13
Jesus ky n'aa mahũũm do rasëm do panyyg n'aa hahỹỹh
1 Ti m' Ãn-Tijoka bä, Jesus hã h'yy ka'eeh do sa mahang ti anäng P'op Hagä Do ky n'aa rod, P'op Hagä Do kyyh ma metëëk doo. Hahỹỹ da m' sa häd: Béh-Nabéh, Simijãw “byyh hasus doo” ramaneëënh doo, Rusijo (panang Sirené häd näng doo hẽnh naa), Manaẽn (Eróts Garirej häj n'aa wahë n'aa daheeh hawäng do paah), Saw-Ru kä. 2 Ti m' ta see pé noo gó, Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Do rahyb n'aa jew'yyk bä, ranoo kanawa doo me Jesus rahyb n'aa esee bä, P'op Hagä Do Sahee ky hadoo sa h'yyb gó:
—Tsyt hẽ, wë ỹỹ bë asëëw Béh-Nabéh Saw-Ru daheeh. Ti anäng ỹ karẽn do ramoo bok doo, ỹ wén naëënh —näng mä P'op Hagä Do Sahee.
3 Ti m' raky n'aa etsẽẽ jawén paa bä, ratayy do ji noo kanawa doo me Jesus ji hyb n'aa esee hyb n'aa jawén paa bä, sa moo radatooj kän Béh-Nabéh Saw-Ru*Saw-Ru häd see Paw-Ro. sa nuu gó.†Sa moo radatooj bong, P'op Hagä Do Sahee hejój sa sii tabawät hyb n'aa. Ti m' raky n'aa edëë wät rabahõm hyb n'aa kä.
Tsyt dëëg hã Jesus ky n'aa raher'oot do panyyg n'aa hahỹỹh
4 Ti m' Béh-Nabéh Saw-Ru daheeh rabahõm kän P'op Hagä Do Sahee mejũũ doo da. Ti m' panang Serew-Sija häd näng doo hẽnh rabaw'ëënh. Tii b' naa ragatsëg t'oonh marakate gó rabatsëg hõm hyb n'aa tsyt dëëg hã Tsi-Peré häd näng doo hẽnh. 5 Rakaja hõm bä panang Saramin häd näng doo bä, raher'oot mä P'op Hagä Do panyyg tób P'op Hagä Do panyyg Judah buuj rayd naherot do yt hã. Jowãw Maah-Ko sa sii m' tabawät, tamasa hyb n'aa sa hã.
6 Ti m' tsyt dëëg ratabëëj däk, Pap panang bä rakajaa. T'ĩĩ hẽnh ramamuun mä sëëw oow, Judah buuj seeh. Bar-Jesus mä ta häd. Gereg sa kyy me Erimas ramaneëënh. P'op Hagä Do panyyg rod mä tanooh. Noo kanesa do tii. 7 Sesijo Paw-Ro, tsyt dëëg hã buuj sa wahë n'aa sii tamoo wät. H'yy ganäng mä ti sa wahë n'aa Sesijo Paw-Ro häd näng doo. Ti m' tamejũũ ta wë ranaëënh hyb n'aa Béh-Nabéh Saw-Ru daheeh, ta hã rabaher'oot hyb n'aa P'op Hagä Do kyyh. 8 Ti m' ta ti aj'yy sëëw oow, Erimas häd näng doo, dooh tagenaag bä raher'oot doo. Takarẽn paawä dooh sa wahë n'aa h'yy kae bä Jesus hã. 9 Ti m' baad mä P'op Hagä Do Sahee h'yyb mahũũm Saw-Ru, Paw-Ro ramaneëënh doo. Ti m' baad Paw-Ro baheg'ããs sëëw oow wë. 10 Ti m' taky hadoo ta hã:
—Dijab t'aah õm! Baad hadoo do ganen'aak do õm. Ky nesaa õm, noo kanes'ats õm —näng mäh. —Mawareem had'yyt hẽ g'eeh baad hadoo do Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Do metëëk doo? —näng mäh.
