ዬሱሴ ዹኮይዳ ኬኤዜ ቃኣሎ
5
(ዓይ. 5—7)
ዬሱሴ ሚርጌ ዴሮ ዛጌ ዎዶና ዹኮ ኬስኪ ዴዓዛ፥ ዒዛኮ ጊንፆ ሃንታዞንሢ ዒዛ ኮይላ ሙኬኔ። ዬካፓ ሂዚ ጌዒ ዔርዚሢ ዓርቄኔ፦
ጎኔ ዎዛ
(ሉቃ. 6፡20-23)
«ፆኦሲዳ ጉሙርቂፆ ጌሢ ፔና ሂርኪዳዞንሢ
ፆኦሲ ካኣቱማ ዔያቶም ማዔሢሮ ዓንጂንቴያኬ።
ዖያዞንሢ
ፆኦሲ ዔያቶም ዶዱሞ ዒንጋንዳሢሮ ዓንጂንቴያኬ። ዒሲ. 61፡2።
ዒኖ ሼሌዔዞንሢ
ዓጮ ዔያታ ዔካንዳሢሮ ዓንጂንቴያኬ። ዓይኑ. 37፡11።
ፂሉሞ ካሣጉዲ ናይዺንታዞንሢና
ዋኣሢጉዲ ዼኤቢንታዞንሢ
ፂሉሞ ዴንቂ ዔያታ ሃውሻንዳሢሮ ዓንጂንቴያኬ። ዒሲ. 55፡1-2።
ዻቤ ዓሲም ዓቶም ጋዓዞንሢ
ፆኦሲዳፓ ማኣሪሢ ዔያታ ዴንቃንዳሢሮ ዓንጂንቴያኬ።
ዒኖ ጌኤዦንሢ
ፆኦሲ ዔያታ ዛጋንዳሢሮ ዓንጂንቴያኬ። ዓይኑ. 24፡3-4።
ፑርቴ ዓሲ ዎላ ቡኩሳዞንሢና ካንሣዞንሢ
ፆኦሲ ናይ ዔያታ ጌይንታሢሮ ዓንጂንቴያኬ።
10 ፂሉሞሮ ጌዒ ዒፂንቲ ዳኪንታዞንሢና ሜቶ ዔካዞንሢ
ፆኦሲ ካኣቱማ ዔያቶም ማዔሢሮ ዓንጂንቴያኬ። 1ጴፂ. 3፡14።
11 «ዓሳ ዒንሢ ታ ዛሎሮ ጫሽኪ፥ ዒፂ ዳካያ ማዔቴ ሃሣ ፑርታ ሉኡዙሞ ዒንሢዳ ጌስቴቴያ ዒንሢ ዓንጂንቴያኬ። 1ጴፂ. 4፡14። 12 ጫሪንጮይዳ ዒንሢ ዬያ ዛሎሮ ዔካንዳ ባካ ዼኤፒታሢሮ ኮሺ ዎዛዹዋቴ፤ ሃያኮ ቤርታ ፆኦሲ ማሊፆ ኬኤዛዞንሢያ ዬያይዲ ዒፂ ዳኮናኔ።» 2ፆኦሲ. ዓሃኬ 36፡16፤ ዳኪ. ማዾ 7፡52።
ሶኦጌና ፖዔናኮ ኮኦኪንሢ
(ማር. 9፡50፤ ሉቃ. 14፡34-35)
13 ዬካፓ ሃሣ ዬሱሴ፦ «ዒንሢ ዓጮኮ ሶኦጌኬ፤ ጋዓንቴ ሶኦጌ ዓኣፆ ዒፄቴ ዎይቲ ጊንሣ ዓኣፃያ ማዓኒ ዳንዳዓይ? ሴካ ካራይዳ ኬኤሪንቲ ዓሲ ቶኪና ሄርቃንዳኔ፤ ዓይጎማኣ ማዓዓኬ። ሉቃ. 14፡34-35። 14 ዒንሢ ሃሣ ዓጮኮ ፖዔኬ፤ ዹኬይዳ ዓኣ ካታማ ዓኣሺንታኒ ዳንዳዑዋሴ። ዮሃ. 8፡12፤ 9፡5። 15 ዓሲ ፖዒ ፖዒሳዖ ዔኤቢና ጉኡፒ ጌሣ? ጌሣሢ ፖዓ ጋሮይዳ ዓኣ ዓሶም ቢያ ፖዓንዳጉዲ ዼጌ ቤሲዳኬ። ማር. 4፡21፤ ሉቃ. 8፡16፤ 11፡13። 16 ዬያጉዲ ዓሳ ዒንሢኮ ኮዦ ማዾ ዛጊ ዒንሢኮ ጫሪንጮ ዓዳሢ ጋላታንዳጉዲ ፖዓ ዒንሢኮ ዓሲ ቢያም ፖዖንጎ» ጌዔኔ። 1ጴፂ. 2፡12።
