Bụ́kụ̃
Sámụ̃wẹ̃lị̃
drị́ ị̃rị̃ rĩ
ꞌBá bụ́kụ̃ ꞌdĩ sĩlépi rĩ, sáwã la sĩ ĩꞌdi sĩjó rĩ ãzíla ãwí bụ́kụ̃ ꞌdĩ drị̂: Índre ị́jọ́ sĩlé sĩ bụ́kụ̃ 1 Sámụ̃wẹ̃lị̃ drị̂ drị̃ gá ị́jọ́ iꞌdajó rĩ.
Ị́jọ́ sĩlé bụ́kụ̃ ꞌdĩ agá rĩ kí: Bụ́kụ̃ ꞌdĩ nze ị́jọ́ ílí ãsị̃jó kãlị́sụ ílí ãnirú 130 agá bụ́kụ̃ ị̃rị̃ Sámụ̃wẹ̃lị̃ drị̂ ꞌbã kí sĩ ị́jọ́ jọjó ị́jọ́ ru idélépi ílí ꞌdã kí agá ri kí drị̃ gá. ꞌDĩ sáwã Dãwụ́dị̃ ꞌbã ándrá adrujó úpí ru, drị̃drị̃ ri sĩ Yụ́dã gá ꞌdĩ Ịsịrayị́lị̃ ꞌbã wókõ ándrá rĩ gá (cápĩtã 1-4) ãzíla acá dó ꞌdã ꞌbã ũngúkú gá úpí ru sụ́rụ́ Ịsịrayị́lị̃ drị̂ ꞌbã drị̃lẹ́ gá pírí, ãngũ Ịsịrayị́lị̃ drị́ ụ́rụ́ rĩ ala gá ĩndĩ. (Cápĩtã 5-24) Sáwã Dãwụ́dị̃ ꞌbã adrujó úpí ru rĩ gá, ꞌbã Yẹ̃rụ́sãlẹ́mụ̃ ꞌi táwụ̃nị̃ ĩꞌdidrị́ ãmbógó sĩ bĩsírã ngajó rĩ rú ãzíla ají dó Sãndụ́kụ̃ tị icíma drị̂ ala gá, ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ iꞌda ándrá dó sĩ íꞌbã Ãdróŋá ꞌi Úpí mgbã ꞌí drị̂ rú ãzíla ꞌbá Ịsịrayị́lị̃ drị̂ ꞌbadrị̂ rú. Ndẽ ándrá dó sĩ ꞌbá Fị̃lị̃sị̃tị́nị̃ drị̂ kí rá, ꞌdĩ kí mẹ́rọ́ꞌbá ꞌbá Ịsịrayị́lị̃ drị̂ ꞌbadrị́ ũnzĩkãnã sĩ ndẽlépi rá rĩ kí ãzíla ꞌdụ dó sĩ ãngũ mụlépi kpere mĩrĩ Ũfũrátĩ gá rĩ rá, ꞌdĩ ãngũ Sáwụ̃lọ̃ ꞌbã ándrá ꞌdụlé rá rĩ ꞌi. (Índre cápĩtã 8 ãzíla 1 Ũpi 4:24) Sáwã Dãwụ́dị̃ ꞌbã adrujó úpí ru rĩ gá sụ́rụ́ Ịsịrayị́lị̃ drị̂ ịsụ́ ándrá ásị́ ị̃gbẹ̃ kí zoŋá be rá.
Dãwụ́dị̃ ꞌbã ándrá táni adru agá úpí Ãdróŋá ꞌbã pẽlé nĩ la rá tí, ị́jọ́ ĩꞌdi ndẽlépi ãzíla ĩꞌdi rụlépi ũkpó-ũkpó ĩꞌdidrị́ lị́cọ́ agá ri kí âku kí drị̃ gẹ̃rị̃ sĩ ku (ị́jọ́ ngọ́pị̃ Ãbụ̃sãlọ́mụ̃ ꞌbã mvujó ĩꞌdi rụ́ rĩ sĩ rá rĩ ꞌi) jõku ị́jọ́ ĩꞌdi mgbã rĩ ꞌbã izalé ri kí (ĩꞌdi ꞌbã Bẽtĩsébã ꞌdụjó ri kí ĩꞌdi ꞌbã fẽjó la úꞌdị Ụ̃rị́yã rá rĩ be).