11 Ti m' taky hadoo ẽnh ta hã:
—A wë Tak'ëp Hyb N'aa Jawyk Do h'yyb wareem däk. Õm da ty tamaa wät dó. Ti noo gó dooh mahapëë wäd bä papỹỹj bag —näng mä Paw-Ro kyyh.
Ti m' nayyw hẽ Erimas ty tamaa wäd kän. Tesóts wät mä nayyw hẽ moo takyyk do pan'aa. 12 Ti m' sa wahë n'aa bahapäh bä aj'yy ty tamaa wät doo, Jesus hã tah'yy kae däg kän. Tameuuj wät mä Jesus ky n'aa hã.
Ãn-Tijoka s'ee hẽnh raheboo nä do panyyg n'aa hahỹỹh
13 Ti m' Pap bä naa Paw-Ro rabatsëg hõm tamyyj däk hã, Peh-Ke häd näng doo hẽnh, Pam-Pirija häj n'aa bä. Ti m' panang Peh-Ke häd näng doo bä rakajaa bä, Jowãw Maah-Ko eréd bong mä Paw-Ro Béh-Nabéh daheeh, Jerusarẽnh hẽnh tababaaj hõm hyb n'aa. 14 Peh-Ke bä naa Paw-Ro rabahõm panang Ãn-Tijoka s'ee hẽnh, Pisidija häj n'aa bä. Ti m' Saab hã, Judah buuj rakamehehãk do hã, rabahõm tób P'op Hagä Do panyyg rayd naherot doo hẽnh. Ta yt hã m' rabat'oonh. 15 Ti m' tób yt hã kat'aa do see taner'oot mä P'op Hagä Do ky n'aa jaw'yyk do kerih do bód, P'op Hagä Do ky n'aa rod rerih do bód na-ããj hẽ. Taner'ood wät do jawén paa bä, tób sa wahë n'aa rabats'yyt Paw-Ro raher'oot hyb n'aa rakarẽn bä. Hahỹỹ da m' sa kyyh:
—Ãã wakããn —näk mäh. —Tanyy bä bë wë bë her'oot pé babä hat'oonh do ratsebé hyb n'aa, bë her'ood —näk mäh.
16 Ti m' Paw-Ro bas'ëëg gëët. Ta moo me m' tameduuk, bag hẽnh rabab'ëëh hyb n'aa. Ti m' taky hadoo:
—Bë maa newë këh ỹỹ, Isaraéw buuj, Isaraéw buuj nadoo do na-ããj hẽ P'op Hagä Do hã hyb n'aa es'ee doo —näng mäh. 17 —P'op Hagä Do Isaraéw buuj rah'yy kaha'eeh do tasëëw hõm paa ër wahë makũũh. Tak'ëp rakaood bong P'op Hagä Do an'oo bä Esit bä, sa wakããn nadoo do sa mahang rababong noo gó. Ti m' t'ĩĩ hẽnh häj n'aa bä naa ta hejój me ër wahë makũ taman'yyh. 18 40 m' ta baab rababong tabanawäng bä, P'op Hagä Do baad taheg'ããs sa hã. 19 Hëëj Kanaãh häd näng doo bä 7 t'ĩĩ hẽnh habong do paa sa wahë n'aa sa karapee sii hẽ ër wahë makũ nu gad'eet, P'op Hagä Do an'oo bä. Ër wahë makũũ hã tan'oo däk sa häj n'aa paah. 20 450 ta baab tabado däk bä kä ër wahë makũ tasëëw hõm do jawén paa bä tii.
—Ta jawén P'op Hagä Do anoo sa hã ajyy ky n'aa etsëëh do sa mahang ky n'aa etyy doo. Tii d' tabahadoo, P'op Hagä Do ky n'aa rod Samuéw bawäd däg bä kä. 21 Ti m' ër wahë makũ rabetsẽẽ, P'op Hagä Do anoo hyb n'aa sa wahë n'aa pan'aa. Ti m' P'op Hagä Do banoo né hẽ Sauh häd näng doo, Kis häd näng do t'aah, sa wahë n'aa tabahadoo hyb n'aa. Bẽn-Jamih häd näng do panaa ti Sauh. 40 ta baab Sauh bag'ããs. 22 Ta jawén tado hõm Sauh, Dawi ta jawén buuj P'op Hagä Do an'oo bä, sa wahë n'aa tabahadoo hyb n'aa. Hahỹỹ da m' P'op Hagä Do kyyh Dawi ky n'aa: “Ỹ karẽn doo da Dawi bawät ỹ hapäh. Tamoo wät da sahõnh hẽ ỹ karẽn doo”, näng mä P'op Hagä Do kyyh Dawi ky n'aa hã —näng mä Paw-Ro kyyh.
