúlí adré kókpà tàá dhɨ: ‹Lè mɨ́ kòtabhì Mírì ámɨ Gìká ko.›§»

13 Dɨ Dzáborò kòtabhì Yésu lɨtɨ́lé láti títí ɨ sè kpi dre dhɨ, dré ngàzo akódhɨ nɨ tayɨ́, adrézó lókyá àzya dré kɨtswázó tà ꞌo dhɨ nɨ letè.

Yésu kɨdhó áyɨ àzí ꞌòle bvò Gàlìláyà àdhya na

(À kònò kpà Màtáyò 4:12-17; Márokò 1:14-15)

14 Àmvolásà dhɨ, Yésu dré gòzo gòle bvò Gàlìláyà àdhya na Tɨrɨ́ Lólo nɨ rìnyí be wě. Dɨ akódhɨ nɨ rúbí dré laꞌúzó bvó wä́yi nda ꞌásè. 15 Akódhɨ adré tá tatsílé tà tadhábe Yúdà ànzɨ kɨ lɨ̀sámbò dzó ɨ ꞌásè gò, móndyá títí dhɨ ɨ̀ dré adrézó akódhɨ nɨ rú bha kùle.

Nàzàrétàbhá ɨ̀ gà Yésu rè

(À kònò kpà Màtáyò 13:53-58; Márokò 6:1-6)

16 Gò Yésu dré lɨ̀zo tsàle Nàzàrétà, bhàandre ɨ́ dré tá mbàzo lána dhɨ na. Sàbátù kàtsá dre dhɨ, dré fɨ̀zo Yúdà ànzɨ kɨ lɨ̀sámbò dzó na, ànzyà gà dré adrélé ꞌòle dhɨ tɨ́nɨ. Dré ngàzo áyɨ totó kɨtswálé Gìká nɨ Kúlí na móndɨ́ ɨ kandrá dhɨ bvó. 17 Gò búkù pàle pròfétà Èsáyà àdhya nɨ fèzo drá. Akódhɨ kòkɨnzɨ́ búkù nda dre dhɨ, dré kúlí tɨsɨ̀le kònɨ kɨ kisúzó nàle:

18 «Tɨrɨ́ Mírì àdhya má dri.

Tàko ko, akódhɨ zɨ̀ ma alɨ̀le Rúbí Tanɨ longó móndyá lemerè ro dhɨ ɨ dré.

Amù ma longóá móndyá bǎdzó na dhɨ ɨ dré dhɨ,

a nɨ àyɨ kɨ trɨ,

ɨ̀ndɨ̀ móndyá mì kùdúkùdu ró dhɨ ɨ dré dhɨ,

a nɨ àyɨ kɨ mì nzi.

Amù ma móndyá adrélé mì pfòle dhɨ kɨ apá,

19 ɨ̀ndɨ̀ longóá móndyá títí ɨ dré dhɨ,

kóná Mírì dré dra áyɨ togó dóro tadházó dhɨ atsá dre.»*

20 Yésu kònà tà nda ɨ dre dhɨ, dré búkù nda nɨ pàzo logólé lɨ̀sámbò dzó nda nɨ tà lɨkɨ́lépi drɨ́gá gò, lɨrɨ́zó. Móndyá títí dzó nda ꞌá dhɨ kɨ mì tá akódhɨ dri. 21 Dɨ dré ngàzo tàá àyɨ dré dhɨ: «Ándrò kònɨ̀dhɨ, tà tɨsɨ̀le kònɨ ɨ̀ ꞌo ru, mɨ̀ dré tà nda kɨ yiràꞌa dre.»

22 Àyɨ títí nda ɨ̀ adré tá kúlí kɨ̀nɨ́kɨ̀nɨ dré tá adrélé tàle dhɨ kɨ yi síbhálé be ngbo, adrézó akódhɨ nɨ tà ta dóro. Ɨ̀ adré tá kpà lizíá àyɨ kòfalésè dhɨ: «Dhya kòndɨ tsì Yòséfà nɨ mvá ꞌɨ ko?» 23 Dɨ Yésu dré tàzoá àyɨ dré dhɨ: «Má nì dóro tàle dhɨ, mɨ̀ nɨ tògyakúlí kònɨ̀dhɨ nɨ ta má dré: ‹Kódzó, mɨ́ kòtɨdrɨ́ ámɨ tàndɨ.› Mɨ̀ nɨ kpà tàá má dré dhɨ: ‹Mɨ́ kòꞌo tà títí mà dré yìle mɨ́ dré ꞌòle Kàpàrànàwúmà na dhɨ ɨ kònwa ámɨ tàndɨ bha.› 24 Dɨ má adré tà bàti ta àmɨ dré: À kaꞌì gà pròfétà àlo dhɨ dòle dóro akódhɨ nɨ tàndɨ bha ko na.

