Cauterǝa mǝdǝmbe mala Bulǝs aban ká a ban
AMƏ KORINTI
Mǝncau
Cautera Mǝdǝmbe mala Bulǝs aban ká a ban Amǝ Korinti ka, à gìlǝì ace gilǝki ɓá cau mala agir-yinǝ-tanni aɓa do kwaɗi andǝ paɓamuru, amǝnana à yì lo aɓa ikǝlisiya mana Bulǝs angŋa dǝmba tinate a Korinti ka. A bàkú mǝno ka, Korinti ka nggea-là mǝgule mala amǝ Gǝrik na sǝ nda ban-mǝgule mala bu-nzali Akaya aɓa nzali Roma.
Nggeamurǝmi bumpina mala mǝ'mishan ngga, nda amur atanni mala do gakitarǝu, andǝ do kiɗìkì mala nonggi nǝ rǝarǝu aɓa ikǝlisiya, andǝ aɗikiaban amur acau mala pak-ɓwama andǝ doɓala, andǝ acau mala gir mǝnana ɓwa nǝ̀ sǝlǝa a ɓabumi ama nda mǝɓoarne, andǝ kpata nzongcau mala ikǝlisiya, andǝ aɓoro mala Bangŋo Mǝfele, andǝ lǝmdǝ earcearǝu, andǝ lo a ɓembe. Nǝ sǝne mǝlime sǝ yì ka, lǝmdǝ lang sǝ Cau Amsǝban kǝ nacau amur amǝnia yì agir ka.
Amur acau
Mǝncau1:1-9
Do gakitarǝu aɓa ikǝlisiya1:10--4:21
Do kiɗiki mala nonggi nǝ rǝarǝu andǝ doɓala andǝ amuna5:1--7:40
Do mala amǝkwaɗi andǝ aɓwana mǝnana amǝkwaɗi na raka8:1--11:1
Do mala ikǝlisiya andǝ peri a ban Ɓakuli11:2--14:40
Loapi ɓembe mala Kǝrǝsti andǝ mala amǝkwaɗi15:1-58
Paɓoro aban ká a ban amǝkwaɗi mǝnana a nzali Yahudi ka16:1-4
Acau mala ɓamúrì, yì mǝgilǝgir andǝ masǝlǝata acau16:5-24
1
Makkun andǝ Ɓwangsǝkiban
Mǝnia yì cauterǝa ka, pur nǝ ban Bulǝs, yì ɓwa mǝnana nǝ kánì mala Ɓakuli ka, tunǝi ɓǝ̀ duk mǝtúró mishan mala Kǝrǝsti Yesu. Yì Bulǝs andǝ mǝ'eam sǝm Sosǝtins nda à kǝ̀ tasǝ mǝnia yì cauterǝa ka. À tasǝi aban ká aban ikǝlisiya mala Ɓakuli mana a Korinti, yia aɓwana mǝnana à tària ɓǝà duk aɓwana mala Ɓakuli aɓa Kǝrǝsti Yesu ka. Yia andǝ aɓwana kat arǝ aban mǝnana kat à kǝ tunǝ lullǝ Mǝtalabangŋo Yesu mǝnana nda Mǝtalea andǝ Mǝtala sǝm ngga.*1:2 Ɓalli gbal aɓa: Atúró 18:1. Ɓǝ̀ Ɓakuli Tár sǝm, andǝ Mǝtalabangŋo Yesu Kǝrǝsti pa wun ɓwamuru andǝ dorǝpwala.
Kum tsǝkbu mala Kǝrǝsti
A koya pwari ka, ǝn nggǝ pakki Ɓakuli mem yàwá ace ɓwamuru male mana pa wun nǝ bu Kǝrǝsti Yesu ka. Aɓa kpapi ma'wun wunǝa Yesu ka, Ɓakuli pana wun tsǝkbu aɓa koya njarì kat, aɓa nacau ma'wun andǝ kum sǝlǝe ma'wun kat, kǝla mǝnana cau ma'sǝm amur Kǝrǝsti, yi lumsǝna aɓalǝ wun ngga. Ace mani ka, wu ɗwanyi kum ɓekǝ ɓoro mala Bangŋo ɗàng, aɓa do ma'wun mala kundǝ Mǝtala sǝm Yesu Kǝrǝsti ɓǝ̀ lǝmdǝ rǝì. Yì ka, nǝ̀ bwala wun nggam, wun nǝ̀ dum nǝ rǝcandǝa bà masǝlǝate, ace mǝnana ɓǝà kǝa kum wun nǝ ɓekǝ cau arǝ wun a pwari yiu mala Mǝtala sǝm Yesu Kǝrǝsti ɗàng.1:8 Ɓalli gbal aɓa: Luk 17:24; 1Kor 5:5; 2Kor 1:14; Filp 1:6. Ɓakuli mǝnana tunǝ wun aɓa dotarǝu wunǝa Muni Yesu Kǝrǝsti, Mǝtala sǝm ngga, mǝ mǝsǝcau na.1:9 Ɓalli gbal aɓa: Rom 8:28; 1Yoh 1:3.
