Cauterǝa mala Bulǝs aban ká a ban
AMƏ AFISU
Mǝncau
Cauterǝa mala Bulǝs aban ká a ban amǝ Afisu ka, Bulǝs nǝ̀ gilǝì a bàkú mana nda a ndàkurban a Roma ka. Cau mǝgule aɓa mǝnia yì cauterǝa ka nda mana ama Ɓakuli kanina nǝ̀ dapi koya gir mǝnana a kùli andǝ nzali kat aɓata rǝcandǝa mala Kǝrǝsti. Yì cauterǝa ka ɓakɓabum amǝkwaɗi ɓǝa dukdo a njar mana nǝ̀ lǝmdǝa aɓa mǝsǝcau ama à dumǝna mwashat, bangŋe na a mburkun nǝmurǝì ɗang.
Mǝgilǝgir bang cau amur: njargula mǝnana Ɓakuli Tárrú kǝ tarkina aɓwana male nǝi, kǝ twalia wia banì, sǝ kǝ panzǝia aɓalǝ acauɓikea malea nǝ bu Yesu Kǝrǝsti, yì Muni, andǝ pa mǝnana pa Bangŋo Mǝfele ace lǝmdǝ ama pacau male mǝgule mǝnana pa ka, mǝsǝcau na nǝ̀ lumsǝì.
Mǝgilǝgir pak túró nǝ akanicau ɗàngɗáng ace lǝmdǝ dotarǝu mǝ'mwashati mala aɓwana mala Ɓakuli aɓa kpapi malea andǝa Kǝrǝsti. Ikǝlisiya ka nda kǝla nggūrǝu, mǝnana Kǝrǝsti do nda ɓamuru; sǝ a ɓè njarì ka, nda kǝla ɓǎh, mǝnana Kǝrǝsti do nda nggea tali mǝgule mǝnana bwal kusǝ ɓǎh ka; sǝ a ɓè njar ɗǝm ngga Ikǝlisiya do kǝla ɓwama, mǝnana Kǝrǝsti do kǝla bura ɓwama ka.
Agir mǝnana a ɓālǝi ka
Mǝn cau1:1-2
Kǝrǝsti andǝ Ikǝlisiya1:3--3:21
Bǝsa yilǝmu aɓa Kǝrǝsti4:1--6:20
Masǝlǝata cau6:21-24
1
Makkun mala Bulǝs
1 Mǝnia yì cauterǝa ka pur nǝ bu Bulǝs, mǝnana à tàrì, à twali nǝ eare mala Ɓakuli ɓǝ̀ duk mǝ'mishan mala Kǝrǝsti Yesu ka.
Gilǝ mǝnia yì cau ka aban ká a ban aɓwana mala Ɓakuli, yì amǝkwaɗi mǝnana à pa ɓamuria aban Kǝrǝsti Yesu nǝ mǝsǝcau, a nggea-là Afisu ka.*1:1 Ɓalli gbal aɓa: Atúró 18:19-21; 19:1.
2 Ɓǝ̀ Ɓakuli Tár sǝm andǝ Mǝtalabangŋo Yesu Kǝrǝsti lǝmdǝa wun ɓwamuru sǝ ɓǝ̀ pa wun dorǝpwala.