ሙሴ ዔርዜ ዎጎ ዛሎ
17 ሃሣ ዬሱሴ፦ «ሙሴ ዎጎና ፆኦሲ ማሊፆ ኬኤዛ ዓሶና ዔርዛ ባኮ ቃኣጫኒ ታ ዒንሢም ሙኬያ ማሎፓ፤ ታ ሙኬሢ ጌይንቴ ጎይፆ ኩኩንሣኒ ሙካንዳኣፓዓቴም ቃቃኣጫኒ ሙኪባኣሴ። 18 ጎኔ ታ ዒንሢም ጋዓኔ ጫሪንጮና ሳዖና ቤዞ ሃሺ ዴንዳንዳያ ሄላንዳኣና ሙሴ ዎጎይዳፓ ፔቴ ዻኮ ፒዳኣሎማታቴያ ዻኮ ኔፂቦማታዖ ቃኣጪንታዓኬ፤ ሙሴ ዎጎይዳ ፃኣፒንቴ ባካ ቢያ ኩማንዳኔ። ሉቃ. 16፡17። 19 ዬያሮ ዬንሢ ዓይሢፆንሢዳፓ ዻኮማታዖ ኩንሡዋዖ ሃሼ ዓሢ፥ ሃንጎ ዓሶዋ ዻቢሻያ ማዒ ዔርዜቶ ፆኦሲ ካኣቱሞይዳ ቦሂንቴ ዓሲ ማዓንዳኔ፤ ጋዓንቴ ዓይሢፆንሢ ማዺ ኩንሣሢና ሃንጎ ዓቴ ዓሶዋ ኩንሣንዳጉዲ ዔርዛሢ ፆኦሲ ካኣቱሞይዳ ቦንቺንቴያ ማዓንዳኔ።
20 «ዒንሢኮ ፂሉማ ፔርሴ ዓሶና ሙሴ ዎጎ ዔርዛዞንሢ ፂሉማፓ ባሺባኣቴ ፆኦሲ ካኣቱሞይዳ ማሊ ዒንሢ ጌላኒ ዳንዳዑዋሴ።
ዓሲ ዎዺሢ ኮይሱዋያ ማዔሢ
21 «ቤርታ ዓሶም ጌይንቴሢ ዒንሢ ዋይዜኔ፤ ዬይያ ‹ዎዺፖቴ፥ ዓሲ ዎዻሢ ፑርታና ዎጊንታንዳኔ› ጋዓያኬ። ኬሲ. ማፃ 20፡13፤ ላሚ. ዎማ 5፡17፤ 16፡18። 22 ታ ዒንሢም ሂዚ ጋዓኔ፦ ዓሲዳ ጎሪንታሢ ቢያ ፑርታና ዎጊንታንዳኔ፤ ሃሣ ዓይጎ ዓሲታቶዋ ‹ኔኤኒ ፓሡዋኣሢ ሃይ› ጌዒ ጫሽኬቶ ዎጋ ዓሶ ቤርታ ፑርታና ዎጊንታንዳኔ፤ ሃሣ ‹ኔ ዒና ባይቄሢ ሃይ› ጌዒ ጫሽካሢ ቢያ ባይቁዋ ታሞ ዎጎም ማዓንዳኔ። 23 ዬያሮ ፆኦሲም ኔ ዒንጋ ባኮ ዒንጎ ቤዞይዳ ዒንጋ ዎዶና ኔ ዒሻሢም ኔ ዻቤ ባኣዚና ኔ ዒሻሢ ዖዬ ባኣዚ ኔኤም ጶቄቴ፥ 24 ኔ ዒንጋ ባኮ፥ ዒንጎ ቤዞ ኮይላ ጌሢጋፓ ዴንዲ ዬያ ዓሢና ዎላ ቡኬ፤ ዬካፓ ሙኪ ኔ ዒንጋ ባኮ ዒንጌ።
