Balʉa gba Polo
pɨ omabhuka na gʉdhʉ na
Loma
Eli na kalanʉ
Balʉa ɨnde lɨ Polo aye nanɨ e pɨ omabhuka na Loma-a , anɨ aye nanɨ ngʉ́ napa pɨ uo me nɨ ne gʉmʉ ngʉ́ nanʉ atsia Dadjua na gʉdhʉ na Loma. Gʉmʉ gba anɨ adʉ me nɨ mene mbo kulu ne omabhuka ɨnde oo, ngʉbula nedhɨnga bedɨ amba u teteke di nɨ ngʉbula nanʉ abhʉ́ Esɨpanye. Anɨ aye balʉa ango-o ngʉ́ nakpokpo lele maka anɨ ambɨla lele nabhuka bhʉ́ Yesu nde lɨe di ne ongʉ́ ɨnde lɨ nabhuka ango-o ngamene e, ngʉbula mʉkobho gba omakilisito. Engʉ́ lɨ Polo akpokpo e hana abhʉ́ bhuku ɨnde.
Pɨta lɨ Polo ayi okpála na Dadjua na gʉdhʉ na Loma di ne anɨ ayo Ebhe pɨ uo lɨe-e, anɨ akpokpo engʉ́ na ngbéngbé ɨnde bhʉ́ balʉa pɨ uo, engʉ́ ɨnde me: Bádha Ngali ngasuno maka lɨ Ebhe ngamene lɨe me okpála kolo ngbingbili: a ko ka nabhuka, nayie lɨ lilita akolo alɨ soso (1:17).
Pɨpɨta-a, Polo atsia abhulu ’ngʉ́ ango-o. Anɨ apa me: ɨ dʉ omaYuda, ɨ dʉ die omʉpagano, a ayo me u kolo ngbingbili kala Ebhe. Padhá de, anga ndʉ uo hana amene siti ’ngʉ́. Abhomʉ-o, lɨ soso, Polo aye ongʉ́ pɨndjɨ lele nadʉ ka mʉkobho gba omakilisito, ane la mane lɨ kpadjɨ na mʉkʉnda bhʉ́ nadʉ nadje lɨo ne okpála koko. Anɨ atsia agama matá ’ngʉ́ pɨndjɨ ongʉ́ maka kulu gba Ebhe, ne engʉ́ ɨnde a ayo me omakilisito mene e pɨ ongámásɨ na doto, ne bhende gba okpála sʉnda o. Anɨ abu ta balʉa gba e ne nakpokpo ’ngʉ́ gba e makpe di ne oeli bhe nadhɵgɵ Ebhe.
Ongbengbe ongʉ́ ɨnde bhʉ́ bhuku ɨnde-e ngae ɨnde:
Eli na kalanʉ ne engʉ́ na ngbéngbé ɨnde bhʉ́ bhuku ɨnde 1:1-17
Gʉmʉ nasia mʉkobho 1:18 – 3:20
Mabhundja gba Ebhe ngʉbula mʉkobho 3:21 – 4:25
Mʉkobho na mbɨa bhʉ́ Kilisito 5:1 – 8:39
Ɨsalaele bhʉ́ mabhundja gba Ebhe 9:1 – 11:36
Lele dasʉndʉ gba omakilisito 12:1 – 15:13
Eli na soso ne nayi okpála 15:14 – 16:27
1
Polo yi omabhuka na gʉdhʉ na Loma mayi
Ma aye balʉa ɨnde-e ngama Polo. Ma ne bali gba Yesu Kilisito . Ebhe aꞌɨ ma me ma dʉ ne bhʉlʉ titima gba nɨ, anɨ atsia aꞌo ma kpi pɨ e ngʉ́ nanʉ nakpokpo Bádha Ngali gba nɨ-e pɨ okpála.
