27
Pailoti iquenyqä ätuma äukuwiŋqä* Makä 15:1-20; Lukä 23:1-25; Jonä 18:28-19:16
Zä ae äveqaŋga, hiqäva-imäkqä naqä iquatä, Israitqeu miqä huiziquatä, Jisasi Ique pizqä päkpŋqä kukŋuä imäkkuwi. Itaŋi qu Ique guä äkiqiyäupu, kiyapqä kiŋganäŋä Pailoti Pailoti iqueŋi, Romätaŋä miqä kiŋganäŋä Sisa iqu qua Jutiya iu kiyapqä kiŋganäŋä pmetŋqä atäuŋuä ikqe. Israitqä iquau miqä eeqänäŋä iqua, kiyapqäeqä yäpä iqi äpmamiŋuwi. ique wipŋqä ätuma äukuwi.
Jutasi iqu imäkkqeŋqä Wäuŋuiŋqä 1:18-19
Jutasi, ämaqä Jisasi Ique himä-wiuŋqä iquau äwikqä iqu, qu Jisasi Ique kukŋuä ämitäpu, “Iqu äpäkonäŋqiyä” tqaŋguwi näqŋqä ämeqe, iqu suqä ii ikqeŋqä womba ämetä, mbqä-hikä hiqäva-imäkqä naqä iquatä ämaqä miqä huiziquatä äwikuwi, aŋgi äma äukqe. Iquau äwimeqe, tiiŋä ätukqe. “Nyi suqä quvqä ae imäkqeqä. Ämaqä nyi he etapqä Iqu, suqä quvqä mimäkqä itŋqä-queqä.”
I tquaŋga, qu kimaŋi, “Ii nätmatqä neqä hmanjqä. Tqä dutanänjqä” ätukuwi.
Itaŋi Jutasi iqu mbqä-hiki, hiqäva-imäkqä aŋä iŋgisa ätnämäwaŋi, äväma äwäqe, iqueqä-kiuä guä äqupuäqäŋgqe.
Hiqäva-imäkqä naqä iqua mbqä-hikä iiŋi ämapiyi, ätkuwi. “Mbqä tä ämaqä pizqä päsqä iutaŋä-qae, ga ne mbqä hiqäva-imäkqä aŋitaŋitä pŋqä qäsä maeqä yatuŋqueqä.” Itaŋi qu kukŋuä imäkpiyi, mbqä iqueŋi ämaqä qua qondä imäkqä iqueqä qua hŋqu, ämaqä kiŋä nändaŋä iquau qua ptepnuwäŋqä mbqä qe ikuwi. Iiŋiŋqe, qu “Qua häŋeqeqä” änyuätmiŋuwi, täŋga-pqe inä ätqa äwätqäŋäuä. 9-10 Iiŋä etaŋgi, kukŋuä hŋqu Goti Iqu hiŋuä-tqä Järämai iqueqä maŋä iu hiŋuiqänä ätimäuekqe, ii naqä-qakuä ätimäukqe. Ii tiyi.
“Mbqä hikä kuapänäŋi 30, Israitqä iqua ämaqä tque mbqä ipnuwäŋqä atauŋä ikuwi, qu ämepu, Naqä Iqu nyi ändkqä-pa, ämaqä qua qondä imäkqä iqueqä quae mbqä ikuwi.§ Järämai 32:6-9; Sakätiyasi 11:12-13
Jisasi Iqu, Pailoti iqueqä hiŋuä iqi ätqäukqeŋqä* Makä 15:2-5; Lukä 23:3-5; Jonä 18:33-38
11 Jisasi Iqu Pailoti iqueqä hiŋuä iqi tqäutaŋga, Pailoti iqu Iqueŋi yatŋqä tiiŋä qe äwikqe. “Si Israitqä iquauqä Ämiqä Naqä Iqukitanä?”
E tquaŋga kimaŋi, “Si e ätŋi qeyqä” ätukqe.
