ƁARIA SAMUYILA
MƏNCAU
Malǝmce Ɓaria Samuyila mǝnana nda kpata Samuyila Mǝdǝmbe ka bangcau amur acau-ɓaraɓara mala yálmúrû mala murǝm Dauda, tite a bu-nzali Yahuda a njar-kúnmur (akùré 1-4), sǝ amur nzalî puppup, kpapi andǝ Isǝrayila mǝnana a njar-nza ka (akùré 5-24). Mǝnia ka caugilǝa na mǝnana à gilǝì kǝla mǝnana kumban ngga, amur wara mǝnana Dauda war andǝ aɓimǝbura mana à nda aɓa nzali male sǝ andǝ arǝcandǝa mala abǝri-nzali ka, ace tangsǝ domurǝm male andǝ tsǝk bunomurǝm male ɓǝ̀ pangnǝ rǝcandǝa. Dauda ka à lǝmdǝi ɓwa na mǝnana ndanǝ gūliarǝu mǝlime andǝ paɓamuru aban Ɓakuli ka, sǝ ɗǝm ngga ɓwa na mǝnana gandǝnǝ nun ɓabum aɓwana male ɓǝà kùr ɓamuria arǝ kpate nǝ ɓabumia mwashat ka. Kat andǝ amani ka, à lǝmndǝ Dauda kǝla ɓwa mǝnana a ɓè pwari ka kǝ sǝn mǝsǝswatǝr ɗàng, sǝ kǝ pàkki acauɓikea mǝɓike nǝ eare male ace mǝnana nǝ̀ pàk gìr mǝnana nggūrǝì andǝ bumi earkiyice ka. Sǝama lang Natan mǝɓangnǝa mala Yahweh kumi nǝ cau mala acauɓikea male ka, Dauda ear ama mǝsǝcau pàkki acauɓikê, sǝ ak nunkiru mana Ɓakuli tasǝì ka.
Do-yilǝmu mala Dauda andǝ agir mǝnana peǎ ka, ɓoarî amǝ Isǝrayila kǝ̀rkǝ́r. Sǝ mǝno tsǝa lang nzali malea yi kútí aɓa tanni arǝ anza mǝnana à yiu nǝnzǝ́mò, sǝ à earce alta ɓè murǝm ngga, à earce ɓwa mǝnana <<muna mala Dauda>> na ko <<mǝ'kà Dauda na>> ka, mǝnana nda a nggurkwar mala Dauda, sǝ nǝ̀ pàk kǝla yì ka.
Agir mǝnana a ɓalǝi ka
Dauda yálmúr bu-nzali Yahuda 1:1--4:12
Dauda yálmúr Isǝrayila kat 5:1--24:25
Apǝlǝa mǝdǝmbe 5:1--10:19
Dauda andǝ Batsheba 11:1--12:25
Azunggǝliban andǝ adomǝkwane 12:26--20:26
Apǝlǝa mǝ'nzǝ́moè 21:1--24:25
1
Dauda okce lú mala Sawul
1 Anzǝm lú mala Sawul, lang Dauda nyàrǝ́nì wal amǝ'Amalek ka, pǝlǝa ueo a Zikǝlag nongŋo ɓari. 2 A tàruia nongŋo ka, ɓè ɓwabura mǝnana pur a kàttì mala Sawul ka yiu, nǝ gìr'nggūrǝu mǝsanne arǝì nǝ tú a ɓamuri. Sǝ lang bwalǝna ban Dauda ka, ɓunno, kpa nǝ ɓamǝsǝi a nzali. 3 Dauda ɗì ama, <<A pur nǝ kǝshe sǝ a yiu?>> Sǝ ɓwabure pe wi eare ama, <<Ən ɓwar nǝ ɓwaro aɓa kàttì mala amǝ Isǝrayila.>> 4 Pǝlǝa Dauda ɗì ama, <<Lang sǝ gìrnî pǎ? Banggam.>> Pǝlǝa eari wi ama, <<Aɓwe ɓàngŋǝ́nì kun-munǝo, sǝ ɗǝm ngga pas atà aburana ka, à wuna, sǝ Sawul andǝ muna-ɓwabura male Jonatan gbal ka, à wuna.>> 5 Dauda ɗì lagga mǝno banggiyi wi cau ka ama, <<Lang sǝ a sǝlǝ ama, Sawul andǝ muna-ɓwabura male Jonatan ngga à wuna?>> 6 Laggè bang ama, <<Mǝ nda amúr nkono Gilbowa, sǝ ǝn yakiarǝ Sawul aban eangnǝe arǝ nkongŋo male, sǝ awaru-pǝr andǝ amǝ'pǝ̀r na tù aban yiu amurí. 7 Lang pǝlǝ mǝsǝi a nzǝmi ka, sǝnam, pǝlǝa tunǝam, sǝ ǝn eari wi, nǝma, <Mǝ ndya ka.> 8 Sǝ ɗiem ama, <A nda yana?> Ən eari wi nǝma, <Mǝ nda ɓwa'Amalek.> 9 Pǝlǝa banggam ama, <Yiu cam a nkanggariam sǝ wu wal-luem, acemǝnana mǝ nda aɓa tanni mǝkǝ̀rkǝ́rnì mala lú, sǝ yilǝmem malaká pur ɗàng.> 10 Nda ǝn cam a nkanggari sǝ ǝn wal-luí ka, acemǝnana ǝn sǝlǝna nǝma pà nǝ̀ au ɗàng anzǝm mana ɓǝ̀ kpana ka. Sǝ ǝn twal mbulan-murǝm mǝnana a ɓamúrí ka andǝ mbaga mǝnana a nggwarbui ka. À ndya ǝn yinǝì ɓwamǝgule mem nǝia ka.>>
11 Pǝlǝa Dauda bwal nggea-daura male sannì,*1:11 bwal nggea-daura male sannì ko <<bumkiɗikea bwali kǝ̀rkǝ́r.>> sǝ aburana mǝnana kat à nda atè ka, à pàk anggo gbal. 12 À pak-bumkiɗikea, à ɓua, sǝ à gilmur ba pwarikpǝra, ace Sawul andǝ muna-ɓwabura male Jonatan, sǝ ace aɓwana mala Yahweh andǝ ɓala Isǝrayila, acemǝnana à wal-luia a kun-munǝo ka.
