Mbula-Bwazza Amǝ Mishan 13

À tasǝ Barnabas andǝ Sawul
a túró Mishan

1 Aɓa Ikǝlisiya mǝnana a Antiyok mala bu-nzali Suriya ka amǝ'ɓangnǝa mala Ɓakuli ndakam, andǝ amǝ kanigir. À nda ka Barnabas, andǝ Shimiyon (mǝnana à tunǝki ama Mǝpǝndǝe ka), andǝ Lukiyus (ɓwa Sayirin), andǝ Maneyan (mǝnana lo atārǝia andǝ murǝm Hirǝdus ka), sǝ Sawul. 2 A ɓe pwari lang à nǝ̀ nggǝ peri aban Mǝtalabangŋo andǝ gilmùr ka, Bangŋo Mǝfele na ama, <<Wu tàrâm Barnabas andǝ Sawul wu cia ɗàng ace túró mǝnana ǝn tunǝia à nǝ̀ pakkam ngga.>> 3 Anzǝm gilmùr andǝ hiwi ka, pǝlǝa à tsǝk abu amúrià sǝ à tasǝia aban o a túró mishan.

Sawul andǝ Barnabas pak
túró mishan a Sayipǝrus

4 Yia kǝm mana Bangŋo Mǝfele túriá ka, à pur a Antiyok sǝ à wari a Selusiya, la a kun múr. Abanì ka à kutia waru aban ká a nggea-là Salamis aɓa luran Sayipǝrus. 5 Lang à kya bwalǝna Salamis ka, à hamnǝ cau mala Ɓakuli arǝ andakpapi mala amǝ Yahudi. Yohana Markus wari ateà ace mǝnana ɓǝ̀ bwalia wia túró mishan ngga.

6 À gya arǝ aban pas aɓa luran, à yì bwal la mana à tunǝki ama Pafos ka. Abanì sǝ à kum ɓeɓwa Yahudi mǝmonzǝe, à tunǝki ama Ba-Yesu, mǝnana twal ɓamúrì aɓa nyir ama yì ka, mǝɓangnǝa mala Ɓakuli na. 7 Yì ka, mǝtamurǝm mala nggwamna, Sajiyos Polus na. Sǝ nggwamna ka, ɓwa na ndanǝ sǝlǝe, pǝlǝa túrban arǝ Barnabas andǝ Sawul acemǝnana kǝ earce ok cau mala Ɓakuli. 8 Sǝ mǝɓangnǝa mǝ nyirì mǝno, mana gbal à tunǝki ama Elimas ka, camarǝ zurǝì kusǝcau, kǝ ɓariki nǝ̀ tsǝk nggwamna ɓǝ̀ kǝa súrǝ̀ mǝsǝcau ɓǝ̀ paɓamuri ɗang.

9 Sǝ Sawul, mana à tunǝki ama Bulǝs ka, lùmsǝ nǝ Bangŋo Mǝfele. Soa mǝsǝi sǝn Elimas kyap-kyap, sǝ banggi wi ama, 10 <<We muna mala Shetan! A nda ɓimǝbura mala gìr mana kat mǝɓoarne na ka! We ka, a lumsǝ nǝ aɓealɓikea ɗàngɗáng mala swarkiban andǝ ɓosǝkia aɓwana. A pà nǝ nying buo arǝ pūrǝki mǝsǝcau mala Mǝtalabangŋo ama ɓǝ̀ pǝlǝ nyir ɗang? 11 Ado ka, ǝn nggǝ banggo, bu Mǝtalabangŋo nǝ̀ sulǝo a muro. We ka, a nǝ duk nte, a nǝ pakki anonggio pas a pà nǝ sǝn tǎlaban mala pwari ɗàng.>>

Àkǝ̀ banì kara amǝsǝ Elimas twal mbǝrǝm-mbǝrǝm, pǝndǝa sulǝo amurí, came arǝ harǝkiban aban alta ɓwa mana nǝ̀ bwalì wi gara ka. 12 Lang nggwamna nǝ̀ sǝn man yì gìr kumban ngga, kara paɓamuri aban Mǝtalabangŋo. Yì ka, ndali kǝ̀rkǝ́r nǝ mǝnia yì kanigir amur Mǝtalabangŋo ka.

Bulǝs hamnǝ cau a Antiyok
mala bu-nzali Pisidiya

13 Bulǝs andǝ aɓwana mana andǝ yì ka, à nying Pafos, à kutio a waru à samsǝa aban ká Parga a bu-nzali Pamfiliya. Yohana Markus ɗekia kano nyare o a Urǝshalima. 14 À purî Parga, à eauwe a nza aban ká a Antiyok mala bu-nzali Pisidiya. A pwari Sabbat, pwari usǝlǝo mala amǝ Yahudi ka à kutio aban peri a ndakpapi mala amǝ Yahudi, à kya do.

