6
À ginǝ Yesu a Nazarat
(Matiu 13:53-58; Luka 4:26-30)
1 Yesu pǝlǝa nying mǝno yì bu-nzali ka, nyare andǝ alaggana male a Nazarat, la male. 2 A pwari Sabbat mǝnana kar ka, yì pwari usǝlǝo mala amǝ Yahudi, Yesu tita kanigir aɓa ndakpapi. Aɓwana mǝnana kat à oe ka, à ndali kǝ̀rkǝ́r, pǝlǝa à ɗiban ama, <<Ake sǝ mǝnia yì ɓwa ka kum mǝnia yì sǝlǝe andǝ rǝcandǝa mala pakkia ulang amǝnia yì agir-ndali ka? 3 Kafinta man na mbak? Yì nda muna mala Maryamu mbo, sǝ amǝ'eambi Jemis, Yisǝfu, Yahuda andǝ Shiman, andǝ amǝ'eambi amuna mamǝna pa kani aban sǝm re?>> Kara bumia kiɗiki arǝì, à ginǝ earnǝi.
4 Yesu pǝlǝa nea wia ama, <<Mǝɓangnǝa mala Ɓakuli ka, à kǝ pe wi gulo a koya ban ngga, she àkǝ̀ la male, aɓalǝ aɓwana male, a nggearǝ kǝ amǝ ɓala male.>>*6:4 Ɓalli gbal aɓa: Yoh 4:43,44. 5 Ace ɗwanyi earnǝban malea arǝì ka gandǝ pakkia kǝ túró mǝgulke ɗang, kǝ amǝkwánó shen à nda ka mǝnana tsǝkbu amúrià sǝ twalia wia ban rǝkwana ka. 6 Ndali kǝ̀rkǝ́r nǝ ɗwanyi pa ɓamuru malea a baní. Pǝlǝa kutio arǝ amuna-là kǝ kanigir kam.
Yesu tasǝ alaggana mana
lum-nong-ɓari ka
lum-nong-ɓari ka
(Matiu 10:5-15; Luka 9:1-6)
7 Yesu tunǝ alaggana male mana lum-nong-ɓari ka, tasǝia ɓari-ɓari, pea wia rǝcandǝa amur akukwar. 8 Kwarkiria ani: <<Wu kǝa twal kǝgìr ace gya ɗang, ko girlina, ko luru, ko boalo a lǝpan. Kǝ gara gya nda wu nǝ̀ twal ka.†6:8 Ɓalli gbal aɓa: Luk 10:4-11. 9 Wu oasǝ ankura, wu kǝa twal daura ɓari ɗang.>> 10 Nyare banggia wia ama, <<Ɓǝ̀ ya ɓala na wu kútí kam sǝ à ak wun ngga, wu do a ɓalae she pwari mǝnana wun nǝ̀ nying le ka. 11 Sǝ ɓǝ̀ wu wari àkǝ̀ ban sǝ à ɓinǝ ak wun ko à ginǝ cau ma'wun ngga, wu kǝtǝriki tú mǝnana a kusǝ wun ngga, ɓǝ̀ wun nǝ̀ nying banì ka. Ɓǝ̀ dupia wia gir'lǝmdǝa ama, bu wun pa aɓa ɓashi mǝnana nǝ̀ yiu amúrià ka ɗàng!>>‡6:11 Ɓalli gbal aɓa: Atúró 13:51.
12 Pǝlǝa alaggane puro, à kǝ hambi aɓwana ama ɓǝa pwanzali ɓǝa ɗeki buia arǝ acauɓikea malea. 13 À pusǝki akukwar arǝ aɓwana pas, à hasǝ mùrú amur amǝ rǝkwana pas, sǝ à twalia wia ban arǝkwana.§6:13 Ɓalli gbal aɓa: Jem 5:14.