12 Itaŋi hiqäva-imäkqä naqä iquatä, ämaqeu miqä huizi iquatä, qu Jisasi Iquenyqe, “Suqä quvqä iiŋä-iiŋä imäkätŋqeqä” tuätqätaŋguwäŋga, Iqu kukŋuä hui kimaŋi, mätquä ikqe. 13 Iiŋä etaŋgi Pailoti iqu Iqueŋi yatŋqä äwikqe. “Änääŋgä? Kukŋuä eeqänäŋä tä Sinyqä äquvepqe, qätä mäwiyqä iŋinyä?”
14 Yatŋqä i vqaŋga, Jisasi Iqu kimaŋi mätquä ikqe. Iiŋiŋqe, Pailoti iqu yäuŋuä itä, kŋuä kuapänä indqäŋgqe.
15 Quväkuä ique-ique, Pasopa imäkäpiyäŋgaŋi, Israitqä iqua, ämaqä guä äkiqiyäuepqä hŋque atäuŋuä iqaŋguwäŋga, kiyapqä naqä iqu iqueŋi ewewqatmiŋqeqä. 16 Jisasi Iqu Pailoti iqueqä hiŋuä iqi ätqäukqä quväukuä iqueŋi, ämaqä suqä quvqä huiziquau ämäwqätäuä, aaŋä naqänäŋä imäkqä hŋqu guä äpmamiŋqe. Iqueqä yoqe, Jisasi Baräpasi ique. 17 Qokä-apäkä iqua aquvä ae äqänätaŋguwäŋga, Pailoti iqu iquau yatŋqä tiiŋä qe äwikqe. “Henyqä pätŋqä ewewqatmqä diŋqe, tquenyqä hiŋgiyä? Nyi Jisasi Baräpasi ique ewewqatmqätanä, ä Jisasi, ‘Kraisi Iqueqä’ ätätqäŋuwä Ique ewewqatmqätanä?” 18 Israitqä iquau miqä iqua, Jisasi Iqu yoqä naqä metqätaŋgqeŋqä äwqä quvqä imäkäpu ätuma äpkuwiŋqe, Pailoti iqu näqŋqä eä, yatŋqä i äwikqe.
19 Pailoti iqu zä-hawä iwäsäuqäŋqä iu pmetaŋga, iqueqä apäki kukŋuä iquenyqä tiiŋä ätätä ändowatkqe. “Nyi Ämaqä Jänäŋä Iqueŋi wätqä äqunäŋqä-qae, haŋä naqänäŋä änyiyqiyä. Iŋi si Iqueŋi, quvqä hui mitqueqä panä.”
20 Iŋäqe hiqäva-imäkqä naqä iquatä, ämaqeu miqä iquatä, qu qokä-apäkiuqä kŋuä iuŋi hiŋi-hiŋi iwimäkäpu, “Baräpasi ique dowatätnä, Jisasi Ique pizqä päkiyä” tupŋqä imäkkuwi. 21 Itaŋi kiyapqä kiŋganäŋä iqu, iquauŋi yatŋqä aŋgumä, “Ämaqä tquaquisaŋi, nyi äkisque hewasqiyäwqatmqä hiŋgiyä?” tquaŋga, iqua maŋi tiiŋä ätukuwi. “Baräpasi iquenyqeqä.”
22 I tquaŋguwäŋga, Pailoti iqu yatŋqä tii äwikqe. “I etaŋgutqe, nyi Jisasi, ‘Kraisi Iqueqä’ ätätqäŋuwä Iqueŋi, äänä imäkmqeŋqä eŋgiyä?”
I tquaŋga, iqua kimaŋi, “Iqueŋi, zä-huätatä hueyä” ätkuwi.
23 Ga Pailoti iqu ämävauqe, “Suŋqäwä? Iqu suqä quvqä äki imäkätŋqäwä?” ätukqe.
Iiŋä ae ätquaŋga, qu aaŋä yäŋänäqŋqä ätkuwi. “Iqueŋi, zä-huätatä hueyä.”