Ebhe apa nanɨ bhʉtode me nɨ atíma Bádha Ngali bhomʉ-o pɨ okpála lɨ kpadjɨ gba opolofeta gba nɨ-o. Anɨ apa nanɨ engʉ́ ango-o bhʉ́ Bhuku gba e-o. Bádha Ngali ango-o pɨndjɨ ndɨlɨ gba anɨ Yesu Kilisito ɨnde Ngámá gba nɨ́-o. U azu anɨ bhʉ́ kʉte bhʉ́ piga gba ’ngbé ngámá Davidi. Engʉ́ bini, lɨ kpadjɨ gba Bu Bhobua-a , anɨ asuno lɨe maka Ndɨlɨ gba Ebhe bhʉ́ angu nedhɨnga anɨ azuku lɨe bhʉ́ ká okpála ɨnde amu-o. Lɨ kpadjɨ gba anɨ-e, Ebhe asuno bádha bhʉ́ ’bu mʉma me ma kolo bhʉlʉ titima gba anɨ. Ma ne bhʉlʉ titima ngʉbula me ma gbele ndʉ okpála ɨnde ne omaYuda ade-e hana me u bhuka Yesu Kilisito, u manga anɨ, amba u toko la di anɨ. Ngayi okpála na Loma-a , yi di bhʉ́ ká okpála bhomʉ-o, ngayi okpála ɨnde lɨ Ebhe aꞌɨ o me yi kolo di okpála gba Yesu Kilisito-o.
Ma aye balʉa ɨnde-e pɨ ndʉ yi hana, ngayi okpála ɨnde lɨ Ebhe nde ne mʉkʉnda pɨ o-o, anɨ atsia aꞌɨ o me yi dʉ bhʉ́ mʉkobho pɨ nɨ-o. A ayo me Ebhe ’Dyɨ nɨ́, ne Ngámá gba nɨ́ Yesu Kilisito suno bádha bhʉ́ ’bu gba o-o pɨ yi, amba u ha di guo ’ngʉ́ pɨ yi.
Polo apa me nɨ ne gʉmʉ nakpokpo Bádha Ngali gba Ebhe-e pɨ ndʉ okpála hana
Kala ndʉ ’ngʉ́ hana-a, ma ngagie heni pɨ Ebhe gba ma lɨ kpadjɨ gba Yesu Kilisito. Ma ngagie heni pɨ anɨ lɨ ’ngʉ́ gba ndʉ yi hana, anga okpála na pɨ́la doto libhomu ngakpokpo ’ngʉ́ pɨndjɨ nabhuka gba yi-o. Ndʉ nedhɨnga hana, ma dʉ nayo Ebhe-e, ma ngayo anɨ ngʉbula yi. Ebhe apá lɨ ma ngae me a ko kʉkʉlʉ ’ngʉ́. Ma ngamene kulu lɨma pɨ Ebhe bhomʉ-o lɨ kpadjɨ nakpokpo Bádha Ngali ɨnde atsia Ndɨlɨ gba anɨ-o. 10 Ma ngayo Ebhe ndʉ ’kpɨ́ hana me anɨ kʉnda-a, anɨ de bhulu kpadjɨ mʉma me ma kolo lɨ yi. 11 Padhá de, anga ma ne gʉmʉ naali me ma u yi ngʉbula me yi sia di bádha bhʉ́ ’bu ɨnde ayie ka Bu Bhobua-a, amba yi sia angu lɨ bua yi. 12 Ma akʉnda mangbo napa me ma ne gʉmʉ nakolo lɨ yi ngʉbula napa me nɨ́ to angu bhʉ́ nɨ́ sʉnda nɨ́ ne yi. Ka nabhuka nɨ́ nde ne e bhʉ́ Kilisito-o, ma to angu bhʉ́ yi, amba yi to di angu bhʉ́ ma.
13  Ondaise ma, yi mbɨla me bhʉtsibhʉtsi, ma adʉ ne mabhundja nanʉ agba yi, engʉ́ bini, ma sia nga kpadjɨ de nato pɨ nakɨ. Ma ne gʉmʉ nago gba yi ngʉbula me kulu gba ma-a zu di nguwa agba yi maka a azu di nguwa lɨe agba opiga koko ɨnde ne omaYuda ade-o. 14 Kaka-a, a ayo me ma kpokpo Bádha Ngali pɨ ndʉ okpála hana, abana ɨ dʉ pɨ oGiliki di ne pɨ okpála ɨnde ne oGiliki ade-o. Ma akpókpo Bádha Ngali bhomʉ-o pɨ okpála ɨnde amene balʉa di ne obhende ɨ mene balʉa de. Ebhe aha bhobhomʉ-o mʉma ngae. 15 A bhomʉ-o ta ’ngʉ́ ɨnde ma nde lɨe ne gʉmʉ nago nakpokpo di Bádha Ngali pɨ yi, ngayi okpála ɨnde ngadʉlʉ bhʉ́ gʉdhʉ na Loma-o.
