17
Golaya soabum amǝ'Isǝrayila
A bàkú mǝno ka amǝ'Filisti ramba amǝ'lwa malea ace munǝo a Soko, ɓè là a bu-nzali Yahuda; à tsǝk kàttì malea a ban mǝnana à tunǝi ama Efes-Damim ngga, anre Soko andǝ Azeka. Sawul andǝ aburana mala Isǝrayila ramba, sǝ à tsǝk kàttì malea a Ɓangŋaban Ela, a ban mǝnana à gilǝrǝia a nzong ban-je munǝo arǝ amǝ'Filisti ka. Amǝ'Filisti cam amur ɓè mgbangban, sǝ amǝ Isǝrayila cam amur ɓè mǝnana soa mǝno, sǝ ɓangŋaban na gau nrea ka.
Pǝlǝa gbani mala amǝ'Filisti, purî ɓá kàttì mala amǝ'Filisti. Lullǝì nda Golaya; ɓwa nggea-là Gat na. Dāh'rya male bik kǝla mita tàrú. Oasǝ sukuru-bolo mala bolo-bángŋá a ɓamúrí, sǝ daura-bolo mǝnana oasǝ arǝì ka, dǝmbǝrya male bik kǝla tyang lumi-tongno-bwamdǝ-tongno-nong-ɓari (57). Yì ɗǝm ngga oasǝa oamsǝkan mala bolo-bángŋá arǝ akusǝì, sǝ bwal nkongŋo a mkpamtari. Tondong kaɗa male nyane kǝla muna-nggun-so. Dǝmbǝrya mala mǝsǝ kaɗa male mala bolo-candǝa ka, tyang tongno-nong-ɓari na. Ɓè mǝ'lwa bwalì wi ntongŋo male sǝ kǝ gya a ɓadǝmbi.
Golaya came sǝ loasǝ gì arǝ amǝ Isǝrayila ama, <<Mana tsǝa sǝ wu pur kat ama wun nǝ̀ munǝo? Mǝ nda ɓwa'Filisti re, sǝ wun ngga, wu nda ka aguro mala Sawul re? Wu pusǝ ɓwa mwashat aɓalǝ wun, ace mǝnana ɓǝ̀ sulǝ abanam. Ɓǝ̀ ɓwê gandǝ munǝ arǝàm sǝ wal-luem ngga, sǝm nǝ̀ duk aguro ma'wun; sǝ ɓǝ̀n gandǝì, sǝ ǝn wal-luí ka, wun nǝ̀ duk aguro ma'sǝm, wun nǝ̀ pàkka sǝm túró. 10 Yalung ngga ǝn ɓǝsǝki wun kat, wun amǝ'lwa mala Isǝrayila. Wu tasǝ ɓwa mwashat ɓǝ̀ pur atàm, mǝnana nǝ̀ munǝ arǝàm ngga.>> 11 Lang Sawul andǝ Isǝrayila kat ok amǝnia yì acau mala ɓwa'Filisti ka, ǝn'ò pakkia wia sǝ à dǝurǝ kǝ̀rkǝ́r.
Jeshi túr Dauda a kàttì mala Sawul
12 A bàkú mǝno ka, ɓè ɓwabura na kam lùllǝì ama Jeshi, ɓwa'Efǝrat a Betalami, mana nda tár Dauda ka; ndanǝ amuna-burana tongno-nong-tàrú. A nza mala Sawul ka, ɓwabure enà kutsuk. 13 Amuna-burana amǝdǝmbe male tàrú ka, à o atà Sawul a munǝo. Alullǝia nda ka Eliyap muna-dǝmba, andǝ Aminadap ɓaria, sǝ tàruia nda Shama. 14 Dauda ka nda mǝtankwang. Amǝgule mǝnia tàrú ka, à o atà Sawul, 15 sǝ Dauda ka camarǝ ká aban Sawul*17:15 Sǝni aɓa: 1Sam 16:21-23. sǝ nǝ̀ nyare ace ɗenyinǝ ambul andǝ anzur mala tárrí a Betalami.
