7
Ságá buud mənywa
(Luk 6.37-38, 41-42; 11.9-13; 13.25-27)
1 Zhk 4.11-12; 1Kr 4.5«Kúgá dʉ jɛ́ɛ́g búúd minjagə́, bwə́ bâg nə́mə́ dʉ bə kú jɛ́ɛ́g bɨ́ minjagə́. 2 Mak 4.24; Rom 2.1; 14.10-12Bwə́ bá dʉ jɛ́ɛ́g bɨ́ minjagə́ mbií ŋgwúd bɨ́ é dʉ jɛ́ɛ́g bɔ́ɔ́l búúd minjagə́ yí. Nəcé yuug bɨ́ é dʉ yigʉla bɔ́ɔ́l búúd nə ndɨ́ yí, gwə́ nə́mə́ wə́ bwə́ bá dʉ yigʉla bɨ́ nə ndɨ́ yí. 3 Nəcé jɨ́ wó ŋgə́ mpu dʉ́g ntand shwú jɨ́ mínyɔŋʉ̂ woó jús dɨ́ yí, njɨ wo kú dʉ́g mbwûŋ wɨ́ dwó jús dɨ́ yí? 4 Ntʉdɛlɛ̂ wó jɨ́ nə ŋkul cɨ nə́ wo yîl mínyɔŋʉ̂ wóó ntand shwú júsʉ́d yɛ́, wɛɛ njúl nə mbwûŋ dwó júsʉ́d? 5 Yé múúd məkə́ŋ, fwog yîl mbwûŋ wódɨ́ júsʉ́d; ja jɔɔŋgʉ̂ wə́ wó é ka dʉ́g nda wó jɨ́ nə ŋkul yîl mínyɔŋʉ̂ wóó ntand shwú júsʉ́d nə́.
6 «Kúgá yə ompyə̂ isâ í Zɛmbî, nəcé bwə́ á bá yid zə kwagʉlə bɨ̂. Bɨ kú kʉl óŋkuú ijimə́ í mə́kwóógʉ́ mə́ álal-kus bwə́ dʉ jɔ̂w nə́ pɛ̂rlə yí, bwə́ á bá nyaal byo.
7 Zhe 29.12-14; Mat 18.19; 21.22; Mak 11.24; Yuá 14.13-14; 15.7; 16.24; Zhk 1.5; 1Yn 5.14-15«Gwáámbʉ́gá Zɛmbî, nyə é yə bɨ̂; sɔ̧́gá, nyə e lwó bɨ̂; kudəgá mbɛ̂, nyə é juw. 8 Nəcé muud mə gwáámb yɛ́, nyə é bii. Muud mə sɔ̧́ yɛ́, nyə é kwey. Múúd mə ká kudə mpumbɛ́, bwə́ juw nyə wə. 9 Nda bɨ́, mwân mə́ ká gwáámb sɔ́ɔ́ŋgʉ́ bʉlɛ́d, ye sɔ́ɔ́ŋgʉ́ nyə é yə́ nyə kwóógʉ́? 10 Ŋkí nə́ a gwáámb shû, ye sɔ́ɔ́ŋgʉ́ nyə é yə nyə kuwó nywâ? 11 Zhk 1.17Ŋkə́mʉ́sá bɨ̂, tɛɛm bə nda bɨ́ bʉ́sə nə mbíya mílâm nɨ, bɨ mə́ dʉ yə bwân bʉ́n isâ í ányunywaâ. Ŋkəmʉsa nə Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wʉ́n a gwɔ́w, bɨ́ mə́ ká gwáámb nyə sâ ányunywaâ, a yə bɨ̂.
12 5.17; Rom 13.8-10; Gal 5.14«Ságá buud sâ jɛ̂sh bɨ́ mə́ cɛ́ɛ́l nə́ bwə́ sáág bɨ́ yí. Ntɔ́ wə́ *mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ nə micilyá mí *búúd ɔ́ mícúndə́ mí ŋgə cɨ yɛ́.»
Məzhɨɨ́ mə́sə mə́bá
13 «Nyíígá mpumbɛ́ ámʉ́mánda dɨ̂, nəcé mpumbɛ́ í kə́ mícúŋ myâ kandʉgə dɨ́ yí wúsə ŋkí bwaag; zhɨɨ́ á wu ŋkí laasʉwo. Bulyálə búúd bwə́ ŋgə́ kə wu wá. 14 Mis 14.22Njɨ mpumbɛ́ ámʉ́mánda nə zhɨɨ́ ákukwowʉlá, í kənd búúd cʉg á kandʉgə dɨ̂. Buud bwə́ kə́ wu wá, bwə́ ábúlyáyɛ́.»
