19
Zashé mə cɛ́nd mítə́dʉ́gá
Nə́ ndɛɛ́ Yésus mú nyíi Zheríko, a mú ŋgə lɨ́ɨ́na ŋgwə́la. Ŋgwɔ́l múúd nyə á bə cínɔŋg nə́ Zashé, a njúl ŋwɛnyɛ tóya, a mbíd zhwog məbii. Nyə á ŋgə sɔ̧́ nə́ a dʉ́g Yésus; njɨ nyə a shígɛ́ bə nə ŋkul mə dʉ́g nyə nəcé buud bwə́ á bə áncuncuma, Zashé nyɛ njúl ntâg wúlə-wúlə. A mú ju nə kʉ́lə́ kə shwóg kə bád sikomɔ̂r*sikomɔ̂r: Jísə dúl váál lɨ́ɨ́ í á dʉ bul bə mbwaanzʉlə shí á Yudéa (1Oj 10.27; 1Ib 27.28; 2Ib 1.15; 9.27), tɔɔ shíshíŋ á Zhurdɛ̧̂ dɨ̂ (Luk 19.4); bwə́ á dʉ nə́mə́ sá məbɔ́ɔ́mbú nə ndɨ̂. Buud ɔ Igîpten bwə́ á dʉ bɛ̧ lɨ́ɨ́ jɔɔŋg (Sôm 78.47). dɨ̂ shú nə́ a bâg dʉ́g Yésus ja á bá cɔ̧́ cínɔŋg shí yí.
Ja Yésus nyə á zə wɔ́ɔ́s kʉ́kʉ́l jɔɔŋg dɨ́ yí, nyə a bʉ̂n mísh a mú cɨ nə Zashé nə́: «Zashé, lɛɛlʉg shulə nəcé í jɨɨ nə́ mə jíg wódɨ́ njɔ́w múús.» Zashé mú lɛɛl shulə, a mú kə lə́g Yésus nə məshusʉg. Mat 9.10Nda búúd bwə́ á dʉ́g ntɔ́ nə́, bɛ̂sh bwə́ á ŋgə nyímbʉla nə́: «A mə́ kə nyíi kə ji múúd misə́m dɨ́ njɔ́w!» MmN 21.36; Eze 33.14-16Zashé nywáá mú tɔ̂w tʉ́təlí cɨ nə Yésus nə́: «Cwámba e, mə zə́ kaaw mə́bii mâm tʉ́tám nə́ cáŋ, mə yə mimbúmbúwá dúl kɔw. Ŋkí mə a shí ntâg mánda múúd nə sá jé mə nyiŋg nyə gwo ija inɔ̧̂.» 13.16; Mis 16.31Yésus músə cɨ nə́: «Zɛmbî mə́ cʉg búúd ɔ́ njɔ́w ga múús, nəcé a jɨ nə́mə́ múúd á bag mə *Abʉraham. 10 Eze 34.16; Mat 9.13; Mak 2.17; Luk 5.32; 1Tm 1.15Nəcé *Mwân mə Múúd nyə á zə sɔ̧́ bɔɔŋg bwə́ á jímb wá, zə cʉgʉshi bwo.»
Kanda mísaŋ wûm
11 11.2; Mis 1.6Buud bwə́ mú gwág lə́sʉ́ Yésus nyə á lás yí. Yésus mú kə nə lə́sʉ́ shwóg kənd bwo kanda nəcé bwə́ á ŋgə tə́dʉga nə́, nda a mú kúnə́-kúnə nə Yurʉ́səlɛm nə́ Faan mə́ Zɛmbî í zə nyîn. 12 Mak 13.34; Mis 1.11; 2.33-36Ntɔ́ Yésus mú cɨ nə́: «Ŋgwɔ́l múúd nyə a byɛ̂l njɔ́w mícî dɨ̂. Nyə á ka zə bə nə́ a kə́ nyúl shí a shwóg-shwógʉ́d bwə́ kə́ tə́l nyə Njwú-buud nə́ ndɛɛ́ a mú nyiŋgə. 13 Ja á mə́ bə nə́ a zə́ tɨ́ yí, a mú jɔ̂w osɔ́ɔl ɔ mə́sáal bɛ́ wûm, zə yə bwo *mwaanɛ̂, muud yɛ̂sh sáŋ mínaSaŋ mína ŋgwúd í á dʉ bə odanarî təd. ŋgwúd; nyə nə bwo nə́: “Ŋgəgá nə sá omákíd nə mwaanɛ̂ ɛ́nɛ té mə é bə njɔɔnd dɨ́ yí.” 14 Mis 4.17; 5.28; 13.44-46; 28.25-28Njɨ, nda búúd ɔ́ lɔɔm yé bwə́ á dʉ mpii nyə nə́, bwə́ á kənd buud nyə́dɨ́ mpʉ́sə kə jaaw nə́: “Sə́ acɛ́ɛ́lɛ́ nə muud ɛ́nɛ jwúg nə sə́.”
