9
Abimale wal-lú amǝ'eambi
1 Abimale muna-ɓwabura mala *9:1 Jerub-ba'al ka nda Gidiyon.Jerub-ba'al wari a Shekem a ɓè pwari ace sǝn akíne, sǝ nacau nǝia andǝ ɓala-kau mala nggè puppup, ama, 2 <<Ida, wu banggi aɓwana-mǝgule mala Shekem kat mǝnia yì cau ka ama, <Mǝye nani na ɓoara wun: amuna-burana lumi-tongno-nong-ɓari mala Jerub-ba'al kat ɓǝà yálmúr wun le, ko ɓwa mwashat ɓǝ̀ yálmúr wun?> Wu ɗenyi ama, mǝ nda nkila wun andǝ nyam wun.>> 3 Akína Abimale banggi aɓwana-mǝgule mala Shekem kat acau mǝnana kat Abimale nea wia ka. Ɓabum aɓwana-mǝgule man o arǝ Abimale; acemǝnana à bang ama, <<Yì ka ɓǝla ma'sǝm na ka.>> 4 À pe wi agbatali bolo-azǝrfa shekel lumi-tongno-nong-ɓari mǝnana à twal aɓa ndà mala Ba'al-berit ka. Pǝlǝa Abimale pàktúró nǝ boale, sǝ kya kúrna aɓwana-mǝɓane andǝ amǝ'yàl-nzongcau nǝi, ɓǝà duk amǝkpate. 5 Wari a ɓala mala tárrí a Ofǝra, sǝ wal-lú amǝ'eambi, yià amuna-burana lumi-tongno-nong-ɓari mala Jerub-ba'al, amúr tali mwashat. Kǝ Jotam, muna-ɓwabura mǝtankwang mala Jerub-ba'al, nda mǝnana ueo nǝmurǝi à wal-lui raka, acemǝnana ɓangŋa sǝmbǝrǝa. 6 Aɓwana-mǝgule mala Shekem kat andǝ Bet-Millo kat ramba abanɓwáná, sǝ à pè Abimale murǝm, tù aban nggun-mǝgule mǝnana cam a Shekem ngga.
Kanicau mala Jotam
7 Lang Jotam ok man yì cau ka, wario kya cam a ɓong †9:7 Ɓalli gbal aɓa: Nggur 11:29; 27:12; Jes 8:33; Yoh 4:20.Nkono Gerizim, sǝ loasǝ gi kpǝm nea wia ama:
Wu kwakikir wun arǝàm,
wun aɓwana-mǝgule mala Shekem,
ace mǝnana ɓǝ̀ Ɓakuli kwakikiri arǝ wun ngga.
8 Ɓè pwari nakam mǝnana anggun ram rǝia,
à nǝ̀ twalî ɓamúrià murǝm.
À banggi nggun-olif ama,
<<Duk murǝm ma'sǝm.>>
9 Sǝama nggun-olif nyesǝia wia cau ama,
<<Mǝ nying pusǝ mùrú mem,
mǝnana à kǝ pángŋǝ̀nà-túró nǝi
ace gusǝlǝ Ɓakuli andǝ aɓwapǝndǝa ka,
ace wuliki amúr anggun le?>>
10 Pǝlǝa anggun banggi nggun-vwari ama,
<<Yiu duk murǝm ma'sǝm.>>
11 Sǝ nggun-vwari nyesǝia wia cau ama,
<<Mǝ nying pusǝ ɓǝlanggun mem mǝ'pǝlpǝlni,
andǝ ɓǝlanggun mem mǝɓoarne,
ace wuliki amúr anggun le?>>
12 Pǝlǝa anggun banggi nggun-anap ama,
<<Yiu duk murǝm ma'sǝm.>>
13 Sǝ nggun-anap nyesǝia wia cau ama,
<<Mǝ nying pusǝ mùr-anap mem,
mǝnana kǝ pwasǝbum Ɓakuli andǝ aɓwapǝndǝa ka,
ace wuliki amúr anggun le?>>
14 Nda anggun kat banggi zwe ama,
<<Yiu duk murǝm ma'sǝm.>>
15 Zwe eari anggun ama,
<<Ɓǝ̀ wu kǝ earce ama wun nǝ̀ twalam nǝ mǝsǝcau,
mǝ duk murǝm ma'wun ngga,
she wun nǝ̀ yiu aɓata yilǝm mem ace kum-àwá!
