ሱኡጎ ማፃኣፖ
ዓይፆ ካሮ
ሱኡጎ ማፃኣፓ ዒስራዔኤሌ ዴራ ካኣናኔ ዓጮ ጌሌሢዳፓ ዴንዲ ዔያቶኮ ካኣታ ካኣታዼ ዎዶ ሄላንዳኣና ዓኣ ሃይሶ ኬኤዛያኬ፤ ዬይ ዎዳ ዒስራዔኤሌ ዴራ ሜሌ ፆኦዞ ካኣሽኪ ናንጊና ናንጋ ጎዳም ዋይዞ ዒፄ ዎዶኬ። ሃኖ ማፃኣፖይዳ ዓኣ ሃይሳ፦ «ሱኡጎ» ጌይንቴያ ዖሎና ዔርቴ ዓሳ ፔቴ ፔቴሢ ማዼ ማዾ ኬኤዛያኬ። ዬያቶ ሱኡጎይዳፓ ባሼሢ ዖሎ ዖላ ዓሶ ዓይሣ ዓሶኬ፤ ዬያቶ ባኣካፓ ኮሺ ዔርቴያ፥ ጫርቂ ዒ ዖሌ ዖሊፆና ባሼ ባሺፃ (ዓይሢ 13—16) ሄላንዳኣና ዓኣ ጋሮይዳ ኬኤዚንቴያ፥ ሶምሶሜ ጌይንታሢኬ።
ሃና ማፃኣፔላ ኑና ዔርዛ ዼኤፖ ባካ፦ ዒስራዔኤሌ ዴሮ ሄላንዳ ባኣዚ ባኣያ ማዒ ጉሙርሳሢ ዔያታ ናንጊና ናንጋ ጎዳም ጉሙርቂንታያ ማዔቴታሢ፤ ሃሣ ዒዛም ዔያታ ጉሙርቂንታያ ማዑዋ ዎዶና ቢያ ዎዴ ዔያቶይዳ ባይሲንታ ሙካሢ ዛሎኬ። ዬያይዳፓ ባሼ ሜሌ ባኣዚ ዓኣኔ፤ ዬና ዓይጎዳይ ጌዔቴ፦ ዴራ ናንጊና ናንጋ ጎዳም ጉሙርቂንቱዋያ ማዔም ባይሲንታ ዔያቶ ሄሌቴያ ጎሞ ዔያታ ቡኡፂ ዒዛ ባንሢ ማዓ ዎዶና ዒዚ ዔያቶ ዓውሳያ ማዔሢኬ።
ማፃኣፔላ ዱማ ዱማ ዓርቄ ባኮ
ዒያሱ ሃይቃንዳያ ሄላንዳኣና ማዺንቴ ባኮ (1፡1—2፡10)
ዒስራዔኤሌ ዓሶኮ ሱኡጎ (2፡11—16፡31)
ዱማ ዱማ ማዺንቴ ባኮ (17፡1—21፡25)
1
ዪሁዳንታ ሲሞኦኔንታ ፃጳ ዓዶኒቤዜቄ ዲዒ ዔኬሢ
1 ዒያሱ ሃይቄስካፓ ዒስራዔኤሌ ዴራ፦ «ካኣናኔ ዓሶ ዖላኒ ኑኡኮ ፃጶ ፃጶ ማኣሮይዳፓ ቤርታ ኬስካንዳ ዓሳ ዖናንሢዳይ?» ጌይ ናንጊና ናንጋ ጎዳ ዖኦጬኔ።
2 ናንጊና ናንጋ ጎዳ ዔያቶም፦ «ዪሁዳ ፃጳ ቤርታዺ ኬስኪ ዖሎንጎ፤ ዓጬሎ ታ ዔያቶም ዓኣሢ ዒንጋንዳኔ» ጌዔኔ።
3 ዒማና ዪሁዳ ፃጳ ዔያቶ ዒጊኖ ማዔ፥ ሲሞኦኔ ፃጶ ኮይላ፦ «ኑም ዒንጊንቴ ዓጬሎ ዴንዲ ካኣናኔ ዓሶ ዖላኒ ኑ ዎላ ዴንዶም፤ ዬካፓ ዒንሢም ዒንጊንቴ ዓጮዋ ኑ ዒንሢና ዎላ ዴንዲ ዖላንዳኔ» ጋዓዛ፥ ሲሞኦኔ ፃጳ ዔያቶና ዎላ ዴንዴኔ። 