25 Tà bàti ró dhɨ, pròfétà Èlɨ́yà nɨ lókyá ꞌá dhɨ, lókyá Gìká dré kozya kɨkɨ́zó kóná na tàlí sè gò, kàrábhò dré dhèzo bvò wä́yi ꞌásè dhɨ sè dhɨ, tàyɨ́tòkó ɨ̀ ga tá Ɨ̀sèrélè ànzɨ kɨ bvò na bǐ. 26 Dɨ, tágba dré tá adrézó kònɨ̀nɨ dhɨ, Gìká mù tá Èlɨ́yà lɨ̀le àyɨ nda ɨ véna ko. Mù akódhɨ lɨ̀le ngbà ꞌí tàyɨ́tòkó àlo Sàrèpátà na, bvò Sìdónà àdhya na dhɨ véna.† 27 Kòdhɨ ɨ́be dhɨ, pròfétà Èlísà nɨ lókyá ꞌá dhɨ, móndɨ́ kàrɨ́ dré rùle Ɨ̀sèrélè ànzɨ kɨ bvò na dhɨ ɨ tá be bǐ. Dɨ, tágba kònɨ̀nɨ dhɨ, Gìká tɨdrɨ́ tá àyɨ nda kɨ àlo ko. Tɨdrɨ́ ngbà ꞌí Nàmánà angálépi bvò Sìríyà àdhya lésè dhɨ kòdhya.»‡

28 Dɨ móndyá títí lɨ̀sámbò dzó nda ꞌá dhɨ ɨ̀ kòyi tà nda ɨ dre dhɨ, àyɨ kɨ togó dré aswázó tà tàndɨ ró. 29 Gò ɨ̀ dré ngàzo akódhɨ nɨ dro bhàandre nda ꞌásè. Ɨ̀ dré drìzoá lɨ̀zo ába kòngó bhàandre nda nɨ mòzo drìá dhɨ nɨ gòlòko na, kɨtswálé akódhɨ nɨ tɨkpó dhèle tàbhu nɨ na dhɨ bvó. 30 Dɨ, Yésu dré ɨ́na lavúzó àyɨ kòfalésè lyà gò, lɨ̀le.

Yésu dro tɨrɨ́ kònzɨ agó àlo dhɨ lésè

(À kònò kpà Márokò 1:21-28)

31 Àmvolásà dhɨ, Yésu dré lɨ̀zo tsàle Kàpàrànàwúmà, bhàandre àlo Gàlìláyà le dhɨ na. Sàbátù kàtsá dre dhɨ, dré kɨdhózó adrélé móndyá kònàle dhɨ kɨ tadhá àyɨ kɨ lɨ̀sámbò dzó na. 32 Ɨ̀ adré tá akódhɨ nɨ yi síbhálé be ngbo, tà dré adrélé tadhálé dhɨ kɨ tà sè. Tàko ko, akódhɨ nɨ kúlí ɨ tá lanzìlanzì ro.

33 Lɨ̀sámbò dzó nda ꞌá dhɨ, agó àlo tɨrɨ́ kònzɨ ɨ́be ɨ́ léna dhɨ tá be. Dɨ dré ngàzo trèle, yòzoá kúlí ꞌuꞌù sè dhɨ: 34 «Á! Yésu Nàzàrétà lésè nɨ, tsítsì àma kòfalésè mɨ́ be dhɨ, àdho tà ꞌɨ? Mɨ́ alɨ̀ àma kɨ tà ꞌo akɨ́lé? Má nì mɨ àdhi ꞌɨ ya dhɨ be. Mɨ Dhya lólo Gìká àdhya ꞌɨ!» 35 Gò Yésu dré ngàzo lɨgɨ́lé tɨrɨ́ kònzɨ nda be, tàzoá dhɨ: «Mɨ́ atsú ámɨ ti! Mɨ́ pfò agó kònɨ̀dhɨ lésè!» Dɨ tɨrɨ́ nda dré agó nda nɨ bhèzo kìní mi móndyá títí ɨ kòfalé gò, pfòzo lásà akódhɨ nɨ tayɨ́ lɨ́ná. 36 Móndyá títí nda kɨ lɨ́ndrɨ́ dré gàzo bhwǎbhwa gò, ɨ̀ dré adrézó tàá àyɨ kòfalésè dhɨ: «Kònɨ̀nɨ nɨ àdho kúlí lanzìlanzì ɨ̀ndɨ̀ rìnyi ró dhɨ ꞌɨ? Akódhɨ adré ndɨ̀ndɨ̀ tòlɨ́ fe tɨrɨ́ kònzɨ ɨ dré gò, ɨ̀ dré adrézó topfòle!» 37 Dɨ Yésu nɨ rúbí dré laꞌúzó bvò wä́yi nda ꞌásè.

