20
Aar otaci Yicungalu giyeleny yüngün yïndï ne
(Mätä 21.23–27; Murkuj 11.27–33)
1 Gomon geꞌte a Yicu ji ndi enggaci ngwüjü ngwujaꞌri ngwudi Ngwaalu ngwämrä kobo ngwuje ondaci ngwujaꞌri ngwanni ngwujaw, a ngwurꞌdal ngwanni ngwuru ngweleny ngwoortanga le ngwudi yobo, a mbumbunga, ila ꞌdünggüngün. 2 Aar otacalu aar ci, “Ondaci nje, yelenya yunga yiru ange yïgäbïcängä ang ärrï yiꞌral giyee? Yärü gwätädängä yelenya giyee?”
3-4 Ngwuje ci nu, “Nggwada je otacalu ꞌto, ondaciny, nyïnyï gwudi Yuwana Almamadan gwanni gwünyïnyüng gwe ngwüjü gwïndï Ngwaalu gwalla gwïndï ngwüjï ngwümnä?”
5 Aar gwurli aar otajidalu aar ari, “Ma ar ari gwïndï Ngwaalu, gwunje ci, a mine arra ma aang ꞌti ämnä ngwujaꞌri ngwudi Yuwana? 6 Ma ar ari gwïndï gïdïjï dümnä, ngwüjï ꞌdar ngwunje aci yoꞌrr ye,*20.6 Giyobo yidi Ngwüyäwüd dïjïr danni dati dudiyi ngwüjü kay gidi Ngwaalu, dati aar de obalu aar aci yoꞌrr ye. Täjïnïyä 13.5 ndi ari ngwülïngïdï gu ndi ari Yuwana gwuru dïjïr didi Ngwaalu.”
7 No aar gwäꞌräcänü aar ci, “Nyängä laꞌti lïngïdï ndi ari yïndï ne.”
8 A je Yicu ci nu, “A mine nyäny ꞌto nggwaꞌti gwa je ci, yelenya yïndï ne yanni yïgäbïcïny nyi ärrï yiꞌral giyee.”
Mïꞌrï ngwujaꞌri ngwani ngwüjï ngwäänü
(Mätä 21.33–46; Murkuj 12.1–12)
9 A Yicu ruyi ngwujaꞌri ngwümïꞌrïcï ngwüjü ngwujaꞌri ngwe ngwari, “Gur geꞌte giju ganni gïkwüdï yügïrï gidaartanu ngwügätïjänï ngwäänä ngwüꞌdïꞌrï ngwele kündär golanu ngwele yomon yolanu. 10 Anni ma gaji ila gidi aku yügïrï, ngwükäjï dïnädä ngwäänü ndi äpïjä guꞌru güngün gidi yügïrï yanni yima ꞌriꞌri. A be ngwäänü määtä aar pïdä dïnädä aar gwäꞌrä ngwuy ngwanu. 11 Ngwoꞌre ngwükäjï dïnädä diꞌter, oꞌre aar pïdä aar ärrä yïrgïnä aar gwäꞌrä ngwuy ngwanu. 12 Ngwoꞌre mana ngwükäjï dïnädä gomon ganni giru täꞌrïl aar määtä ꞌto aar dirita nono aar gata poor.
13 Aꞌti gur gidi daarti ari, ‘Nggwadi be ärrï ange? Äny gwa ükäjï gïjü güny ganni gati nyi ämnï ga aar denya!’
14 Anni ma ngwäänü engga, aar määtä aar gu abingala aar ari, ‘Gïjï güngün gidi yuꞌrin yüngün nggee gima ila aar määtä aar ꞌrinye a yuꞌrin ru yege.’ 15 Aar määtä aar ꞌrinye aar gatu poor gidaarti.”
A je Yicu otacalu, “Ladi je be gur ärrä gidi daarti? 16 Gila ga ꞌrinye ngwäänä ngwoo ga ape daarti ding ätädä ngwäänä ngwuꞌter.”
Anni ma ngwüjï ꞌdingini ngwujaꞌri ngwee, aar ari, “Bärï yaꞌti ya gu ru aꞌtur!”†20.16 Ngwüyäwüd ngwuru ngwüjï ngwudi Ngwaalu. Ngwugeꞌtaja gu Ngwaalu ndi ari ätädä ꞌriꞌring gwegen ngwuje ükäcï ngwïjïrä na gwodanalu ngwuje ükäcä gïjü güngün aar ape aar ꞌrinye. No, ngwadi je Ngwaalu apada yelenya aar je ätädä ngwüjü ngwuꞌter. Yiru yanni yïgäbïcä je a je ꞌti be ngwujaꞌri jädänü ngwee.
