27
Pablo qa wetka'xii pa' Roma.
Ma' qa in hats week yit'ijju' qu' yape ha'ni'ƚji' ke' tokoyei qu' natsami'ƚii pa' Italia, ha' Pablo qa hekhewep wit'opheƚii qa testi'yij ha' ewi'ƚ centurión ƚii Julio, ta'ƚets hekhewe' ewi'ƚ tup'uje'm oq'opheƚinetsilets ƚiyinyejei Augusta.* Hch 10:1; 16:10; 25:12,25 Ma' qa ha'ni'ƚji' ke' tokoyei ta'ƚii hakha' witset ƚii Adramitio hats nikheyu' qu' namik'i iye pe' witsetits ƚekuwelii ha' sehe' Asia. Qa haki'ƚkii yijts'e'eƚkii iye ha' Aristarco Tesalónica ƚeiƚe', Macedonia ƚeqe sehe'.* Hch 17:1; 19:29 Qa kakhap neƚukii qa tsami'ƚets ha' witset Sidón. Ha' Julio qa teik'uneyi'm ha' Pablo qa yiwejinƚe qu' nakii he' ƚejuwaikal qa' nejeƚ eku'nets.* Hch 24:23; 27:43; 28:16 Ma' qa haki'ƚik'ui iye hakha' witset qa ha'yani'ƚipji' ha' sehe' Chipre haki'ƚiipha'm hakhap ƚ'anu'ui hakha' sehe', qe nite' ƚeke' qu' haki'ƚiju'ƚ ka' t'unik'i. In hats haki'ƚji'ha ha' ƚeqewuk'uji' ha' qi iweli' qa hatsa'theni'ƚji' he' sehel Cilicia qa Panfilia, qa tsami'ƚets ha' witset Mira, ha' sehe' ƚii Licia.* Hch 6:9; 13:13 Qa hik hakha'a' qa yi'weni' iye ha' centurión ke' ewi'ƚ tokoyei ta'ƚiyek pa' witset Alejandría qu' namii pa' Italia, qa hikke' qa tsinhini'ƚji'ju' iye. In hats olots ke' neƚuts in ye'juu'fƚi'iƚ in haki'ƚkii, qa hats qi in jutsitax in tsami'ƚets hakha' yatsathenji' ha' witset Gnido, qe ka' t'unik'i hats nite' ƚeke' in he'yejuitaxi'ƚiju'ƚ, ma' qa hapiliƚiiju' ha' ƚ'anu'ui ha' ƚ'isƚa'wet Creta, qa hatsa'theni'ƚji' in heneki'ƚijup ha' witset ƚii Salmón. Qa heneki'ƚij ƚekuwe' qi in iwe'me't ka' t'unik'i, qa tsami'ƚets ha' ewi'ƚ witq'otkinhewetik'uyi' ke' tokoyei ƚii Buenos Puertos qa ipƚutaxiipha'm pa' witset'ija ƚii Lasea. Ma' qa in hats olots ke' neƚuts in hijalki'si'ƚ, qa hats yamets ka' ƚahats'ij in nite' ƚeke' qu' nijalkis pe'qu' toko'yeye, qe jutsiqaxij in hats naxijik'i kekhewe' neƚutsji' nite' tekji' ne' judiol. Qa hik ta'ƚijupi' ha' Pablo in nifeltaxi'm,* Lv 16:29-31; 23:27-29; Nm 29:7 10 qa yit'ijets: —Jukhew, yakha' tsikfe'lets in hats iftsax qu' jitajalki's qa iftsaxets qu' week jinaqamij, nite' uja'xƚe ene' inqatai qa ene' tokoyei iye, qe pe' iniƚii iye.