Do gakitarǝu aɓalǝ amǝ kpata Yesu
10 Ən nggǝ zǝmba wun, wun amǝ'eambǝam, aɓa lullǝ Mǝtalabangŋo Yesu Kǝrǝsti, wu okia rǝ wun, sǝ wu kǝa dukdo gakitarǝu ɗàng; a kun mani ka wu duk mwashat aɓalǝ wun, andǝ ɗenyicau ma'wun, andǝ sǝngi ɓá cau. 11 Wun amǝ'eambǝam, aɓea amǝ ɓala mala Kuliwi bangŋǝ́nàm ama, kúnɓuàna nda aɓalǝ wun. 12 Ceì nda mǝnana ama, koyan aɓalǝ wun ngga, kǝ na gìr mǝnana nda ɗàng ngga. Ɓè ɓwa ka kǝ na ama, <<Mim ngga Bulǝs na ǝn nggǝ kpate ka.>> Man kǝ na ama, <<Mim ngga Apolo na ǝn nggǝ kpate ka,>> Man ngga ama, <<Mim ngga Bitǝrus nda ǝn nggǝ kpate ka.>> Sǝ ɓeɓwa ka kǝ na ama, <<Mim ngga Kǝrǝsti nda ǝn nggǝ kpate ka.>>
13 Nggearǝì ka, Kǝrǝsti kǝ gau múr aɓwana le?§1:13 Kǝrǝsti kǝ gau múr aɓwana le? Ko <<Kǝrǝsti ka gakki le?>> Sǝ Bulǝs ka à gbàllì a nggun ace wun le? Sǝ à pakka wun batisǝma aɓa lullǝ Bulǝs le? 14 Mim ngga, ǝn pakki Ɓakuli yàwá, acemǝnana ǝn pakki kǝɓwa atà wun batisǝma ɗàng. Kǝ Kǝrispus andǝ Gayus à nda mǝnana ǝn pakkia wia batisǝma ka. 15 Kǝɓwa pà nǝ̀ na, ado ama à pakki wi batisǝma aɓa lullǝam ɗàng. 16 E, nyar ɗǝm ngga, ǝn pakki Sǝtifanas andǝ amǝɓala male batisǝma. Sǝ kǝ yia mǝno raka, ɓalǝam kasǝ arǝ kǝɓwa mǝnana ǝn pakki wi batisǝma ɗǝm ngga ɗàng.*1:16 Ɓalli gbal aɓa: 1Kor 6:15. 17 Mim ngga Kǝrǝsti túrǎm ace pàkki abatisǝma ɗàng. Yì ka, túrǎm ɓǝ̀n yi hamnǝ Bǝsa Cau Mǝɓoarne mala yilǝmu. Sǝ cau mala Ɓakuli mǝnana ǝn nggǝ hamnǝi ka, pà nǝ sǝlǝ'nacau mala ɓwapǝndǝa ɗang, ace mǝnana ɓǝà kǝa nyesǝ lú mala Kǝrǝsti amur nggun-gangndǝi ɓà ɗàng.1:17 Ɓalli gbal aɓa: Yoh 4:2; Atúró 10:48; 1Kor 2:1,4,13.
Kǝrǝsti nda kǝ lǝmdǝ sǝlǝe
andǝ rǝcandǝa mala Ɓakuli ka
18 Cau mala lú mala Kǝrǝsti amur nggun-gangndǝi ka, cau mǝɓange na aban aɓwana mǝnana à kǝ ká kìɗìkì ka. Sǝ sǝm mǝnana Ɓakuli nda rǝ amsǝ sǝm ngga, aban sǝm ngga rǝcandǝa mala Ɓakuli na. 19 Malǝmce bang ama,
<<Mim ngga mǝ nǝ kiɗiki
sǝlǝe mala aɓwana mǝnana
à twal ɓamuria ama à nda ka
amǝ'sǝlǝe ka;
sǝ mǝ nǝ tsǝk súrǝ̀gir mala
amǝ ɓalgìr ɓǝ̀ ueɓà.>>1:19 Ɓalli gbal aɓa: Isha 29:14.
20 Sǝ ake sǝ amǝ'sǝlǝe pa? Sǝ amǝɓalgìr ka à nda ke? Amǝ sǝlǝ makgìr amur acau mala ɓanza man ngga à nda ke? Ɓakuli lǝmdǝ ma ama sǝlǝe mala ɓanza ka gǝmi na re?§1:20 Ɓalli gbal aɓa: Ayu 12:17; Isha 19:12; 33:18; 44:25. 21 Ɓakuli aɓa sǝlǝe male ka, tsǝa ɓanza gandǝ súrǝì nǝ malea yì sǝlǝe ɗàng. Kǝ cau mǝnana sǝm hamnǝi, sǝ aɓwana nyesǝi gǝmi na ka, kǝ nda Ɓakuli amsǝna aɓwana mǝnana à pà ɓamuria a baní nǝi ka. 22 Amǝ Yahudi ka à na ama, she ɓǝà sǝnǝna agir-ndǝlǝki à pangŋǝnia ka sǝ à nǝ̀ pa ɓamuria, sǝ amǝ Gǝrik ka, à kǝ alte à nǝ̀ sǝni ko cê ka sǝlǝe na aɓalǝi. 