Sǝ ɓǝ̀ pà anggo raka, ɓǝ̀ bǝsa pur aɓa zwe,
sǝ ɓǝ̀ pisǝ ‡9:15 Ɓalli gbal aɓa: 1Amur 4:33; 2Amur 14:9; 19:23; Ang 104:16; Isha 2:13; 37:24.anggun-seda mala Lebano.>>
16 <<Ado ka, wun nǝ̀ gandǝ na mbak-kàngkàng ama wu lǝmdǝna domǝsǝcau andǝ ɗwanyicau-arǝǔ nǝ pe Abimale murǝm le? Wu pàngŋǝ́nì Jerub-ba'al andǝ ɓala male gìr mǝnana nda pepè ka le? Sǝ wu mbwenì kǝla mǝnana karǝa arǝ atúró male ka le? 17 Wu ɗenyi ama tárrám twal yilǝmi a kún bui ace amsǝ wun a ɓabù amǝ'Midiyan. 18 Sǝ yalung ngga, ndya wu longŋǝ́nà arǝ ɓala mala tárrám. Wu walna-lú amuna-burana male lumi-tongno-nong-ɓari amúr tali mwashat, sǝ wu tsǝ̀ngŋǝ̀nà Abimale muna-ɓwabura mala mā-twala male, ɓǝ̀ duk murǝm amúr aɓwana-mǝgule mala Shekem, acemǝnana yì ka ɓǝla ma'wun na ka. 19 Adyan ngga, ɓǝ̀ gìr mǝnana wu pàkkî Jerub-ba'al andǝ ɓala male yalung ngga, gìr mǝɓoarne na, sǝ mǝ'mǝsǝcaunì na ka, ɓǝ̀ bum wun pwasǝ arǝ Abimale, sǝ yì gbal ka ɓǝ̀ bumi pwasǝ arǝ wun. 20 Sǝ ɓǝ̀ pà anggo raka, ɓǝ̀ bǝsa pùr nǝban Abimale ɓǝ̀ pisǝ aɓwana-mǝgule mala Shekem andǝ Bet-Millo! Sǝ ɓǝ̀ bǝsa pùr gbal nǝban aɓwana-mǝgule mala Shekem andǝ Bet-Millo ɓǝ̀ pisǝ Abimale.>>
21 Pǝlǝa Jotam ɓangŋa o a Biya, sǝ kya do abanì §9:21 atàcau mala ko <<ace upì ɓadǝm>>atàcau mala mǝ'eambi Abimale.
Ɓakuli lumsǝ suban mala Jotam
22 Abimale yálmúr amǝ Isǝrayila apǝlǝa tàrú. 23 Pǝlǝa Ɓakuli tasǝ ɓè bangŋo mǝɓike ɓǝ̀ loasǝ ɓibura anre Abimale andǝ aɓwana-mǝgule mala Shekem; sǝ aɓwana-mǝgule mala Shekem lǝmdǝ ɗwanyi-domǝsǝcau arǝ Abimale. 24 Ɓakuli pàk mǝnia ka ace mǝnana caukpaka mala ɓealɓikea mǝnana à pàkkî amuna-burana lumi-tongno-nong-ɓari mala Jerub-ba'al, andǝ bafe mala nkilia mana à sukkì ka, ɓǝ̀ sulǝ amur Abimale mǝ'eambia, sǝ amur aɓwana-mǝgule mala Shekem mǝnana à bwali wi wal-lú amǝ'eambi ka. 25 Aɓwana-mǝgule mala Shekem mgbicau arǝ Abimale, sǝ à tasǝ aburana ɓǝà kya kùmsǝî wi amúr ankono, sǝ à ɓǝmbǝri koyan kat mǝnana gya pǝlǝ nǝbania amur njargula mǝno ka. Pǝlǝa cê yi kpa a kir Abimale.