15 Anzǝm ɓalgìr aɓa Nggurcau mala Musa andǝ malǝmce mala amǝ'ɓangnǝa mala Ɓakuli ka, aɓwana-mǝgule mala ndakpapi tasǝ cau abania ama, <<Wun amǝ'eamrǝarǝu, ɓǝ̀ wu ndanǝ kǝcau kwarkiru ace aɓwana ka, wu yiu, wu yi ne.>>

16 Bulǝs pǝlǝa lo came, loasǝ buì ama ban ɓǝ̀ pwalo, sǝ na ama:

Wun amǝ Isǝrayila andǝ aɓwana mala aɓea anzali, mana wu kǝ peri aban Ɓakuli ka, wu kwaki kir wun wu oem! 17 Ɓakuli mala amǝ Isǝrayila tàrki aká sǝm, sǝ cia à làkkì sǝ à gul nǝ rǝcandǝa a nzali Masar. Nǝ rǝcandǝa male mǝgule sǝ yi pusǝia aɓa do guro mǝnana a mǝno yì nzali ka.* 18 Twal gandǝrǝu nǝ aɓealu malea aɓalǝ apǝlǝa lumi-ine mala gya malea a pǝɗanban a njenza.† 19 Lang à bwal nzali Kan'ana ka, twalta aɓea kun tongno-nong-ɓari, pǝlǝa ak anzali malea pea amǝ Isǝrayila ɓǝ̀ pǝlǝ girkuma malea.‡ 20 Amǝnia yì agir ka à twal apǝlǝa gbǝman-ine nǝ lumi-tongno (450).

Anzǝm man ngga, Ɓakuli pea wia amúrû amúrià bà bàkú mala Samuyila mǝɓangnǝa mala Ɓakuli.§ 21 Pǝlǝa yia aɓwana nǝ ɓamuria ka, à zǝmba ama ɓǝà pea wia murǝm. Pǝlǝa Ɓakuli pea wia Sawul muna mala Kishi, a tàu mala Benjami, mana duk murǝm amúrià pǝlǝa lumi-ine ka.* 22 Anzǝm mana Ɓakuli sulǝna Sawul ka, pǝlǝa twal Dauda ɓǝ̀ dupia wia murǝm. Sǝ bang amur Dauda ama, <<Ən kum muna mala Jeshi yì Dauda ka, ɓwa na mǝnana kǝ pwasǝ ɓabumam ngga. Kǝ kpata gìr mǝnana ǝn earce nǝma ɓǝ̀ pak ka.>>†

23 Nǝban tàu mala Dauda sǝ Ɓakuli yi pea amǝ Isǝrayila Mǝ'amsǝban, yì Yesu, kǝla mana bang ama nǝ̀ pak ka. 24 Kaniama Yesu ɓǝ̀ yiu ka, Yohana Mǝbatisǝma hamǝna ama amǝ Isǝrayila kat ɓǝà pǝlǝ nzǝmia arǝ acauɓikea, ɓǝà pwanzali, sǝ ɓǝà pakkia wia batisǝma.‡ 25 Lang Yohana nda rǝ mal túró mana Ɓakuli pe wi ɓǝ̀ pak ka, bang ama, <<Wu kǝ sǝni kǝla mǝ nda Kǝrǝsti, yì ɓwa mǝnana Ɓakuli tarrì ka le? Mim ngga mǝ nda yì ɗàng. Yì ka, nda kǝ yiu atàm tù ka, sǝ anggúr ankura male ka ǝn kārǝa mǝ nǝ panzǝia ɗàng.>>§

26 Ado ka wun amǝ'eambǝam amǝ Isǝrayila, amǝ'kau mala Ibǝrayim, andǝ aɓwana mala acili anzali mǝnana à kǝ ɓanggi Ɓakuli ka, aban sǝm sǝ à túrban nǝ mǝnia yì cau amsǝban ngga! 27 Aɓwana, mana nǝ́ do a Urǝshalima andǝ aɓwana-mǝgule amǝ'yálban malea ka, à súrǝ̀ Yesu ama yì nda Mǝ'amsǝban mǝnana amǝ'ɓangnǝa mala Ɓakuli gilǝ cau amurí ka ɗàng. A kun mani ka, à kasǝi wi ɓashi wal-luí, sǝ aɓa pě anggo ka à lùmsǝ̀nà acau mala amǝ'ɓangnǝa mala Ɓakuli mana à kǝ ɓalli a koya pwari Sabbat, sǝ à bwalte raka.

