1 11.18Nə́ ndɛɛ́, í á lʉ́g mwɔ̂w mə́bá nə́ *Páska nə zaŋ bwə́ á dʉ də ibʉlɛ́d yâ kú nə *ləvur yí í bwə́mag. Milúlúú myâ ofada nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ á ŋgə sɔ̧́ məzhɨɨ́ nə́ bwə́ bii Yésus mə́kə́ŋʉ́d, bwə́ gwú nyə. 2 Nəcé bwə́ á ŋgə nyímbʉla nə́: «Shé ajə́láyɛ́ nə bií nyə baan lʉ́ zâŋ, ŋkwaŋgá buud bwə́ á bá sá ícucu.»

3 Luk 7.37-38Yésus nyə á ka bə Betanî Shímun á zʉ́zaamə́ dɨ́ njɔ́w. Ŋgwɔ́l múdá mbíd fúfuundú *alʉbátrə*alʉbátrə: Nyə á bə dúl váál kwóógʉ́, bwə́ á dʉ mɛ̧ ifúfuundú í bwɨ̂l nə ndɨ́ yí. mú shísh wə́ Yésus. Fúfuundú jɔɔŋg í á bə lwándʉ́lá nə labínda álal-kus. Bwə́ dʉ sá labínda jɔɔŋgʉ̂ nə mikɔ̧ɔ̧lə́ mí nâr†nâr: Kɔ̧ɔ̧lə́ wɔɔŋg í dʉ mpə nə́mə́ nda ntaŋga.. Nə́ ndɛɛ́, bwə́ ŋgə́ də, mudá wɔɔŋgʉ̂ mú búgə fúfuundú lúú, shwu Yésus labínda lúúd.

10 Nə́ ndɛɛ́, Yúdas Iskariyôt, ŋgwɔ́l múúd á gwooŋg *ómpwíín wûm nə óbá, músə kə dʉ́gya nə milúlúú myâ ofada nə́ a kə́ kusha bwo nə Yésus. 11 Nda bwə́ á gwág ntɔ́ nə́, bwə́ mú gwág nywa. Bwə́ mú kaag nə́ bwə́ é yə nyə *mwaanɛ̂. Yúdas músə zə sɔ̧́ fwámɛ́ fwála á jɨ́ nə ŋkul sá nə́ bwə́ bííg Yésus yí.

12 MmN 12.1-14MmN 12.15-20Jwɔ̂w lʉ́ *Páska *Oyúdɛn í á ka jê. Jwɔ̂w dɔɔŋgʉ́ wə́ bwə́ á dʉ cígə ncwəmbɛ Páska, í njúl nə́mə́ jwɔ̂w á shúshwóógʉ́ á zaŋ ibʉlɛ́d yâ kú nə *ləvur yí. Ntɔ́ wə́ *ompwíín ɔ́ Yésus bwə́ á zə jí nyə nə́: «Jáyɛ́ kʉ́l wó cɛ́ɛ́l nə́ sə́ kə́g kwísha wo dína Páska yí?» 13 Yésus mú lwâm ompwíín bɛ́ óbá, nyə nə bwo nə́: «Kəgá ŋgwə́la! Bɨ́ é bwəma nə ŋgwɔ́l múúd, a ŋgə́ ŋkɛ̂ny káágə́ məjúwó. Bɨ ɔ́ bɛ̧ nyə! 14 Njɔ́w nyə́ é kə nyíi yí, bɨ́ cɨ nə amə́dɨ́ njɔ́w nə́ Yɨ́ɨ́gʉli mə́ cɨ nə́ wo lwóg sə́ kʉ́l bə́nɔ̂ŋ ompwíín bɛ́ bwə́ é də dína Páska yí. 15 Nyə e lwágʉlə bɨ́ fúm ánʉ́nɨ̂ njɔ́w á gwɔ́wʉ́d, í njúl kwambʉlá. Cínɔŋg wə́ bɨ́ é kwísha shé zaŋ Páska yɛ́.» 16 Ompwíín bwə́ mú kə jé ŋgwə́la, kə kwey ísâ byɛ̂sh mbií nyə á jaaw bwo yí. Bwə́ mú shîn kwísha dína Páska.

