BÚKÙ TÀ TƗ́DHƗ́//RU YÌZO DHƗ ÀDHYA LÚKÀ 7

Sòdá kɨ kàdrɨ̀ àlo dhɨ kaꞌì Yésu bàti

(À kònò kpà Màtáyò 8:5-13)

1 Yésu kòtà tà nda ɨ móndɨ́ zyandre ɨ dré akɨ́lé dre dhɨ, dré gòzo lɨ̀le Kàpàrànàwúmà na. 2 Kònàle dhɨ, Rómà kɨ sòdá kɨ kàdrɨ̀ àlo dhɨ nɨ màrábà dré lèle tò dhɨ tá drà ro ànyɨ́ànyɨ dràdrà mìle. 3 Dɨ sòdá kɨ kàdrɨ̀ nda kòyi Yésu nɨ rúbí dre dhɨ, dré Yúdà ànzɨ kɨ bhàgo àruka kɨ mùzo Yésu nɨ ti lizí, kàlɨ̀ró áyɨ màrábà nda nɨ tɨdrɨ́. 4 Àyɨ nda ɨ̀ kòtsa Yésu véna dre dhɨ, ɨ̀ dré akódhɨ nɨ ti lizízó tà tàndɨ ró, tàzoá dhɨ: «Agó kòdhɨ kɨtswá mɨ́ dré lɨ̀zo akódhɨ nɨ màrábà tɨdrɨ́. 5 Tàko ko, akódhɨ lè àma kɨ súrú tò. ꞌO kpà àma kɨ lɨ̀sámbò dzó sìle dhɨ nɨ̀.» 6 Dɨ Yésu dré ngàzo adrélé lɨ̀le àyɨ ɨ́be.

Dré adréràꞌa ꞌòle tsàle dhɨ ꞌá dhɨ, sòdá kɨ kàdrɨ̀ nda dré áyɨ arúpi kɨ mùzo tàá drá dhɨ: «Mírì, mɨ́ lagù mɨ ko. Má kɨtswá mána ámɨ lɨndrɨ̀ sè ko. Má kɨtswá ndɨ̀ndɨ̀ mɨ́ dré afɨ́zó áma dzó lé dhɨ ko. 7 Má nò tá kpà dhɨ, má kɨtswá tá lɨ̀le mɨ́ véna ko. Dɨ, mɨ́ kòtà ndɨrɨ kúlí àlo gò, áma màrábà kàdrɨ́ró. 8 Tàko ko, áma tàndɨ, ma áma kàdrɨ̀ kɨ rìnyí zàle. Ma kpà sòdá ɨ́be má zàle. Má kàdré tàá àyɨ kɨ àlo dré dhɨ ‹Mɨ́ lɨ̀!› dhɨ, adré lɨ̀le. Má kàdré tàá àzya nɨ dré dhɨ ‹Mɨ́ alɨ̀!› dhɨ, adré alɨ̀le. Má kàdré kó tàá áma màrábà dré dhɨ ‹Mɨ́ ꞌo tà kòdhɨ!› dhɨ, adré ꞌòá.»

9 Dɨ Yésu kòyi tà nda dre dhɨ, akódhɨ nɨ lɨ́ndrɨ́ dré gàzo agó nda nɨ tà sè. Dré áyɨ alázó tàá móndɨ́ zyandre adrébhá áyɨ lebè dhɨ ɨ dré dhɨ: «Má adré tàá àmɨ dré dhɨ: Má kisú rè dhya àlo adrélépi tà kaꞌìkaꞌì ɨ́be kònɨ̀nɨ dhɨ Ɨ̀sèrélè ànzɨ ɨ kòfalé ko.» 10 Dɨ dhya mùle nda ɨ̀ kògò tsàle bhà na dre dhɨ, ɨ̀ dré kisúzóá dhɨ, màrábà nda adrɨ́ dre.