23 Ti m' Paw-Ro ky hadoo:
—Dawi panaa see P'op Hagä Do mejõ kän, Isaraéw buuj sa h'yyb tym dëëb, taky n'aa enooh do paa hadoo. Jesus né hẽ tii. 24 Jesus du doo do pooj jé P'op Hagä Do ky n'aa taher'oot doo, Jowãw nu gahem'uun do häd näng do her'oot sahõnh hẽ Isaraéw buuj sa hã, raberéd hõm hyb n'aa ta ti nesaa doo. Tanu gemuun hõm nesaa do raberéd hõm do heen n'aa. 25 Sahõnh hẽ ta hã P'op Hagä Do mejũũ do tametëëk do pan'aa tabahajaa bä, Jowãw nu gahem'uun do ky hadoo: “Jaa ỹ bë hã?”, näng mäh. “Dooh bë hyb n'aa newëë do tado bä ỹỹh. Dooh P'op Hagä Do H'yyb Däng Do tado bä ỹỹh. Ti awät da jawén ỹỹ. Ỹ hyb n'aa sakog its ta hã. Ti hyb n'aa, dooh ỹ haja bä ta tsyym suun ỹ kabo nä bä”, näng mä Jowãw nu gahem'uun do kyyh —näng mä Paw-Ro sa hã.
26 Ti m' ahõm nä Paw-Ro kyyh:
—Wakãn haa, Abaraãm panaa, Isaraéw buuj nadoo do P'op Hagä Do hã hyb n'aa hesé doo, bë na-ããj hẽ, bë sahõnh hẽ bë maa newë. Ër hã né hẽ P'op Hagä Do an'oo däk ër panyyg näng hyb n'aa nyy da ji h'yyb tym Jesus bed'ëëp. 27 Jerusarẽnh panang buuj, sa wahë n'aa na-ããj hẽ, dooh rah'yy ganyy bä jaa ti Jesus. Dajëb hã Jesus raky n'aa ety däk. Tii da takajaa Saab hã had'yyt hẽ tób P'op Hagä Do panyyg rayd naherot do yt hã P'op Hagä Do ky n'aa rod sa kyy kerih do raner'oot doo.‡Raneherod né paawä P'op Hagä Do ky n'aa rod rerii bong do paah, P'op Hagä Do ky n'aa enooh do ji h'yyb tym dëëb ky n'aa, nyy da rarahejãã, nyy da radaj'ëëp, dooh rah'yy genä bä. Jesus radaj'ëëp noo gó kaja däk P'op Hagä Do maher'oot do paah. 28 Dooh rawyyd bä né paawä dajëb hã Jesus raky n'aa etyy hyb n'aa, retsẽẽ Pirato hã tamejũũ radaj'ëëp hyb n'aa. 29 Sahõnh hẽ ta ky n'aa kerih do paa P'op Hagä Do kyy kerih do hã ta hã rabad'oo do jawén paa bä, rabado hyy kän Jesus hub b'aa hã naa. Ti m' radasuun jëng pä gabaho doo gó. 30 Ti m' taganä wäd kän p'aa hẽnh, P'op Hagä Do an'oo bä. 31 Tadajëb pooj jé, hajõk ta sii hah'ũũm Garirej häj n'aa bä naa Jerusarẽnh hẽnh. Sa hã né hẽ Jesus kas'ee wät hajõng ta ä̃h, taganä wät do jawén paa bä. Ti né hẽ rahapäh doo, hỹỹ kä raher'oot Jesus ky n'aa Isaraéw buuj sa hã —näng mä Paw-Ro kyyh.