Lú mala Yohana Mǝbatisǝma
(Matiu 14:1-12; Luka 9:7-9)
14 *6:14 Ɓalli gbal aɓa: Mat 16:14; Mar 8:28; Luk 9:19.Murǝm Hirǝdus Antipas ok ce amǝnia yì agir ka, acemǝnana lullǝ Yesu akiban. Aɓea aɓwana kǝ na ama, <<Yohana Mǝbatisǝma na loapi ɓembe ka! Nda gìr nî sǝ kum mǝnia yì rǝcandǝa pakki agir-ndali ka.>> 15 Aɓea aɓwana ama, <<Iliya na.>> Sǝ aɓea aɓwana ka à bang ama, <<Ɓè kǝ mǝɓangnǝa mala Ɓakuli ulang amǝnana a pwarian ngga nda.>> 16 Lang Hirǝdus ok ce ka, na ama, <<Yohana Mǝbatisǝma mǝnana ǝn kasǝ meali ka, nda loapi ɓembe ka!>>
17 †6:17 Ɓalli gbal aɓa: Luk 3:19,20.Hirǝdus nǝ nggearǝì ka tasǝna aɓwana à kya bwalǝna Yohana, à oasǝni a ndàkurban. Pak mǝnia ka ace Hirǝdiya, mala mǝ'eambi Filip, mǝnana yì, yì Hirǝdus ali atè ka. 18 Nda acemǝnana Yohana Mǝbatisǝma ka, camarǝ ne Hirǝdus ama, <<Nggurcau ear ama wu dum nǝ mala mǝ'eambo ɗang!>>
19 Nda gìr nî sǝ Hirǝdiya bwal Yohana a bumi, kǝ earce wal-luí ka, sǝ ɓǝ̀ pà nǝ́ eare mala Hirǝdus raka, pà nǝ̀ gandǝ pakki wi kǝgìr ɗang. 20 Hirǝdus ka, kǝ ɓanggi Yohana; sǝ acemǝnana sǝlǝna ama Yohana ka ɓwa mǝɓoarne na, ɗǝm ngga ɓwa mala Ɓakuli na ka, kǝ yállí, eare ama kǝgìr je ɗang. A koya pwari sǝ ɓǝ̀ Yohana bangcau andǝ Hirǝdus ka, ban kǝ ɓiki Hirǝdus kǝ̀rkǝ́r. Sǝ kat andǝ amani ka, kǝ earce kwakikiri arǝ Yohana.
21 A masǝlǝate ka Hirǝdiya kum dǝmbǝu, a pwari pakkiɗire ɓǝlban mala Hirǝdus. À lamgi agirlina, à turkiban arǝ amǝtè, andǝ akasǝla, andǝ aɓwana-mǝgule mǝnana a bu-nzali Galili ka. 22 Muna-ɓwama mala Hirǝdiya puro aɓa tūli sǝ ta'nggwam nǝ ta ana, ban ɓoari Hirǝdus andǝ abǝri mǝnana tunǝia li ka. Gandǝa Murǝm banggi muna-ɓwama ama, <<Zǝm ko mana gir nî kat a earki ce ka, mǝ nǝ po wi.>> 23 Murǝm pe wi cau ama, <<Gìr mǝnana kat a zǝmbam ngga, ko ɓǝ̀ mǝ nǝ gau nzali domurǝm mem a ɓalǝu ka, mǝ nǝ po wi.>>
24 Kara muna-ɓwama man nyare aban ngge, ɗì ama, <<Mana ado mǝ nǝ zǝm le?>> Ngge ne wi ama, <<Ne wi ama ɓǝa po ɓamur Yohana Mǝbatisǝma.>> 25 Kara nyare a kaurǝa aban murǝm sǝ ne wi ama, <<Ən nggǝ earce nǝma wu pam ɓamur Yohana Mǝbatisǝma aɓa tasau àkǝ̀ dyadyan!>>
26 Ɓabum murǝm kiɗiki kǝ̀rkǝ́r, sǝ ace kána mǝnana kána a ɓamǝsǝ abǝri male ka, gandǝ ginǝì wi ɗàng. 27 Àkǝ̀ banì sǝ murǝm tasǝ mǝwalki alú, ne wi ama ɓǝ̀ kyane a ndàkurban, ɓǝ̀ kasǝ ɓamur Yohana sǝ ɓǝ̀ yinǝi. Ɓwabure pǝlǝa wario kya kasǝ ɓamur Yohana a ndàkurban 28 sǝ yinǝi aɓa tasau yi pe muna-ɓwame. Yì gbal ka kutio kya pe nggè. 29 Lang alaggana mala Yohana ok ce ka, à wario à kya twal lui à yì tsǝì a ɓembe.
