16
Iyintaxets pa'qu' ham ƚunye'ji'iju'ƚ.
(Marcos 8:11-13; Lucas 12:54-56)
Hekhewe' fariseol qa he' saduceol iye qa namii ha' Jesús qu' nijaajin, qa iyintaxijets qu' nethinij pa'qu' pakha' ƚunye'je' na' wa'sji'.* Mt 12:38-39; Lc 11:16; 1Co 1:22 Qa ha' Jesús qa yeku'ƚ qa yit'ijiju'ƚ: —In metiyu'ju' ne' junu' ekheweli'ƚ ƚit'iƚijets in qi qu' ƚe'wise'kii qe na'l pa'qu' s'eye' na' wa'sji'. Qa in leefiju' ekheweli'ƚ qa ƚit'iƚijets qu' uƚ'axekii qe na'l na'aj s'e' qe i'ni' na' wa's qa a'taxiju'ƚ iye. Ehe, ekheweli'ƚ in ƚenikfe'li'ƚets pa' ƚunye'j ha'ne wa'sji' qa ¿inhats'ek in nite' ƚenikfe'li'ƚets ekewe' jutsiqetstaxij ha'ne ƚahats'ij? Enewe' hane'ej jukhew qi in uƚ'ets qa nite' ewi'ƚƚi'i' iye nakha' yijayantax iyintaxets qu' net'ethinheti'yij pa'qu' ham ƚunye'ji'iju'ƚ, qa nite'ƚe ƚeke' qu' net'ethinheti'yij pa'qu' ham ƚunye'ji'iju'ƚ. Ewi'ƚƚe hatse' qu' net'ethinheti'yij qu' hik ƚunye'je' ka' ƚunye'jkii ka' profeta'ik'i Jonás.— Ma' qa' ha' Jesús in yili'ij qa' ikik'ui.* Mt 4:13; 21:17; Lc 11:29
Pe' ƚeqe levadura pekhewe' fariseol.
(Marcos 8:14-21)
In yijawe'jiiteje'm iye he' ƚ'ijatshenhei ha' ƚajaika' ke' kaƚi' qa nitapi'ii qu' neka'x ƚaqatse' pane'. Ma' qa yit'ijets ha' Jesús: —Qeku'nek, jeƚi'ƚiju'ƚ ne' ƚeqe levadura nekhewe' fariseol qa nekhewe' iye saduceol.—* Mt 3:7; 8:15; Lc 12:1; 1Co 5:6-8; Ga 5:9 Qa he' ƚ'ijatshenhei qa yifaakateji' aka'an qa yit'ijju': —Ma in nite'ek jiteka'x pane'.— Qa ha' Jesús qa hatsƚe nikfe'lets, qa yit'ijji'ju': —Ekheweli'ƚ hayits qa ƚesqeku'uƚ, ¿inhats'ek in ƚit'iƚijets qu' hamitse' ine'm inqatse' pane?* Mt 6:30; 8:26; 14:31; Lc 12:28 ¿Me nite' ƚenikfe'lik'i in hentisijju' ke' lee'fij (5) pan he' lee'fij mil (5.000) yamets he' jukhew? ¿Qa pa'n uja'x ke' ƚaqaxpalii topolij he' canastul?* Mt 14:17-21; 15:34-38 10 ¿Me hats ƚantapi'iƚik'i iye in hentisijju' ke' wetsjuk tatsai (7) pan he' ikwetju'ƚ mil (4.000) yamets he' jukhew? ¿Qa pa'n uja'x iye ke' ƚaqaxpalii topolij he' canastul? 11 ¿Inhats'ek in nite' ƚenikfe'li'ƚets yakha' in nite' k'iyetij pa'qu' pane', qe k'iyetij yijat'ij qu' jeƚi'ƚiju'ƚ ne' ƚeqe levadura nekhewe' fariseol qa ne' saduceol iye?—* Mt 3:7; 16:6; Mr 8:15; Lc 12:1 12 Ma' qa nikfe'lik'iha hekhewe'en ha' Jesús in nite' iyetij ne'ej levadura yetsji'ƚ ne'ej pan, qete'e' kekhewe' i'nq'ijatshenij he' fariseol qa he' saduceol iye.* Mt 5:20; 17:13; 23:3
Jesús ƚakha'ija pa' Cristo.
(Marcos 8:27-30; Lucas 9:18-21)
13 Ha' Jesús in hats yamets ha' sehe' te'weyij ha' witset Cesarea de Filipo, qa nifaakanji'ju' he' ƚ'ijatshenhei: —¿Pa'n ƚ'anyejeyij ene' jukhew ha'ne Ƚa's na' Jukhew?— 14 Qa yeku'ƚ he' ƚ'ijatshenhei: —Uja'x he' yit'ijets in akha'te' ka' Juan Bautista'ik'i, qa uja'x he' yit'ijetsek in akha'te' pa' Elias'ik'i, qa hekhewep qa yit'ijetsek in akha'te' pa' Jeremiasik'i qa yumtitax iye pekhewep profeta'ik'i.—* Mt 14:2; 17:10; Mr 6:15; Lc 9:8; Jn 1:21 15 Qa ha' Jesús qa yit'ijets he' ƚ'ijatshenhei: —Qa ekheweli'ƚ, ¿ƚekpa' ƚetsumti'iƚiikiyek qu' yakha'ye'?— 16 Qa ha' Simón Pedro qa yeku'ƚ qa yit'ijets: —Akha' pa' Cristo, Ƚaa'sija pakha' nite' wa'm Dios.