17 Yuá 13.2, 21-30Ja kugʉ́ í a bii shí yí, bə́nɔ̂ŋ *buud ɔ lwámá bɛ́ wûm nə óbá bwə́ mú jê. 18 Sôm 41.10Ntɔ́, bwə́ ŋgə də, Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, ŋgwɔ́l múúd á na bɨ́dɨ́, shénɔ́ŋ ŋgə́ də wa yɛ́, nyə é kusha nə mə.» 19 Ompwíín bwə́ mú gwág sâ jɔɔŋgʉ̂ cɛy lámʉ́d, bwə́ mú ŋgə jí nyə ŋgwúd ŋgwúd nə́: «Ye jísə mə?» 20 Nyə mú bɛ̧sa nə bwo nə́: «Jísə ŋgwúd á bɨ́ buud wûm nə óbá, nyɔɔŋg sə́ná ŋgə juwo məbwə̂ shúyá ŋgwúd dɨ́ yɛ́. 21 *Mwân mə Múúd nywáá, nyə é kə nə́mə́ nda jísə́ bwey bə cilyá shú dɛ́ dɨ́ nə́. Njɨ məntágʉla nə múúd mə kɛ́ɛ́nzh nyə yɛ́; í á yida nywá bul jəla nə́ muud wɔɔŋgʉ̂ kú byɛ̂l.»

22 Bwə́ ŋgə́ də ntʉ́nɨ, Yésus mú ŋwa bʉlɛ́d, yə Zɛmbî cúncɛ́sh nə́ ndɛɛ́, a mú fɛ̂y bʉlɛ́d, yə ómpwíín bɛ́. Nyə nə bwo nə́: «Ŋwagá, bɨ də́g. Nyúul nyâm wə́ ga.» 23 1Kr 10.16Mpʉ́sə na, nyə mú ŋwa bálá wáan, yə Zɛmbî akíba, nyə mú kala bwo. Bɛ̂sh bwə́ mú ŋgul. 24 Mat 26.28Nyə mú cɨ nə bwo nə́: «Məcií mâm wə́ mə́nɨ, məcií mâ sɔ̧, mə́ zə́ shwɨy shí, zə cé búúd ŋkí bulya má. 25 Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, mə abʉ́lɛ́ ná kwo ŋgul wáan nɨ, kə wɔ́ɔ́s ja mə́ bá ŋgul ncuncúmbə Faan mə́ Zɛmbî dɨ́ yí.»

26 Luk 22.39; Yuá 18.1Bwə́ mú ka sɛy Zɛmbî isʉsa i gúmə́ nə́ ndɛɛ́ bwə́ músə kyey kə *Mbʉ́ŋ wə́olivyê dɨ̂. 27 Zak 13.7; Mak 14.50-52; Yuá 16.32Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Bɨ e láŋgʉwo búgə́d nəcé mə. Sâ jɔɔŋgʉ̂ wə́ jísə́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ yí nə́: “Mə é nyífə mbaagʉlə itɔw, incwəmbɛ í sɔɔnz í mú shîn cɨɨma.” 28 16.7Njɨ, ja mə́ bá gwûm yí, mə bá tɛ́ɛ́d kə Galilê, bɨ́ kə bá kwey mə nûŋ.» 29 Pyɛ̂r mú cɨ nə nɛ́ nə́: «Tɛɛm bə nə́ bɔ́ɔ́lʉ́gá bɛ̂sh bwə́ láŋgʉwo búgə́d nəcé wo, mɛɛ mə abʉ́lɛ́ bwɛlɛ láŋgʉwo.» 30 14.72Ntɔ́ wə́ Yésus mú cɨ nə nɛ́ nə́: «Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw wo nə́, wo e kɨ́ɨ́lya mə ija ílɔ́ɔl búlú gaád, ŋgwúm kúwó kú fwo kwáág ja ábɛɛ̂.» 31 Pyɛ̂r mú nyiŋgə kə shwóg, mpu báásʉlə nə́: «Tɛɛm bə nə́ í wɔ́ɔ́s nə́ shwə́ yə́g shwɨy ŋgwúdʉ̂, mə kú bwɛlɛ kɨ́ɨ́lya wo». Bɔ́ɔ́l *ómpwíín bɛ̂sh bwə́ mú nə́mə́ ŋgə cɨ ntɔ́.