16 Twal anongŋo lumi-ine ɓwa'Filisti mǝno camarǝ puro sǝ nǝ̀ yia came a bancame male, dǝmbari andǝ pwarikpǝra. 17 Ɓè pwari ka, Jeshi banggi muna-ɓwabura male Dauda ama, <<Kyan nǝì amǝ'eambo buku mǝssa mǝnia à kàngŋì ka, andǝ agbatali bǝredi mǝnia lum ngga; kyan nǝia akaurǝa aban amǝ'eambo a kàttì. 18 Sǝ wu twal adú kiura mǝnia lum ngga a buo wu kya pê mǝ'sàrǝ̀ban amur nggǝsan mala amǝ'lwa á-mwashat malea. Kya sǝni ko amǝ'eambo na jam, sǝ wu yinǝam nǝ 17:18 kún-bǝri ko <<cautera>>kún-bǝri nǝbania mǝnana nǝ̀ lǝmdǝ ama mbak-kàngkàng à nda kam ngga.>>
19 Anggo ka, Sawul andǝ amǝ'eambu mǝnia andǝ amǝ'lwa mala Isǝrayila puppup ka, à nda aɓa Ɓangŋaban Ela, a ban munǝo andǝ amǝ'Filisti. 20 Nda Dauda lo nǝ dǝmbari ɗiɗyal sǝ nying ambul andǝ anzur a bù ɓeɓwa ɓǝ̀ tsǝkiria, pǝlǝa twal agirlina mǝno sǝ bwal-njar, kǝla mǝnana Jeshi banggi wi ka. Yi bik kàttì lang amǝ'lwa na arǝ puro à nǝ̀ ká nzong ban-je munǝo, sǝ à kǝ̀ ɓua gāwàn lwa ka. 21 Amǝ'Isǝrayila tsaɗi-akunarǝia ace munǝo, sǝ à soa ka amǝ'Filisti; sǝ amǝ'Filisti gbal ka, à tsaɗi-akunarǝia ace munǝo, sǝ à soa ka amǝ'Isǝrayila. À came sǝ à soa ɓamǝsǝarǝia, amǝ'lwa arǝ amǝ'lwa. 22 Pǝlǝa Dauda nying atwalo male a bù mǝ'tsǝkir atwalo, sǝ ɓangŋa wari a nzong ban-je munǝo sǝ makkì-amǝ'eambi-kún. 23 Lang ndarǝ nacau nǝia ka, kara sǝni ka, Golaya, gbani mala amǝ'Filisti, ɓwa'Gat, purnì nzong ban-je munǝo mala amǝ'Filisti. Nacau mǝ'mwashati kǝla mana nakiyi pwari-pwari ka, 17:23 Sǝni a: 17:8. sǝ Dauda oè. 24 Pwari mǝnana kat aburana mala Isǝrayila sǝni ka, yià kat à ɓanggi wi nǝ ɓangciu mǝkǝ̀rkǝ́rnì.
25 À hamnanǝi aban aburana mala Isǝrayila ama, <<Wu sǝn mǝnia yì ɓwabura mǝnana camarǝ puro ka re? Kǝ pur ace nabura§17:25 nabura ko <<soabum,>> ko <<ɓǝsǝki>> ko <<sanggi>> arǝ Isǝrayila. Murǝm nǝ̀ pa gǝna mǝgule aban ɓwa mǝnana nǝ̀ wal-luí ka; nǝ̀ pe wi ɓoarnsarile ɓǝ̀ duk māmí, sǝ nǝ̀ pusǝ ɓala mala tárrí arǝ mbwe boalo-cemi!>>
26 Dauda ɗì amǝ'lwa mǝnana a baní tù ka ama, <<Mana à nǝ̀ pè ɓwa mǝnana wal-lú ɓwa'Filisti mǝnia, nǝ̀ pusǝ mǝnia yì gìr kǝsǝkya arǝ Isǝrayila ka? Yana ɗe nda mǝnia yì ɓwa'Filisti mǝ'ɗwanyi kasǝ-ɓatau, mǝnana nǝ̀ sanggi amǝ'lwa mala Ɓakuli mǝ'yilǝmui ka?>>
27 Pǝlǝa aburana mǝnia eari Dauda nǝ ɓǝsǝlǝi wi cau mǝnana à nani a dǝmba ka ama, <<E, mǝno ka nda gìr mǝnana à nǝ̀ pè ace ɓwa mǝnana wal-lú mǝno yì ɓwabura ka.>>
28 Lang Eliyap, mǝgula Dauda ok cau mǝno Dauda nakiyi aburana mǝno ka, pǝlǝa ɗì Dauda nǝ bumlulla ama, <<Mana ɗe a yiua pě kani? Amǝno yì anzur kpokyak ka yana a nyinggi wi ɓǝ̀ yália a ɓabondo? Ən súrǝ́nà rǝ twàlɓamúrû mô andǝ twalkicau mò. A yiu nǝ yiu ace sǝn amǝ'lwa a kún munǝo.>>
29 Dauda ɗiban ama, <<Mana ǝn pa ado? Mim ngga ǝn ɗiban nǝ ɗi.>> 30 Pǝlǝa nying baní kutio o aban aɓea aɓwana, sǝ ɗia kǝ ɗiban mǝ'mwashati. À nyesǝi wi eare mǝ'mwashati kǝla mǝnana a dǝmba ka. 31 Aɓea amǝ'lwa ok cau mǝno Dauda nakiyi ka, pǝlǝa à warinǝ ɗiban male aban murǝm Sawul. Pǝlǝa Sawul túrban atè ɓǝ̀ yiu.