—* Mt 1:16; Jn 11:27 17 Ha' Jesús qa yit'ijets: —Qi qu' e'ƚe'wisi'imkii, Simón, ƚa's ha' Jonás, qe nite' pa'qu' jukhewe'ƚe qu' nethinij in ƚenikfe'lets aka'an, qe ewi'ƚƚe na' Tata i'ni' na' wa's in nethinij qa ƚenikfe'lets aka'an.* Jn 1:42; 21:15-17; 1Co 15:50; Ga 1:16; Ef 6:12; He 2:14 18 Yakha' hit'ij ewets, in akha' e' Pedro, ute ƚasi', qa ene' qi ute qa' hik ene' haqsi'jipji' ne' yi'lijtsitjii. Qi qu' net'un, qa nite' yeqenijanij hatse' na' ƚe'nq'itset'ij ne' naxju' (Hades).* Mt 18:17; Hch 5:11; 7:38; 8:1,3; 9:31; 11:22,26 19 K'eƚisij ne' ƚejinjei na' tenek'enheiji' na' Dios. Qa pa'qu' ophe'ƚ ha'ne sehe' ipji' qa' hik ƚunye'je'jeek na' wa'sji' qu' not'opheƚitii, qa pa'qu' iwejin ha'ne sehe' ipji' qa ƚunye'je'jeek qu' netwejinhetii iye na' wa'sji'.—* Is 22:22; Mt 18:18; Jn 20:23; Ap 1:18; 3:7 20 Ma' qa ha' Jesús qa yit'ijets he' ƚ'ijatshenhei qu' hasu'uj nenfel'ekuni'm pe'ye' in ƚakha'ija pa' Cristo.* Mr 8:30; Lc 9:21
Jesús qa nifel qu' natlanhetii hatse'.
(Marcos 8:31–9:1; Lucas 9:22-27)
21 Qa hik aka'aj ha' Jesús qa nifeeli'mha he' ƚ'ijatshenhei in ƚakha' qu' namii hatse' ha' Jerusalén qa he' tenek'enhe'yij ha' witset qa hekhewe' iye tenek'enhe'yij he' pa'il qa he' i'nq'ijatshenij iye ke' Moisés ƚe'lijei qu' qi qu' naatsheten hatse'. Qa yit'ijets qu' nilan qa' iƚa'xe'ƚe iye qu' namets wetshetk'ewi'ƚ neƚuts.* Lc 9:22-27; Mt 17:9; 20:18; 27:63; Lc 24:7; Jn 2:19 22 Ha' Pedro qa ikijfik'i ha' Jesús qe qa' naq'ayinij aka' yit'ij, ma' qa yit'ijets: —¡Nite' hisu'un qu' ƚexke'yi'ij kakha'an pa' Dios, Yatsat'axyij! ¡Aka'an nite' ƚeke' qu' ejunye'je'kii!— 23 Qa ha' Jesús qa tetwek'ela'xets, qa yit'ijets ha' Pedro: —Me'niton ye'mii, Satanás, hik ejunye'j ne'ej ute qu' hilanifi qa' natsamju', qe akha' nite' ƚijamti'ets pa'qu' nisu'un na' Dios, qe uja'xƚe eke' yisu'un ene' jukhewƚe.—* 2S 19:22; Ro 8:5,7; Fil 2:5; 3:19; Col 3:2 24 Ma' qa ha' Jesús qa yit'ijets he' ƚ'ijatshenhei: —Qu' nana'l pa'qu' nisu'un qu' natsjayanija, qa' nili'ij pa'qu' ƚakhayeƚetax qu' nisu'un, net'eku'mi' yijat'ij pe'qu' ƚeqe cruze'* “T'eku'mi' pe'qu' ƚeqe cruze'” ikji' qu' netk'enetsha pa' Jesús yemjeetax qu' qiye'tax pa'qu' uƚ'axe'. qa' natsjayan.* Mt 10:38; Lc 14:27 25 Qe pa'qu' nisu'un pa' witiƚa'x ha'ne sehe' ipji', qa qu' nawa'm qa' hami'im hatse'. Qa pakha'ƚe qu' nite' nana'yi'ij pa' witiƚa'x ha'ne sehe' ipji' qe ta'ƚ yiwets, qa qu' nawa'm qa' nana'li'm pa' witiƚa'x.* Mt 10:39; Jn 12:25 26 Qe, ¿ƚek pakha' qu' ne'weju'ƚij pa'qu' jukhewe' qu' natsat'axtaxij ha'ne week sehe' ipji' qa ham ƚi'im na' witiƚa'x na' wa'sji'? ¿Qa ƚekpa' iye qu' niƚeyijkitiju'ƚ pa'qu' jukhewe' qu' nataqha'yets pa'qu' ƚiƚa'xe' na' wa'sji'?* Sal 49:7-8; Lc 12:20 27 Qe ha'ne Ƚa's na' Jukhew te'nilit'ijju' hatse' na' qi ƚesa'x na' Ƚatata qa ne' ƚaqa angelits iye. Ma' qa' ha'ne Ƚa's na' Jukhew qa' nijaninij week ewiƚei in ƚunyejeyek pe'qu' naqsiijkii.(Sal 62:12)* Mt 26:64; Mr 8:38; Hch 1:11; 1Ts 1:10; 4:16; Ap 1:7 28 Yijaa'ija aka' hit'iƚij ewets, enewe' uja'x hane'e'in mente' naxju' hatse' qa' ni'wen ha'ne Ƚa's na' Jukhew namijju' qu' netnek'enhei.—* Mt 4:23; 10:23; Hch 20:25