Bwə́ dʉ mpu lɨ́ɨ́ nə mpumə́ nyɛ́
15 Mbá 13.2-4; Mat 24.11, 24; Mis 20.29; 2Kr 11.13-15; 2Pr 2.1; 1Yn 4.1«Bɨ ɔ káálʉ́gə́ nə *buud ɔ mícúndə́ wâ məshɨɨgâ. Bwə́ dʉ zə nyíi gwooŋg jɨ́nʉ́d, bwə́ njúl nə́ shɛɛ nda incwəmbɛ, í njúl nə́ bʉ́sə ŋkí wagʉwo nda oŋkweny. 16 12.33Zhk 3.12Bɨ mə bá dʉ mpu bwo nə kuú njɔɔnd wáŋ. Ye bwə́ dʉ mwáág mə́budə́ ŋgwúdáánzə́ dɨ̂, ŋkí nə́ ifumbí byaag dɨ̂? 17 Gal 5.19-23Mpugá nə́ fwámɛ́ lɨ́ɨ́ í dʉ wúmə fwámɛ́ íbumə́, lɨ́ɨ́ ábʉ́bɔ̂w í wúmə njɨ ibumə́ í abʉ́bɔ̂w. 18 Fwámɛ́ lɨ́ɨ́ í cúgɛ́ nə ŋkul wúmə íbumə́ í abʉ́bɔ̂w; lɨ́ɨ́ abʉ́bɔ̂w kú nə́mə́ wúmə fwámɛ́ íbumə́. 19 3.10; Luk 3.9; Yuá 15.2, 6Muud fambə́ mə́ dʉ cal lɨ́ɨ́ jɛ̂sh í ádɛ́ wúmə fwámɛ́ mpúmə́ yí, a wusə gwo kudad. 20 Bɨ mə bá ka dʉ mpu bwo nə kuú njɔɔnd wáŋ.
21 6.10; 7.24-27; 21.28-31; Rom 2.13; Zhk 1.22-25; 2.14-26«Buud bwə́ ŋgə́ cɨ nə mə nə́: “Yé Cwámba! Yé Cwámba!” ɔ́nɨ, bɛ̂sh dɨ́ Zɛmbî mə bá magʉlə nyə́dɨ́ Faan dɨ́ wá. Njɨ bɔɔŋg bwə́ ŋgə́ cʉgə nda Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wâm jɨ́ gwɔ́w yɛ́ mə́ cɛ́ɛl nə́, bwə́ wə́ á bá magʉlə wá. 22 Nəcé jwɔ̂w Zɛmbî mə́ bá sámb búúd milə́sʉ́ yí, zhwog buud bwə́ bá cɨ nə mə nə́: “Yé Cwámba! Yé Cwámba! Dʉgɨ́, sə́ á shí cúndə mícúndə́ mí Zɛmbî nə ŋkul nywô. Sə́ yîl mə́jamb nə ŋkul nywô, sə́ sá nə́mə́ zhwog *məshimbá.” 23 25.12; 2Tm 2.19Njɨ mə bá bɛ̧sa nə bwo nə́ ŋgə́ŋ nə́: “Mə a shígɛ́ bwɛlɛ mpu bɨ̂ buud wâ kú bísh mə́cɛ̧ɛ̧ ɔ́ga, wúgá mə na.”»
Yuug kə́ŋ bá lad
(Luk 6.46-49)
24 7.21«Múúd mə ká gwág lə́sʉ́ mə́ mə́ lás nɨ, a sá nda mə́ ŋgə́ cɨ nə́, a jɨ nda kə́ŋ nyə á shumə njɔ́w kwóógʉ́d gwɔ́w yɛ́. 25 Ompú bwə́ á nywɔ̧̂, mpʉŋ wɔ́ɔ́s mə́ncúwód, oŋkwɔ̧̂ bwə́ á kuŋg, isâ ínɨ byɛ̂sh dʉ nyífa njɔ́w wɔɔŋgʉ́d, njɨ njɔ́w kú búg, nəcé nyə á shumə wə mə́lal dɨ́, kwóógʉ́d gwɔ̂w. 26 Njɨɨ́, múúd mə ká gwág lə́sʉ́ mə́ mə́ lás nɨ, a kú sá nda mə́ ŋgə́ cɨ nə́, a jɨ nda lad nyə á shumə njɔ́w shɛ̧ dɨ́ yɛ́. 27 Ompú bwə́ á nywɔ̧̂, mpʉŋ wɔ́ɔ́s mə́ncúwód, oŋkwɔ̧̂ bwə́ kuŋg. Isâ ínɨ byɛ̂sh dʉ nyífa njɔ́w wɔɔŋgʉ́d, njɔ́w í mú búg, shugʉla shí nə́ mpuu.»
Yésus mə lwóyá ŋkûl ijwûga
28 Mak 1.22; Luk 4.3211.1; 13.53; 19.1; 26.1; Luk 7.1Ja Yésus mə́ shîn lás yí, ncúlyá buud bwə́ á bə cínɔŋg wá bwə́ mú bul káam mbií nyə á ŋgə jɨ́ɨ́gʉli yí, 29 nəcé nyə á ŋgə jɨ́ɨ́gʉli nə kɛ́ɛ́nd, kú bə nda *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ báŋ.
7:1 Zhk 4.11-12; 1Kr 4.5
7:2 Mak 4.24; Rom 2.1; 14.10-12
7:7 Zhe 29.12-14; Mat 18.19; 21.22; Mak 11.24; Yuá 14.13-14; 15.7; 16.24; Zhk 1.5; 1Yn 5.14-15
7:11 Zhk 1.17
7:12 5.17; Rom 13.8-10; Gal 5.14
7:14 Mis 14.22
7:15 Mbá 13.2-4; Mat 24.11, 24; Mis 20.29; 2Kr 11.13-15; 2Pr 2.1; 1Yn 4.1
7:16 12.33
7:16 Zhk 3.12
7:17 Gal 5.19-23
7:19 3.10; Luk 3.9; Yuá 15.2, 6
7:21 6.10; 7.24-27; 21.28-31; Rom 2.13; Zhk 1.22-25; 2.14-26
7:23 25.12; 2Tm 2.19
7:24 7.21
7:28 Mak 1.22; Luk 4.32
7:28 11.1; 13.53; 19.1; 26.1; Luk 7.1