20
Gya mala Bulǝs arǝ abu-nzali
Masǝdoniya andǝ Akaya
Masǝdoniya andǝ Akaya
1 Anzǝm mana loasǝkiaban malǝna ka, Bulǝs tunǝ amǝkwaɗi à yì rambǝa abanarǝia, pǝlǝa ɓak ɓabumia nǝ cau mala Ɓakuli, pea wia rǝcandǝa sǝ cia a ndà. Pǝlǝa nying banì kutio o a bu-nzali Masǝdoniya. 2 Lang gingna arǝ abumban aɓa mǝno yì bu-nzali aban ɓak ɓabum amǝkwaɗi nǝ cau mala Ɓakuli ka, pǝlǝa kutio wari a Gǝris mǝnana gbal à tunǝki ama bu-nzali Akaya ka. 3 Abanì sǝ kya do pak azongŋo tàrú.
Lang Bulǝs mala nǝ̀ twal gya a waru nǝ̀ o a Suriya ka, yi ok ama aɓea amǝ Yahudi kùrna kunia amurí à nǝ̀ wal-luí a njar. Nda gìr mǝnana tsǝa sǝ nyar a kusǝì twal nza, pǝlǝ nǝ njar ɓá bu-nzali Masǝdoniya ka. 4 Aɓea burana mǝnana à pur gya atè ka à nda ka Sopata, muna mala Pirus ɓwa Biriya, andǝ Aristakus andǝ Sekundus amǝnana à pur nǝ nggea-là Tasalonika ka; sǝ Gayus ɓwa Dabe, andǝ Tikikus andǝ Tǝrofimus, amana à pur a bu-nzali mala Asiya ka, andǝ Timoti. 5 Yia mǝnia tongno-nong-ɓari ka, à akà sǝm dǝmba, mim Luka sǝnǝ Bulǝs, à o a waru-mur à kya kundǝ sǝm a Tǝros. 6 Sǝ sǝm twal gya nǝ kwar-nza sǝm o a nggea-là Filipi. Akanó anzǝm Lamsan mala Bǝredi mana Yist pa arǝì raka, sǝm nggea kutio a waru-mur aban o a nggea-là Tǝros. Anzǝm anongŋo tongno ka sǝm nggea kumia a Tǝros. Abanì sǝ sǝm pak limo mwashat.
Masǝlǝata pak bǝri mala Bulǝs
aban ká Tǝros
aban ká Tǝros
7 Nǝ pwari kpǝra a pwari Ladi ka, sǝm yì rambǝa a tarǝ sǝm aban li girlina. Bulǝs tita hàmî aɓwana cau, sǝ acemǝnana ɓǝ̀ ban kwarǝna ka nǝ̀ bwal njar nǝ̀ o ka, camarǝ nacau kya bwal ɓadu. 8 Apitǝla ndakam pas à kǝ pa tǎlaban a ban mǝnana sǝm kpapiyi kam a ndà-kulí ka. 9 Mǝ lagga mǝnana lùllǝì ama Yutikus ka, nda ban do a fongǝran mala ndà-kulí. Sǝ lang Bulǝs camarǝ nacau bà ka, Yutikus ka ntulo kǝ aiki, yi kongŋǝna a ntulo kǝ̀rkǝ́r, nda kara pur kano a fongǝran, a bu tàruià ndà-kulí mǝno ɓong-ɓong, yi kpa a nzali. À nǝ̀ yiu à nǝ̀ yia twali ka, lú na.
10 Pǝlǝa Bulǝs sulǝ a nzali, kya kū`ndǝó amur mǝ lagga, sǝ kùrrì arǝì nǝ abui, na ama, <<Ce ɓalǝ wun zuriki ɗàng, ndanǝ yilǝmu!>> 11 Pǝlǝa Bulǝs andǝ acili aɓwana nyare à o a ndà-kulí ɗǝm. Anzǝm mǝnana à lina girlina atārǝia ka, Bulǝs lidǝmba nǝ nea wia cau bà kwaro mala ban. Pǝlǝa bwal njar kutio o. 12 Sǝ à twal mǝ lagga à um nǝi a ɓala nǝ banɓoarnado kǝ̀rkǝ́r, acemǝnana yilǝmi nyarǝna arǝì ka.