25 «ኔ ሞርካሢ ኔና ዎጌና ዓይሢሴም፥ ኔ ዒዛና ዎላ ዎጎ ዎጎ ቤዞ ዓኣዺፆይዳ ዓኣቴ፥ ዑኬና ኔ ሞርካሢና ዎላ ጊኢጌ። ያዺ ማዒባኣታቶ ኔ ሞርካሢ ኔና ዎጎ ዎጋሢም ዓኣሢ ዒንጋንዳኔ፤ ዎጋ ዓሢያ ሃሣ ፖኦሊሳሢም ዒንጋዛ ቱኡዞ ማኣራ ኔ ቱኡታንዳኔ። 26 ጎኔ ታ ኔኤም ጋዓኔ፤ ጪጎንጎ ጎዖና ባኮ ጋፒሲ ኔ ጪጉዋዖ ዬካፓ ኬስካዓኬ» ጌዔኔ።
ዓኒ ሃሣ ማቾ ማዒባኣ ዓሲና ላሂሢ ዛላ ኬኤዚንቴ ባኣዚ
27 ዬሱሴ ሃሣ፦ « ‹ዓኒ ሃሣ ማቾ ማዒባኣ ዓሲና ላሂፖ› ጌይንቴሢ ዒንሢ ዋይዜኔ። ኬሲ. ማፃ 20፡14፤ ላሚ. ዎማ 5፡18። 28 ታኣኒ ዒንሢም ጋዓንቴ ‹ላኣሊ ዛጊ ላሃኒ ማሌ ዓሲ ቢያ፥ ዬማና ፔ ዒኖና ዒዞና ላሄያ ማዓኔ› ጋዓኔ። 29 ዬያሮ ኔኤኮ ሚዛቆ ዓኣፓ ኔና ዻቢሻያ ማዔቴ ኔጊዳፓ ኬሲ ኬኤሬ፤ ጉቤ ዑፃ ኔኤኮ ባይቁዋ ታሞይዳ ኬኤሪንታስካፓ ዑፆኮ ኔኤኮ ፔቴ ቤሲ ፓጬቶ ኮሺኬ። ማቲ. 18፡9፤ ማር. 9፡47። 30 ሚዛቆ ኩጫ ኔና ዻቢሻያ ማዔቴ ኔጊዳፓ ቲቂ ኬኤሬ፤ ጉቤ ዑፃ ኔኤኮ ባይቁዋ ታሞይዳ ኬኤሪንታሢዳፓ ዑፆኮ ኔኤኮ ፔቴ ቤሲ ፓጬቴ ኮሺኬ» ጌዔኔ። ማቲ. 18፡8፤ ማር. 9፡43።
ላኣሊ ዓንጂሢ ኮይሱዋያ ማዒፆ
(ማቲ. 19፡9፤ ማር. 10፡11-12፤ ሉቃ. 16፡18)
31 ዬሱሴ ሃሣ፦ «ዬያጉዲ ‹ፔኤኮ ማቾ ዓንጃሢ ቢያ ዒዞ ዓይጎሮ ዓንጄቶዋ ዔርዛ ባኣዚ ፃኣፒ ዒንጎንጎ› ጌይንቴኔ። ላሚ. ዎማ 24፡1-4፤ ማቲ. 19፡7፤ ማር. 10፡4። 32 ታ ጋዓንቴ ዒንሢም ሂዚ ጋዓኔ፦ ሜሌ ዓሲና ዒኢቲሢ ዛላና ማዒባኣንቴ ፔ ማቾ ዓንጃሢ ቢያ ዒዛ ዞኦስካ ኮኦማንዳጉዲ ማሃኔ፤ ዬኖ ዓንጂንቴዞ ዔካሢያ ዒዞና ዞኦስካ ኮኦማያ ማዓኔ» ጌዔኔ። ማቲ. 19፡9፤ ማር. 10፡11-12፤ ሉቃ. 16፡18፤ 1ቆሮ. 7፡10-11።
ጫኣቂሢ ዛላ ዔርዞና ባኣዚ