Ɓakuli tsǝ́ngŋǝ̀nà sǝm bu
kǝ̀rkǝ́r aɓa Kǝrǝsti
kǝ̀rkǝ́r aɓa Kǝrǝsti
3 Ɓǝ̀ sǝm ɓwangsǝ Ɓakuli, Tár Mǝtala sǝm Yesu Kǝrǝsti, mǝnana tsǝ̀ngŋǝ́nà sǝm bu nǝ́ koya tsǝkbu mala Bangŋo, mana kǝ yiu nǝ́ kuli ka, aɓa kpapi ma'sǝm sǝnǝa Kǝrǝsti. 4 Kaniama nǝ̀ pak ɓanza ka, Ɓakuli ak tadǝmba tàr sǝm, ɓǝ̀ sǝm duk amale, aɓa kpapi ma'sǝm sǝnǝa Kǝrǝsti, ace mǝnana ɓǝ̀ sǝm tàr ɓamur sǝm aceì, ɓǝ̀ sǝm duk aɓwana amǝ ɗwanyicau-arǝǔ a baní, sǝ ɓǝ̀ sǝm dukdo earcearǝu. 5 Ɓakuli ak dǝmba ɗiɗyal kànì a bumi ama, nǝ̀ pa sǝm bancame mala duk amuni nǝ bu Yesu Kǝrǝsti. Mǝnia ka nda earkiyi ce, sǝ ban kǝ ɓoari wi arǝì ka. 6 Ace mani ka, sǝm nggǝ ɓwangsǝ Ɓakuli ace ɓwamuru male mǝgule mǝnana soapa sǝm mi amur sǝm, sǝm aɓwana mǝnana sǝm nda ka mala Muni mǝnana earkiyi ace raka. 7 Yì ka, mǝsǝswatǝr andǝ ɓwamuru male ka à gul kǝ̀rkǝ́r, nda sǝ yi kúr panzǝban ma'sǝm nǝ nkila mala Muni, pǝlǝa twala sǝm ban acauɓikea ma'sǝm ngga.†1:7 Ɓalli gbal aɓa: Kol 1:14. 8 Yi soapa sǝm pe mǝɓoarne male nyangsang amur sǝm, andǝ sǝlǝe andǝ súrǝè kat. 9 Adyan ngga, Ɓakuli lǝmdǝna sǝm kane male mǝnana lǝmdǝí aban kǝɓwa ɗiɗyal raka, mǝnana kani ace lùmsǝ banɓoarnado male nǝ bu Kǝrǝsti ka. 10 Sǝ mǝnia ka nda kànì male: Ɓǝ̀ pwarì yi kārǝ́na ka, Ɓakuli nǝ̀ dapi koya gìr mǝnana a kùli andǝa mǝnana a nzali kat ka aɓata rǝcandǝa mala Kǝrǝsti.
11 Sǝ acemǝnana à dapina sǝm sǝnǝa Kǝrǝsti ka, sǝm kumǝna liɓala a bu Ɓakuli, acemǝnana ak dǝmba tàr sǝm ɓǝ̀ sǝm duk amale aɓa kpata kane male, sǝ yì nǝ nggearǝì ka kǝ tsǝk koya gìr ka ɓǝ̀ pa kǝla mǝnana ɓabumi earkiyice ka. 12 Kànì mala Ɓakuli ka nda mǝnana ama, sǝm amǝ Yahudi mana sǝm nda ka amǝdǝmba paɓamuru aban Kǝrǝsti ka, ɓǝ̀ sǝm yinǝ ɓwangsǝban andǝ pagulo aban Ɓakuli. 13 Sǝ wun aɓwana mǝnana amǝ Yahudi nda raka, wun gbal ka à yì nyesǝ wun wu pǝlǝna aɓwana mala Ɓakuli, lang wu yi ok cau mǝ'mǝsǝcau nì, yì Cau Amsǝban, sǝ wu paɓamur wun a ban Kǝrǝsti ka. Ɓakuli canba wun nyoulǝa male arǝ wun, mǝnana lǝmdǝ ama angŋǝna wun kǝla amale ka. Sǝ mǝno yì nyoulǝa ka nda Bangŋo Mǝfele a ɓabum wun, mǝnana bangce a pwarian ama nǝ̀ pà ka.‡1:13 Ɓalli gbal aɓa: Jol 2:28; 2Kor 1:22. 14 Sǝ yì Bangŋo Mǝfele ka nda lǝmdǝa sǝm aɓa mǝsǝcau ama, agir mǝnana kat Ɓakuli pàcau acea, ama tsǝngŋǝnia nǝ̀ pà sǝmia ka, nda anggo à dumǝna ma'sǝm, bà pwari akmúr aɓwana kat mana à nda ka mala Ɓakuli ka. Pak mǝnia ka ace mǝnana ɓǝ̀ sǝm ɓwangsǝi, sǝ ɓǝ̀ sǝm nggǝ pe wi gulo.§1:14 Ko: <<Sǝ yì Bangŋo Mǝfele ka Ɓakuli pa sǝmi ɓǝ̀ lǝmdǝ ama mbak-kàngkàng liɓala male ka nda ace sǝm, ba pwari mǝnana sǝm nǝ̀ yia e dumǝna ma'sǝm, sǝ anggo ka ɓǝ̀ yinǝi wi ɓwangsǝban andǝ gulo.>>