28 Kat andǝ amani ama à kumi nǝ cauɓikea mana à nǝ̀ wali nǝi raka, à ginǝe, à ne Bilatus ama ɓǝà wal-luí.*

29 Lang à lùmsǝ̀nà gìr mana kat à gilǝ amurí ama à nǝ̀ pakki wi ka, pǝlǝa à sùlǝì amur nggun-gangndǝi, à kya tsǝì a ɓembe. 30 Sǝ Ɓakuli ka loasǝi nǝ yilǝmu! 31 Aɓalǝ anongŋo pas kǝ pusǝrǝi aban aɓwana mǝnana à kǝ gya andǝia ɗiɗyal, a Galili aban ká Urǝshalima ka. Yia a dyan ngga, à nda ka amǝ nakuni aban amǝ Isǝrayila.†

32 Sǝ ado ka, sǝm ndya sǝm yina wun nǝ mǝnia yì Cau Amsǝban ngga. Mǝnia ka nda gìr mana Ɓakuli bang ama nǝ̀ pakki aká sǝm ngga. 33 Sǝ Ɓakuli lumsǝna sǝmi, sǝm mǝnana sǝm nda ka amǝkea ka, yi mana loasǝ Yesu a ɓembe ka. Mǝnia ka nda cau mana à bang amur Yesu aɓa ɓaria kùré mala Anggyal ama:

<<We ka, a nda Munem;

yalung ngga

ǝn dumǝna Tárró.>>‡

34 Ɓakuli ka bangŋǝna ama nǝ̀ loasǝi, pà nǝ̀ ɗeki ɓǝ̀ rǝmba a tūli ɗang. Mǝnia ka bangŋi aɓa Malǝmce ama:

<<Mǝ nǝ po atsǝkbu mǝfele,

amǝ'mǝsǝcau nì

mǝnana ǝn pacau acea

aban Dauda ka.>>§

35 Anggo sǝ Malǝmce mala Ɓakuli bang ɗǝm a ɓè ban ama:

<<A pa nǝ eare a nǝ nying

Ɓwa mo Mǝfele

ɓǝ̀ rǝmba a tūli ɗang.>>*

36 Mǝnia ka Dauda na à nakiyi cau amurí ka ɗàng, acemǝnana anzǝm mana Dauda pàngŋǝ̀nà gìr mana kànì mala Ɓakuli na, a nza male ka, pǝlǝa wu, à tsǝì a ɓembe atà akê, nggūrǝì ka rǝmbo. 37 Sǝama Ɓwa mǝnana Ɓakuli loasǝi a ɓembe ka, nggūrǝì rǝm ɗang.

38 Ace mani ka, wun amǝ'eambǝam, wu kwakikir wun! Wu sǝlǝ ama nǝ bu Yesu sǝ wu nǝ̀ kum twalban cauɓikea ma'wun. 39 Ɓwa mǝnana paɓamuri a baní ka, à pusǝni aɓata kùrban mala cauɓikea, mǝnana Nggurcau mala Musa pa nǝ̀ gandǝ pe raka. 40 Wu tsǝkir wun, ace mǝnana cau mana amǝ'ɓangnǝa mala Ɓakuli na ka, ɓǝ̀ kǝa lùmsǝ amur wun ɗàng, mǝnana ama:

41 <<Wu sǝni, wun amǝ

ɓangginǝ cau mala Ɓakuli!

Wu ndali, wu kya lú,

wu ueɓà!

Acemǝnana gìr mana ado

ǝn nggǝ pe yalung ngga,

gìr na mǝnana pà wu nǝ̀

earnǝi raka,

ko ɓǝà bang ama ɓeɓwa

bangga wun ce ka.>>†

42 Lang Bulǝs andǝ Barnabas à nda ban nying ndakpapi ka, ɓwapǝndǝa zǝmbia wia ama ɓǝà nyare a pwari Sabbat mana kǝ yiu ka, ɓǝà nea wia cau ɗǝm amur amǝnia yì agir ka. 43 Anzǝm mana ɓwapǝndǝa mesǝna ka, amǝ Yahudi pas andǝ aɓwana mana à paɓamuru aɓata kwaɗi mala amǝ Yahudi ka, à akrǝia atà Bulǝs andǝ Barnabas. Sǝ Bulǝs andǝ Barnabas ka, à kwarkiria ama ɓǝà lidǝmba nǝ gūlì arǝ ɓwamuru mala Ɓakuli.

