Bádha Ngali
gba Yesu Kilisito maka lɨ
gba Yesu Kilisito maka lɨ
Maloko
aye lɨe ko
Eli na kalanʉ
Bádha Ngali maka lɨ Maloko aye lɨe-e, akpo lita e ne nazɨba me Bádha Ngali ango-o a ko na Yesu Kilisito , Ndɨlɨ gba Ebhe. Anɨ asuno Yesu maka kpála na kulu di na angu. Angu gba anɨ ngau lɨe bhʉ́ nasuno gba anɨ, ne bhʉ́ angu gba anɨ pɨ si siti bua di ne bhʉ́ nambu lɨ osisiti ’ngʉ́ gba okpála. Yesu ngakpokpo ’ngʉ́ gba e makpe maka Ndɨlɨ gba kpála ɨnde ago ngʉ́ naha mʉkobho gba e ngʉbula nagbegbe okpála bhʉ́ sisiti ’ngʉ́ gba o-o.
Maloko akpokpo ’ngʉ́ gba Yesu-o mbámbá, anɨ agama ’ngʉ́ naali pɨ́ndjɨ kulu lɨ Yesu amene e ane bhende lɨ Yesu akpokpo e di ne bhende anɨ asuno e-o. La-a, lɨ omʉkpata gba Yesu adʉ la lɨe abhue ne anɨ bhʉ́ dabɨlɨ bini-e, u atsia ambɨla anɨ ndjɨndjɨ. Engʉ́ bini, obhʉlʉ yala gba anɨ adʉ matá akolo pɨ anɨ ne siti bua naali.
Olukuluku (9-20) ɨnde u a aye e sʉnda oehe bhisi me-e, ngau lɨe me aye ne kpála koko. Maloko ye ngae de.
Ongbengbe ongʉ́ ɨnde bhʉ́ bhuku ɨnde-e ngae ɨnde:
Lita Bádha Ngali-o 1:1-13
Kulu lɨ Yesu amene e bhʉ́ ká okpála abhʉ́ Galilaya 1:14 – 9:50
Dhʉkʉ gba Yesu nayie bhʉ́ Galilaya ngʉ́ nanʉ abhʉ́ Yelusalema 10:1-52
Oekpɨ́ nasoso gba Yesu abhʉ́ Yelusalema 11:1 – 15:47
Nazuku gba Yesu 16:1-8
Nakoto ka Yesu lɨ okpála, ne naꞌʉ ka anɨ abhʉ́lá 16:9-20
1
Djaa bhʉlʉ nabatisa okpála aleke kpadjɨ pɨ Ngámá Yesu
(Tsia bhʉ́ Mat. 3:1-12; ne bhʉ́ Luk. 3:1-18; di ne bhʉ́ Dja. 1:19-28.)
1 A ɨnde-e lita Bádha Ngali gba Yesu Kilisito , Ndɨlɨ gba Ebhe-o. 2 Maka lɨ polofeta Ɨsaya aye lɨe bhʉ́ bhuku gba e me:
«Ebhe apa me: Djedje nga! Ma atíma bhʉlʉ titima gba ma-a pɨ mʉ kalanʉ
ngʉbula naleke kpadjɨ pɨ mʉ.
3 Kpála ango-o ngatotobhɨla abhʉ́ mili bɨlɨ me:
‹Yi leke kpadjɨ pɨ Ngámá!