Bulǝs lo a Tǝros aban ká a Miletus
13 Pǝlǝa sǝm o amúrià sǝm kya eauwe a waru sǝm samsǝa aban ká a Asos, aban mǝnana sǝm nggea twal Bulǝs a waru kam ngga. Yì Bulǝs ka eau atà sǝm a waru a Tǝros ɗàng acemǝnana earce nǝ̀ kàr nǝ nza aban ká Asos. 14 Lang yiu yi kum sǝm a Asos ka, sǝm twali a waru sǝm kutio aban o a Mitǝlin. 15 Sǝm nying ban mǝno sǝm samsǝa aban o. Ba ɓe ban fana ka, sǝm yì bwal ban luran Kiyos. Ɓè ban fana ɗǝm ngga, sǝm samsǝa sǝm yì pur a luran Samos. Sǝm nying Samos ka, twal sǝm pwari mwashat sǝ sǝm yì bik là Miletus. 16 Amur njar aban ká Miletus ka, waru samsǝa yi kútí nǝ ban nggea-là Afisu. Bulǝs ka angŋǝna dǝmba twalǝna a ɓabumi ama pà nǝ̀ came a Afisu ɗang, ace mǝnana ɓǝ̀ kǝa kiɗiki pwari kǝ̀rkǝ́r aɓa bu-nzali Asiya raka. Yì ka, nda mur larri nǝ̀ nggá bwal Urǝshalima, ɓǝ̀ nǝ̀ gandǝ pa ka ɓǝ̀ yi kum pwari Pakkiɗire Pentikos.
Bulǝs tsǝk aɓwana-mǝgule mala
ikǝlisiya a Afisu a ndà.
ikǝlisiya a Afisu a ndà.
17 A Miletus sǝ Bulǝs túrban atà aɓwana-mǝgule mala ikǝlisiya mana a Afisu ɓǝa yiu ɓǝa yi kumi a Miletus. 18 Lang à yina ka, pǝlǝa nea wi ama:
Wun ngga wu sùrǝ́nà ulang do mem andǝ túró mǝnana ǝn pa aɓalǝ apwari mǝno kat mǝ nda aban wun ngga, tite àkǝ̀ pwari mǝnana ǝn yiu nǝi a bu-nzali Asiya ka. 19 Nǝ nyesǝɓamuru andǝ mǝrǝm a mǝsǝam sǝ ǝn pakki Mǝtalabangŋo túró, acemǝnana mǝ nda mǝguro male. Ən do nǝ gandǝrǝu aɓa nutanni mala agir mǝnana à yipàm nǝ kurkunarǝu mala amǝ Yahudi mǝnana amǝkwaɗi na raka. 20 Wun ngga wu sǝlǝna ama aɓa hamnǝ cau mala Ɓakuli bwāng, mǝnana ǝn pe aɓalǝ aɓwana, andǝ kanigir arǝ aɓala ma'wun ngga, ǝn nying kǝgìr mǝnana ɓoaro ɓǝ̀ ǝn bangga wun, mǝnana nǝ̀ bwala wun kàm ngga ɗàng. 21 Ən banggi amǝ Yahudi andǝ aɓwana mana amǝ Yahudi na raka, nǝ nunkiru nǝma, dumǝna púp ɓǝà nyare aban Ɓakuli. Ɓǝà pǝlǝ nzǝmia arǝ acauɓikea malea, ɓǝà pwanzali, sǝ ɓǝà paɓamuria aban Mǝtalabangŋo Yesu.
22 Sǝ ado ka, mǝ ndo mǝ nǝ ká a Urǝshalima acemǝnana Bangŋo Mǝfele lǝ́mdǝ́nàm a banfana ama dumǝna púp ɓǝ̀n kyane. Ən súrǝ̀ gir mǝnana nǝ̀ nggá kumam akanó ka ɗàng. 23 Kǝ gìr mǝnana ǝn sǝlǝ ka nda mǝnana ama, a koya nggea-là ǝn kútí kam ngga, Bangŋo Mǝfele kǝ nunkiram ama oasǝban a ndàkurban andǝ tanni nda à kǝ kundǝam ngga. 24 Sǝ kǝgìr pà kàm atà agir mǝnia ka ɗǝurǝam ɗàng, yàle ǝn twal yilǝmem a kun ɓe kǝgìr ɗàng. Mim ngga, gìr mǝnana ǝn tsǝk muram arǝì ka nda mǝnana ama ɓǝ̀ ǝn mal túró mǝnana Mǝtalabangŋo Yesu pam ɓǝ̀ ǝn pe ka, yì túró hamnǝ Bǝsa Cau Amsǝban mala ɓwamuru mala Ɓakuli.