26 Pǝlǝa Ga'al muna-ɓwabura mala Ebet, yiu andǝ amǝ'eambi sǝ à yi do a Shekem. Aɓwana-mǝgule mala Shekem tsǝkɓalǝia arǝ Ga'al. 27 Amǝ Shekem wari arǝ aɓaban-anap malea. À ram ɓǝla-anap sǝ à kàmgi mùrì ace pàkkiɗire. Pǝlǝa à kùtí a ndà mala ɓakuli malea sǝ à lìli, à nu, sǝ à sú Abimale. 28 Sǝ Ga'al muna-ɓwabura mala Ebet nacau ama, <<Yana nda Abimale, sǝ palang sǝ sǝm amǝ Shekem ngga, sǝm nǝ̀ nyesǝ ɓamur rǝ sǝm aɓate? Yì ka nda muna-ɓwabura mala Jerub-ba'al re? Sǝ Zebul ka nda mǝkwaɗitè mǝnana twal ka re? Wu kpata amǝɓala mala *9:28 Ɓalli aɓa: Tite 34:2,6.Hamo, tár Shekem! Palang sǝ sǝm nǝ̀ kpata Abimale? 29 Ɓǝ̀ duk mǝni'ama, aɓwana man ngga, à nda aɓata rǝcandǝa mem ngga, ɓǝ́ mǝ nǝ pusǝ Abimale!>> Mǝ nǝ ne Abimale ama, <<Kyane kya hatǝki amǝ'lwa mô sǝ wu pur atàm ɓǝ̀ sǝm munǝo!>> 30 Lang Zebul mǝ'yálmúr nggea-lê ok acau mala Ga'al muna-ɓwabura mala Ebet ka, bumi lul kǝ̀rkǝ́r. 31 Pǝlǝa Zebul tasǝ amǝ'na-túrbân aban Abimale a Aruma,†9:31 Aruma ko <<aɓa sǝmbǝrǝa>> nǝ cau ama, <<Sǝni, Ga'al muna-ɓwabura mala Ebet andǝ amǝ'eambi yina a Shekem, sǝ à ndaban soakita aɓwana mala nggea-là ɓǝà mgbicau arǝò. 32 Ado ka, lo wunǝa aburana mǝnana atò ka nǝ du, wu yi kumsǝ a ɓabondo anzǝm nggea-là. 33 Nǝ dǝmbari, a eauwe mala pwari ka, wu ndashi amur nggea-là nǝ munǝo. Sǝ lang Ga'al nǝ̀ pur andǝ aburana mǝnana atè ace yiu a munǝo arǝò ka, pàkkia wia gìr mǝnana buo kumi nǝ̀ pàk ka.>>
34 Nda Abimale andǝ aburana mǝnana atè kat ka, à lo nǝ du sǝ à kya kumsǝ anzǝm Shekem; à gau rǝia arǝ abanì ine. 35 Lang Ga'al muna-ɓwabura mala Ebet puro yi cam a bankutio mala kún nggea-là ka, Abimale andǝ aburana mǝnana atè ka à loapi ban mǝnana à kùmsǝ kam ngga. 36 Sǝ lang Ga'al sǝn aburane ka, ne Zebul ama, <<Sǝni, aburana naban sulǝì múr ankono aban yiu.>> Sǝ Zebul ne wi ama, <<Yilǝmi ankono na a kǝ̀ sǝnia kǝla aɓwapǝndǝa na ka.>> 37 Ga'al nacau ɗǝm ama, <<Sǝni! Aɓwana no à kǝ sulǝî tsùrú mala nzali man ngga. Sǝ ɓè nggǝsan no kǝ yiu nǝban njar mala Nggun-mǝgule mala Mǝ'nggár ka.>> 38 Pǝlǝa Zebul ne wi ama, <<Acau gusǝlǝ-múrû mô na ke? We mǝnana a bang ama, <Yana nda Abimale mana sǝm nǝ̀ kpate ka?> Aburana mǝnia na a ɓǝsǝkia ka re? Pur ado kya munǝ arǝia!>> 39 Nda Ga'al puro sǝ dupi aɓwana-mǝgule mala Shekem a dǝmba, sǝ à munǝ arǝ Abimale. 40 Abimale pǝrta Ga'al sǝ ɓang a ɓadǝmbi. Amǝ Shekem pas kpakia, à kum penye a bankutio mala kún nggea-lê. 41 Abimale nyar a Aruma, sǝ Zebul pǝr Ga'al andǝ amǝ'eambi à purî ɓá Shekem.
42 Lang bankwarna ka, amǝ Shekem puro, à o a njenza. Lang Abimale ok cê ka, 43 twal aburana male sǝ gauwia arǝ abanì tàrú, sǝ à kumsǝ a ɓabondo. Lang sǝn aɓwana kǝ purì ɓá nggea-là aban yiu ka, lo sǝ soa-munǝo arǝia, wal-luia. 44 Pǝlǝa Abimale andǝ nggǝsan aɓwana mana atè ka à ɓangŋa à kya cam a bankutio mala kún nggea-là. Sǝ anggǝsan ɓari mala aɓwana mala Abimale ka à soa-munǝo sǝ wal-lú aɓwana mǝnana kat a njenza ka. 45 A pwari mǝno kat ka, Abimale munǝ-munǝo arǝ nggea-là. Ak nggea-lê sǝ wal-lú aɓwana mǝnana kat aɓa nggea-lê ka. Pǝlǝa bǝbbǝriki nggea-lê sǝ mesǝki tuɓamur amurí.