Ị́jọ́ ala gá rĩ: Dãwụ́dị̃ lẽ ándrá jó sĩ Ãdróŋá ị̃nzị̃jó rĩ sịlé Yẹ̃rụ́sãlẹ́mụ̃ gá ꞌbá ꞌbaní sĩ Ãdróŋá ị̃nzị̃jó ala gá ꞌdãá. Wó ị́jọ́ Ãdróŋá ꞌbã ándrá lẽlé rĩ alị ị́jọ́ sĩ jó sịjó Dãwụ́dị̃ ní rĩ rá, ị́jọ́ ĩꞌdi ꞌbã ándrá lẽlé rĩ sĩ ndrejó la anzị Dãwụ́dị̃ drị̂ ꞌbã adru kí úpí ru, Mãséyã (Kúrísĩtõ) ꞌbã ãfũ rú dó sĩ ala gâsĩ benĩ. (Cápĩtã 7) Dãwụ́dị̃ ꞌbã ándrá táni ị́jọ́ ãzí ũnzí la kí ngajó ãzíla ĩꞌdi ꞌbã ándrá táni ị́jọ́ ãzí ũnzí la kí pẽjó ngajó rá tí, ĩꞌdi ꞌbá ándrá lẽlépi ị́jọ́ Ãdróŋá ꞌbã lẽlé ꞌbã nga kí rĩ kí ngalépi rĩ ꞌi (ꞌbá ị́jọ́ Ãdróŋá ꞌbã lẽlé únga kí ri kí ngalépi rĩ ꞌi), wó ĩꞌdi ándrá bábá ásị́ ujajó ị́jọ́ ũnzí ĩꞌdi ꞌbã ngalé ri kí sĩ (cápĩtã 12) ãzíla ĩꞌdi ásị́ ꞌbã Ãdróŋá drị̃ gá úꞌdí ru. (Cápĩtã 22)
1
Dãwụ́dị̃ ꞌbã drã Sáwụ̃lọ̃ drị̂ arejó rĩ
1 Drã Sáwụ̃lọ̃ drị̂ ꞌbã vúlé gá Dãwụ́dị̃ la dó mụ ãgõlé ĩꞌdiní ꞌbá Ãmãlẹ́kị̃ drị̂ kí ndẽjó ꞌbo rĩ ꞌba vúlé gá ꞌbo, uꞌá dó Zĩkĩlágĩ gá ꞌdãá ụ́ꞌdụ́ ị̃rị̃. 2 Ụ́ꞌdụ́ na lã sĩ, ágọ́bị́ ãzí acá ĩꞌdi rụ́ angájó kámbĩ ãsĩkárĩ Sáwụ̃lọ̃ drị̂ ꞌbadrị̂ agâlé. Bõngó ĩꞌdi ụrụꞌbá gá rĩ uce kí rá ãzíla drị̃kã la pụ́trụ́ ru. Ágọ́bị́ ꞌdĩ la mụ acálé Dãwụ́dị̃ rụ́ ꞌbo, ꞌbe ru ꞌbụ̃rụ̃kụ̃ vũ gá. 3 Dãwụ́dị̃ zị ĩꞌdi, “Mí angá íngõlé yã?”