15 «Ja bwə́ á shîn tə́l nyə njwú-buud yí, nyə á ka nyiŋgə. A mú zə wɔ́ɔ́s, a mú jɔ̂w ósɔ́ɔl ɔ́ mə́sáal bɛ́ nyə á kaaw mwaanɛ̂ wá nə́ bwə́ zə́g lwágʉlə nyə nda mákîd máŋ mə́ á kyey nə́. 16 Ashúshwóógʉ́ mú zə wɔ́ɔ́s, nyə nə́: “Mása, saŋ wô í á mə́ sá nə́ mə bííg misaŋ wûm.” 17 12.42-44; 16.10Njwú-buud mú cɨ nə nyə nə́: “Ʉhʉ́ʉŋ, wo jɨ jɔ̧jɔ̧ sɔ́ɔl məsáal. Wo mə́ bə mə abúgʉ́lág nə sʉ́sʉ́sá ácíg-cíg. Mə mə́ yə wo ijwûga nə́ wo jwúg nə miŋgwə́la wûm.” 18 Sɔ́ɔl məsáal ábɛɛ̂ mú nə́mə́ zə, nyə nə́: “Mása, saŋ wô í á mə́ sá nə́ mə bííg misaŋ mitɔ́ɔn.” 19 Njwú-buud mú nə́mə́ cɨ nə nyə nə́: “Mə mə́ yə nə́mə́ wo ijwûga nə́ wo jwúg nə miŋgwə́la mitɔ́ɔn.”
20 «Ŋgwɔ́l mú nə́mə́ zə, nyə nə́: “Mása, saŋ wô wə́ ga. Mə a fʉ́lə wo nábʉ́kən dɨ́ nə́ ndɛɛ́ mə baagʉlə. 21 Mə á ŋgə fúndə wo nəcé wo jɨ muud ŋkʉ́d; wó dʉ ŋwa sâ jɨ́ nə́ wo dɨ́ wo á bwɨ́ɨ́g yí, wo dʉ saag isâ bísə́ nə́ wo dɨ́ wo á bɛ̧ yí.” 22 Njwú-buud mú cɨ nə nyâŋ nə́: “Mə zə́ sámb wo lə́sʉ́ wô na wódɨ́ íciyád. Wo jɨ bɔ́w-bɔ̂w sɔ́ɔl məsáal. Wo á ŋgə mpu nə́ mə jɨ muud ŋkʉ́d, mə́ dʉ ŋwa ísâ bísə́ nə́ mə dɨ́ mə a bwɨ́ɨ́g yí, mə dʉ saag ísâ bí nə́ mə dɨ́ mə á bɛ̧ yí. 23 Ká nəcé jɨ wó áshígɛ́ kə wá mə mwaanɛ̂ waamə́ bâŋ dɨ́, nə́ ja mə́ wɔ́ɔ́s yí, mə zə ŋwa nyə nə məbədî gwɔ̂w yí?” 24 A mú cɨ nə buud bwə́ á bə cínɔŋg wá nə́: “Dɛ́ɛ́gʉ́gá nyə saŋ nɨ bɨ yə́g nyɔɔŋg jɨ́ nə misaŋ wûm yɛ́.” 25 Bwə́ mú cɨ nə nyə nə́: “Cwámba, á bwey fwo bə nə misaŋ wûm.” 26 Mat 25.29Mə mpú jaaw bɨ́ nə́ muud jɨ́ nə baalɛ́ yɛ́, Zɛmbî mə bá kwádʉlə nyə. Njɨ nyɔɔŋg cúgɛ́ nə ndɨ́ yɛ́, Zɛmbî mə bá mɛɛl yîl nyə bʉ́baalɛ̂ á jɨ́ nə ndɨ́ yí. 27 “Nə́ ndɛɛ́ mizhízhíŋ myâm mí á ban nə́ mə kú jwú nə bwo wá, zəgá nə bwo wa, zə cígə bwo məcʉ́ŋ mə ŋgə́ dʉ́g.”» 28 Ja Yésus nyə á shîn lás ntʉ́nɨ yí nyə a tɔ̂w shwóg ŋwa zhɨ́ɨ́ kə́lə Yurʉ́səlɛm.
Yésus mə zə́ nyíi Yurʉ́səlɛm
(Mat 21.1-9; Mak 11.1-10; Yuá 12.12-19)
29 Í á ka zə bə, Yésus nyə á ŋgə shísh kúnə́-kúnə nə Betʉfazhe nə Betanî, a mú kə wɔ́ɔ́s ŋgɛɛ́ mbʉ́ŋ bwə́ dʉ́ jɔ̂w nə́ *Mbʉ́ŋ wə́olivyê yí. A mú lwâm *ómpwíín óbá. 30 Nyə nə bwo nə́: «Kəgá na də́nd á shwóg nɨɨ́d. Í é bə, bɨ́ ká nə́mə́ jé bɨ kwey cwɔ̧ jakáás cɛ̧ɛ̧lá, í njúl nə́ tɔɔ muud nyə a bwɛ́lɛ́ kəwa gwod. Bɨ́ ɔ́ ciny gwo, zə mə nə ndɨ̂. 31 Ŋkí muud mə jí bɨ́ nə́ nəcé jɨ́ bɨ́ ŋgə́ ciny gwo yí, bɨ́ bɛ̧sa nə nyə nə́: “Cwámba wə́ ŋgə́ jɨɨ gwo.”» 32 Buud nyə á lwâm wá bwə́ mú kə, kə nə́mə́ kwey ísâ nda nyə á cɨ nə́. 33 Ja bwə́ mə́ ciny cwɔ̧ jakáás yí, wəamə́dɨ́ bɛ́ bwə́ mú cɨ nə bwo nə́: «Bɨ mə́ ciny gwo nəcé jɨ?» 34 Bwə́ nə́: «Cwámba wə́ ŋgə́ jɨɨ gwo». 35 Bwə́ mú zə Yésus nə cwɔ̧ jakáás jɔɔŋg, bwə́ ŋgə yîl mikáándə́ myáŋ ŋgə jɛɛl gwo kwoŋʉd, bwə́ mú jil Yésus gwɔ̂w. 36 2Oj 9.13Yésus mú ŋgə kə jakáás dɨ́, buud bwə́ ŋgə́ taalə mikáándə́ myáŋ zhɨ́ɨ́d.
