4
Kanicau arǝ mǝɓeale
(Matiu 13:1-9; Luka 8:4-8)
1 Yesu tita kanigir ɗǝm a kún nggeamùr. Ɓwabunda ramba rǝì kǝ̀rkǝ́r, gandǝa eauwe do a waru amur nggeamùr, sǝ ɓwapǝndǝa cam a kunmur.*4:1 Ɓalli gbal aɓa: Luk 5:1-3. 2 Kania wia agir pas nǝ kanicau. Aɓa kanigir male ka nea wia ama, 3 <<Wu kwaki kir wun! Mǝ'rya puro o aban ɓeale. 4 Lang nda aban kok mǝsǝɓeale ka, aɓea sukkio amur njargula, amuna-nyal yiu à yì tarkia kat. 5 Aɓea sukkio amur mǝsǝtali, aban mǝnana nzali pà kàm pepè raka. Banì sau ɗang, kara mǝssa puro, acemana nzali banì lim ɗàng. 6 Lang pwari ta bàng-bàng ngga, kara à wuli, à ime, acemǝnana nlerǝia bwal nzali pepè ɗàng. 7 Aman ngga à sukkio aɓa mǝsǝ zwe, azwe lo gulo, kara à sorǝki amuna mǝssa kat, ko à ɓǝl ɗàng. 8 Aɓea ka, à sukkio a nzǝm nzali mǝɓoarne. À gulo, à mǝn rǝia, à ɓǝl nggangsang, aman kusǝ lumi-tàrú, sǝ aman lumi tongno-nong-mwashat, nggearǝ aman ngga lumi-lum mala gìr mǝnana à ɓeal ka.>> 9 Pǝlǝa Yesu nea wia ama, <<Ɓwa mǝnana ndanǝ akiru okban ngga, ɓǝ̀ ǒ sǝ ɓǝ̀ kpākì wi.>>
Yesu bǝl ɓá kanicau arǝ mǝɓeale
(Matiu 13:10-23; Luka 8:9-10,11-15)
10 Lang Yesu nda nǝmurǝì ka, aɓea ɓwana mǝnana à ok kanigir ka à yiu a baní atārǝia andǝ alaggana male sǝ à ɗì ɓǝ̀ bǝlia wia ɓalǝ akanicau nì. 11 Nea wia ama:
Ma'wun ngga gir'sǝmbǝrǝa aɓa domurǝm mala Ɓakuli ka à pana wuni ɓǝ̀ wu súrǝì. Sǝama aɓwana mana à pa aɓalǝ wun raka, koya gìr ka à nǝ̀ banggia wia nǝ kanicau. 12 Acemǝnana,
<<Ɓǝ̀ mala sǝnban nǝ
mǝsǝu na ka,
à nǝ̀ sǝna,
sǝ à pà nǝ̀ bwalte ɗàng.
Ɓǝ̀ okban na nǝ kiru ka,
à nǝ̀ o,
sǝ à pà nǝ̀ súrǝì ɗàng.
Ɓǝ̀ ana raka à nǝ̀ nyare abanam
sǝ à nǝ̀ twalia wia banì!>>†4:12 Ɓalli gbal aɓa: Isha 6:9,10.
13 Pǝlǝa Yesu nea wia ama:
Ɓǝ̀ wu bwalta ɓá mǝnia yì kanicau raka, lang sǝ wun nǝ̀ bwalta ɓá ɓekǝ kanicau? 14 Mǝ'rya ka cau mala Ɓakuli na ɓeal ka. 15 Aɓea aɓwana ka à nda kǝla mǝsǝɓeale mǝnana kpa amur njargula ka. Lang à ok cau ka, Shetan gya kaurǝa yi tarki cau mana à ɓeali a ɓabumia ka. 16 Aɓea aɓwana ka à nda kǝla mǝsǝɓeale mǝnana à sukki amur mǝsǝtali ka. À ok cau mala Ɓakuli ka, a é àkǝ̀ dyadyan nǝ bumpwasǝa. 17 Sǝ acemǝnana à pànǝ́ nlerǝia raka, bania sau ɗang. Ɓǝ̀ tanni ko mursana lo atà ce ka, àkǝ̀ dyadyan à nying buia.
18 Aɓea gbal ka à nda kǝla mǝsǝɓeale mǝnana sukkio aɓa mǝsǝ zwe ka. Yia ka à ok cau mala Ɓakuli, 19 sǝama bumpina mala pǝrta gìr ɓanza andǝ earce kume, andǝ suno ace acili agir ɗàngɗáng, à shak ce kat, ko kǝ kina pusǝ ɓǝle ɗàng. 20 Aɓea ka à nda kǝla mǝsǝɓeale mǝnana à ɓeali a nzali mǝɓoarne ka, à ok cau, à é, ɓǝla a ɓabumia; aman banì lumi-tàrú, aman lumi-tongno-nong-mwashat, aman ngga lumi-lum mala gìr mǝnana à ɓeal ka.
Tamsǝ pitǝla aban tamsǝe
(Luka 8:16-18)
21 Yesu nea wia ama:
À nǝ̀ tsǝk bǝsa a pitǝla sǝ à nǝ̀ kùmsǝî kǝrǝm amurí ko à nǝ̀ oasǝi aɓata gado le? Amur gìr tamsǝe sǝ à nǝ̀ tsǝì re?‡4:21 Ɓalli gbal aɓa: Mat 5:15; Luk 11:33. 22 Anggo gbal gìr kat mala cau mala Ɓakuli, mǝnana sǝmbǝrǝa aɓwana bwalte raka, à nǝ̀ nggá pusǝì a banfana, ɓǝ̀ aɓwana súrǝì.§4:22 Ɓalli gbal aɓa: Mat 10:26; Luk 12:2. 23 Ɓǝ̀ ɓwa ndanǝ kir okban ngga, ɓǝ̀ o.