Umvi Dãwụ́dị̃ ní, “Má apá angájó kámbĩ ãsĩkárĩ Ịsịrayị́lị̃ drị̂ ꞌbadrị̂ agâlé.” 4 Dãwụ́dị̃ jọ ĩꞌdiní, “Ílũ mání ị́jọ́ kí acị́ kámbĩ agâlé íngoní yã?” Ágọ́bị̂ umvi, “ꞌBá Ịsịrayị́lị̃ drị̂ apá kí ãꞌdị́ gâlé rá ãzíla ũdrã kí ũꞌbí ru. Átã Sáwụ̃lọ̃ drã kí ngọ́pị̃ Yónãtãnĩ be ĩndĩ.” 5 Dãwụ́dị̃ zị ágọ́bị́ ĩꞌdiní ị́jọ́ ꞌdĩ lũlépi rĩ ꞌi, “Ínị̃ Sáwụ̃lọ̃ ũdrã kí ngọ́pị̃ Yónãtãnĩ be rá rĩ gá íngoní ru yã?” 6 Ágọ́bị̂ jọ, “Ị́jọ́ ꞌdĩ idé kí ru áma drị̃ gâsĩ ꞌbé Gĩlĩbówã gá ꞌdãá ãzíla ándre Sáwụ̃lọ̃ ãtị̃ ru ãjụ́ ĩꞌdidrị̂ sĩ, ꞌdĩ sĩ gárĩ ãꞌdị́ drị́ mẹ́rọ́ꞌbá ꞌbadrị̂ ũmŋĩ kí ĩꞌdi rá. 7 Ĩꞌdi mụ tị jalé má rụ́ ãzíla áma ndrelé ꞌbo, umve ma. Má ãꞌị̃, ‘Ma ꞌdõ.’ 8 Zị ma, ‘Mi ãꞌdi ꞌi yã?’ Ájọ ĩꞌdiní, ‘Ma ꞌbá Ãmãlẹ́kị̃ gá la.’ 9 ꞌDã ꞌbã ũngúkú gá, jọ mání, ‘Mí amụ́ má rụ́ ꞌdộ ãzíla íde áma ị́mbị́ rá. Ma ãzá amá ambamba mání táni adrujó ídri rú rá tí.’ 10 Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ má amụ́ dó rá ãzíla áde dó sĩ ĩꞌdi ị́mbị́ rá, mání nị̃jó la rá icó dó adrulé ídri ãzá ĩꞌdi ꞌbã talé ꞌdã agá ku rĩ sĩ. ꞌDã ꞌbã ũngúkú gá, má aꞌdụ́ dó kõfíyã ĩꞌdi drị̃kã gá rĩ kí ãko ĩꞌdi ꞌbã sụ̃lé drị́ gá rĩ be. Mání dó sĩ kí ajíjó úpí mádrị̂ mí rụ́ ꞌdõlé ꞌdĩ.”
11 Dãwụ́dị̃ kí ãsĩkárĩ ĩꞌdidrị̂ kí abe uce kí bõngó kí ụrụꞌbá gá rĩ kí rá ũcõgõ ĩꞌbã kí ị́jọ́ Sáwụ̃lọ̃ drị̃ gá rĩ arejó rĩ sĩ. 12 Awá kí ãzíla gã kí íná nalé ị̃tụ̂rụ̃ úmgbé Sáwụ̃lọ̃ kí ị́jọ́ sĩ ngọ́pị̃ Yónãtãnĩ be ãzíla ãsĩkárĩ Úpí drị̂ kí sĩ ãzíla ꞌbá Ịsịrayị́lị̃ drị̂ kí sĩ ãꞌdusĩku ꞌbá ũꞌbí ũdrã kí ménéŋá sĩ.
13 Dãwụ́dị̃ zị kãrị́lẹ̃ ụ́ꞌdụ́kọ́ drã drị̂ ajílépi ĩꞌdiní rĩ ꞌi, “Mi ꞌbá íngõlé la?”
Kãrị́lẹ̃ umvi ĩꞌdi, “Ma ágọ́bị́ ãmị́yọ́ŋá ru ꞌbá Ãmãlẹ́kị̃ rú rĩ ꞌbã ngọ́pị ꞌi.”
14 Dãwụ́dị̃ zị dó ĩꞌdi, “Mí idé dó ụ̃rị̃ sĩ míní ími drị́ ingajó sĩ ꞌbá Úpí ꞌbã sĩ ãdu ũsũjó drị̃ la gá rá rĩ ꞌdịjó ku la ãꞌdu ị́jọ́ sĩ yã?”
15 ꞌDã ꞌbã ũngúkú gá, Dãwụ́dị̃ jọ ãsĩkárĩ ĩꞌdidrị̂ kí ꞌbã ãzí ãlu la ní, “Íꞌdị ĩꞌdi rá.” Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ ãsĩkárĩ ĩꞌdidrị̂ ꞌdị dó sĩ kãrị́lẹ̃ ꞌdã rá. 16 Dãwụ́dị̃ jọ dó ĩꞌdiní, “Ími ãrí ꞌbã adru ími drị̃ gá. Ílị ị́jọ́ ími drị̃ gá rĩ ími tị sĩ míní jọjó la ‘Áꞌdị ꞌbá Úpí ꞌbã ãdu ũsũjó drị̃ la gá rĩ ma ꞌi rĩ sĩ.’ ”
17 Dãwụ́dị̃ ngo dó ãwú úngó ꞌdĩ Sáwụ̃lọ̃ kí ị́jọ́ sĩ Sáwụ̃lọ̃ ngọ́pị Yónãtãnĩ be 18 ãzíla ꞌbã ãzị́táŋá ꞌbá Yụ́dã gá rĩ ꞌbaní tọndọlọ ꞌbã imbá kí ãwú úngó sĩlé bụ́kụ̃ Yãsárĩ drị̂ agá ꞌdĩ ꞌi.