—* Hch 27:21; Ap 18:17 11 Qa hakha'ƚe centurión qa les tek'enik'i ka' yit'ij hakha' yithayiki ke' tokoyei qa' hakha' iye yatsat'axij ke' tokoyei, qa kakha'ƚe yit'ij ha' Pablo qa' nite' tek'enik'i. 12 Qa in ƚunye'jek in iwe'me't iye qu' ya'maneye'taxi'ƚi' hakha'an kakha' lo'pji', ma' qa yaqaamij qu' weeke' in yit'ijju' qu' les ƚe'wise' qu' haki'ƚik'ui hakha'an, qa' hijaajini'ƚ yijat'ij qu' natsami'ƚii ha' witset Fenice, hikha' wit'atsji'ƚi'wetpha'm iye ha' sehe' Creta qa ewi'ƚƚe in jite'wenii ha' qi iweli' hakha' ima'xii qa ha' tefeji', ma' qekha hikha' ya'maneye'taxi'ƚi' yijat'ij kakha' lo'pji'.* Hch 2:11; Tit 1:5
Pa' qi t'unik'i.
13 Ma' qa namƚek ka' leseesik'i t'unik'i, qa hats yumti'ija qu' ƚunye'je' kakha' hats yumtitax qu' ƚunye'je'kii, qa nit'ijpha'mkii he' ƚeqe tseyemits ke' tokoyei qa heneki'ƚij ipƚu'uiteje'm ha' ƚekuwe' ha' Creta. 14 Qa suujƚe tu'u qa yapeƚek qa nam ka' qi t'unijik'i (huracán) ta'ƚets ha' sehe', qa ƚii kakha' qi t'unijik'i Euroclidón. 15 Ka' t'unik'i in hats yeqsilanje'mkii ke' tokoyei qa hats ham pa'qu' haqsi'jtaxi'ƚijkii qu' ƚeke'ye' qu' net'ejuyiju'ƚ ka' t'unijik'i. Ma' qa hats hetwejinƚi'iƚij qu' netswu'mƚi'iƚji' pa'qu' netswu'mi'ƚji'. 16 Qa in tsiwumiƚiiju' ha' ƚ'anu'ui ha' ƚ'isƚa'wet ƚa's ƚii Clauda, qa qi in heyithayi'yi'ƚ in hentsini'ƚets ke' witinhitjii ƚasi' ke' tokoyei qa heni'ƚji'ju'. 17 Qa in hats yaqhat'etsij in yenji'ju', qa yisifinijipji' iye ke' niihai ke' tokoyei qa'nte' niwjaf'iteje'm. Ma' qa in hats nijiwe'yets iye qu' namii qa' net'unijji' ha' qi isa'x ƚii Sirte, qa yiwu'miiju' ha' ƚoqoqhoolo ke' tokoyei (ancla flotante) ma' qa juufƚe ke' tokoyei qa yiwejinƚi'ij iye pa'qu' neka'xe'ƚeji' ka' t'unik'i. 18 Qa kakhap neƚukii, in hats qi in tseqsilani'ƚje'mkii ha' qi iweli' qe ta'ƚets ka' qi t'unik'i, ma' qa hik aka'aj yiwu'miiju'kii ke' uja'x ƚaqatai ke' tokoyei.* Jon 1:5; Hch 27:38 19 Qa in hats wetshetk'ewi'ƚ ke' neƚuts, qa nat'a'ak'i kekhewe' ƚewekwekitstax qa nite'ƚe natkin ke' tokoyei, qa yiwu'mji'ju'kii ha' iweli'. 20 Qa in ƚunye'jek in hats olots ke' neƚuts in nite' laxa'ai ke' junu' qa he' footekii iye, qa qi iye in tseqsilani'ƚje'mkii ka' qi t'unik'i, ma' qa hats humti'iƚ qu' nite' yi'ƚiyi'iƚ. 21 In hats olots ke' neƚuts in ham hetuji'iƚ, ha' Pablo qa ts'ap'aji'ju' ƚeqewuk'u hekhewe'en, qa yit'ij: —Jukhew, les ƚe'wistax qu' ek'eni'ƚ yiwets in hi'ttaxijets qu' hasu'uj jinak eku'uk'ui ha' Creta. Qa aka'an qek ƚunye'je' ma' qekha hamtax ƚunye'je'kii ene' tokoyei qekha hamtax iye jinaqami'ij ke' wekwek. 