24 Pailoti iqu qokä-apäki, iqueuä kukŋui qätä mäwiyqä ipu, mäkä naqä timäutŋqänäŋä ikutäŋgaŋgi näqŋqä eäqe, iqu eqä hui ämeqe, iqueqä hipae, qokä-apäkä iquauqä hiŋuä iqisa asŋä äqäŋgqe. Iiŋä itä, tiiŋä ätukqe. “Ämaqä Tqu äpäkonätä häŋeqä iuätŋqä iqe, ŋqä hmanjqä. Ii hiqeqä.” Pailoti iqu iqueqä hipae asŋä äqänätä kukŋuä i ätukqe, kiqä quati asänäŋiqä.
25 I tquaŋga kimaŋi, qokä-apäkä eeqänäŋi, “Quvqä tä, nesä, näyaqä ymeqä-pqä iquatäŋi, qäyä witätŋqeqä” ätukuwi.
26 I tquaŋguwitaŋi, iqu Baräpasi iqueŋi, iquauŋqä hiŋuinä qe äqunäwatkqe. Itaŋga Jisasi Iqueŋi, mäkä-iqä iqua täuatätäu iqaŋguwäŋga, iqu ämaqä zä-huätatä huepŋqä iquau äwikqe.
27 Kiyapqä kiŋganäŋä iqueqä ämaqä mäkä-iqä iqua, Jisasi Iqueŋi, kiyapqäeqä aŋä iuŋqä ätuma äwäpu, mäkä-iqä huizi iquau-mända ique qäuiqä mamäupŋqä tääqä ätuätumakuwi. 28 Iŋgaŋi iqua Ique mändi äkittqiyäpu, quaŋgä ämiqä naqä eŋqä-pa hiätŋqä tii imäkkuwi. Iqueqä gquä quäuqä huätä äquvätäpu, häŋesqä hŋqu ämiqä naqä iqua ipnmiŋuwä itaŋi ämepu äwiptkuwi. 29 Itaŋga guä yäŋä-täŋi äkuiyäpu, nätmatqä ämiqä naqä iquauqä yŋŋa eŋqä-pa imäkäpu, Iqueqä nyuäŋiu ämuasmäwiyäpu, jävqä hŋqu ämepu Iqueqä hipa ämuaŋgisa a ämuätäpu, qoŋä äwoktäupu, “Israitqä iquauqä Ämiqä Iquki, ne haqeqä ämakmäuqunä” ätuäpu, tä sisäwqä äwimiŋuwi. 30 Qu quaŋgä e iwimäkäpiyitaŋi, Ique makukuä äwquväuqutäpu, jävqä iqueqä hipa iu a ämuätukuwi ämotaupu, Iqueqä nyuäŋiu äpäkmiŋuwi. 31 Qu mändi e äkittqiyepiyitaŋi, gquä häŋesqe huätä äquvätäpu, Iqueqä qäki aŋgi äwiyätäpu, zä-huätatä huepŋqä ätuma äukuwi.
Jisasi Iqueŋi zä-huätatä äuekuwiŋqä Makä 15:21-32; Lukä 23:26-43; Jonä 19:17-27
32 Qu e äwäpiyäŋgaŋi, mäkä-iqä iqua, ämaqä aŋä-himqä Sairini iutaŋä Saimonä ique hiŋuä äqumbiyi, iqu Jisasi Iqu zä-huätatä hunätŋqe, äma wätŋqä kukŋuä ätuätumakuwi. 33 Qu äupiyi, aŋä yoqä Golketa qunätaŋgqä iu ätimäukuwi. Yoqä iiŋi, kiqä quati, ‘Ämaqä nyuäŋä-yäŋiqä.’ 34 Iqiŋi, täŋä-huŋqe Iqueqä huiwiuŋi wipti iqiyätŋqe, qu Jisasi Iqu nätŋqä diŋqe, wainqä-eqetä, marasinqä zä iqetä yuqui-yaqui imäkäpu äwikuwi. Iqu mäŋgä-mäŋgäŋqä itä, maŋqä ikqe. 35 Mäkä-iqä iqua Ique zä-huätatä ae äuepiyi, Iqueqä gquetä, ämuasmäŋqetä iwäsäupu, kikiŋä mapŋqä häŋä ikuwi. 36  Iqi häŋä ämiqämanäpu, ämaqä hui äpäpu, Ique yätamäkqä vqäŋqä hiŋuä äqumbu äpmamiŋuwi.