37 Ja nyə á ŋgə shísh kúnə́-kúnə nə Mbʉ́ŋ wə́olivyê yí, ompwíín bɛ̂sh bwə́ á bə áncuncuma wá bwə́ mú bə nə məshusʉg, bwə́ mú ŋgə yə Zɛmbî məshwúmb gwɔ́w-gwɔ̂w nəcé məma misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mí ŋkûl bwə́ á dʉ́g myá. 38 Sôm 118.26; Luk 2.14Bwə́ mú ŋgə cɨ nə́:
Gúmə́ í bə́g nə Njwú-buud ŋgə́ zə jínə́ mə́ Cwámba dɨ́ yɛ́.
Joŋ í bə́g nə́ shɛɛ,
gúmə́ joŋ lʉ gwɔ́w dɨ́ cwû.
39 Bɔ́ɔ́lʉ́gá *Ofarizyɛ̂ŋ bwə́ á bə na mə́ŋkúmbə mə búúd dɨ́ wá bwə́ mú cɨ nə Yésus nə́: «Yɨ́ɨ́gʉli, wo alásɛ́ nə ompwíín bwô nə́ bwə́ yɔ́wʉg kɨ́mʉ́lə?» 40 Aba 2.11A mú bɛ̧sa nə bwo nə́: «Mə́ jaaw bɨ́ nə́ ŋkí bwə́ ji kʉ́l-kʉ̂l, məkwóógʉ́ kɨ̂m.»
Yésus mə gwág cɛy Yurʉ́səlɛm lámʉ́d
41 21.20-24Yésus nyə á ŋgə shísh ŋgwə́la nə́ ndɛɛ́ ja nyə á dʉ́g wə yí, nyə á jɨɨ yə́ nə gwágʉ́lə wə cɛy lámʉ́d. 42 Mbá 32.29; Luk 2.14A mú cɨ nə́: «Eéé! Jwɔ̂w gaád wo mbə̂m mpu nda wó jə́lá nə sɔ̧́ nə́ wo jííg nə́ shɛɛ nə́! Ká jísə wo shwɨɨlyá, mísh mwô kú dʉ́g. 43 Nəcé mɔ́ɔ́l mwɔ̂w mə́ bá bə wo nə́ mizhízhíŋ myô mí bá laá wo nə mimyə́gə́, mí lyɛ̧ wo nə dɔɔmb, shúsə wo ikɔ́ɔ́mb byɛ̂sh. 44 1.68; 21.6; Mat 24.2; Mak 13.2Bwə́ bá caam wo nə bwân bwô, lʉ́gə wo shí nə shí kú nə tɔɔ kwóógʉ́ í mbə́d dúlʉ́gáád. Í bá bə wo ntɔ́ nəcé wo a shígɛ́ mpu fwála Zɛmbî nyə á zə nə́ a zə́ cʉgʉshi wo yí.»
Yésus mə wɨ́ɨ́ŋg búúd ɔ́ míkus Mpáánzə́ Zɛmbî
(Mat 21.10-16; Mak 11.11, 15-18; Yuá 2.13-17)
45 Nə́ ndɛɛ́, Yésus mú kə nyíi *Luŋ mə́ Zɛmbî, a mú kə wɨ́ɨ́ŋg búúd bwə́ á ŋgə sá mikus cínɔŋg wá, 46 Iza 56.7; Zhe 7.11nyə nə bwo nə́: «Jísə cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́: “Njɔ́w wâm í bá bə njɔ́w mə́jəgʉla.” Bɨ bâŋ mə́ yida sá nə́ í bə́g daagɛ lʉ́ íjúwâl!»
47 21.37; 22.53; Mat 26.55; Mak 14.49; Yuá 18.20Nyə á ka dʉ yə buud minjɨ́ɨ́gʉ́lá Luŋ mə́ Zɛmbî jwɔ̂w dɛ̂sh. Nə́ ndɛɛ́, nə Milúlúú myâ ofada, nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧, nə mícî mí kúl búúd mí mú ŋgə sɔ̧́ nə́ mí gwú nyə. 48 20.19; 22.2Njɨ bwə́ áshígɛ́ mpu nda bwə́ sáág nə́, nəcé məŋkúmbə mə búúd mɛ̂sh mə́ á dʉ gwágʉlə nyə nə lâm wɛ̂sh.