32 Sǝ Dauda ne Sawul ama, <<Cè ɓabum kǝɓwa ɓungi atàcau mala mǝnia yì ɓwa'Filisti ka ɗàng. Mim guro mò, mǝ nǝ nggá munǝ arǝì.>>
33 Sawul ne Dauda ama, <<A pà wunǝ gandǝ ká arǝ ɓwa'Filisti man ace munǝo arǝì ɗàng, acemǝnana we ka, a nda muntulo, sǝ yì ka nggea kanggǝrang mǝ'lwa na twal a lo male ba yalung.>>
34 Sǝ Dauda ka banggi Sawul ama, <<Mim guro mò ka mǝ nda yálgír mala anzur andǝ ambul mala tárrám. A pwari mǝnana im ko biya yiu yi bwal atà anzur a domwan nǝ̀ um nǝi ka, 35 ǝn ɓang atè, ǝn wali kum, sǝ ǝn ak nzurnì a kúni. Lang pǝlǝ arǝàm ngga, ǝn gbami arǝ ankpakò-kúni, ǝn walki, sǝ ǝn wal-luí. 36 Ən wal im sǝ ǝn wal biya, anggo gbal sǝ mǝ nǝ pang nǝ ɓwa'Filisti mǝnia à kasǝ ɓate raka, acemǝnana ɓǝsǝki amǝ'lwa mala Ɓakuli mǝyilǝmui. 37 Ɓakuli mǝnana amsǝam aɓalǝ ankaulakusǝ im andǝ ankaulakusǝ biya ka, nǝ̀ amsǝam a bu mǝnia yì ɓwa'Filisti ka!>> Sǝ Sawul banggi Dauda ama, <<Kyane! Yahweh nǝ̀ pà atò!>>
38 Pǝlǝa Sawul nyesǝ agirmunǝo male pè Dauda. Oasǝi wi sukuru mala bolo-bángŋá amurí, sǝ oasǝi wi daura-bolo arǝì. 39 Dauda gyar nggeabyau mala Sawul amur agirmunǝo mǝno arǝì ka, sǝ mwam gya kàrìban nǝ̀ sǝn pǎ malea, acemǝnana yì ka malaká oasǝ a'ulang agir mǝno ka a kǝ pwari ɗàng. Pǝlǝa Dauda ne Sawul ama, <<Pà mǝ nǝ gandǝ ká aɓalǝ amǝnia yì agir ka ɗàng, acemǝnana ǝn bwalta paktúró nǝia ɗàng.>> Dauda pǝlǝa swáriǎ. 40 Twal gara-yálgìr male a buì sǝ kya tàrki amǝsǝtali tongno, amǝnana rǝia ɓùlɓùl ka, a muna-myalmur, oasǝia aɓa sambǝram-yálgìr male. Nǝ ntamso male a buì, gya aban ká, gbàshìban ɓwa'Filisti.