37 Iqueqä nyuäŋä haqeqäŋi, qu kukŋuä ämitkuwä iqu ätäpu äqiyekuwi. “Tä Jisasi, Israitqä iquauqä Ämiqä Naqä Iqueqä.” 38 Jisasi Iqu-täŋä qäqiqiŋi, ämaqä äpäsäsinyä quwä-meqä hŋquaquiŋi, zä-huätatä äuekuwi. Hŋqueŋi, hipa ämuaŋgisa äuepu, hŋqueŋi qunamäuqäŋgisa äuekuwi.
39 Ämaqä iqi äpäwäpiyi, qu nyuäŋä ptqä äqiyäpu, Iqueŋi tä sisäwqä äväpu, tii ätukuwi. 40 “Si, ‘Nyi hiqäva-imäkqä aŋi äpnetmä, hiunji hŋquaqui-hŋquenyä aŋgi mätqunjqä’ tqä-qukiyqä. Iŋi Si Tqä-täuä yätamäkqä yqä inyä. Si Goti Hanjuwä Iqueqä Ymeqä Iquki etaŋgutqe, zä-huätatä äunäŋitaŋi, äyaqäsqäŋga biyä” ätukuwi.
41 Hiqäva-imäkqä naqä iquatä, kukŋuä-suqeŋqä näqŋqä iquatä, qokä-apäkä miqä huiziquatäŋi, qu-pqe Ique tä sisäwqä inä äväpu, tii ätŋguwi. 42 “Iqu ämaqä huiziuŋi häŋä iqumuatätŋqä-qe, Iqueqä-kiuäŋi häŋä miqumuatŋqä iqiyä. Iqu Israitqä iquau Miqä Naqä-qu etaŋgutqe, ga zä-huätatä äunäŋqetaŋi, äyaqäsqäŋga pqaŋguti, ne Iquenyqä quuvqä hiqiyatuŋquänänyä. 43 Iqu ‘Nyi Goti Hanjuwä Iqueqä Ymeqä Iqunjqä’ ätätŋqeqä. Iŋi Iqu Goti Hanjuwä Iquenyqä quuvqä eqiyätŋqä Iquvqä. Goti Iqu Iquenyqä äwiŋgaŋgutqe, täŋga yätamäkqä vätŋqänänjqä” ätŋguwi.§ Ämaqä miqä iqua e ätkuwi, qu Apqä Bukä 22:8 iqueŋqä kŋuä indqänäpu ätkuwi.
44 Ämaqä quwä-meqä Jisasi Iqu-täŋä qäqiqi äuekuwä iquaqu-pqe inä itquesinyä, kukŋuä quvqä ätukiyi.
Jisasi Iqu äpäkoŋgqeŋqä* Makä 15:33-41; Lukä 23:44-49; Jonä 19:28-37
45 Itaŋi hiunji quemisqäŋgaŋi, qua eeqänäŋä iuŋi, hea äwäkqe. Mäptqä äwitŋqä qäqä ti pmetaŋga, we aŋgi äuŋgqe.
46 Mäptqä äwitŋqä qäqä ti pmetaŋgaŋi, Jisasi Iqu tääqä yäŋänäqŋqe, tii ätkqe. “Eli! Eli! Lema säpäktani?” Kiqä kukŋuä quati tiiŋi. “Ŋqä Goti Iqukiyä! Ŋqä Goti Iqukiyä! Si suŋqä nyivquatämäunyä?”