Yésu tɨngá tàyɨ́tòkó àlo dhɨ nɨ mvá dràdrà lésè

11 Àmvolásà dhɨ, Yésu dré ngàzo adrélé lɨ̀le bhàandre àlo rú be Nàyɨ́nà dhɨ na. Akódhɨ nɨ lebèbhá ɨ móndɨ́ zyandre lavúlé dhɨ ɨ́be dhɨ ɨ̀ adré tá lɨ̀le túmä́ní akódhɨ be. 12 Ɨ̀ kòtsa ànyɨ bhàandre nda nɨ zèríbàti dre dhɨ, à adré tá àbvò àlo dhɨ nɨ adó apfòzo ába lɨ̀le mógó na. Dhya dràlepi nda tá tàyɨ́tòkó àlo dhɨ nɨ mváagó àlo kwákwá dhɨ ꞌɨ. Móndɨ́ zyandre lavúlé bhàandre nda lésè dhɨ ɨ̀ adré tá alɨ̀le túmä́ní tòkó nda be. 13 Dɨ Mírì kònò akódhɨ dre dhɨ, dré kɨzà dòzo áyɨ togó na akódhɨ nɨ tà sè gò, tàzoá drá dhɨ: «Mɨ́ tayɨ́ àwó.» 14 Dré áyɨ kisízó ànyɨ sèreké tabè. Gò dhya adrébhá tá àbvò nda nɨ adó dhɨ ɨ̀ dré àyɨ kɨ kɨkɨ́zó. Dré tàzoá dhɨ: «Kàdhúrà, má adré tàá mɨ́ dré dhɨ, mɨ́ nga kuru!» 15 Dɨ dhya dràlepi nda dré ngàzo lɨrɨ́lé gò, kɨdhólé tà ta. Gò Yésu dré akódhɨ nɨ logózó andre nɨ drɨ́gá.

16 Dɨ tirì dré móndyá títí nda kɨ rùzo gò, ɨ̀ dré ngàzo adrélé Gìká nɨ rú bha kùle, adrézó tàá dhɨ: «Pròfétà kàdrɨ̀ dhɨ apfò àma kòfalé dre! Gìká atsá ɨ́na áyɨ móndyá kɨ lomɨ́!» 17 Gò Yésu nɨ rúbí nda dré laꞌúzó bhà títí àyɨ làgásè dhɨ ɨ ꞌásè, ɨ̀ndɨ̀ Yúdà ànzɨ kɨ bvò wä́yi ꞌásè.

Yòwánɨ̀ Bàtísimò fèlepi amù móndɨ́ ɨ Yésu vélé

(À kònò kpà Màtáyò 11:2-19)

18 Àmvolásà dhɨ, Yòwánɨ̀ nɨ lebèbhá ɨ̀ dré tà títí Yésu dré tá adrélé ꞌòle nda kɨ tɨtɨ́zó drá. Gò Yòwánɨ̀ dré áyɨ lebèbhá rì dhɨ kɨ azízó 19 mùle lɨ̀le Mírì véna, kɨtswálé akódhɨ nɨ lizí tàzoá dhɨ: «Mɨ Mèsɨ́yà adrélépi tá alɨ̀le dhɨ ꞌɨ? Kó ngalè, mà kàdré dhu rè dhya àzya nɨ letè?» 20 Dɨ àyɨ nda ɨ̀ kàtsá Yésu vélé dre dhɨ, ɨ̀ dré tàzoá drá dhɨ: «Yòwánɨ̀ Bàtísimò fèlepi amù àma ámɨ lizí: ‹Mɨ dhya adrélépi tá alɨ̀le dhɨ ꞌɨ. Kó ngalè, mà kàdré dhu rè dhya àzya nɨ letè kòdhya?›»

21 Gbǎ lókyá nda sè dhɨ, Yésu dré móndɨ́ bǐ dhɨ kɨ tɨdrɨ́zó àyɨ kɨ drà ɨ lésè, ɨ̀ndɨ̀ àyɨ kɨ rúbháaswa ɨ lésè. Dré kpà tɨrɨ́ kònzɨ kɨ dròzo topfòle móndɨ́ bǐ dhɨ ɨ lésè. Dré kókpà mì kùdúkùdu bǐ dhɨ kɨ mì nzìzo. 22 Gò dré logózóá dhya amùle nda ɨ dré dhɨ: «Mɨ̀ gò tà mɨ̀ dré nòle ɨ̀ndɨ̀ mɨ̀ dré yìle kònɨ kɨ tɨtɨ́ Yòwánɨ̀ dré: Mì kùdúkùdu ɨ̀ adré ngá no, mèrèkpè ɨ̀ adré atsí to, móndɨ́ kàrɨ́ dré rùle dhɨ ɨ̀ adré adrɨ́lé, móndɨ́ bíbhálé be kùdúkùdu ró dhɨ ɨ̀ adré tà yi, móndɨ́ dràbhá dre dhɨ ɨ̀ adré angálé dràdrà lésè, ɨ̀ndɨ̀ à adré Rúbí Tanɨ longó lemerèbhá ɨ dré. 23 Kólénzé dhya ángùdhi dra dhèlepi áma tà sè ko dhɨ dré!»