Yesu linǝ́ aɓwana á-tongno
(Matiu 14:13-21; Luka 9:10-17; Yohana 6:1-14)
30 Amǝ'mishan mala Yesu nyàrî túró hama sǝ à yiu a baní, à naki wi ce agir mǝnana kat à pakki ka andǝ agir mǝnana à kànì ka. 31 Yesu pǝlǝa na ama, <<Wu fani sǝm nǝ̀ sunyi aban mǝnana kǝɓwa pà kàm raka, wu kya usǝlǝo.>> Bang anggo acemǝnana ɓwapǝndǝa pas camarǝ yiu sǝ à kǝ o, ko à kum njar à lili ɗang.
32 Nda à eauwe a waru aban ká aban mǝnana kǝɓwa pà kàm raka, yia na nǝmurǝia. 33 Ɓwapǝndǝa pas mǝnana à sǝnia aban o ka, à súrǝ̀ia, pǝlǝa à ɓangŋa a kun nggeamùr aban ká. Ɓwapǝndǝa puro à koya la ka nǝ kusǝia, à kya kasǝ múrià. 34 Lang Yesu nǝ̀ eapi waru ka, sǝn làkkì mala ɓwapǝndǝa, mǝsǝswatǝr malea bwali kǝ̀rkǝ́r, acemǝnana à nda kǝla anzur mǝnana yalgir pa ateà raka. Pǝlǝa tita kania wia agir pas.‡6:34Ɓalli gbal aɓa: Ɓal 27:17; 1Amur 22:17; 2Kpa 18:16; Ezǝk 34:5; Mat 9:36.
35 Anggo ka pwari na arǝ ká kpa, alaggana male yiu a baní à yì ne wi ama, <<Ban mǝnia ka kǝɓwa pà kàm ɗang, ɗǝm ngga pwari kpana. 36 Ɓoaro male ka, ɗeki aɓwana ɓǝa o arǝ amuna-là aban mǝnana à nǝ̀ kum girlina kam ngga.>>
37 Sǝ Yesu nea wia ama, <<Wu pea wia ɓe kǝgìr ɓǝa li.>> À ɗì ama, <<Sǝm nǝ̀ kum ake? Sǝm nǝ̀ nggá pak túró boalo mala zongŋo tongno-nong-tàrú sǝ sǝm nǝ̀ kur girlina mǝnana nǝ̀ karǝ amǝnia yia aɓwana ka le?>> 38 Pǝlǝa Yesu ɗia ama, <<Bǝredi na shen a bu wun? Wu kyane wu sǝnban.>> À kya sǝnban sǝ à yì ne wi ama, <<Sǝm ndanǝ bǝredi tongno nǝ nji ɓari.>>
39 Yesu pǝlǝa nea wia ama ɓǝa tsǝk aɓwana kat ɓǝa do mbop-mbop amur bondo mǝpwale. 40 Pǝlǝa à do mbop-mbop. Aɓea aɓwana ka à do gbǝman-gbǝman, sǝ aɓea ka, à do lumi tongno-tongno.
41 Pǝlǝa Yesu twal agbatali bǝredi mǝnia tongno andǝ anji ɓari ka a buì. Loasǝ mǝsǝì a kùli, pak hiwi amúrià. Pǝlǝa ɓwanggi agbatali bǝredi, pe alaggana male ɓǝa gakkia aɓwana. Ɗǝm ngga ɓwanggi anji mǝnia ɓari ka pea wia, ace mǝnana koyan ngga ɓǝ̀ kùmô. 42 Ɓwapǝndǝa man kat ka à lìli à ɗǝmbǝo. 43 Alaggana ram cili ɓwangine bǝredi andǝ nji mǝnana ue ka, à lùmsǝ azace lum nong-ɓari. 44 Aburana nǝmurǝia mǝnana à lìli ka, ɓwa á-tongno na.