32-33 Hahỹ panyyg hanäm do ãã her'oot bë hã. P'op Hagä Do ky n'aa enooh do ër wahë makũũ hã, ti né hẽ hỹỹ kä tan'oo däk ër sa panaa paa hã. Ti d' né hẽ tabad'oo Jesus ganä wät tan'oo bä kä. Hahỹ hadoo ta ky n'aa kerih do Saaw-Mo 2 hã:
“Tah ỹ õm. A yb ỹ hado däk naga hẽ.”§Saaw-Mo 2.7
34 Ta pooj jé P'op Hagä Do her'ood däk ta t'aah ganä wät do ky n'aa, ta kamag karejã mahä̃nh. Hahỹỹ da takerii däk ta ti ky n'aa:
“Õm ỹ ky n'aa edëng, baad had'op doo me,
ky kaneh'ỹỹt doo me, Dawi hã ỹ ky n'aa enooh do paa me.”**Isajas 55.3
35 Hahỹỹ da na-ããj hẽ takerii däk P'op Hagä Do kyyh see hã:
“Dooh man'oo bä a karom,
tsyt hẽ a wë moo wät do ta kamag n'aa karejã bä.”††Saaw-Mo 16.10
36 Dooh Dawi ta daaj hẽ ta ky n'aa tado bä ti taher'oot doo. P'op Hagä Do karẽn doo da né hẽ sahõnh hẽ Dawi moo wät tahawät noo gó. Ta jawén tadajëb kän. Ta wahë makũ rahabong hẽnh tabas'ëëg kän. Karejã däk ta kamag n'aa. 37 Tii d' nado dejëp do mahang ganä wät P'op Hagä Do anoo do hã. Dooh ta ti ta kamag n'aa karejã bä.
38 —Ti hyb n'aa wakãn haa, —näng mäh —baad ỹ karẽn bë heen n'aa nyy däk hahỹ ỹ her'oot do bë hã: Jesus dajëp do hyb n'aa, taganä wät do hyb n'aa, P'op Hagä Do awug hõm da sahõnh hẽ nesaa do ji h'yyb tym gó hanäng doo. 39 Mosees ky n'aa jaw'yyk doo, dooh tahaja bä baad ji hado däg bä tan'oo bä P'op Hagä Do matym gó. Jé h'yy ka'eeh do Jesus hã, baad tabahado däk hỹỹ kä P'op Hagä Do matym gó —näng mäh. 40 —Baad bë hyb n'aa matakä bë hã takanajaa hyb n'aa P'op Hagä Do ky n'aa rod raher'oot do paah. Hahỹỹ d' paa raher'oot P'op Hagä Do kyyh:
41 “Bë maa newë këh ỹ ty n'aa ges'yyk doo.
Bë meuuj da! Bë dejëb kä!
Ỹ moo wät da bë habong do noo gó sét hadoo doo,
tabad'op hẽ da bë ky dahé, bë rapanäg né hẽ paawä ta ky n'aa.”‡‡Habakuk 1.5
—Tii d' né hẽ P'op Hagä Do kyyh ta ky n'aa rod rerih do hã —näng mä Paw-Ro tób yt hat'oonh do sa hã, Jesus ky n'aa raky nasëm hyb n'aa.
42 Ti m' Paw-Ro bahajaa bä taher'oot doo, anä kän mä Béh-Nabéh daheeh. Raban'yyh bä m' tób gó naa, t'ĩĩ hẽnh hat'oonh do rabatsyyd kän, Saab see hã p'aa hẽnh rabaher'oot hyb n'aa ta ti panyyg. 43 Tób P'op Hagä Do panyyg rayd naherot do wahë n'aa kat'aa do hã rakedëë hõm jawén paa bä, sahõnh hẽ raban'yyh do jawén paa bä, hajõk Judah buuj, Judah buuj nadoo do P'op Hagä Do hyb n'aa jew'yyk do na-ããj hẽ, rahadaa hõm Paw-Ro Béh-Nabéh daheeh. Ti m' Paw-Ro Béh-Nabéh daheeh raky n'aa jebaanh sa sii hah'ũũm do sa hã, rahyb n'aa nerét hyb n'aa P'op Hagä Do ky enyym do ky n'aa ramaa napëë wät doo.