4 ዬያሮ ዪሁዳ ዴራ ዔያቶና ዎላ ዖሎሮ ዴንዴኔ፤ ናንጊና ናንጋ ጎዳኣ ዔያታ ካኣናኔ ዓሶንታ ፔርዛ ዓሶ ባሻንዳጉዲ ማሄም ቤዜቄይዳ ታጶ ሺያ ዓሲ ዔያታ ዎዼኔ። 5 ዔያታ ዒኢካ ቤዜቄ ዓጮ ካኣቲ፥ ዓዶኒቤዜቄ ዴንቃዖ ዒዛ ዖሊ ካኣናኔ ዓሶንታ ፔርዛ ዓሶዋ ባሼኔ። 6 ዒማና ዓዶኒቤዜቄ ዔያቶ ቤርታፓ ጳሽኬኔ፤ ጋዓንቴ ዔያታ ዒዛ ዳውሲ ዓርቂ ኩጮና ቶኮናኮ ዶኦሞ ኬኤሎንሢ ኬኤሎንሢ ቲቄኔ፤ 7 ዬያሮ ዓዶኒቤዜቄ፦ «ኩጮና ቶኮናኮ ዶኦሞ ኬኤሎ ኬኤሎ ታ ቲቄም ታ ማኣሮይዳ ጎንጎ ዴማ ዲኢኔ ካሦ ማንፂ ሙዓ፥ ላንካይታሞ ካኣታ ዓኣኔ፤ ዔያቶይዳ ታ ማዼ ጌኖ ማዾ ናንጊና ናንጋ ጎዳ ታኣም ሺርሺ ዒንጌኔ» ጌዔኔ፤ ዬካፓ ዔያታ ዒዛ ዬሩሳላሜ ዔኪ ዴንዳዛ ዒኢካ ዒ ሃይቄኔ።
ዪሁዳ ፃጳ ዬሩሳላሜንታ ኬብሮኦኔንታ ዖሊ ዓርቄሢ
8 ዪሁዳ ዓሳ ዬሩሳላሜ ዖሊ ዓርቂ፥ ዓሶዋ ጬንቾ ዓፓሮና ዎዼኔ፤ ካታሜሎዋ ታሚና ሚቼኔ። 9 ዬካፓ ዔያታ ጌሜራዻ ዓጮኮ ዾኦሎ ዛሎ ዓጮና ዳውላዻ ዓጮናይዳ ናንጋ ካኣናኔ ዓሶ ዖላኒ ዴንዴኔ። 10 ዔያታ ኬብሮኦኔይዳ ናንጋ ካኣናኔ ዓሶ ዖሌኔ፤ ኬብሮኦኔኮ ቤርታኣ ሱንፃ ዓርባዒ ካታሞ ጌይንታኔ፤ ዒማና ዔያታ ሼሻይኔ፥ ዓሂማኔና ታልማይኔ ጌይንታ ቶኦኮ ዖሊ ባሼኔ።
ዖቲኒዔኤሌ ዴቢሬ ካታሞ ዖሊ ባሼሢ
(ዒያ. 15፡13-19)
11 ዬካፓ ዪሁዳ ዓሳ፦ ዴቢሬ ካታሞ ዖሌኔ፤ ዒዞና ዬኖ ካታሜሎኮ ሱንፃ፦ «ቂሪያት ሴፔሬ» ጌይንታኔ፤ 12 ካኣሌቤ ዒማና፦ «ቂሪያት ሴፔሬ ዖሊ ባሼ ዓሢም ታናዎ ዓክሳኣኖ ታ ዒንጋንዳኔ» ጌዔኔ፤ 13 ካኣሌቤኮ ጌኤዚ ቄናዜ ናኣዚ፥ ዖቲኒዔኤሌ ዬኖ ካታሜሎ ዖሊ ዓርቄኔ፤ ዒዚ ዬያይዴሢሮ ካኣሌቤ ፔኤኮ ናዎ ዒዛም ዒንጌኔ። 14 ዔፖ ዓቦ ዖቲኒዔኤሌ፦ «ዓክሳኣኔ፥ ‹ዓዴ ኔኤም ጎሺ ዒንጋንዳጉዲ ዖኦጬ› » ጌይ ዓይሤኔ፤ *ዓክሳኣና ዖኦጫንዳጉዲ ዖቲኒዔኤሌ ዓይሤኔ ጋዓዞ፦ ዔብሬ ዓሶ ሙኡጮ ማፃኣፖይዳ «ዓክሳኣና ዖቲኒዔኤሌ ዓይሤኔ» ጋዓኔ። ዬያሮ ዒዛ ካኣሌቤ ዴንቃዖ ዒዛ ቶጊ ዓኣ ሃራፓ ኬዳዛ ካኣሌቤ ዒዞ «ዓይጎ ታ ኔኤም ዒንጋንዳጉዲ ኔ ኮዓይ?» ጌይ ዖኦጬኔ። 15 ዒዛ፦ «ኔ ታኣም ዒንጌ ዓጫ ዳውላዻ ቤሲታሢሮ ዋኣሢ ዓልቃ ቤሲ ዻካ ታኣም ኔ ዒንጋንዳጉዲ ታ ሺኢቃኔ» ጋዓዛ፥ ካኣሌቤ ጌሜሮና ቦኦሎናይዳ ዓኣ ዋኣሢ ዓልቃ ቤሲ ዒዞም ዒንጌኔ።