Yésu tɨdrɨ́ dràbhá bǐ dhɨ ɨ

(À kònò kpà Màtáyò 8:14-17; Márokò 1:29-34)

38 Yésu kàpfò lɨ̀sámbò dzó nda lésè dre dhɨ, dré lɨ̀zo Sìmónà nɨ dzó na. Dɨ, Sìmónà nɨ àdrá adré tá ɨ́na kɨzà nya, akódhɨ nɨ rúbhá dré tá adrélé àtsɨ ró lavúlé dhɨ sè. Gò Yésu nɨ ti lizízó, kòtɨdrɨ́ró tòkó nda be dhɨ bvó. 39 Dɨ dré tandìzo akódhɨ drìle, lɨgɨ́lé rúbhá àtsɨ́ nda dri gò, rúbhá àtsɨ́ nda dré pfòzo rúásà. Gbǎ kòdhwa, tòkó nda dré ngàzo kɨdhólé ngá fe àyɨ dré nyàle.

40 Kìtú kòndì dre dhɨ, à dré dràbhá títí drà twátwa ɨ́be dhɨ kɨ adzízó Yésu vélé. Dɨ akódhɨ dré drɨ́gá bhàzo àyɨ àlo àlo títí dhɨ ɨ dri, àyɨ kɨ tɨdrɨ́zó. 41 Tɨrɨ́ kònzɨ ɨ̀ dré kpà topfòzo móndɨ́ bǐ dhɨ ɨ lésè, adrélé loyóába dhɨ: «Mɨ Gìká nɨ Mváagó ꞌɨ!» Dɨ, akódhɨ adré tá ɨ́na lɨgɨ́lé àyɨ ɨ́be, adrézó kúlí logá àyɨ dré, ɨ̀ dré nìle akódhɨ Mèsɨ́yà ꞌɨ dhɨ be dhɨ sè.

Yésu longó Gìká nɨ kúlí Yúdà ànzɨ kɨ lɨ̀sámbò dzó ɨ ꞌásè

(À kònò kpà Márokò 1:35-39)

42 Ngá kòwa dre dhɨ, Yésu dré pfòzo lɨ̀le àrà móndɨ́ àko dhɨ na. Móndɨ́ zyandre dhɨ ɨ̀ dré kɨdhózó adrélé akódhɨ nɨ nda gò, ɨ̀ dré akódhɨ nɨ kisúzó. Ɨ̀ adré tá akódhɨ nɨ le kɨkɨ́lé, kòtayɨ́ró àyɨ ko. 43 Dɨ, Yésu dré tàzoá àyɨ dré dhɨ: «Adré lèá dhɨ, má kòlongó kpà Rúbí Tanɨ Gìká nɨ Òpɨ̀ àdhya bhàandre àruka títí dhɨ ɨ ꞌásè be. Tàko ko, tà nda tà Gìká dré áma amùzo ꞌòá dhɨ ꞌɨ.» 44 Gò dré gòzo adrélé tatsílé Gìká nɨ kúlí longóbe Yúdà ànzɨ kɨ lɨ̀sámbò dzó àyɨ kɨ bvò le dhɨ ɨ ꞌásè.§

*4:4 4:4 À kònò Dùtèrònómè 8:3.

†4:8 4:8 À kònò Dùtèrònómè 6:13.

‡4:11 4:11 À kònò Longó ɨ 91:11-12.

§4:12 4:12 À kònò Dùtèrònómè 6:16.

*4:19 4:19 À kònò Èsáyà 61:1-2.

†4:26 4:26 Tàyɨ́tòkó kònɨ̀dhɨ tá Yúdà mvá ꞌɨ ko. Akódhɨ tá móndɨ́ súrú twá ro dhɨ ꞌɨ. À kònò 1 Ópɨ́ ɨ 17:1, 7-16.

‡4:27 4:27 À kònò 2 Ópɨ́ ɨ 5:1-14.

§4:44 4:44 À kɨtswá kpà kúlí «àyɨ kɨ bvò» kònɨ kɨ ladzá: «bvò Yùdáyà àdhya».