Yi lɨlɨ odjedje kpadjɨ pɨ anɨ má ngbʉʉ ngbʉʉ!†1:2-3 Tsia bhʉ́ Mal. 3:1; di ne bhʉ́ Ɨsa. 40:3.›»
4 Kaka-a, Djaa bhʉlʉ nabatisa okpála akoto nanɨ abhʉ́ mili bɨlɨ. Anɨ adʉ aꞌɨ okpála me u go sia batisimo ngʉ́ nasuno me u adji bua o adji, amba Ebhe ꞌe siti ’ngʉ́ gba uo-o. 5 Abhomʉ-o, ndʉ okpála hana na ndu doto na Yudaya, di ne ndʉ okpála hana na gʉdhʉ na Yelusalema adʉ ago abhaka anɨ. U adʉ ambamba ta osisiti ’ngʉ́ gba o-o kala ndʉ okpála hana. Djaa atsia adʉ abatisa uo bhʉ́ ngade ’ngu na Djʉlʉdanɨ. 6 Djaa adʉ adyɨ bongo ɨnde u adʉ e lɨ su enʉ u aꞌɨ e me «samo.» Anɨ adʉ agbite ludu e ne ekpʉ́ na kó ’nʉ. Anɨ adʉ azʉ omakindolo di ne nadha ’mʉ eʉ́. 7 Anɨ atsia adʉ apa pɨ uo me: «Kpála bini ngago pɨta ma. Kpála ango-o ane ma ne angu. Ma ne tetele kpála ade ngʉbula me ma kita ne kuto ngʉbula me ma bhulu ekpʉ́ na malɵkɵ gba anɨ-o. 8 Ngama-a, ma ngabatisa yi ne engu. Engʉ́ bini, ngaanɨ-e, anɨ abátisa yi ne Bu Bhobua .»
Djaa abatisa Yesu
(Tsia bhʉ́ Mat. 3:13; di ne bhʉ́ Luk. 3:21-22.)
9 Bhʉ́ okpɨ́ bhomʉ-o, Yesu ayie bhʉ́ Nadjaleta, gʉdhʉ bini na ndu doto na Galilaya, Djaa atsia abatisa anɨ bhʉ́ ngade ’ngu na Djʉlʉdanɨ. 10 Nedhɨnga lɨ Yesu adʉ akoto lɨe bhʉ́ ’ngu-o, anɨ au kokpɨ́ ngada bhʉsʉ e. Anɨ atsia au di Bu Bhobua ngakɵ pɨ́ e maka bɵbhɵ. 11 Abhomʉ-o, eli bini akoto abhʉ́lá, atsia apa me: «Mʉ ne Ndɨlɨ gba ma ɨnde ma kʉnda e naali, mʉ ne kpʉ́kpʉ́ na bua ma.»
Satana ale Yesu
(Tsia bhʉ́ Mat. 4:11; di ne bhʉ́ Luk. 4:1-13.)
12 Pɨpɨta kolo me-e, Bu Bhobua atsia amba bhʉ́la Yesu abhʉ́ mili bɨlɨ. 13 Anɨ adʉ oo ngʉbula ekpɨ́ ndjɨkpa badha me Satana nde ngale anɨ. Yesu adʉ nadʉ lɨ bɨlɨ lɨ onʉ na bɨlɨ adʉdʉ lɨ e-o. Oandjelu atsia adʉ nateteke anɨ.
Yesu aꞌɨ omʉkpata na gigina
(Tsia bhʉ́ Mat. 4:12-22; di ne bhʉ́ Luk. 4:14-15, 5:1-11.)
14 Ekpɨ́ bini, pɨta lɨ Elode Atipasɨ aholo Djaa lɨe, anɨ atsia ato anɨ bhʉ́ tɨkpʉ-o, Yesu anʉ bhʉ́ ndu doto na Galilaya. Anɨ adʉ akpokpo Bádha Ngali gba Ebhe-e*1:14 Bhʉ́ obhuku koko-o mo obháka me u nde aye me «Bádha Ngali Naʉ gba Ebhe .» Tsia bhʉ́ Mlk. 6:17. pɨ okpála. Anɨ adʉ apa me: 15 «Nedhɨnga nanɨ lɨ Ebhe aꞌo e akolo. Naʉ gba anɨ-e akolo di masɨkpe. Yi dji bua yi, yi bhuka Bádha Ngali gba Ebhe-o.»
16 Lɨ anɨ adʉ akpangba ngo ’kpɵ na Galilaya lɨe, anɨ au Simo ne ndai e Andɨlɨ me u nde ngabhike nado bhʉ́bhʉ́. Padhá de, anga u dʉ nanɨ obhʉlʉ nagbe sungu. 17 Yesu atsia apa pɨ uo me: «Yi kpata ma, ma adjí ɨbili yi obhʉlʉ nagɨlɨ okpála pɨ Ebhe.» 18 Kolo me-e, u aꞌo ka onado gba o-o, u atsia akpata anɨ.