16 Ma belegʉ ne nʉmʉ ade ngʉ́ nakpokpo Bádha Ngali-o. Padhá de, anga a bhʉ́bhʉ́ ne angu ɨnde lɨ Ebhe ngamene kulu ne e ngʉ́ nakobho ndʉ okpála hana ɨnde ngabhuka-o. Ebhe ade kpadjɨ ango-o ngʉ́ nakobho ngaɨza omaYuda, pɨpɨta-a, okpála ɨnde ne omaYuda ade ko. 17 Padhá de, anga Bádha Ngali ango-o ngasuno lele maka lɨ Ebhe ngaꞌo okpála lɨe ngbingbili bhʉ́ djila e-o. Kpadjɨ ango-o ngakpo lita e bhʉ́ nabhuka, engʉ́ koko kekele ade. A maka lɨ Bhuku gba Ebhe-e apa lɨe me: «Kpála ɨnde abhuka Ebhe-e, Ebhe méne me anɨ kolo bhʉ́ djila nɨ ngbingbili, a ko kpála ɨnde bhʉ́ kʉkʉlʉ mʉkobho. 1:17 Tsia bhʉ́ Abk. 2:4.»
Bua Ebhe ngake ne osisiti ’ngʉ́ gba okpála make
18 Lɨ Ebhe nde lɨe abhʉ́lá-a, anɨ ngasuno mbámbá me nɨ ngazɨ mbʉtʉ lɨ ndʉ osisiti ’ngʉ́ hana ɨnde lɨ okpála ngamene e lɨ anɨ-o di ne bhe lɨ okpála ngamene e sʉnda o-o. Anɨ ngazɨ mbʉtʉ anga ndʉ osisiti ’ngʉ́ lɨ okpála ngamene e ngani kpadjɨ me okpála koko ambɨ́la kʉkʉlʉ ’ngʉ́ de. 19 La-a, engʉ́ ɨnde ayo me okpála mbɨla e lɨ pápá gba Ebhe-e mbámbá pɨ ndʉ okpála hana. Ebhe ngae makpe apana pɨ uo mbámbá.
20 Padhá de, anga nayie maka lɨ Ebhe abho kokpɨ́ ne doto lɨe nakolo pɨ nakɨ-e, ndʉ oehe ɨnde anɨ abho e hana ngasuno anɨ mbámbá me anɨ maka da-ie. Oehe bhomʉ-o ngasuno me a bhʉ́ anɨ ne angu na dʉdʉma, oehe bhomʉ-o la bhadi ngasuno mbámbá me a ko Ebhe. Kaka-a, Ebhe tɨ da nambu lɨ okpála ɨnde azɨba siti ’ngʉ́-o de. 21 Padhá de, anga abana u ngambɨla lɨe hana me Ebhe ʉʉ-o, u dhɵgɵ anɨ de, u gie la di heni pɨ anɨ de maka ayo lɨe me u mene pɨ anɨ-o. Engʉ́ bini, mabhundja gba uo-o atɨ ngingi, bua uo bhʉ́ biti, u mbɨla matá bádha ’ngʉ́ de. 22 U ngapa me a bhʉ́ ’ndjɨ o ne ɨmbɨlangʉ, engʉ́ bini, u akolo obhʉlʉ pele. 23 Pɨ uo-o, ngʉ́ napa me u dhɵgɵ sangu gba Ebhe ɨnde bhʉ́ mʉkobho dʉdʉma ne dʉdʉma-a, u mene mo-o de. U mangbo ngadhɵgɵ okulu ’he ɨnde lɨ okpála abho o maka o-o. La-a, kpála bhʉ́ mʉkobho dʉdʉma ne dʉdʉma ade. U di ngadhɵgɵ okulu ’he ɨnde lɨ okpála abho o maka oedhu, maka onʉ di ne obhende ngagbeke lɨo ne ’bu o kuto.