32 Luk 5.16; Heb 5.7-8Nə́ ndɛɛ́, Yésus bə́nɔ̂ŋ *ompwíín bɛ́ bwə́ músə kumə kʉ́l bwə́ dʉ jɔ̂w nə́ Gɛtsemane yí. A mú cɨ nə bwo nə́: «Jigá wa shí, tɛ́ mə́ kə́ sá mə́jəgʉla yí.» 33 A músə jɔ̂w Pyɛ̂r, nə Zhâk, nə Yuánɛs, bə́nɔ̂ŋ bwə́ mú kə kɔ́ɔ́mb shús. Yésus mú ŋgə bə kú ná gwádʉga lám nə́ shɛɛ, mbɔɔm í ŋgə́ shwɨy nyə nyúúlʉ́d. 34 Nyə nə bwo nə́: «Lâm wúsə mə nə məcɛy ki mə é yə. Jigá ŋkasə́ wa shí.» 35 Yuá 12.27A mú ŋwá shísh shwóg, kə wusə nyúúl shí mbúmbudɨ̂. A mú jəgʉla nə Zɛmbî nə́, ŋkí jɨ́ nə ŋkul bə ntɔ́, a kə́ndʉg nyə baan lʉ́ mə́cɛy nə ifwaas nɨ shwóg-shwóg. 36 10.38; Mat 6.10; Yuá 18.11; Heb 10.9Nyə nə́: «Abba! Pʉpa! Sâ í ádɛ́ káád wo. Yílʉ́g mə bálá mə́cɛy ga! Tɛɛm bə ntɔ́, í kú bə nda mə́ cɛ́ɛ́l nə́, njɨ nda wó cɛ́ɛ́l nə́!» 37 Nyə mú wɔɔl shí, zə kwey ompwíín bɛ́ ólɔ́ɔl ígwə́d. Nyə nə Pyɛ̂r nə́: «Shímun! Wo ŋgə bə́lɛ kə gwə́d ɨɨ́? Wo cugɛ́ nə ŋkul ji ŋkasə́ tɔɔ njɨ wəla ŋgwúdʉ̂? 38 Ifz 6.18; Heb 2.18Jigá ŋkasə́, jəgʉla nə Zɛmbî, bɨ bə́g kú biil mə́bwə́bʉ́lánʉ́d. Lâm wúsə nə yéésh mə kyéy jɔ̧ kuú njɔɔnd; njɨ nyúul í cúgɛ́ nə ŋkul kwag kuú njɔɔnd wɔɔŋg.» 39 A mú nyiŋgə shísh shwóg, kə nyiŋgə jəgʉla nə Zɛmbî, mbií nyə ámə fwo jəgʉla yí. 40 A músə nyiŋgə́ zə ómpwíín bɛ́ dɨ́, zə nə́mə́ nyiŋgə kwey bwo ígwə́d nəcé mísh mə́ á ŋgə ntámb bwo, bwə́ kú ná mpu sâ bwə́ bɨ́ nə ŋkul jaaw nyə yí. 41 Ja álɛ́ɛl nyə á nyiŋgə zə yí, nyə á cɨ nə bwo nə́: «Ja gaád, mpugá kə gwə́d, bɨ́ woga! Í mə́ shîn. Baan í mə́ jê. Bwə́ zə́ kɛɛnzh *Mwân mə Múúd məbwə̂ mə́ ósɔ́ɔl ɔ́ mə́bɔ̂w dɨ̂. 42 Tɔ́wʉ́gá, sə́ kyéyʉg. Muud mə́ kusha nə mə ɔ́ zág yɛ́.»