13 Pǝlǝa Dauda ɗì lagga mǝno yinǝi wi nǝ cau ka ama, <<A pur a ya ban?>> Pǝlǝa eari wi ama, <<Mǝ nda muna mala ɓwa'kúnɗàngna, ɓwa'Amalek.>> 14 Dauda banggi wi ama, <<Pàk lang sǝ ɓangciu pàkkô arǝ loasǝ buo ace wal-lú ɓwa mǝnana Yahweh tàrì ka ɗàng?>> 15 Pǝlǝa Dauda tunǝ mwashat atà alaggana male, sǝ banggi wi ama, <<Kya wal-luí.>> Nda walì sǝ wù ka. 16 Sǝ Dauda bang ama, <<Bafe mala nkiliò ɓǝ̀ ue amuro, acemǝnana we nǝ kuno sǝ a bang ama, <Ən wal-lú ɓwa mala Yahweh mǝnana à ɗārǝi ka.> >>
Nggyal keban mala Dauda ace Sawul andǝ Jonatan
17 Sǝ Dauda tsǝk mǝnia yì nggyal keban ngga, sǝ keban amur Sawul andǝ muna-ɓwabura male Jonatan. 18 Sǝ bang ama, ɓǝ̀ à kànî amǝ'kau mala Yahuda mǝnia yì nggyal keban mǝnana à tunǝi ama Nggyal mala Nta ka; nda kam a gilǝe aɓa Malǝmce mala Jashar:†1:18 Malǝmce mala Jashar: ko Malǝmce mala Amǝ'ɓealu-pǝrapǝra.
19 We Isǝrayila, amǝgulo mô amǝ'ɓoarɓwe ka, à walna-luia amur ankono mò.
Akanggǝrang aburana kpana!
20 Wu kǝa nace a Gat ɗàng,
wu kǝa hamnǝ ce amur anjarɓala mala Ashkelon ɗàng,
cè amuna-mamǝna mala amǝ'Filisti pàkkiɗire,
cè amuna-mamǝna mala amǝ'ɗwanyi-kasǝ-ɓatau pàk-banɓoarnado.
21 Wun ankónó mala Gilbowa, mbulo ko ncimna ɓǝkǝa nya amur wun ɗàng,
ko amur aɓaban ma'wun mala pusǝ mǝsǝsa ace apaɓoro ɗang.
Acemǝnana akàm sǝ à ɓǝsǝki antongŋo mala akanggǝrang amǝ'lwa.
Ntongŋo mala Sawul ka à hasǝi wi mùrú ɗàng.
22 Nta mala Jonatan nyarnǝ te arǝ nkila,
ko arǝ mùrú-nyama mala akanggǝrang amǝ'lwa mǝnana wal-luia ka ɗàng;
sǝ nggeabyau mala Sawul ka nyar ɓà ɗàng.
23 Sawul andǝ Jonatan ngga,
aɓwana earcea sǝ à pwasǝbum aɓwana.
Aɓa yilǝmu andǝ lú ka, à gau ɗang.
À kútì ankwang nǝ kaurǝa;
à kútì a'im nǝ rǝcandǝa.
24 Wun amuna-mamǝna mala Isǝrayila, wu ɓua ace Sawul,
acemǝnana yì nda ɓwa mǝnana oasǝa wun agir-nggūrǝu mǝɓoarne amǝɓoarsǝne,
sǝ gilǝkirǝ adaura ma'wun nǝ agir-njengǝlan ngga.
25 Akanggǝrang aburana kpana a ban lwa!
Lú Jonatan na aban nongŋo amur ankono.
26 Mǝ nda aɓa bumkiɗikea aceo, mǝ'eambam Jonatan;
A ndanǝ ɓoaro abanam!
Earcearǝu mô abanam ngga gir'ndali na kǝ̀rkǝ́r,
kútì earban mala ɓwama.
27 Akanggǝrang aburana kpana,
sǝ agirbura mala lwa uenaɓà!