Dauda wal-lú Golaya
41 Golaya pur aban yiu arǝ Dauda, mǝ'bwali wi ntongŋo male na a ɓadǝmbi sǝ kǝ gya atè. Gya kǝ sungŋo aban Dauda. 42 Lang soa mǝsǝi pèlǝ Dauda ka, ɓǝsǝki, acemǝnana sǝn Dauda ka lo-ɓwa na, ɓamǝsǝ muntulo na arǝì, pǝndǝa sǝ ɓoarjam. 43 Ne Dauda ama, <<A yiu arǝàm nǝ gara ka, mǝ nda nvwa le?>> Pǝlǝa sú Dauda aɓa lullǝ ankúl malea yià amǝ'Filisti. 44 Ne Dauda ama, <<Yiu kani, mǝ nǝ pè anyal andǝ anyam-ɓabondo nyamo.>>
45 Dauda ne yì ɓwa'Filisti ama, <<A yiu arǝàm nǝ nggeabyau, andǝ kaɗa, andǝ nkongŋo, sǝ mim ngga, mǝ ndarǝ ká arǝò aɓa lullǝ Yahweh Mǝtala Abangŋo, yì Ɓakuli mala amǝ'lwa mala Isǝrayila, mǝnana a nabura arǝì ka. 46 A pwari man yalung ngga, Yahweh nǝ̀ tasǝo a ɓabuam! Mǝ nǝ walo sǝ mǝ nǝ kasǝ ɓamuro. Yalung ngga mǝ nǝ pè anyal mǝnana a kuli ka, andǝ anyam-ɓabondo mala nzali man alú ka amǝ'lwa mala amǝ'Filisti. Sǝ ɓanza kat nǝ̀ sǝlǝ ama Ɓakuli na a Isǝrayila. 47 Sǝ koya ɓwa mǝnana a ban ramba kani ka, nǝ̀ sǝlǝ ama pà nǝ nggeabyau ko nkongŋo sǝ Yahweh kǝ amsǝ aɓwana male ɗàng. Lwa mǝnia ka mala Yahweh na, sǝ yì ka nǝ̀ tasǝ wun kat a ɓabù sǝm.>>
48 Lang yì ɓwa'Filisti lo kǝ gbàshìban je andǝ Dauda ka, Dauda tù nǝ mire aban ká a nzong ban-je munǝo ace je andǝ ɓwa'Filisti. 49 Dauda oasǝ buì aɓa sambǝram male sǝ pusǝ tali mwashat, wúlì aɓa ntamso sǝ ɓungŋǝna ɓwa'Filisti nǝi a kundǝmbi kum! Tali ar mu kundǝmbi kò aɓalǝi, kara kasǝa kpa nǝ ɓamǝsǝì a nzali.
50 Anggo sǝ Dauda limurǝm amur ɓwa'Filisti nǝ ntamso andǝ tali; kat andǝ amani ama Dauda pànǝ kǝ nggeabyau a buì raka, ɓù ɓwa'Filisti túrí a nzali wali màk.
51 Pǝlǝa Dauda ɓangŋa yi cam amur ɓwa'Filisti. Gbami nggeabyau mala ɓwa'Filisti, kwetǝi a ndè, sǝ masǝlǝi kasǝ ɓamúrí. Lang amǝ'Filisti sǝni ama gbani malea wuna ka, à pǝlǝ nǝ mire aban o.
52 Pǝlǝa aburana mala Isǝrayila lo nǝ gāwàn lwa, sǝ à pǝrta amǝ'Filisti aban ká ɗār a ɓangŋaban andǝ akún nggea-là Ekǝron. Alú ka amǝ'Filisti nonggi amur njargula Sharayim aban ká Gat andǝ Ekǝron. 53 Sǝ lang amǝ Isǝrayila nyarî pǝrta amǝ'Filisti ka, à kya pwan gǝna-lwa a kàttì mala amǝ'Filisti. 54 Dauda twal ɓamur Golaya, yì ɓwa'Filisti sǝ yinǝi a Urǝshalima, sǝ agirmunǝo male ka tsǝia aɓa gumli male.
À yinǝ Dauda aɓadǝm Sawul
55 Lang Sawul sǝn Dauda pur aban ká munǝo arǝ Golaya ka, ɗì Abna, mǝ'sàrǝ̀ban mala amǝ'lwa ama, <<Abna, muna mala yan nda mǝno yì lagga ka wo?>>
Abna eari wi ama, <<Ɓǝ̀ yilǝmo sauwa, Murǝm, ǝn sǝlǝ ɗang.>>
56 Sǝ murǝm bang ama, <<Ɗiban, yana nda tár mune.>>
57 Lang Dauda nyarǝnì wal-lú Golaya, ɓwa'Filisti ka, Abna twali, yinǝi aɓadǝm Sawul nǝ ɓamur Golaya a buì. 58 Sǝ Sawul ɗì ama, <<Lagga, a nda muna mala yana?>>
Sǝ Dauda eari wi ama, <<Mǝ nda muna mala guro mò, Jeshi ɓwa'Betalami.>>

*17:15 17:15 Sǝni aɓa: 1Sam 16:21-23.

17:18 17:18 kún-bǝri ko <<cautera>>

17:23 17:23 Sǝni a: 17:8.

§17:25 17:25 nabura ko <<soabum,>> ko <<ɓǝsǝki>> ko <<sanggi>>