22 Qa ha'neƚi'ij qa k'akakƚiniƚij qu' hasu'uj e'muju'mmi'iƚets, qe ham ƚek wa'me' ekheweli'ƚ, qe ewi'ƚƚe yijat'ij ene' tokoyei qu' uƚ'axe'ju'. 23 Qe ha'ne naja'xji' tsap'ayijup ha' ewi'ƚ ƚaqa ángel pa' Dios, hikpa' yatsat'axyipji' qa hikpa' iye he'yithayi'yi'm,* Dn 6:16; Hch 18:9; 23:11; Ro 1:9; 2Ti 4:17 24 qa yit'ij yiwets: “Hasu'uj e'nijiwei Pablo, qe les ƚe'wis qu' amii hatse' ha' wittata César. Na' Dios hats t'eku'mij eju'ƚ qu' ham nawa'me' week ene' enhifetsji' ene' tokoyei.” 25 Qa hik ta'ƚijupi' qu' hasu'uj itawje'metetsi'iƚ jukhew, qe yakha' nite' heqeku'uj pa' Dios, qu' hik kakhaayi'ij qu' ƚunye'je'kii kakha' hats wenit'ij yiwets.* Hch 27:22,36; Ro 4:20-21 26 Qa lesƚe ƚe'wis qu' jinamets pa'qu' ƚ'isƚawet'e.—* Hch 27:17,29; 28:1 27 Qa in hats yamets kakha' naja'xji' uja'x catorce (14) in mexe pekhel tsiwu'miƚji'kii ka' qi t'unijik'i hakha' qi iweli'ji' ƚii Adriático, qa hik kakha' ka' naja'xji' in hats ƚeqewuk'uji' naja'x, he' marinero qa hats yumti qu' hats ye'metitsi'iƚi'm pa'qu' sehe'ye'. 28 Qa yiwu'miiju' ha' ƚeqjeyumtshela'x qa yi'wen ka' ƚ'akapƚuju' in treinta y seis (36) metroju'. Qa mexe notki'ets in mexe ik iye, ma' qa ewi'ƚij iye in yiwu'miiju' qa yi'wen iye ka' ƚ'akapƚuju' in hats veintisiete (27) metroju'. 29 Qa hik ta'ƚijupi' in nijiwe'yets qu' he'yefeyi'ƚ ji'teje'm pe'qu' utele', ma' qa yiwu'miiju' ke' ikwetju'ƚ (4) ƚeqe tseyemits ƚetsi'jii ke' tokoyei qa hats itaqsuntaxets qu' ne'neƚukii. 30 Qa he' marinero nilithiyu'taxik'ui ke' tokoyei qa yilithintaxiiju' ke' witinhitjii, qa yaqanƚekii in yittaxijju' qu' nenii ƚapa's pe'qu' ƚeqetseyemitse ke' tokoyei. 31 Ha' Pablo qa yit'ijets ha' centurión qa hekhewe' iye oq'opheƚinetsilets: —Enewe'en qu' nite' amaneye'ji' ene' tokoyei, ekheweli'ƚ nite' ƚeke' qu' i'ƚiyi'iƚ.— 32 Ma' qa he' oq'opheƚinetsilets qa yisa'xik'i ke' ƚeniihai ke' witinhitjii ƚasi' ma' qa yiwejinƚe qu' niwu'mƚe. 33 Qa in hats k'esik'i qu' ne'neƚukii, ha' Pablo qa yit'ijets qu' les ƚe'wise' qu' netekju' hekhewe'en, qa yit'ij: —Hats catorce (14) ke' neƚutsik'i, in ƚonotki'iƚkii, in nite' ƚ'eki'ƚju', ham pa'qu' etuji'ƚ. 34 Qa hik ta'ƚijupi' qu' hit'iƚij ewets qu' eki'ƚju', qe les ƚe'wis qu' eki'ƚju' hats'inha qu' i'ƚiyi'iƚ qu' nana'li'ƚ e'm pe'qu' et'unhaxitsi'iƚ, qe nite' ewii'ƚe' ne' ewkujitsi'ƚ pa'qu' hami'iikii.