25 Ən sǝlǝna ama wun mǝnana ǝn camarǝ gya aɓalǝ wun, aban hamnǝ cau mala Domurǝm mala Ɓakuli ka, kǝɓwa pà kàm aɓalǝ wun nǝ sǝnam ɗǝm ɗàng. 26 Ace mani ka, mǝ nda ban na wun yalung ama, kǝ nkila mala kǝɓwa aɓalǝ wun pa a muram ɗàng. 27 Acemǝnana kane mǝnana kat Ɓakuli ndanǝi a ɓabumi, sǝ kǝ earce ama ɓǝ̀ wu súrǝì ka, ǝn nyar nǝ tam arǝ hamnǝ ce aban wun ɗàng. 28 Wu yál ɓamur rǝ wun andǝ aɓwana mala Ɓakuli mǝnana Bangŋo Mǝfele pa wun a bu wun ɓǝ̀ wu ɗenyi nǝia ka. Wu do kǝla ayálgír amur domwan mala Ɓakuli, yì ikǝlisiya male, amǝkpate mǝnana kúria nǝ nkila mala Muni, mǝnana sukki amur nggun-gangndǝi ace amsǝia ka.
29 Ən sǝlǝna ama anzǝm mǝnana ǝn nyìngŋǝ̀nà ban wun ngga, amǝkànìgìr nyir, kǝla anvwa bondo mǝɓealɓike, à nǝ̀ yiu aɓalǝ wun, ace mǝnana à nǝ̀ kiɗiki domwan mala Ɓakuli, amǝkwaɗi ka. 30 Sǝ a nggearǝ ɓalǝ wun ngga, aɓea aɓwana nǝ̀ lo à nǝ̀ ɓosǝki kusǝ mǝsǝcau. À nǝ̀ kutia kanigir-nyir ace mǝnana à nǝ̀ kum aɓea aɓwana mǝnana à nǝ̀ swárkia ɓǝà pǝlǝ amǝkpata teà ka. 31 Ace mani ka, wu tsǝkir wun pepè! Wu ɗenyi ama, nǝ amǝrǝm a mǝsǝam, du andǝ pwari, mǝ nda aban kani koyan atà wun ngga cau mala Ɓakuli kat bà apǝlǝa tàrú.
32 Ado ka, ǝn nggǝ nying wun a ɓabù Ɓakuli ɓǝ̀ bwal wun sǝ ɓǝ̀ tamsǝ wun aɓa paɓamuru arǝ cau mala ɓwamuru male, mǝnana nǝ̀ gandǝ ɓak wun, nǝ̀ pa wun atsǝkbu mǝnana Ɓakuli ndanǝi ace aɓwana mana twalnia à dumǝna amale na ka. 33 Ən sham ma kǝ boalo mala ɓwa ko agir-nggūrǝu male ɗàng. 34 Sǝ wun, nǝ́ ɓamur rǝ wun ngga, wu sǝlǝna ama, nǝ́ abuam mǝnia ka, sǝ ǝn nggǝ kum girlina mǝnana mǝ nǝ li sǝnǝ aɓwana mana sǝm nda sǝnǝia ka. 35 Aɓa koya gìr ǝn nggǝ pak ka, mǝ nda ban lǝmdǝa wun ama, aɓa pak túró mǝnana nkundǝr pa arǝì raka sǝ sǝm nǝ̀ bwalì aɓwana mana à pànǝi raka. Ɓǝ̀ sǝm ɗenyi nǝ acau mala Mǝtalabangŋo Yesu, mǝnana na nǝ ɓamúrì ama, <<Tsǝkbu mala Ɓakuli mana amur amǝ pa ɓoro ka nda kpǝm kútì do kúndǝô ɓǝà po.>>
36 Lang Bulǝs malǝna nacau ka, pǝlǝa kū`ndǝó amur ankūnǝi andǝia kat, sǝ à pak hiwi. 37 Yia kat à kutia ɓua nǝ mǝrǝm, à mǝn abuia à kǝ kùrki Bulǝs a rǝia, sǝ à kǝ jeki nki nǝ kunia aban tsǝe a ndà. 38 Gìr mǝnana pea wia ɓabumkiɗikea kǝ̀rkǝ́r ka nda cau mǝnana Bulǝs banggia wia ama, à pà nǝ̀ sǝni ɗǝm raka. Anggo sǝ à kya tsǝkte a kun-waru mur.