24 Kaka-a, Ebhe atse ’kpa lɨ uo me u mene ongʉ́ na sisiti ɨnde lɨ bua uo ngakʉnda me u mene e-o. U ngamene lɨe mo-o, u bhomʉ-o ngamene engʉ́ na nʉmʉ lɨo sʉnda o. 25 Ngauo-o, u aꞌo nabhuka kʉkʉlʉ ’ngʉ́ ɨnde atsia Ebhe-e lɨ ngongo, u atsia abhuka eu. U ngadhɵgɵ oehe ɨnde lɨ Ebhe abho o, uo di ngamene kulu lɨo pɨ oehe ango-o, engʉ́ bini u dhɵgɵ Ebhe ɨnde abho ndʉ ’he hana ngae de. A ayo la me u de atoko mangbo anɨ dʉdʉma ne dʉdʉma. A adʉ moko!
26 Kaka-a, Ebhe atse ’kpa lɨ uo me u mene ongʉ́ na nʉmʉ lɨ gʉmʉ e asi bhʉ́ uo bedhe-o. Olɨsɨ gba uo-o ngaꞌo ká obhosɨ, u ngadhʉkʉ ne obɨ o olɨsɨ mada obhosɨ. 27 A bhadi pɨ obhosɨ moko. U di ngaꞌo ká nadhʉkʉ ne olɨsɨ, u abedhe mangbo ne gʉmʉ nadhʉkʉ ne obɨ o obhosɨ mada olɨsɨ. Obhosɨ ngamene engʉ́ na nʉmʉ ne obɨ o obhosɨ koko. U ngagbele pɨ́ o makpe bhomʉ-o ke ’ngʉ́ gba Ebhe ɨnde atɨ ne ngua siti ’ngʉ́ u amene e bhomʉ-o.
28 Maka lɨ okpála bhomʉ-o ayala lɨe nambɨla kʉkʉlʉ ’ngʉ́ ɨnde atsia Ebhe-e, Ebhe atse ’kpa lɨ uo me u abhúndja matá ndjɨndjɨ de, di ne me u mene engʉ́ ɨnde ayo de me u mene e mo-o de. 29 Sisiti ’ngʉ́ abedhe lɨ bua uo bedhe, u abedhe ne gʉmʉ ’he gba okpála koko, a ko okpála na siti bua , u ngadje siti bua lɨ obɨ o naali, u ngabhili obɨ o, a ko obhʉlʉ nagbe bhayiki, a ko obhʉlʉ kali, a ko obhʉlʉ napa eu ne ’lɨ obɨ o. 30 U ngapa ’ngʉ́ lɨo sʉnda o sisiti, a ko obhʉlʉ yala gba Ebhe, u ngasobho obɨ o, u ngadje kʉte o, u ngapa ’lɨ o, uo ndʉ ’kpɨ́ hana bedhe ’ngʉ́ nabhundja siti ’ngʉ́ koko na mbɨa, u manga okpála azu o-o de.
31 Bubua lɨ uo ade, u ngapa ’ngʉ́ ne ’li o bhisi bhisi, u ne mʉkʉnda pɨ obɨ o ade, ndjinga bhʉ́ uo ade. 32 U mbɨla hana me ’li Ebhe apa me okpála ɨnde ngadhʉkʉ lɨ ngua kpadjɨ bhomʉ-o atɨ ne nakpi. Abana u ambɨla lɨe mo-o hana-a, u bha bini nganʉ ne kalanʉ bhʉ́ namene ngua osisiti ’ngʉ́ bhomʉ-o. Bhe ane la matá mane-e, u ngakpi ndjɨlɨ lɨ okpála ɨnde ngamene ngua osisiti ’ngʉ́ bhomʉ-o.

1:17 1:17 Tsia bhʉ́ Abk. 2:4.