17 A je Yicu alliji ngwäy nono ꞌtiꞌtog ngwuje be otacalu ngwujaꞌri ngwe ngwanni ngwüllïnä ngwara?
“ ‘Goꞌrr ganni gïꞌdünyïdädï ngwüjälü ngwanni ngwati oda ndi ari giru ꞌtur,
gima ru gidingo gidi ngwuꞌdun.’20.17 Mäjïmür 118.22
18 Dïjï dere danni dima ïꞌdïdä koꞌrr nggoo, da üꞌrïꞌtïnänü nyandil nyandil a danni da gu goꞌrr acaji da äcïnänü mimindeny.”
Dulba didi deleny didi Rumang
(Mätä 22.15–22; Murkuj 12.13–17)
19 A ngwoorta ngwudi yobo a ngwurꞌdal ngwanni ngwuru ngweleny mïnï ndi aar määtä didiꞌrambal, ndi ari lima lenge londajaja je Yicu ngwujaꞌri nono ngwee, a je be yedeny eny ngwüjï. 20 Ati aar ïnïjï. Aar ükäcï ngwujimida aar ari ꞌtïꞌtïr ngwïndï yigor ye yijaw ati aar iye yiꞌral ye ndi ari aadi aar gwalla yiꞌral nono yere yading ye ondaji yiki aadi aar gu määtädä aar geꞌte kuyanu gidi yiima na yeleny yidi deleny didi Rumang. 21 Aar määtä aar otacalu aar ci, “Gwani doorta, änyängä lïlïngïdï ndi ari nga ngwati ondaji ngwujaꞌri ngwanni ngwätï ngwäyänü nga gwati ꞌti ju ndi ombaji ngwüjü ngwäyänü nga gwati ondaci ngwüjü ngwujaꞌri ngwüdünälü kay gidi Ngwaalu. 22 Yijayi gu ndi nyii gïꞌtïjï Delenya didi Rumang dani Gayijar dulba gwalla nyii ꞌti gïꞌtïjä?”
23 A Yicu lenge yujimida yegen ngwuje ꞌti ci nu, 24 “Enggaciiny ꞌdi dinar, giꞌremna na yuuli giyee yüllïnä yidi yärü yiru?”
25 Aar ci, “Yidi Deleny didi Rumang dani Gayijar yiru.”
Ngwuje ci, “Ngwong ngwudi Deleny didi Rumang dani Gayijar ätädär je Delenya didi Rumang na ngwong ngwudi Ngwaalu ätädär je Ngwaalinga.”
26 Aar ꞌti mbojaja gay gadi aar ge määtä ngwujaꞌri ngwe ngwere ngwäyänü ngwüjï. A je ngwujaꞌri ngwüngün dibiyi ngwondajung je, aar gwugwundi.
Utalu gwani ꞌdïꞌrï gwudi midi
(Mätä 22.23–33; Murkuj 12.18–27)
27 A ngwüjï ila ngwoko ngwanni ngwati aar je ci Ngwüjändügï, ngwanni ngwati ꞌti ämnä ngwujaꞌri ngwani ꞌdïꞌrï giyiꞌranyanu aar otacalu 28 aar ci, “Gwani doorta, Müjä gwüllïjï nje kitabanu ndi ari, manari dïjï dere dima ayi mung gatani dayalu düngün daꞌti lïngïtï, a gwenggen ape dedela didi gwenggen ngwulengaci gwenggen yïjü. 29 Yïjï yiju kwoꞌra täꞌrïl (7) yiru yengga a Gaanni agu ngwayi ngwaꞌti lïngïtï. 30 A määtä a gwegen gwani Gwoone ape. Ngwoꞌre ngwayi ngwugatanalu daꞌti ätï gïjü. 31 Oꞌre a gwenggen gwani Gwallu ape ngwoꞌre ngwayi aar gu ayalu ꞌdar ꞌdi aar medadi kwoꞌra täꞌrïl (7) aar ꞌti gatana gïjälü gere. 32 Aji ꞌto a daw ayi gwodan. 33 A be gomon gidi ꞌdïꞌrï gwudi midi gwudi gwurꞌtaling, daw dadi ru didi yärü nginde dägïnä ngwuranu kwoꞌra täꞌrïl (7)?”