47 Ämaqä qäqiqi ätqäumiŋuwä hŋqua, kukŋuä tä qätä äwipiyi, “Ämaqä Tqu, Laisa iquenyqä tääqä ätqiyä” ätkuwi. 48 Itaŋga maqänäŋi, ämaqä qutaŋä hŋqu tnäŋä äwäqe, yaaŋuä hŋqu ämeqe, wainqä-eqä iu äyeqe, wainqä maŋguä iŋgaŋga, iqu jävqä iu ävätäutä, Jisasi Iqu nätŋqä äwikqe. 49 I imäkätqätaŋga, huizi iqua Iqueŋi, “Qaiyä” ätukuwi. “Laisa iqu äpätä Iqueŋi yätamäkqä äväŋqutiyä, mävqä yäŋqutiyä? Hiŋuä äqänanä äpmenä.”
50 Iŋgaŋi Jisasi Iqu tääqä yäŋänäqŋqä aŋgumä ätäqe, Iqueqä hindŋä-meqe äwquatämäuqe, äpäkoŋgqe. 51 Asä qäŋgaŋi, yuä naqänäŋä hiqäva-imäkqä aŋä yäpä iŋgisa imaknmiŋqä iqu, hituŋuä yätuta iŋgi-iŋgi äpkŋga äpäwiqe, hŋquaqu qe imäkŋgqe. Itaŋga quae yäuŋuä-yäuŋuä itä, hikä naqä hŋqua qe äqiyämisqäŋgqe. 52 Itaŋi hikä hovqä ämaqä pizqä emiŋuwä iuŋi, Goti Iqu qŋqaŋä äutäutä, Iqueqä ämaqä ae äpäkoŋguwä hŋquau aŋgi ävauqumuatkqe. 53 Qu qua äptekuwä iu ävämapiyi, qänakndaŋi Jisasi Iqu aŋgumä ävauqaŋga, qu Goti Hanjuwä Iqueqä aŋä-himqä Jerusälemä yäpä iŋgisa äpaqukuwi. Iqiŋi, ämaqä kuapänäŋä iqua, iquauŋi hiŋuä äquŋguwi.
54 Mäkä-iqä Jisasi Ique hiŋuä äqumbu äpmamiŋuwä iquatä, quwqä ämiqä iqutä, qua yäuŋuä-yäuŋuä iqaŋgqetä, nätmatqä ätimäuqaŋgqetä hiŋuä äqumbiyi, zä kiiŋä wiŋgaŋgi, tiiŋä ätŋguwi. “Naqä-qakuänänjqä. Ämaqä Tqu, Goti Hanjuwä Iqueqä Ymeqä Iqueqä.”
55 Qu Jisasi Ique i itqueqaŋguwäŋga, apäkä kuapänäŋä iua-pqe, kiŋä qäqiqi ätqäupu, hiŋuä inä äqunmiŋuwi. Qu Jisasi Iqu Galili iu ävämeqaŋgqetaŋi, Ique yätamäkqä äväpu, qänaki äwivändkuwä iuayi. 56 Iuauqä awä iqisaŋi, tä Mäliya aŋä-himqä Maktälataŋä iiyi. Itaŋga huizi, Mäliya Jemisi iqueqätä Josepä iqueqätä känaiyi. Itaŋga huizi, Sepri iqueqä ymeqä iquaquiyqä känaiyi.
Jisasi Iqueqä huiwi, pŋqä ekuwiŋqä Makä 15:42-47; Lukä 23:50-56; Jonä 19:38-42
57 Mäptqä äwitŋqä ti pmetaŋgaŋi, mbqä-täŋä hŋqu aŋä-himqä Arämatiya iutaŋä, iqueqä yoqe Josepä iqu äpkqe. Iqu Jisasi Iqueqä kukŋuä iu qänaknä iqä-que. 58 Iqu Pailoti iquenyqä äwäqe, yatŋqä ävätä, “Nyi Jisasi Iqueqä huiwi, äma umqä hiŋuinä ŋqinyä” ätukqe. I tquaŋga, Pailoti iqu iqueqä mäkä-iqä iqua, Jisasi Iqueuä huiwi ique wipŋqä ätukqe. 59-60 Itaŋi Josepä iqu huiwi äma äwäqe, yuä äŋguänäŋä quäuqä hŋqu ämetä, huäqä äutäqe, iqueqä-kiuä ptŋqäŋqä mŋä häŋä ätäŋäkqä ique yäpä iŋgisa qe ekqe. Iiŋä ae eäqe, iqu hikä naqänäŋä hŋque, huaqä-huaqä ämiqa äpätä, hovqä maŋä iu äpmäveqa äukqe. 61 Mäliya Maktälataŋä iisä, Mäliya huizi iisä, iuaqu ämaqä qua ptnätaŋgqä qäqiqi hiŋuä äqunyinyä äpmamiŋiyi.