44 Ti m' Saab see hã kä, hajõk panang buuj kat'aa, P'op Hagä Do ky n'aa maa new'ëë doo. 45 Ti m' Judah buuj rabahapäh bä m' hajõk do kat'aa doo, h'yy kajewëëts bong Paw-Ro sa hã. Ti m' raky hadoo:
—Dooh te hub tado bä Paw-Ro raher'oot doo —näk mäh. —Noo kanesa tii —näk mä sa kyyh.
Raky n'aa rejãã mä Paw-Ro Béh-Nabéh daheeh. 46 Ti m' h'yyb neỹỹm doo me Paw-Ro Béh-Nabéh daheeh raky gadoo:
—Ãã her'ood wät P'op Hagä Do panyyg pooj jé bë hã. Dooh bë karẽn bä bë gado bä. Dooh bë karẽn bä bë h'yyb tym hedëb had'yyt doo. Ti hyb n'aa hỹỹ kä ãã bahõm kän, ãã baher'ood kän Judah buuj nadoo do sa hã kä —näk mäh. 47 —Tii d' né hẽ ãã P'op Hagä Do mejũũ kerih do hã:
“Ỹ an'oo bä õm sahõnh hẽ Judah buuj nadoo do sa h'yy ganä n'aa mabahadoo hyb n'aa.
Tii d' ỹ bad'oo, mamahũũm hyb n'aa këh ỹ n'aa dawëë habong do sa hã,
ỹ bed'ëëp hyb n'aa sa hã nesaa do mahä̃nh,
si ỹ had'yyt hẽ rababok hyb n'aa kä.”§§Isajas 49.6
48 Ti m' Judah buuj nadoo do ramaa napäh bä ta tii, ratsebee bong.
—Baad ub P'op Hagä Do ky n'aa —näk mä sa kyyh.
Ti m' sahõnh hẽ P'op Hagä Do asëëw hõm doo, edëb had'yyt do ragadoo hyb n'aa ta pa, raky dahé kän Jesus ky n'aa. 49 Ti m' raher'ood kän Jesus ky n'aa panang bä, panang nedaa bä haj'eenh do sa hã na-ããj hẽ. 50 Ti m' Judah buuj Jesus hã h'yy kana'eeh do rabahõm kän ỹỹj ky n'aa etsëëh doo, P'op Hagä Do hyb n'aa esee do wë, panang bä ky n'aa etsëëh do ajyy n'aa sa wë na-ããj hẽ. Raher'ood had'yyt hẽ sa hã rah'yy kawereem hyb n'aa Paw-Ro Béh-Nabéh sa wë, rabah'eed h'ũũm hyb n'aa ta s'ee hẽnh. Ti m' tii d' né hẽ rabad'oo. Rah'eed n'yyh sa panang bä naa. 51 Ti m' Paw-Ro Béh-Nabéh daheeh ratapyng hõm k'ããts sa tsyym suun hã padëëk doo. Tii d' rawén d'oo baad nado ta wób sa mo haj'aa sa hã, rahanäng péh. Ti m' rabahõm kän panang Ikonijo häd näng doo hẽnh. 52 Ti m' Jesus hã h'yy ka'eeh do ratsebee bong. Baad mä P'op Hagä Do Sahee h'yyb mahũũm kän.
*13:3 Saw-Ru häd see Paw-Ro.
†13:3 Sa moo radatooj bong, P'op Hagä Do Sahee hejój sa sii tabawät hyb n'aa.
‡13:27 Raneherod né paawä P'op Hagä Do ky n'aa rod rerii bong do paah, P'op Hagä Do ky n'aa enooh do ji h'yyb tym dëëb ky n'aa, nyy da rarahejãã, nyy da radaj'ëëp, dooh rah'yy genä bä. Jesus radaj'ëëp noo gó kaja däk P'op Hagä Do maher'oot do paah.
§13:32-33 Saaw-Mo 2.7
**13:34 Isajas 55.3
††13:35 Saaw-Mo 16.10
‡‡13:41 Habakuk 1.5
§§13:47 Isajas 49.6