24 Nyare lidǝmba nǝ cau ama:
Wu parkir wun arǝ gir mana wu kǝ ok ka. Sǝlǝe mǝnana Ɓakuli nǝ pa wun ngga nǝ̀ kārǝí arǝ kwakikiru ma'wun arǝ cau. Yàle nǝ̀ pa wun sǝlǝe mǝnana kutibanì ka, ɓǝ̀ wu duk amǝ kwakikiru pepè ka.*4:24 Ɓalli gbal aɓa: Mat 7:2; Luk 6:38. 25 Aɓwana mǝnana à kǝ kwakikiria arǝ kanigir mem ngga, Ɓakuli nǝ̀ tsǝkia wia ɓe sǝlǝe kam amur mǝnana à ndanǝi ka, sǝ aɓwana mǝnana à kǝ ginǝ kwakikiria arǝ kanigir mem ngga, ko nggearǝ bǝti mǝnana à ndanǝi ka, à nǝ̀ é a rǝia.†4:25 Ɓalli gbal aɓa: Mat 13:12; 25:29; Luk 19:26.
Kanicau arǝ ɓeale mǝnana kǝ soa ka
26 Yesu nyare nea wia ama:
Domurǝm mala Ɓakuli ka, nda kǝla ɓwa mana kok mǝsǝɓeale a nzǝm-nzali ka. 27 Dù andǝ pwari, ko nong ntulo ko lo, ɓeale man kǝ soa. Puro male andǝ gulo male ka, yì mǝ'rya nǝ ɓamúrì ka bwalte ɗàng. 28 Nzali nǝ nggearǝì kǝ ɓǝl mǝssa, tite ka mǝsǝɓeale soa, yi gulo, pusǝ múrí, anzǝm man ngga pusǝ ɓǝle. 29 Lang ɓǝ̀ mǝssa ɓǝlna ka, mǝ'rya nǝ̀ túr amǝtúró nǝ abyau ɓǝà cani, acemǝnana pwari cane karna.‡4:29 Ɓalli gbal aɓa: Jol 3:13.
Kanicau arǝ mǝsǝ musta
(Matiu 13:30-32; Luka 13:18-19)
30 Ɗǝm ngga Yesu bang ama:
Domurǝm mala Ɓakuli ka sǝm nǝ̀ kànì arǝ mana? Ya ulang kanicau nani sǝm nǝ̀ kànì arǝì? 31 Nda kǝla mǝsǝ musta mǝnana nda kyauwe kútì acili amǝsǝɓeale kat, à twali à ɓeali a nzali ka. 32 Sǝ ɓǝà ɓealni ka, kǝ gulo kǝ kútì acili agirɓaban kat; kǝ mǝngi abui kǝ̀rkǝ́r mana anyal mǝnana a bum kùli ka, à kǝ gandǝ bwal ndà amurí.
33 Yesu yiu nǝ aɓea kanicau pas ulang amǝnia ka, aban kani aɓwana gìr a njargula mǝnana à nǝ̀ bwalǝna ta kanigir male nǝi ka. 34 Nea wia kǝ cau mana pà nǝ kanicau raka ɗàng. Sǝa ma ɓǝà nda nǝmurǝia andǝ alaggana male ka, kǝ tarkya aɓa ko man ngga.
Yesu tamsǝ gung-mbulo
(Matiu 8:23-27; Luka 8:22-25)
35 A kǝ pwari mǝno nǝ pwarikpǝra ka, Yesu ne alaggana male ama, <<Wu fa sǝm nǝ̀ yàle a ɓè nkaring garang.>> 36 Pǝlǝa à twal Yesu a muna waru nǝmurǝì, à ɗeki ɓwabundǝa a nzǝmia. Aɓea waru kpate. 37 Kara nggea gung-mbulo mǝcandǝe lo ɓua kǝ̀rkǝ́r, kǝ wal mùr kǝ ali aɓa waru, ue bǝti waru nǝ̀ ko. 38 Yesu ka nda a ntulo a tǝrtà waru, amúr gìr-loasǝmúrû. Alaggana loasǝi, à ne wi ama, <<Malǝm, kǝgìr oasǝo ɗang ɓǝ̀ sǝm limnggi ko?>>
39 Yesu par buì lo, pǝlǝa sà arǝ gung ɓwam, sǝ ne mùr ama, <<Ɓǝ̀ ban pwalo atò!>> Kara gung nyare kùr kǝkǝs, ban pwal ɗǝong. 40 Pǝlǝa ɗia ama, <<Palang sǝ ɓangciu pakka wun? Wu nda aɓa ɗwanyi gūlì a rǝàm più le?>> 41 Ɓangciu bwalia kǝ̀rkǝ́r, pǝlǝa à ɗì rǝarǝia ama, <<Ya ulang ɓwa nda mǝnia ka? Gung andǝ mùr à kǝ oki wi!>>
*4:1 4:1 Ɓalli gbal aɓa: Luk 5:1-3.
†4:12 4:12 Ɓalli gbal aɓa: Isha 6:9,10.
‡4:21 4:21 Ɓalli gbal aɓa: Mat 5:15; Luk 11:33.
§4:22 4:22 Ɓalli gbal aɓa: Mat 10:26; Luk 12:2.
*4:24 4:24 Ɓalli gbal aɓa: Mat 7:2; Luk 6:38.
†4:25 4:25 Ɓalli gbal aɓa: Mat 13:12; 25:29; Luk 19:26.
‡4:29 4:29 Ɓalli gbal aɓa: Jol 3:13.