Mäkä-iqä iqua, qua hovqä iu hiŋuä äqumbu ätqäumiŋuwiŋqä
62 Hiunji nätmatqä Sämbatqä hapä pmeqäŋgaŋqä hukiki imäkqä iqu qäpu eäqetaŋi, awiŋgaŋi hiqäva-imäkqä naqä iquatä, Parisi iquatä, Pailoti iqutä kukŋuä tpŋqä äukuwi. 63 Qu iqueŋi, tiiŋä qe ätukuwi. “Ämaqä naqä iqukiyä. Ne Ämaqä Quaŋgä-tqä Iqueqä kukŋuä hŋquenyqä kŋuä äneyqiyä. Iqu yqänä äpmeqäŋgaŋi, ‘Hiunji hŋquaqui-hŋque päwqaŋgaŋi, Nyi aŋgumä ävamniqeqä’ ätkqeqä. 64 Iŋi ämaqä qua ptŋqä täuŋi, hiunji hŋquaqui-hŋqueŋäŋgaŋqe, qu qŋqaŋä äŋguänä ptäuepŋqä tuätŋqeqä. Iqueqä wäuŋuäŋqä ämotquetŋqä iqua äpäpu, Iqueqä huiwi quwä äma äwäpu, qokä-apäkä iquauŋi, ‘Iqu qua iutaŋi aŋgumä ae ävauqeqä’ ätupqe, ii quvqeqä. Quaŋgä änyä-häŋä e ätpqe, qu Iqu kukŋuä quaŋgä hiŋuiqänä ätmiŋqä iuŋi, ämäwqätäupŋqäuä” ätukuwi.
65 Kimaŋi Pailoti iqu iquauŋi, tiiŋä qe ätukqe. “Ämaqä qua äptnäŋqä iuŋi hiŋuä äqumbu tqäupŋqe, mäkä-iqä hŋquau itmepu, hovqä iu pmäukuä yäŋänäqŋqä ptäpŋqä hiqä eŋqä iunä imäkpiyä” ätukqe.
66 Iqu e tquaŋga, iqua Ique qua äptekuwä iuŋqä äupiyi, hikä qua hovqä iu ptänätaŋgqä iqueŋi hiqŋqe pmua imäkäpu, mäkä-iqä iqua hiŋuä äqumbu tqäutpŋqä ätqätekuwi.

*^ Makä 15:1-20; Lukä 23:1-25; Jonä 18:28-19:16

27:2 Pailoti iqueŋi, Romätaŋä miqä kiŋganäŋä Sisa iqu qua Jutiya iu kiyapqä kiŋganäŋä pmetŋqä atäuŋuä ikqe. Israitqä iquau miqä eeqänäŋä iqua, kiyapqäeqä yäpä iqi äpmamiŋuwi.

27:2 Wäuŋuiŋqä 1:18-19

§27:9-10 Järämai 32:6-9; Sakätiyasi 11:12-13

*27:9-10 Makä 15:2-5; Lukä 23:3-5; Jonä 18:33-38

27:24 Pailoti iqu iqueqä hipae asŋä äqänätä kukŋuä i ätukqe, kiqä quati asänäŋiqä.

27:31 Makä 15:21-32; Lukä 23:26-43; Jonä 19:17-27

§27:43 Ämaqä miqä iqua e ätkuwi, qu Apqä Bukä 22:8 iqueŋqä kŋuä indqänäpu ätkuwi.

*27:44 Makä 15:33-41; Lukä 23:44-49; Jonä 19:28-37

27:56 Makä 15:42-47; Lukä 23:50-56; Jonä 19:38-42