ቢኢኒያሜንታ ዪሁዳንታ ፃጳ ዖሎና ባሼ ባሺፆ
16 ሙሴኮ ባይሲ፥ ቄና ጎዖ ዓሢኮ ዜርፃ ዪሁዳ ዓሶና ዎላ ቴምሬ ጌይንታ ሚፃ ዺቢ ዓኣ ዒያርኮ ካታማፓ ዔቂ ዪሁዳይዳ ዓኣ ዓራዴኮ ዾኦሎ ዛላ ዓኣ ዳውሎ ዓጮ ዴንዲ ዒኢካ ዓማሌቄ ዓሶ ባኣካ ዴዔኔ። 17 ዪሁዳ ዓሳ ሲሞኦኔ ዓሶና ዎላ ፔቴ ማዒ ዖሊ ፄፓቴ ካታማ ናንጋ፥ ካኣናኔ ዓሶ ባሼኔ፤ ካታሜሎ ዔያታ ጋፒሲ ባይዜስካፓ ሱንፆ ዒዞኮ «ሆርማ» (ጋፒሲ ባይዜኔ) ጌይ ጌሤኔ። 18 ዪሁዳ ፃጳ ጋኣዛንታ ዓስቄሎኔንታ ዓቃሮኔንታ ኮይላ ዓኣ ዓጮዋ ቢያ ዓርቄኔ። 19 ናንጊና ናንጋ ጎዳ ዪሁዳ ዓሶና ዎላ ዓኣሢሮ ጌሜራዻ ዓጬሎ ዔያታ ባሺ ዓርቄኔ፤ ጋዓንቴ ሂርኬ ዶኦጫዻ ቤዞይዳ ናንጋ ዓሶኮ ዓንጊ ሳርጌላ ዖይታ ዓኣሢሮ ዖሊ ዳውሲ ኬሳኒ ዔያታ ዳንዳዒባኣሴ። 20 ሙሴ ዓይሤ ጎይፆና ኬብሮኦኔ ካኣሌቤም ዒንጊንቴኔ፤ ዒዚያ ሃይሦ ዔናኣቄ ቶኦኪ ማዔ ዓሲ ዒኢካፓ ዖሊ ኬሴኔ። 21 ቢኢኒያሜ ፃጳ ጋዓንቴ ዬሩሳላሜይዳ ናንጋ ዒያቡሳ ዓሶ ዖሊ ኬሲባኣሴ፤ ዬማፓ ዓርቃዖ ዒያቡሳ ዓሳ ቢኢኒያሜ ዓሶና ዎላ ሃኖ ሄላኒ ናንጋኔ። ዒያ. 15፡63፤ 2ሳሙ. 5፡6፤ 1ፆኦሲ. ዓሃኬ 11፡4።
ዔፕሬኤሜንታ ሚናኣሴንታ ፃጳ ቤኤቴኤሌ ዖሊ ዓርቄሢ
22 ዮሴፔ ዜርፃ ዒማና ቤኤቴኤሌ ዖላኒ ዴንዴኔ፥ ናንጊና ናንጋ ጎዳኣ ዔያቶና ዎላ ማዔኔ፤ 23 ዒማና ዔያታ ቤኤቴኤሌ ካታሞ ሙራንዳ ዓሲ ዳኬኔ፤ ዬኖ ካታሜሎኮ ሱንፃ ዬያኮ ቤርታ «ሎኦዛ» ጌይንታኔ። 24 ዬና ሙሮ ዓሳ ካታሜሎፓ ኬስካ ፔቴ ዓሲ ዴንቃዖ ዬያ ዓሢ ኮይላ፦ «ካታሜሎ ኑ ዎዲ ጌላኒ ዳንዳዓቴያ ኑም ኔ ኬኤዜቴ ኔና ኑ ዔኤቢ ዎኦታዓኬ» ጌዔኔ። 25 ዬያሮ ዒዚ ዔያቶም ካታሞ ጌሎ ካሮ ዻዌኔ፤ ዬያሮ ዔያታ ካታሞ ዓሶ ጬንቾ ዓፓሮና ዎዺ ኩርሴኔ፤ ዬያ ዓሢንታ ዒዛኮ ዒጊኖንታ ጋዓንቴ ዎዹዋዖ ዔያታ ሃሼኔ። 26 ዬይ ዓሢ ዻካ ጋዓዖ ሂኢታ ዓሶ ዓጮ ዴንዲ ካታማ ማዣዖ ዬኖኮ ሱንፆ «ሎኦዛ» ጌይ ጌሤኔ፤ ሃኖ ሄላንዳኣና ዬና ካታማ ዒማ ሱንፆና ዓኣኔ።