—* 1R 1:52; Mt 10:30; Lc 21:18 35 In hats yit'ij aka'an, ha' Pablo qa t'eku'mi' ka' pan qa yit'ijetspha'm ƚe'wisij pa' Dios qa week yi'wenij. Ma' qa yapk'asitje'm qa tuj.* Mt 14:19; 15:36 36 Ma' qa week, hats yi'sinhetik'i ƚ'ajits, qa tekju' ek iye. 37 Qa in yu'jaxi'ƚji' ke' tokoyei in ye'weeki'ƚ 276 he' jukhew.* Hch 2:41; 7:14; Ro 13:1; 1P 3:20 38 In hats yili'ijju' in tekju', qa yiwu'mji'ju'kii ha' iweli' ke' elhuyitetsji' trigo qe qa' les af'ayaye'ji' iye ke' tokoyei.* Hch 27:18; 28:1
Pe' tokoyeyi'k'i qa qhaf'afju'.
39 In hats nekpha'm ne' junu', qa nite' nikfe'lij ha' sehe'. Qa yi'wenƚi'ii ha' loofik'iteje'm ham uteli'i' qa yisu'un qu' nukinii ke' tokoyei hakha'an, qu' ƚeke'ye'. 40 Ma' qa yisa'xik'i ke' ƚeqe tseyemits ke' tokoyei, qa yiwejinƚeji' ha' iweli', qa yiwapjahan he' ƚetsi'jii ƚanajkanetits ke' tokoyei, qa yenpha'm iye ha' ƚapa'sii ƚeqe k'eewe, ma' qa iktax qu' namiiteje'm ha' ƚotkoyek. 41 Qa t'efeiƚe ji'teje'm pa' qipha'm isa'x in hats yamets hakha' iwoyitsi' wetju'ƚ he' iwelii ke' tokoyei qa t'unijji', yitjuu ji'teje'mha ka' ƚapa's qa hats nite' ƚeke' qu' nak. Qa ke'ƚe ƚetsi'jii qa niwqhaf'itju' in yeqsilanje'mkii ke' qitsik'i ƚeqe t'uyuyits ha' iweli'.* Hch 12:19; 27:3,22; 2Co 11:25 42 He' oq'opheƚinetsilets qa yisu'untax qu' nanlanju' he' wit'opheƚii qe nite' yisu'un pa'qu' nilat qu' nat'am. 43 Qa yisu'unƚe hakha' centurión qu' niƚin ha' Pablo, ma' qa yaq'ayinij kakha' yisu'untax hekhewe'en. Qa yiyaji'ijji'ju' pekhewe' qu' niya'yij qu' nat'am qa nojo'oj qu' net'ilit'iiju'kii qa' nametsteje'm ha' sehe'. 44 Qa yiyaji'ets iye hekhewep qu' nijayanik'iju' iye, qa uja'x he' i'nipji' ke' tabla ƚapk'asil qa hekhewep iye qa i'nipji'ek ke' ƚunyejeiƚe wetju'ƚ ƚewekwekits ke' tokoyeyi'k'i. Ma' qa hik aka' ƚunye'j in week iƚii in yametsteje'm ha' sehe'.

*27:1 Hch 10:1; 16:10; 25:12,25

*27:2 Hch 17:1; 19:29

*27:3 Hch 24:23; 27:43; 28:16

*27:5 Hch 6:9; 13:13

*27:9 Lv 16:29-31; 23:27-29; Nm 29:7

*27:10 Hch 27:21; Ap 18:17

*27:12 Hch 2:11; Tit 1:5

*27:18 Jon 1:5; Hch 27:38

*27:23 Dn 6:16; Hch 18:9; 23:11; Ro 1:9; 2Ti 4:17

*27:25 Hch 27:22,36; Ro 4:20-21

*27:26 Hch 27:17,29; 28:1

*27:34 1R 1:52; Mt 10:30; Lc 21:18

*27:35 Mt 14:19; 15:36

*27:37 Hch 2:41; 7:14; Ro 13:1; 1P 3:20

*27:38 Hch 27:18; 28:1

*27:41 Hch 12:19; 27:3,22; 2Co 11:25