*16:1 Mt 12:38-39; Lc 11:16; 1Co 1:22

*16:4 Mt 4:13; 21:17; Lc 11:29

*16:6 Mt 3:7; 8:15; Lc 12:1; 1Co 5:6-8; Ga 5:9

*16:8 Mt 6:30; 8:26; 14:31; Lc 12:28

*16:9 Mt 14:17-21; 15:34-38

*16:11 Mt 3:7; 16:6; Mr 8:15; Lc 12:1

*16:12 Mt 5:20; 17:13; 23:3

*16:14 Mt 14:2; 17:10; Mr 6:15; Lc 9:8; Jn 1:21

*16:16 Mt 1:16; Jn 11:27

*16:17 Jn 1:42; 21:15-17; 1Co 15:50; Ga 1:16; Ef 6:12; He 2:14

*16:18 Mt 18:17; Hch 5:11; 7:38; 8:1,3; 9:31; 11:22,26

*16:19 Is 22:22; Mt 18:18; Jn 20:23; Ap 1:18; 3:7

*16:20 Mr 8:30; Lc 9:21

*16:21 Lc 9:22-27; Mt 17:9; 20:18; 27:63; Lc 24:7; Jn 2:19

*16:23 2S 19:22; Ro 8:5,7; Fil 2:5; 3:19; Col 3:2

*16:24 “T'eku'mi' pe'qu' ƚeqe cruze'” ikji' qu' netk'enetsha pa' Jesús yemjeetax qu' qiye'tax pa'qu' uƚ'axe'.

*16:24 Mt 10:38; Lc 14:27

*16:25 Mt 10:39; Jn 12:25

*16:26 Sal 49:7-8; Lc 12:20

*16:27 Mt 26:64; Mr 8:38; Hch 1:11; 1Ts 1:10; 4:16; Ap 1:7

*16:28 Mt 4:23; 10:23; Hch 20:25