23 Sǝ ma'sǝm ngga, sǝm nggǝ hamnǝ Bǝsa Cau Amsǝban mala Kǝrǝsti mǝnana à gbàllì a nggun-gangndǝi ka. Mǝnia yì bǝsa cau ka tali annda na aban amǝ Yahudi,*1:23 tali annda na aban amǝ Yahudi: Tali annda ka ɓālǝi nda gìr mana nǝ̀ tsǝk ɓwa ɓǝ̀ kpa aɓa cauɓikea ka; ko gìr mana cambi ɓwa a njar nǝ̀ tsǝi ɓǝ̀ annda ko nǝ̀ kánǝí aɓa mǝɓane ka. Ɗǝm ngga, nda gìr mǝnana ɓwa ɓinǝce, ko nǝ̀ lul bumi ka. Tǝr ceì ka nda mana ama aban amǝ Yahudi ka, cau mala lú mala Kǝrǝsti amur nggun-gangndǝi ka, cau na à pà nǝ̀ e ko à nǝ̀ earnǝi ka ɗang. Abania ka lú mala ɓwa amur nggun-gangndǝi ka súban na. À ginǝki ceì acemǝnana à ear ama lú amur nggun-gangndǝi ka gir na nǝ̀ kum Mezaya malea ɗang, sǝ ɗǝm ngga gir mana Kǝrǝsti pe ka nda ɗàng andǝ gir mǝnana à tsǝkɓalǝia a rǝi ama nda nǝ̀ pur nǝ ban Mezaya ka. sǝ cau mǝɓange na aban aɓwana mala acili anzali.1:23 Ɓalli gbal aɓa: 1Kor 2:2; Gal 3:1; 5:11. 24 Sǝ aban aɓwana mǝnana Ɓakuli tunǝia, kǝm amǝ Yahudi andǝ aɓwana mǝnana amǝ Yahudi na raka, mǝnia yì cau yilǝmu ka Kǝrǝsti na, yì mǝnana nda rǝcandǝa andǝ sǝlǝe mala Ɓakuli ka. 25 Sǝ gìr mǝnana aɓwana sǝni kǝla ɗwanyi sǝlǝe mala Ɓakuli na ka, nda mǝnana kútì sǝlǝe mala ɓwapǝndǝa ka. Sǝ gìr mǝnana ɗǝm aɓwana sǝni rǝwukya mala Ɓakuli na ka, nda rǝcandǝa mǝnana kútì mala ɓwapǝndǝa ka.
26 Wun amǝ'eambǝam, wu ɗenyi nǝ do ma'wun mǝnana wu duk ɗiɗyal sǝ Ɓakuli yi tunǝ wun ngga. Pas aɓalǝ wun ngga à pànǝ sǝlǝe mala ɓanza ɗàng; pas aɓalǝ wun ngga à pànǝ gulo mala ɓanza ɗàng; pas amǝ tau-murǝm na ɗang. 27 Nǝ́ eare mala Ɓakuli sǝ twal aɓwana mǝnana ɓanza nyesǝia à kwar raka, ace mǝnana ɓǝ̀ pè amǝ'sǝlǝe kǝsǝkya ka. Ɗǝm ngga, yi twal aɓwana mǝnana ɓanza nyesǝia à pànǝ rǝcandǝa raka, ace mǝnana ɓǝ̀ pè amǝ rǝcandǝa kǝsǝkya ka.1:27 Ɓalli gbal aɓa: Jem 2:5. 28 Ɓakuli twal agir mǝnana ɓanza nyesǝia ɓà ka, andǝ agir mǝnana à kǝ ɓǝsǝkia ka, andǝ agir mǝnana à pà kun ɓe kǝgìr raka, ace mǝnana ɓǝ̀ nyesǝ agir mǝnana ɓanza twalia nǝ gulo ka ɓà.§1:28 Ɓalli gbal aɓa: Rom 4:17. 29 Anggo ka kǝɓwa ɓǝ̀ kǝa nggori a ɓadǝm Ɓakuli ɗang. 30 Àkǝ̀ ce gìr mǝnana Ɓakuli pê ka sǝ wu kum kpapi wunǝa Kǝrǝsti Yesu, yì mǝnana Ɓakuli tsǝngŋǝni nda sǝlǝe ma'sǝm, sǝ yì nda ɓwa mǝnana gilǝki nre sǝm andǝa Ɓakuli, sǝ tàr sǝm, sǝm duk amale, sǝ yi akmúr sǝm aɓalǝ acauɓikea ma'sǝm ngga.*1:30 Ɓalli gbal aɓa: 1Kor 4:15; 6:11; 2Kor 5:21; Rom 8:1; 3:24; Afi 1:7,14; Kol 1:14; 1Tas 5:23. 31 Ace mani ka, kǝla mǝnana Malǝmce na ka, <<Ɓwa mǝnana kat nǝ̀ nggori ka, ɓǝ̀ nggori nǝ Mǝtalabangŋo.>>1:31 Ɓalli gbal aɓa: Ir 9:24.