46 Lang aɓwana-mǝgule mala ndà-kulí mǝ'dāhre mala Shekem ok cê ka, à kùtí aɓa kanggǝrang-ban mala ndà mala El-berit.‡9:46 El-berit ɓè lullǝu mala Ba'al-berit 47 Cau yi bik ban Abimale ama, aɓwana-mǝgule mala ndà-kulí mǝ'dāhre mala Shekem ramǝna abanɓwáná. 48 Nda Abimale andǝ aburana mǝnana kat atè ka à eau amúr Nkono §9:48 Zalmon Ɓalli gbal aɓa: Ang 68:14.Zalmon. Sǝ Abimale twal bero a bui sǝ kasǝ bu-nggun, loasǝi tsǝì a kwàrì. Sǝ banggi aburana mǝnana atè ka ama, <<Gìr mǝnana wu sǝni ǝn pê ka, wu fà rǝ wun, wu pè kǝla mǝnana ǝn pàk ka.>> 49 Nda koyan ateà ka kasǝ bu-nggun gbal, sǝ à kpata Abimale. À tsǝk abu-nggunì arǝ kanggǝrang-ban mala ndà mala El-berit, sǝ à soaki wi bǝsa. Aɓwana mǝnana kat aɓa ndà-kulí mǝ'dāhre mala Shekem ngga à wù kat, aɓwana kǝla á-mwashat (1,000), aburana andǝ amamǝna.
50 Pǝlǝa Abimale wari a Tebez, tsǝk kàttì kàm, soa-munǝo arǝì sǝ é. 51 Kanggǝrang ndà-kulí mǝ'dāhre nakam a tsùrú mala nggea-lê, nda aburana andǝ amamǝna andǝ aɓwana-mǝgule mala nggea-lê ɓangŋa, à kutiki aɓalǝi sǝ à gìrkún ɓamuria aɓalǝi. Pǝlǝa à eauwe à bik múr-kurǝm. 52 Abimale yiu sǝ soa-munǝo arǝ ndà-kulí mǝ'dāhrenì. Sǝama lang gbashì kún ndà-kulí mǝ'dāhrenì nǝ̀ soaki wi bǝsa ka, 53 kara ɓè ɓwama a múr-kurǝm, túr muna-taligo amur Abimale, ar nkpoula-ɓamuri. 54 Pǝlǝa Abimale tunǝ lagga mǝ-bwali-wi agirmunǝo male akaurǝa, sǝ banggi wi ama, <<Kwetǝ nggeabyau mô, wal-luem, ace mǝnana ɓǝà kǝa na amuram ama, <Ɓwama na mǝnana wal-luí ka> ɗàng.>> 55 Lang amǝ Isǝrayila sǝni Abimale wuna ka, koyanale ka nyar a là male.
56 Ɓakuli nyesǝì Abimale mǝɓike mǝnana pàkkî tárrí, nǝ wal-lú amǝ'eambi lumi-tongno-nong-ɓari ka. 57 Ɗǝm ngga Ɓakuli tsǝk mǝɓike mǝnana aburana mala Shekem pè ka ɓǝ̀ nyar amúrià, sǝ suban mǝnana Jotam muna-ɓwabura mala Jerub-ba'al ne ka, yi sulǝ amúrià.
*9:1 9:1 Jerub-ba'al ka nda Gidiyon.
†9:7 9:7 Ɓalli gbal aɓa: Nggur 11:29; 27:12; Jes 8:33; Yoh 4:20.
‡9:15 9:15 Ɓalli gbal aɓa: 1Amur 4:33; 2Amur 14:9; 19:23; Ang 104:16; Isha 2:13; 37:24.
§9:21 9:21 atàcau mala ko <<ace upì ɓadǝm>>
*9:28 9:28 Ɓalli aɓa: Tite 34:2,6.
†9:31 9:31 Aruma ko <<aɓa sǝmbǝrǝa>>
‡9:46 9:46 El-berit ɓè lullǝu mala Ba'al-berit
§9:48 9:48 Zalmon Ɓalli gbal aɓa: Ang 68:14.