19 Pɨpɨta-a, Yesu adyudyo mbo lɨe ne kalanʉ masudha, anɨ au ongɨsɨ gba Djebedayo: Djakɨ ne ndai e Djaa . U adʉ me u nde bhʉ́ zabʉ gba o, u nde ngaleke onado gba o-o. 20 Abhomʉ-o, anɨ aꞌɨ uo. Má gala kolo me-e, u aꞌo ka ’dyɨ o, Djebedayo bhʉ́ zabʉ bhʉ́ dabɨlɨ bini ne okpála na kulu-o. U atsia akpata anɨ.
Yesu akobho kpála bini ɨnde lɨ siti bua adʉ nadʉ bhʉ́ e
(Tsia bhʉ́ Luk. 4:31-37.)
21 Abhomʉ-o, Yesu ne omʉkpata gba e akolo bhʉ́ kʉtɨ na Kapalanauma. A akolo lɨe bhʉ́ ’kpɨ́ naguo gba omaYuda-a , Yesu alɨ bhʉ́ ’tɨ nadje lɨ́lɨ gba Moidje , anɨ atsia aholo nasuno. 22 Okpála ɨnde adʉ nadje anɨ-e, adʉ nangamba naali lɨ nasuno gba anɨ-o. Padhá de, anga anɨ dʉ asuno maka omʉsuno na lɨ́lɨ gba Moidje de. Engʉ́ bini, anɨ adʉ asuno ne angu. 23 A abhaka me bhʉ́ ’tɨ nadje lɨ́lɨ oo, kpála bini ɨnde lɨ siti bua adʉ bhʉ́ e nde oo. Abhomʉ-o, kpála ango-o asʉla me: 24 «Yesu, kpála na Nadjaleta, mo okʉnda namene ngʉ́ ya pɨ? Mo ogo ngʉ́ nandjia angu ya? Ma mbɨla hana me mʉ ne da-ie. Mʉ ne Kpála na Bubu ɨnde lɨ Ebhe atima e ko!»
25 Engʉ́ bini, Yesu ambe bhʉ́ ’ndjɨ siti bua ango-o me: «Gbite ’bhɵ mʉ, amba mʉ koto la di bhʉ́ kpála ango-o makoto!» 26 Abhomʉ-o, siti bua adyɨkɨ kpála bhomʉ-o má djigi djigi! Anɨ atʉ ꞌue, anɨ atsia akoto bhʉ́ anɨ. 27 Ndʉ okpála hana angamba naali. Kaka-a, u aholo nayi lɨo sʉnda o me: «A ɨnde-e mangua ’ngʉ́ dho? Nasuno na mbɨa ɨnde-e abedhe ne angu! Kpála ɨnde-e ngaha belegʉ lɨ́lɨ pɨ osisiti bua, u la bhadi ngamemene!» 28 Abhomʉ-o, ngali gba Yesu-o ayangba bha kolo bhʉ́ ndu doto na Galilaya libhomu.
Yesu akobho okpála bhelé na kuo
(Tsia bhʉ́ Mat. 8:14-17; di ne bhʉ́ Luk. 4:38-41.)
29 Yesu akoto lɨe bhʉ́ ’tɨ nadje lɨ́lɨ-e me-e, u atsia anʉ ne Djakɨ di ne Djaa bhʉ́ ’tɨ gba Simo ne Andɨlɨ. 30 A abhaka me ’hi wala Simo nde asɨ kuto, ka anga adʉ lɨ anɨ ne kuo, kʉte anɨ adʉ kpákpá. Abhomʉ-o, u atsia apa kolo engʉ́ gba anɨ-e pɨ Yesu. 31 Anɨ dyudyo lɨe de anɨ. Anɨ aha ’kpa anɨ, anɨ aꞌe anɨ bhʉ́lá. Kuo ayie lɨ anɨ, anɨ atsia aholo nalʉ ’zʉ pɨ uo.