19 “Ịsịrayị́lị̃ la, Dị̃zã ĩmidrị̂ drã dó ꞌbé drị̃ gâlé ꞌdã.
Kẹ́jẹ́ŋị́ ĩmidrị̂ aꞌdé íngoní ru yã?
20 Ĩlũ ị́jọ́ la ꞌbá Gátũ gá rĩ ꞌbaní ku,
ĩmi ũlũ ị́jọ́ la gbọ̃kộ táwụ̃nị̃ Ãsị̃kẹ̃lọ́nị̃ drị̂ kí agá ku,
Izonzi ꞌbá Fị̃lị̃sị̃tị́nị̃ drị̂ ꞌbadrị̂ kí mụ adrulé ãyĩkõ sĩ ku,
Izonzi ꞌbá ĩtãrãlé ku ꞌdĩ ꞌbadrị̂ kí mụ gụlé gụ̃gụ̃ ku.
21 ꞌBé Gĩlĩbówã gá ꞌdĩ,
andrẹlị́ ꞌbã ká jõku, uzogó ꞌbã ꞌdị ĩmi drị̃ gá
jõku ámvụ́ ãná sĩ ãwãꞌdĩfô fẽjó rĩ ꞌbã kí sĩ kajó rĩ drị̃ gá ku.
Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ gọ́bẹ́rẹ́ ũkpó ꞌdị́pị drị̂ iza ru rá,
gọ́bẹ́rẹ́ Sáwụ̃lọ̃ drị̂ íní dó ĩꞌdi ãdu sĩ ị̃dị́ ku.
22 Ụ́sụ Yónãtãnĩ drị̂ ándrá jõ ũkpó ru,
Ménéŋá Sáwụ̃lọ̃ drị̂ ãgõ ándrá jõ ꞌbá ꞌdịŋá kóru ku,
kí ándrá jõ mẹ́rọ́ꞌbá kí ꞌbã ãrí asu,
ãzíla kí ándrá vâ mẹ́rọ́ꞌbá kẹ́jẹ́ŋị́ ru rĩ kí ũsõ.
23 Sáwụ̃lọ̃ kí Yónãtãnĩ be kí ándrá ũnĩ ambamba rú,
lẽ kí ándrá ru ambamba sáwã ĩꞌbã kí adrujó ídri rĩ sĩ,
awa kí ándrá ru drã sĩ ku.
Kí nga ụ́ngụ́lẹ́ gá ndẽ yụ́kụ́ ꞌbã ngajó rĩ rá,
ndẽ kí ũkpõ sĩ kẹ̃mị̃ kí rá.
24 Ũkú Ịsịrayị́lị̃ gá ꞌdĩ,
ĩmi awá Sáwụ̃lọ̃
fẽlépi la ĩminí sĩ bõngó ika ãlá rĩ sụ̃jó,
fẽlépi la ĩminí sĩ bõngó uꞌbélé
gólũdĩ ãjẹ̃ rú rĩ kí sụ̃jó rĩ ꞌi fô!
gólũdĩ ãjẹ̃ rú rĩ kí sụ̃jó rĩ ꞌi fô!
25 ꞌBárĩ! Kẹ́jẹ́ŋị́ uꞌde kí dó ãꞌdị́ gâlé íngoní ru yã!
Úꞌdị Yónãtãnĩ ꞌbé drị̃ gá.
26 Ma awá mî sĩ má ádrị́pị Yónãtãnĩ,
mi ꞌbá má ãni ásị́ gá rĩ ꞌi.
Lẽtáŋá míní áma lẽjó rĩ ándrá ũnĩ ambamba rú
ndẽ ũnĩ sĩ ũkú ꞌbã kí áma lẽjó rĩ rá.
27 Kẹ́jẹ́ŋị̂ uꞌde kí dó íngoní ru yã?
Ãko ãꞌdị́drị̂ ukó kí dó ꞌdĩ áni yã!”