Bulǝs nyare aban aɓwana mana
amǝ Yahudi na raka

44 Pwari Sabbat yi karna ka, là pur kat à yì ramba aban okcau mala Mǝtalabangŋo. 45 Lang aɓwana-mǝgule mala amǝ Yahudi nǝ̀ sǝn aɓwabundǝa ka, kara mɓali pakkia wia, à kǝ makgìr nǝ cau mǝnana kat Bulǝs bang ngga, à kǝ sanggì.

46 Pǝlǝa Bulǝs andǝ Barnabas nea wia nǝ mǝsǝkang-kangŋa ama:

Wun amǝ Yahudi, wun nda mǝnana ɓoaro sǝm nǝ̀ bangga wun cau mala Ɓakuli peatu ka. Sǝ acemǝnana wu ɓinǝkini, sǝ wu lǝmdǝna ama wu gattini kum yilǝmu mana málá male pà kàm raka, adyan ngga sǝm ɗekina wun, sǝm nǝ̀ o aban aɓwana mana amǝ Yahudi na raka. 47 Acemǝnana mǝnia ka nda nzongcau mǝnana Mǝtalabangŋo tsǝka sǝm ama:

<<Ən tsǝ́ngŋǝ̀nà wun,

wu nda ka tǎlaban

aban aɓwana a ɓanza,

acemǝnana ɓǝ̀ ɓanza kat

kum amsǝban.>>‡

48 Lang aɓwana mana amǝ Yahudi na raka nǝ̀ ok a na ka, kara banɓoaria wia, à kǝ ɓwangsǝki Mǝtalabangŋo ace cau male. Sǝ aɓwana mana kat Ɓakuli tària ace yilǝmu mana pà nǝ̀ mal raka, à paɓamuria, à duk amǝkwaɗi.

49 Cau mala Mǝtalabangŋo mǝsǝe akiban a nzali mǝno. 50 Pǝlǝa aɓwana-mǝgule mala amǝ Yahudi soakita aɓwana-mǝgule mala nggea-là, andǝ aɓea amamǝna amǝgulo mala aɓwana mǝnana amǝ Yahudi na raka, mana à kǝ peri aban Ɓakuli ka. A tita pe Bulǝs andǝ Barnabas tanni, pǝlǝa à pǝria à purî ɓá nzali malea.

51 Sǝ yia amǝ'mishan ngga à kǝtǝri tú kusǝia, ɓǝ̀ lǝmdǝia wia ama à pusǝkina abuia, ɓǝ̀ mana kumia le ka nda amúrià, pǝlǝa à kutio aban ká a Ikoniya.§

52 Amǝkpata Yesu mana a Antiyok ka, à lùmsǝ nǝ banɓoarnado andǝ Bangŋo Mǝfele.

*13:17 13:17 Ɓalli gbal aɓa: Pur 1:7; 12:51.

†13:18 13:18 Ɓalli gbal aɓa: Ɓal 14:34; Nggur 1:31.

‡13:19 13:19 Ɓalli gbal aɓa: Nggur 7:1; Jes 14:1.

§13:20 13:20 Ɓalli gbal aɓa: Akas 2:16; 1Sam 3:20.

*13:21 13:21 Ɓalli gbal aɓa: 1Sam 8:5; 10:21.

†13:22 13:22 Ɓalli gbal aɓa: 1Sam 13:14; 16:12; Ang 89:20.

‡13:24 13:24 Ɓalli gbal aɓa: Mar 1:4; Luk 3:3.

§13:25 13:25 Ɓalli gbal aɓa: Yoh 1:19,20; Mat 3:11; Mar 1:7; Luk 3:16; Yoh 1:27.

*13:28 13:28 Ɓalli gbal aɓa: Mat 27:22,23,57-61; Mar 15:13,14,42-47; Luk 23:21-23,50-56; Yoh 19:15,38-42.

†13:31 13:31 Ɓalli gbal aɓa: Atúró 1:3.

‡13:33 13:33 Ɓalli gbal aɓa: Ang 2:7.

§13:34 13:34 Ɓalli gbal aɓa: Isha 55:3.

*13:35 13:35 Ɓalli gbal aɓa: Ang 16:10.

†13:41 13:41 Ɓalli gbal aɓa: Hab 1:5.

‡13:47 13:47 Ɓalli gbal aɓa: Isha 42:6; 49:6.

§13:51 13:51 Ɓalli gbal aɓa: Mat 10:14; Mar 6:11; Luk 9:5; 10:11.