*1:2 1:2 Ɓalli gbal aɓa: Atúró 18:1.

1:8 1:8 Ɓalli gbal aɓa: Luk 17:24; 1Kor 5:5; 2Kor 1:14; Filp 1:6.

1:9 1:9 Ɓalli gbal aɓa: Rom 8:28; 1Yoh 1:3.

§1:13 1:13 Kǝrǝsti kǝ gau múr aɓwana le? Ko <<Kǝrǝsti ka gakki le?>>

*1:16 1:16 Ɓalli gbal aɓa: 1Kor 6:15.

1:17 1:17 Ɓalli gbal aɓa: Yoh 4:2; Atúró 10:48; 1Kor 2:1,4,13.

1:19 1:19 Ɓalli gbal aɓa: Isha 29:14.

§1:20 1:20 Ɓalli gbal aɓa: Ayu 12:17; Isha 19:12; 33:18; 44:25.

*1:23 1:23 tali annda na aban amǝ Yahudi: Tali annda ka ɓālǝi nda gìr mana nǝ̀ tsǝk ɓwa ɓǝ̀ kpa aɓa cauɓikea ka; ko gìr mana cambi ɓwa a njar nǝ̀ tsǝi ɓǝ̀ annda ko nǝ̀ kánǝí aɓa mǝɓane ka. Ɗǝm ngga, nda gìr mǝnana ɓwa ɓinǝce, ko nǝ̀ lul bumi ka. Tǝr ceì ka nda mana ama aban amǝ Yahudi ka, cau mala lú mala Kǝrǝsti amur nggun-gangndǝi ka, cau na à pà nǝ̀ e ko à nǝ̀ earnǝi ka ɗang. Abania ka lú mala ɓwa amur nggun-gangndǝi ka súban na. À ginǝki ceì acemǝnana à ear ama lú amur nggun-gangndǝi ka gir na nǝ̀ kum Mezaya malea ɗang, sǝ ɗǝm ngga gir mana Kǝrǝsti pe ka nda ɗàng andǝ gir mǝnana à tsǝkɓalǝia a rǝi ama nda nǝ̀ pur nǝ ban Mezaya ka.

1:23 1:23 Ɓalli gbal aɓa: 1Kor 2:2; Gal 3:1; 5:11.

1:27 1:27 Ɓalli gbal aɓa: Jem 2:5.

§1:28 1:28 Ɓalli gbal aɓa: Rom 4:17.

*1:30 1:30 Ɓalli gbal aɓa: 1Kor 4:15; 6:11; 2Kor 5:21; Rom 8:1; 3:24; Afi 1:7,14; Kol 1:14; 1Tas 5:23.

1:31 1:31 Ɓalli gbal aɓa: Ir 9:24.