Bulǝs pak hiwi ace aɓwana
mala Ɓakuli ɓǝa kum sǝlǝe
mala Ɓakuli ɓǝa kum sǝlǝe
15 Ace mǝnia ka, lang ǝn ongŋǝna ce paɓamuru ma'wun aban Mǝtalabangŋo Yesu andǝ earcearǝu mana wu ndanǝi aban aɓwana mala Ɓakuli a koya ban ngga, 16 ko ǝn usǝlǝki pakki Ɓakuli yàwá ace wun ɗang. Ən nggǝ pak hiwi ace wun pwari-pwari. 17 Ən nggǝ zǝmbi Ɓakuli mǝgulo, yì Tár Mǝtala sǝm Yesu Kǝrǝsti, ɓǝ̀ pa wun sǝlǝe mala Bangŋo mala Ɓakuli andǝ sǝngir, ace mǝnana ɓǝ̀ wu súrǝ̀ Ɓakuli kam kpǝm. 18 Ən nggǝ pak hiwi gbal ama, ɓabum wun ɓǝ̀ lùmsǝ nǝ tǎlaban, ace mǝnana ɓǝ̀ wu súrǝ̀ tsǝkɓalǝu mana Ɓakuli tunǝ wun aɓalǝi ka. Sǝ mǝnia yì tsǝkɓalǝu mǝnana nda ace aɓwana male mǝfele ka, nda mǝnana ama, ɓǝa kum agir mǝɓoarne kǝ̀rkǝ́r aɓa liɓala mǝgule, mǝnana Ɓakuli bang ama nǝ̀ pea wia ka. 19 Ɗǝm ngga, ǝn nggǝ pak hiwi ama ɓǝ̀ wu bwalta gulo mala rǝcandǝa mala Ɓakuli mana à pà nǝ̀ gandǝ kane arǝ kǝ ɓe raka, mǝnana ndanǝi ace sǝm, sǝm mǝnana sǝm pa ɓamur sǝm a baní ka. Mǝnia yì rǝcandǝa mana Ɓakuli kǝ pangŋǝ̀nà túró nǝi aɓalǝ sǝm ngga, nda kǝ rǝcandǝa 20 mǝnana loasǝna Kǝrǝsti nǝi a ɓembe nǝ yilǝmu, sǝ dumsǝi a buno-gulo, a bù-mǝlì mala Ɓakuli akanó a kùli ka.*1:20 Ɓalli gbal aɓa: Ang 110:1. 21 A ban mǝno ka, ndanǝ rǝcandǝa kǝ̀rkǝ́r amur koya murǝma, andǝ amǝ'pagara, andǝ amǝ'rǝcandǝa, andǝ amǝ'yálmúrû, andǝ koya buno gulo nani ka; yàle pa amǝnia yì ɓanza nǝmurǝì ɗàng, nda kat andǝ ɓanza mǝno gbal kǝ yiu ka. 22 Ɓakuli nyesǝ koya gìr ka aɓata rǝcandǝa mala Kǝrǝsti, sǝ tsǝk Kǝrǝsti amur girbunda kat, ace ɓoaro mala ikǝlisiya, yia amǝkpate.†1:22 Ɓalli gbal aɓa: Ang 8:6. 23 Kǝrǝsti ka nda Múr ikǝlisiya, sǝ ikǝlisiya, yia amǝkpata Kǝrǝsti ka, à nda ka nggūrǝì mǝnana à lùmsǝ nǝ Kǝrǝsti ka, sǝ yì nǝ nggearǝì ka akiban lùmsǝ ko man kat ka, a koya njar.‡1:23 Ɓalli gbal aɓa: Kol 1:18.
*1:1 1:1 Ɓalli gbal aɓa: Atúró 18:19-21; 19:1.
†1:7 1:7 Ɓalli gbal aɓa: Kol 1:14.
‡1:13 1:13 Ɓalli gbal aɓa: Jol 2:28; 2Kor 1:22.
§1:14 1:14 Ko: <<Sǝ yì Bangŋo Mǝfele ka Ɓakuli pa sǝmi ɓǝ̀ lǝmdǝ ama mbak-kàngkàng liɓala male ka nda ace sǝm, ba pwari mǝnana sǝm nǝ̀ yia e dumǝna ma'sǝm, sǝ anggo ka ɓǝ̀ yinǝi wi ɓwangsǝban andǝ gulo.>>
*1:20 1:20 Ɓalli gbal aɓa: Ang 110:1.
†1:22 1:22 Ɓalli gbal aɓa: Ang 8:6.
‡1:23 1:23 Ɓalli gbal aɓa: Kol 1:18.