43 Yésus ŋgə́ ná lás ntʉ́nɨ, seegya nə́, Yúdas nyə á bə nə́mə́ gwooŋg *ómpwíín wûm nə óbá dɨ́ yɛ́ mú cúwo, a ŋgə́ zə nə məma kínda búúd, bwó nə ikafwɛlɛ nə məbʉ́lə. Milúlúú myâ ofada, nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧, nə ocúmbá buud wâ lɔɔm wə́ bwə́ á ntɨ bwo. 44 Yúdas, muud nyə á kusha nə nyə yɛ́, nyə a bwey kwambʉlə nə buud ɔ́nɨ nə́: «Muud mə́ é kə fʉ́lal, sə́ sɔ̧nya mímpu yɛ́, nyə wə́ ɛ́nɛ, bɨ ɔ́ bií nyə, bɨ ɔ kə́ nə́ nyə kú wúya.» 45 Nə́mə́ njɨ Yúdas nyə á cúwo yí, nyə a cɔ̧́ kə njɨ wə́ Yésus, nyə nə nɛ́ nə́: «*Rabi!» A mú fʉ́lal nyə. 46 Buud ɔ́nɨ bwə́ mú ntâg kɔ̧ Yésus, bwə́ mú bií nyə. 47 Njɨ, ŋgwɔ́l múúd gwooŋg mə Yésus mə́ wéem kafwɛlɛ jé, taad ŋgwɔ́l sɔ́ɔl məsáal mə Ajəlácɨ á ofada, í mú sámb nyə lwə̂. 48 Nə́ ndɛɛ́, Yésus mú zə cɨ nə buud ɔ́nɨ nə́: «Bɨ́ ŋgə zə nə ikafwɛlɛ nə məbʉ́lə zə́lə bií mə, mə jisə zhilʉŋgaanə́? 49 Luk 24.46Ŋgaá nə́ shé á dʉ bə jwɔ̂w dɛ̂sh kʉ́l ŋgwúd, mə ŋgə́ jɨ́ɨ́gʉli buud *Luŋ mə́ Zɛmbî dɨ̂, bɨ kú sɛ́ɛ́mb mbwə̂ nə́ bɨ mə́ bií mə. Njɨ bɨ mə́ bií mə ja gaád, shú nə́ sâ jɨ́ cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ yí í bwə́mag.» 50 14.27Ompwíín bɛ̂sh bwə́ mú myaas nyə, bwə́ shîn fúndə. 51 Wúl shwanzə́ í á ŋgə bɛ̧ nyə mpʉ́sə, í njúl njɨ nə *sanda nyúúlʉ́d. Nda bwə́ á ŋwá nə́mə́ bií nyə nə́, 52 a mú bɨ́d sanda yé, túb shushwáás.

53 Bwə́ mú kə nə Yésus wə́ Ajəlácɨ á ofada. Milúlúú myâ ofada, nə ocúmbá buud nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧, bɛ̂sh bwə́ mú kə sɛɛŋgya cínɔŋg. 54 Pyɛ̂r nyɛ nyə á ŋgə bɛ̧ bwo shwóg-shwóg nə́ ndɛɛ́ kə wɔ́ɔ́s nûŋ luŋ. A mú kə ji shí, bə́nɔ̂ŋ bíl ífulísh, ŋgə gwáalə kuda.

55 Tɛ́ nɨ, milúlúú myâ ofada, bə́nɔ̂ŋ *Gwooŋg ósémbye ɔ́ mílə́sʉ́ wâ Zɛmbî jɛ̂sh bwə́ á ŋgə sɔ̧́ njagə́ bwə́ jɛ́ɛ́g nyə nə́ ndɛɛ́ bwə́ gwú nyə nə ndɨ́ yí. Njɨ, bwə́ á shígɛ́ kwey. 56 Sôm 35.11Ncúlyá buud bwə́ á ŋgə búgə nyə milə́sʉ́, njɨ isâ bwə́ á ŋgə cɨ yí í kú ŋgə bwəma. 57 Ntɔ́, bɔ́ɔ́l búúd bwə́ mú tɔ̂w otʉ́təlí, zə búgə nyə nə́: 58 15.29; Mat 26.61«Sə́ á gwág a ŋgə́ cɨ nə́, nyə e búgə *Mpáánzə́ Zɛmbî búúd bwə́ á lwɔ̧́ nə məbwə̂ ga. Nə́ ndɛɛ́, nyə é shumə Mpáánzə́ íshús njɨ mwɔ́w mə́lɔ́ɔl, nyâŋ í kú bə nə́ məbwə̂ mə́ búúd wə́ mə́ shúmə.» 59 Njɨ bwə́ á tɛɛm cɨ ntɔ́, milə́sʉ́ myáŋ mí á shígɛ́ bwəma.

60 Ntɔ́, Ajəlácɨ á ofada mú tɔ̂w tʉ́təlí mísh mə́ buud ónɨɨ́d, a mú jí Yésus nə́: «Wo abɛ̧́sáyɛ́ búúd ɔ́ga sâ bwə́ ŋgə́ bwaagʉlə wo nɨ?» Yésus njúl njɨ kʉ́l-kʉ̂l, kú bɛ̧sa tɔɔ sâ. 61 Yésus njúl njɨ kʉ́l-kʉ̂l: Iza 53.7; Mak 15.3-5 Mwân mə́ Zɛmbî: 15.39Ntɔ́, Ajəlácɨ mú nyiŋgə jí nyə nə́: «Ye wo jɨ *Krîst, *Mwân mə́ Zɛmbî sə́ ŋgə́ gúmal yɛ́?» 62 Dan 7.13; Mat 22.44; 24.30; Mak 13.26; Luk 21.27Yésus músə bɛ̧sa nə nyə nə́: «Mə jisə nyə. Ntɔ́, bɨ é dʉ́g *Mwân mə Múúd njúl shí mbwə̂ məncwûm mə́ Zɛmbî á ŋkul nyɛ̂sh dɨ́, bɨ mə bá nə́mə́ dʉ́g nyə, a ŋgə́ zə míŋkúdʉ́d.»