ዒስራዔኤሌ ዓሳ ዓጫፓ ዳውሲ ኬሲባኣ ዴሮ
27 ሚናኣሴ ፃጳ፦ ቤትሻኔ፥ ታዕናኬ፥ ዶኦሬ፥ ዪብልዓሜንታ ሜጊዶ ጌይንታ ካታሞና ኮይሎናይዳ ናንጋ ዓሶ ዒኢፓ ዳውሲ ኬሲባኣሴ፤ ዬያሮ ካኣናኔ ዓሳ ዒኢካ ናንጊሢ ዓርቄኔ። 28 ጋዓንቴ ዒስራዔኤሌ ዓሳ ዎልቄ ዴንቂ ዴንቂ ሙኬስካፓ ካኣናኔ ዓሶ ናሽኪባኣንቴ ዎልቄና ማዾ ማዺሼኔ፤ ጋዓንቴ ፔቴታዖ ዔያቶ ዒኢፓ ዔያታ ኬሲባኣሴ። ዒያ. 17፡11-13።
29 ዬያጉዲ ዔፕሬኤሜ ፃጳኣ ጌዜሬይዳ ናንጋ ካኣናኔ ዓሶ ዳውሲ ኬሲባኣሴ፤ ዬያሮ ካኣናኔ ዓሳ ዒኢካ ዔያቶና ዎላ ናንጋያ ማዔኔ። ዒያ. 16፡10።
30 ሃሣ ዛብሎኦኔ ፃጳ ቂትሮኔና ናህላኣሌናይዳ ናንጋ ዴሮ ዒኢካፓ ኬሲባኣሴ፤ ዬያሮ ዒኢካ ናንጋ ካኣናኔ ዓሳ ዔያቶና ዎላ ናንጋያ ማዔኔ፤ ያዺ ማዔቴያ ዛብሎኦኔ ዓሶም ናሽኪባኣዖ ዔያታ ዎልቄና ማዺሾ ማዾ ማዻያ ማዔኔ።
31 ጊንሣ ሃሣ ዓሴኤሬ ፃጳ፦ ዓኮይዳ፥ ሲዶናይዳ፥ ዓህላኣቤይዳ፥ ዓክዚቤይዳ፥ ሄልባይዳ፥ ዓፔቄንታ ሬሆቤ ካታሞንታይዳ ናንጋ ዓሶ ዳውሲ ኬሲባኣሴ። 32 ካኣናኔ ዓሶ ዔያታ ዳውሲ ኬሱዋዖ ሃሺ ዒኢካ ዔያቶና ዎላ ናንጌኔ።
33 ዬያጉዲ ኒፕታኣሌኤሜ ፃጳ ቤትሼሜሼና ቤትዓናቴናይዳ ናንጋ ዴሮ ዳውሲ ኬሲባኣሴ፤ ዬያሮ ኒፕታኣሌኤሜ ዴራ ካኣናኔ ዓሶና ዎላ ዒኢካ ናንጊሢ ዓርቄኔ፤ ያዺ ማዔቴያ ዔያታ ዎልቄ ማዾ ዔያቶም ማዻንዳጉዲ ካኣናኔ ዓሶይዳ ዎልቃዻኔ።
34 ዓሞራ ፃጳ ዳኣኔ ፃጶ ጌሜራዻ ዓጬሎ ባንሢ ዳውሳሢሮ ቦኦላዻ ጊንፆ ዔያታ ኬዳኒ ዳንዳዒባኣሴ፤ 35 ዓሞራ ዓሳ ቤዛፓ ዓጊፁዋዖ ሄሬሴ ዹኮይዳ፤ ሃሣ ዓያሎኔንታ ሻዓልቢሜ ጌይንታ ቤዛ ናንጌኔ፤ ያዺ ማዔቴያ ዔፕሬኤሜንታ ሚናኣሴ ፃጶንታ ፔኤም ዎርቃንዳጉዲ ፔ ዴማ ማሂ ዎልቄ ማዾ ናሽኪባኣንቴ ዔያቶ ማዺሼኔ። 36 ዓሞራ ዓሶኮ ዛጳ ዓቅራቢሜ ዴንዳ ቶኦሎ ካሮና ጌይ ዴንዳያኬ።