24 Dhya Yòwánɨ̀ dré amùle nda ɨ̀ kòlɨ̀ dre dhɨ, Yésu dré kɨdhózó adrélé Yòwánɨ̀ nɨ tà ta móndyá zyandre ɨ dré, adrézó tàá dhɨ: «Mɨ̀ lɨ̀ tá duku na àdho no? Mɨ̀ lɨ̀ kòzó lyǎ dré tá adrélé vìle dhɨ nɨ no? 25 Mɨ̀ lɨ̀ tá àdho no? Mɨ̀ lɨ̀ móndɨ́ kɨ́tá aveave asólépi ɨ́ rú dhɨ nɨ no? Mɨ̀ yi rè ká! Móndyá adrébhá kɨ́tá làgɨ́ be kàdrɨ̀ dhɨ kɨ tosó, adrézó ngá dò nya dhɨ ɨ àyɨkya ópɨ́ kɨ dzó kàdrɨ̀ ɨ ꞌásè be. 26 Mɨ̀ lɨ̀ tá dɨ àdho no? Mɨ̀ lɨ̀ pròfétà nɨ no? Àyíya! Má adré tàá àmɨ dré dhɨ: Yòwánɨ̀ nda lavú pròfétà byá. 27 Tàko ko, akódhɨ dhya tà kònɨ̀dhɨ nɨ tɨsɨ̀zo tà nɨ dri Gìká nɨ Kúlí na dhɨ ꞌɨ:

‹Mɨ́ nò ká! Má nɨ dhya dra áma kúlí longólépi dhɨ nɨ mu lɨ̀le mɨ́ kandrána.

Akódhɨ nda nɨ láti ledé mɨ́ dré mɨ́ kandrána.›*

28 Má adré tàá àmɨ dré dhɨ: Móndyá títí tòkó dré tìle dhɨ ɨ kòfalé dhɨ, dhya àlo kàdrɨ̀ Yòwánɨ̀ nda nɨ lavúlépi dhɨ yókódhó. Dɨ, tágba dré adrézó kònɨ̀nɨ dhɨ, dhya tàko lavúlé Gìká nɨ Òpɨ̀ na dhɨ lavú ɨ́na akódhɨ.

29 Móndyá títí, ndɨ̀ndɨ̀ mèdáyɨ̀ lagɨ́bhá, Yòwánɨ̀ nɨ kúlí yibhá dhɨ ɨ̀ nò tá Gìká nɨ tà nda gyǎgya gò, ɨ̀ dré bàtísimò dòzo Yòwánɨ̀ véna. 30 Dɨ, Fàrìsáyò ɨ tátrɨ́trɨ́ kúlí tadhábhá ɨ́be dhɨ ɨ̀ gà tá àyɨkya tà Gìká dré tá lèle ꞌòle àyɨ dré dhɨ gò, ɨ̀ dré kpà bàtísimò dòma Yòwánɨ̀ véna dhɨ nɨ gàzo.

31 Dɨ má nɨ kɨtswá móndyá ándrò kònɨ kɨ tà tadhá àdho ngá rú? Àyɨ nda ɨ̀ sù àdhibhá ɨ tɨ́nɨ? 32 Ɨ̀ sù ngóró ànzɨmvá lɨrɨ́bhá ngá lagɨ́rà na, adrélé kúlí loyó àyɨ kòfalésè dhɨ ɨ tɨ́nɨ. Ɨ̀ adré loyóá dhɨ:

‹Mà tswà lärí àmɨ dré wóyá,

mɨ̀ to àmɨkya lärí nda ko.

Mà ngo àwó longó wóyá,

mɨ̀ ngo àmɨkya àwó ko.›

33 Tàko ko, Yòwánɨ̀ Bàtísimò fèlepi nda dré alɨ̀zo dhɨ, nya tá mápà ko, mvu kpà vínò ko gò, mɨ̀ dré adrézó tàá dhɨ: ‹Akódhɨ tɨrɨ́ kònzɨ ɨ́be ɨ́ léna.› 34 Dɨ, ma, Móndɨ́ nɨ Mvá, má dré alɨ̀zo dhɨ, má adré mána ngá nya, adrézó kpà ngá mvu gò, mɨ̀ dré adrézó tàá dhɨ: ‹Dhya kòdhɨ kòvongbolo líyí ꞌɨ, wá lìtsí líyí ꞌɨ, ɨ̀ndɨ̀ mèdáyɨ̀ lagɨ́bhá kɨ arúpi tàkonzɨ̀bhá ɨ́be dhɨ ꞌɨ!› 35 Dɨ, à adré Gìká nɨ tògyá no gyǎgya, móndyá adrébhá tògyá nda nɨ kaꞌì dhɨ ɨ rú.»