63 Mat 26.65Ajəlácɨ músə nyaa míkáándə́, nyə nə́: «Jɨ́ shé mə́ kwo sɔ̧́ owúshinɛd yí? 64 Bɨmɛ́fwó bɨ mə́ gwág nda á mə́ *lás nə Zɛmbî bwaasʉ́lə mpu nə́. Bɨ mə dʉ́g nə́ jɨ?» Bɛ̂sh bwə́ mú sámb nə́ á jəlá nə yə. 65 Iza 50.6; 53.5; Luk 7.16Nə́ ndɛɛ́, bɔ́ɔ́lʉ́gá búúd wâ cínɔŋg bwə́ mú tɛ́ɛ́d ŋgə́lə sɛy nyə məntənd mpwóómbʉ́d, bwə́ cɛ̧ɛ̧lə nyə sâ míshʉ́d, ŋgə wá nyə ikúda, bwə́ ŋgə́ cɨ nə nyə nə́: «Lwóg nə́ wo jɨ *muud micúndə́, jaawʉg sə́ muud nyə ámə yíd wo yɛ́.» Ifulísh í mú ŋgə tɨ́ nyə məmpɔ́ɔ́nz.

66 Pyɛ̂r njúl na shí, mbaadə́ dɨ, seegya nə́ ŋgwɔ́l múdá mə́ dʉ sɛ̂y wə́ Ajəlácɨ á ofada mú wɔ́ɔ́s. 67 Nyə mú yag Pyɛ̂r ŋgə́ gwáalə kuda, nyə dʉ́g nyə nə́ figə́-figə́. Nyə nə nɛ́ nə́: «Wo ɛ́ga! Wo á bə nə́mə́ gwooŋg mə́ Yésus muud á Nazarɛ̂t dɨ̂.» 68 Pyɛ̂r mú kɨ́ɨ́lya nyə, nyə nə́: «Mə ampúyɛ́, mə agwágɛ́ sâ gwə́mɛ́fwó wó ŋgə́ cɛɛl cɨ yí.» Ntɔ́, nyə mú wú cínɔŋg, cúwo tɔ́ɔ́n, kə fúm í á bə mbɛ̂ dɨ́ koogʉ́ yí, ŋgwúm kúwó mú kwáág. 69 Mudá wɔɔŋg mú nyiŋgə dʉ́g Pyɛ̂r cínɔŋgʉ́, nyə nə buud bwə́ á bə nyə́dɨ́ koogʉ́ wá nə́: «Muud ɛ́ga jisə muud á gwooŋg jáŋ.» 70 Pyɛ̂r mú nyiŋgə kɨ́ɨ́lya. Kú bwey nə́, buud bwə́ á bə cínɔŋg wá, bwə́ mú nyiŋgə cɨ nə Pyɛ̂r nə́: «Jísə bʉ́bə́lɛ́ nə́ wo jisə muud á gwooŋg jáŋ, nəcé wo jisə nə́mə́ múúd á Galilê.» 71 Pyɛ̂r mú kɨ́ɨ́lya nyə nə məma ŋkaanə́, nyə nə́: «Ŋkí mə́ bwiiŋg ijɔ̧́ɔ̧́, ŋkwaal nə mə. Mə ampúyɛ́ múúd bɨ́ ŋgə́ cɨ ɛ́nɛ.» 72 14.30Cé nə cé, ŋgwúm kúwó mú kwáág ja ábɛɛ̂. Pyɛ̂r mú tə́dʉga sâ Yésus nyə á fwo cɨ nyə yí nə́: «Ŋgwûm kúwó kú fwo kwáág ja ábɛɛ̂, wo e kɨ́ɨ́lya mə ija ílɔ́ɔl.» A mú cwɨ́ɨl nə yə̂.