*19:4 sikomɔ̂r: Jísə dúl váál lɨ́ɨ́ í á dʉ bul bə mbwaanzʉlə shí á Yudéa (1Oj 10.27; 1Ib 27.28; 2Ib 1.15; 9.27), tɔɔ shíshíŋ á Zhurdɛ̧̂ dɨ̂ (Luk 19.4); bwə́ á dʉ nə́mə́ sá məbɔ́ɔ́mbú nə ndɨ̂. Buud ɔ Igîpten bwə́ á dʉ bɛ̧ lɨ́ɨ́ jɔɔŋg (Sôm 78.47).

19:7 Mat 9.10

19:8 MmN 21.36; Eze 33.14-16

19:9 13.16; Mis 16.31

19:10 Eze 34.16; Mat 9.13; Mak 2.17; Luk 5.32; 1Tm 1.15

19:11 11.2; Mis 1.6

19:12 Mak 13.34; Mis 1.11; 2.33-36

19:13 Saŋ mína ŋgwúd í á dʉ bə odanarî təd.

19:14 Mis 4.17; 5.28; 13.44-46; 28.25-28

19:17 12.42-44; 16.10

19:26 Mat 25.29

19:36 2Oj 9.13

19:38 Sôm 118.26; Luk 2.14

19:40 Aba 2.11

19:41 21.20-24

19:42 Mbá 32.29; Luk 2.14

19:44 1.68; 21.6; Mat 24.2; Mak 13.2

19:46 Iza 56.7; Zhe 7.11

19:47 21.37; 22.53; Mat 26.55; Mak 14.49; Yuá 18.20

19:48 20.19; 22.2