Tòkó àlo zàràbhù ro dhɨ dà màlásɨ̀ Yésu pá

36 Kìtú àlo dhɨ, Fàrìsáyò kɨ àlo zi tá Yésu lɨ̀le ngá nya ɨ́ bhàna. Yésu dré tsàzo fɨ̀le Fàrìsáyò nda nɨ dzó na gò, lɨrɨ́lé mɨ́sá làga. 37 Dɨ tòkó àlo tàkonzɨ̀ líyí ro adrélépi bhàandre nda ꞌá dhɨ kòyi Yésu adré tá ngá nya Fàrìsáyò nda bhàna dhɨ dre dhɨ, dré alɨ̀zo mòlàngɨ̀ mvá ledélé àlàbásterè sè, gàlepi màlásɨ̀ sè bǐ dhɨ be. 38 Dré áyɨ kisízó ànyɨ Yésu àmvolésè akódhɨ nɨ pá làga. Gò dré ngàzo adrélé ngòle, adrélé mìndra da akódhɨ pá, adrézó pá nɨ kɨ atrì áyɨ drìbhɨ́ sè, adrézó pá nda kɨ kamú gò, adrézó màlásɨ̀ da drìá. 39 Dɨ Fàrìsáyò Yésu nɨ azílépi nda kònò tà nda dre dhɨ, dré dhèzo adrélé kisùá ɨ́ léna dhɨ: «Kònò dhya kònɨ̀dhɨ kàdré tá pròfétà ꞌɨ bàti dhɨ, a nɨ tá nìá ngalè tòkó adrélépi áyɨ tabè nɨ àdhi ꞌɨ ya, ɨ̀ndɨ̀ adré atsílé ngɨ́nɨ ya dhɨ be. Àngyá ko, akódhɨ tàkonzɨ̀ líyí ꞌɨ.»

40 Gò Yésu dré tàzoá Fàrìsáyò nda dré dhɨ: «Sìmónà, ma tà ɨ́be tàle mɨ́ dré.» Sìmónà nda tà dhɨ: «Tadhálépi, mɨ́ tà wà.» 41 Dɨ Yésu tà dhɨ: «Móndɨ́ rì dhɨ ɨ̀ do tá làfa agó àlo adrélépi làfa fe màri ró dhɨ véna. Àlo nɨ tá màri ɨ́be làfa lòꞌwa kámá-nzi agó nda véna. Àzya nɨ tá màri ɨ́be làfa lòꞌwa nyadhɨ-rì-drì-mudrí. 42 Àyɨ rìti nda ɨ̀ dré kɨtswálé màri nda kɨ logó bwà ko dhɨ sè dhɨ, agó nda dré màri àyɨ rú dhɨ kɨ tà tayɨ́zó. Dɨ àyɨ kòfalé dhɨ, dhya ángùdhi nɨ agó nda nɨ le lavúlé dhɨ nɨ̀?» 43 Sìmónà logó drá dhɨ: «Má adré kisùá dhɨ, dhya adrélépi tá màri kàdrɨ̀ lavúlé dhɨ ɨ́be ɨ́ rú gò, agó nda dré tà nɨ nɨ tayɨ́zó dhɨ ꞌɨ.» Yésu tà drá dhɨ: «Mɨ́ kisù kyá.»

44 Gò dré áyɨ alázó tòkó nda vélé gò, tàá Sìmónà dré dhɨ: «Mɨ́ adré tòkó kònɨ̀dhɨ nɨ no? Má dré afɨ́zó ámɨ dzó ꞌá dhɨ, mɨ́ afè tá má dré yǐ áma pá dzɨ̀zo dhɨ ko. Dɨ, akódhɨ dzɨ̀ ɨ́na áma pá áyɨ mìndra sè gò, àyɨ kɨ atrìzo áyɨ drìbhɨ́ sè. 45 Mɨ́ kamú tá ma ko. Dɨ, kɨdhólé má dré afɨ́rà lésè dhɨ, akódhɨ tayɨ́ ɨ́na áma pá kɨ kamuma ko. 46 Mɨ́ dà tá dò má dri ko. Dɨ, akódhɨ dà ɨ́na màlásɨ̀ má pá. 47 Dɨ má adré tàá mɨ́ dré dhɨ: À trì akódhɨ nɨ tàkonzɨ̀ zyandre dhɨ ɨ dre. Ásà dhɨ, adré áyɨ lèle kàdrɨ̀ dhɨ nɨ tadhá má dré. Dɨ, dhya ángùdhi tàkonzɨ̀ nɨ nɨ trìzo tsà dhɨ adré ɨ́na áyɨ lèle tadhá tsà.» 48 Gò Yésu dré tàzoá tòkó nda dré dhɨ: «À trì ámɨ tàkonzɨ̀ ɨ dre.»

49 Dɨ móndyá adrébhá tá mɨ́sá làgásè túmä́ní akódhɨ be dhɨ ɨ̀ dré dhèzo adrélé tàá àyɨ kòfalésè dhɨ: «Dhya kòndɨ tá àdhi ꞌɨ, adrélé ndɨ̀ndɨ̀ tàkonzɨ̀ tri nɨ?» 50 Dɨ, Yésu dré gòzo tàá tòkó nda dré dhɨ: «Ámɨ tà kaꞌìkaꞌì tɨdrɨ́ mɨ dre. Mɨ́ lɨ̀ togó be kɨ̀drɨ́kɨ̀drɨ.»

*7:27 7:27 À kònò Màlákì 3:1.