32 A akolo lɨe tagolo pɨta natɨ ka ela-a, okpála aholo nago ne obhʉlʉ kuo di ne obhende adʉ ne osisiti bua bhʉ́ o pɨ Yesu. 33 Okpála na gʉdhʉ libhomu adʉ apo bhʉ́la o lɨ ’bhɵ bhotɨ-o. 34 Abhomʉ-o, Yesu akobho okpála bhelé ɨnde adʉ ne okuo ngangá. Anɨ atsia apandja di obua na sisiti bhelé ɨnde adʉ nadʉ bhʉ́ okpála-o. Anɨ ha la di nedhɨnga pɨ osisiti bua ango-o ngʉ́ nagama ’ngʉ́ belegʉ de bini. Padhá de, anga a adʉ me u nde ngambɨla anɨ hana.
Yesu akpokpo Ngali gba Ebhe-e bhʉ́ Galilaya
(Tsia bhʉ́ Luk. 4:42-44.)
35 Bhʉ́ sɨkɨkpɨ-e, me biti nde ani nga bha má gbu-o, Yesu ayie bhʉ́lá, anɨ akoto. Anɨ atsia atapa abhʉ́ mili bɨlɨ. Oo, anɨ aholo nayo Ebhe. 36 Abhomʉ-o, Simo ne okpála bhende u adʉ ne o-o, aholo nagɨlɨ anɨ. 37 U au anɨ lɨe, do uo pɨ anɨ me: «Ndʉ okpála hana ngagɨlɨ mʉ.» 38 Abhomʉ-o, Yesu atsia apa pɨ uo me: «Nɨ́ nʉ lɨ obɨlɨ koko, bhʉ́ okʉtɨ na ngongo, amba ma kpokpo di Ngali gba Ebhe-e oo. Padhá de, anga a bhomʉ-o engʉ́ ɨnde ma ago ngʉ́ e ko.» 39 Abhomʉ-o, Yesu adholo nanɨ bhʉ́ ndu doto na Galilaya libhomu. Anɨ atsia adʉ akpokpo Ngali gba Ebhe-e bhʉ́ otɨ nadje lɨ́lɨ na kʉtɨ gba uo-o. Anɨ adʉ di napandja osisiti bua ɨnde adʉ nadʉ bhʉ́ okpála-o.
Yesu akobho bhʉlʉ kába bini
(Tsia bhʉ́ Mat. 8:1-4; di ne bhʉ́ Luk. 5:12-16.)
40 Bhʉ́ oekpɨ́ bhomʉ-o, bhʉlʉ kába bini adyudyo lɨe de Yesu. Anɨ atʉtʉ lɨpʉkʉ e kuto kala anɨ, anɨ atsia akikiliki lɨe pɨ anɨ me: «Ɨ dʉ me mʉ nde akʉnda-a, mʉ tɨ da nakobho ma.» 41 Yesu adje ndjinga anɨ, anɨ aꞌo ’kpa e lɨ kʉte anɨ. Anɨ atsia apa pɨ bhʉlʉ kába ango-o me: «Ako, ma akʉnda. Kokobho!» 42 Ma ’li ma me-e, kába agʉlʉ lɨ anɨ hana má da! Anɨ atsia akobho. 43 Kolo me-e, Yesu agie anɨ sidi ne nagbele ’dje anɨ kpekpeke. 44 Anɨ atsia apa pɨ anɨ me: «Djedje! Mo osʉ́ ’kpá lɨ ’ngʉ́ ɨnde-e de kpála bini belegʉ de má kpo! Engʉ́ bini, nʉ suno lɨmʉ pɨ dimandɵ gba Ebhe , amba mʉ ha makiso gba mʉ-o maka lɨ Moidje aye nanɨ lɨe-o. Bhobhomʉ-o asúno pɨ okpála me mo okobho.» 45 La-a, lɨ kpála ango-o ayie lɨe oo, anɨ aholo bha ne kpokpo ’ngʉ́ bhomʉ-o pɨ ndʉ okpála hana lɨ ndʉ bɨlɨ hana ɨnde anɨ adʉ apʉ lɨ e-o. Kaka-a, Yesu tɨ matá nanɨ da nasuno lɨe mbámbá bhʉ́ gʉdhʉ de. Engʉ́ bini, anɨ adʉ bha ɨbili nadʉ ne alɨngo gʉdhʉ, bhʉ́ omili bɨlɨ. Okpála adʉ ayie ne ndʉ bɨlɨ hana, u atsia adʉ ago nabhaka anɨ.