Yesu gya amur mùr
(Matiu 14:22-31; Yohana 6:16-21)
45 Tù anzǝm mǝno ka, Yesu tsǝk alaggana male ama ɓǝà eauwe a waru, ɓǝà aki dǝmba ɓǝà o a Beseda, sǝ yì ka, kúndǝô nǝ̀ ne aɓwabundǝa ɓǝà o a la. 46 Anzǝm mǝnana tsǝ̀ngŋǝ̀nà aɓwana a ndà ka, pǝlǝa eauwe o a pak hiwi amur nkono.
47 Lang ban bwalǝna ka, alaggana male ka à nda aɓa waru aɓa gauwa mala nggeamùr, sǝ Yesu ka nda nǝmurǝì a nza. 48 Sǝn alaggana male ka à nǝ̀ nggǝ tanniki nǝ samsǝa kǝ̀rkǝ́r arǝ gung andǝ eaki-nkono mala mùr, acemǝnana gung soea. Nǝ du anzǝm ɓaria ɓua mala nggu ka, Yesu yi gbashi bania, kǝ gya amur mùr. Yi pa kǝla nǝ̀ kutia. 49 À nǝ̀ sǝni aban gya amur nggeamùr ka, à twali ama kukwar na. À mak'zwalo bàng-bàng, 50 acemǝnana yia kat ka à sǝni, sǝ ǝn'ò pakkia wia kǝ̀rkǝ́r. Anggo ka, Yesu sà'arǝia ama, <<Wu candǝ mǝsǝ wun! Mǝ nda. Ɓangciu ɓǝ̀ kǝa pakka wun ɗang!>> 51 Pǝlǝa yiu eauwe ateà a waru, gung nyare kur kǝs-kǝs. Yia ka à ndali kǝ̀rkǝ́r, nǝ gya male amur mùr, 52 sǝ ɗǝm ngga, acemǝnana yia ka à bwalta ɓá gir'ndali mala linǝ́ aɓwana á-tongno nǝ bǝredi ka ɗang, ɗenyicau malea shilina, à gandǝ é ɗang.
Yesu sonzǝ amǝkwánó a Jenasaret
(Matiu 14:34-36)
53 Lang à eauna ka, à kya kpashi nǝ bu-nzali Jenasaret, à kùr waru akanó a kunto. 54 Lang à nǝ̀ eapi waru ani ka, ɓwapǝndǝa kara sǝlǝ ama Yesu na. 55 Pǝlǝa à purkio nǝ mire, à pwan amǝkwánó amur aleso, à warinǝia aban mǝnana à ok gǝshì kam ngga. 56 Koya ban Yesu kar kam ngga: aɓalǝ amuna-là, andǝ alamǝgule, andǝ anzǝm alá ka, à nongsǝ amǝ rǝkwana a kun alimo. À zǝmbi wi ama ko ɓǝ̀ kun daura male na ka, à nǝ̀ je; sǝ aɓwana mǝnana kat à je ka, à kum sonzǝban.
*6:4 6:4 Ɓalli gbal aɓa: Yoh 4:43,44.
†6:8 6:8 Ɓalli gbal aɓa: Luk 10:4-11.
‡6:11 6:11 Ɓalli gbal aɓa: Atúró 13:51.
§6:13 6:13 Ɓalli gbal aɓa: Jem 5:14.
*6:14 6:14 Ɓalli gbal aɓa: Mat 16:14; Mar 8:28; Luk 9:19.
†6:17 6:17 Ɓalli gbal aɓa: Luk 3:19,20.
‡6:34 6:34Ɓalli gbal aɓa: Ɓal 27:17; 1Amur 22:17; 2Kpa 18:16; Ezǝk 34:5; Mat 9:36.