34 A määtä a je Yicu ci, “Ngwüjï ngwudi dïdlä ndee ngwati agu aar ägïnï. 35 A be ngwüjï ngwanni ngwuru ngwur na ngwaw ngwanni ngwa ji ngwa mbuti ngwäyänü Ngwaalu ndi änï komon gidi ꞌdïꞌrï gwudi midi gwudi gwurꞌtaling ngwaꞌti ngwa agu na ngwaꞌti ngwa ägïnï. 36 Na ngindenga laꞌti ba be la ayi mana la ru nono yïꞌrr la ru yïjï yidi Ngwaalu anni ma aar ru yïjï yidi ꞌdïꞌrï.
37 A be ngwujaꞌri ngwudi ꞌdïꞌrï ngwudi ngwüjï ngwanni ngwayu ngwinggida ngwe Müjä ngwujaꞌri ngwe ngwullu je Ngwaalu ngwanni ngwüꞌtäcälü gïlïgä lanni luꞌdu gidaꞌri diru gurri ngwuci gwuru ‘Deleny diru Ngwaalu ngwudi Äbräyïm ngwuru Ngwaalu ngwudi Ijaag na ngwuru Ngwaalu ngwudi Yagub.’20.37 Gwuruj 3.6 38 Ndi ari nginde gwäꞌtüdï Ngwaalu ngwudi ngwüjï ngwanni ngwayu ngwube ru Ngwaalu ngwudi ngwüjï ngwanni ngwumidu. Ndi ari ngwüjï ꞌdar ꞌdünggüngün ngwumidu.” 39 A be ngwoorta ngwoko ngwudi yobo ci, “Ngwujaꞌri ngwee ngwara ngwe ngwujaw!” 40 Ngindenga aar ꞌti ba be ätï ngwujaꞌri ngwere ngwadi aar ngwe otacalu.
Gwanni Gwubrutaar yelenya gwadi ru gïjï gidi yärü
(Mätä 22.41–46; Murkuj 12.35–37)
41 A je be Yicu ci, “Awa gu ati be ngwüjï ari gwanni Gwubrutaar yelenya gwanni gwükäjä Ngwaalu gwadi ru Gïjï gidi Däwüd? 42 Däwüd nginde gwondaja kitabanu gidi Mäjïmür ngwari,
‘Deleny dica Delenya düny nu,
Jalu kaama güny
43 ꞌdi nga gïꞌtïjï güwänälü gunga
ngwujalu giyoranu yunga.’20.43 Mäjïmür 110.1
44 Ma be ari gwuca Däwüd Deleny, ngwube ru Gïjï güngün awa?”
Arnganar ngworta ngwudi yobo
(Mätä 23.1–36; Murkuj 12.38–40)
45 Anni ma ngwüjï ꞌdar ji ndi geraji ngwänï, a Yicu ci ngwoꞌra ngwüngün nu, 46 “Arnganar ngworta ngwudi yobo ngwati jada ndi elellalu ngwured ngwanu ngwola a je ngwüjï aganni ngwaalu ngwudi ngwiliny a je ngwüjï geꞌtalu ngwuduꞌrala kiꞌra ngwämrä a je ngwüjï denya ngwaalu ngwudi yïꞌrïnyïnä. 47 Ngwati mbojaji ngwedel aar je obeda ngwuꞌduna. Aar ïrïngïnï otaci gwe Ngwaalingalu gwegen gwanni gwolanu. Ngwuru ngwanni ngwadi je yiꞌrendeny mbuji yani yikana.”
*20:6 20.6 Giyobo yidi Ngwüyäwüd dïjïr danni dati dudiyi ngwüjü kay gidi Ngwaalu, dati aar de obalu aar aci yoꞌrr ye. Täjïnïyä 13.5
†20:16 20.16 Ngwüyäwüd ngwuru ngwüjï ngwudi Ngwaalu. Ngwugeꞌtaja gu Ngwaalu ndi ari ätädä ꞌriꞌring gwegen ngwuje ükäcï ngwïjïrä na gwodanalu ngwuje ükäcä gïjü güngün aar ape aar ꞌrinye. No, ngwadi je Ngwaalu apada yelenya aar je ätädä ngwüjü ngwuꞌter. Yiru yanni yïgäbïcä je a je ꞌti be ngwujaꞌri jädänü ngwee.
20:17 20.17 Mäjïmür 118.22
20:37 20.37 Gwuruj 3.6
20:43 20.43 Mäjïmür 110.1