33 ዬካፓ ሃሣ ዬሱሴ፦ «ሃያኮ ቤርታ ሚናኣ ዓሶም ‹ኔኤኒ ፆኦሲም ጫኣቄ ባኣዚ ኩኩንሤ፤ ኔ ጫኣቄ ባኮ ሃሺፖ› ጌይንቴሢ ዒንሢ ዋይዜኔ። ሌዊ. ዓኬ 19፡12፤ ፓይ. ማፃ 30፡2፤ ላሚ. ዎማ 23፡21። 34 ታኣኒ ጋዓንቴ ዒንሢም ሂዚ ጋዓኔ፦ ፔቴታዖ ጫኣቂፖቴ፤ ጫሪንቺ ዔኤሊ ጫኣቂፖቴ፥ ዓይጎሮ ጌዔቶ ጫሪንጫ ፆኦሲ ዴዓ ቤዞኬ። ያይ. 5፡12፤ ዒሲ. 66፡1፤ ማቲ. 23፡22። 35 ሳዓ ዔኤሊ ጫኣቂፖቴ፤ ዓይጎሮ ጌዔቶ ሳዓ ፆኦሲ ቶኮ ጌሣ ቤዞኬ። ዬሩሳላሜ ካታሞ ዔኤሊያ ጫኣቂፖቴ፤ ዓይጎሮ ጌዔቶ ዬሩሳላሜ ዼኤፖ ካኣታሢኮ ካታሞኬ። ዒሲ. 66፡1፤ ዓይኑ. 48፡2። 36 ኔ ቶኦኮ ጋፓኖ ዔኤሊያ ጫኣቂፖ፤ ዓይጎሮ ጌዔቶ ኔኤኮ ቶኦኮ ጋፓናፓ ፔቴማ ቡኡቂሳኒ ሃሣ ካርሣኒ ኔ ዳንዳዑዋሴ። 37 ዬያሮ ዒንሢኮ ጌኤዛ ‹ሂዮ› ማዔቶ ‹ሂዮ› ‹ዔይዔ› ማዔቶ ዔይዔ ማዖንጎ። ዬማፓ ዑሣ ዓኣዼ ጌኤዞማ ፃላሄይዳፓኬ» ጌዔኔ። ሌዊ. ዓኬ 19፡12፤ ፓይ. ማፃ 30፡2፤ ላሚ. ዎማ 23፡21።
ዓሲ ኮሚሢ ኮይሱዋያ ማዒፆ
(ሉቃ. 6፡29-30)
38 ሃሣ ዬሱሴ፦ « ‹ዓኣፒ ዛላሮ ዓኣፒ፥ ዓቺ ዛላሮ ዓቺ› ጌይንቴሢ ዒንሢ ዋይዜኔ። ኬሲ. ማፃ 21፡24፤ ሌዊ. ዓኬ 24፡20፤ ላሚ. ዎማ 19፡21። 39 ታ ጋዓንቴ ዒንሢም ሂዚ ጋዓኔ፤ ፑርታ ዒንሢም ማዻ ዓሶም ኮሜ ማሂፖቴ፤ ጋዓንቴ ሚዛቆ ጋንጋሮ ባዓሢም ሻውሎ ጋንጋሮ ሺርሺ ቤኤዜ። 40 ፔቴ ዓሲ ኔኤኮ ዴማ ማይንቶና ዓፒሎ ዔካኒ ኔና ዎጌና ዓይሢሴቶ ዑፃ ኔ ማይንቴ ዓፒሎ ቃሲ ዔካንዳጉዲ ዒዛም ሃሼ። 41 ፔቴ ዓሲ ‹ታኣኮ ባሶ ዔኪ ዻካ ታኣና ዎላ ጎይፆ ዓኣዼ› ጌዒ ዎልቃዼቶ ዒ ኮዔሢዳፓ ዑሣ ዒዛና ዎላ ዓኣዼ። 42 ኔና ሺኢቃሢም ዒንጌ፤ ኔጊዳፓ ታልዓኒ ኮዓሢ ላኣጊፖ» ጌዔኔ። ላሚ. ዎማ 15፡8፤ ኮኦኪ. 24፡29።
ሞርኬ ናሽኪሢ ዛላ
(ሉቃ. 6፡27-36)
43 ዬሱሴ ሃሣ፦ «‹ኔ ላጋሢ ናሽኬ፤ ኔ ሞርካሢ ዒፄ› ጌይንቴሢ ዒንሢ ዋይዜኔ። ሌዊ. ዓኬ 19፡18። 44 ታ ዒንሢም ጋዓንቴ ሂዚ ጋዓኔ፦ ዒንሢ ሞርኮ ናሽኩዋቴ፤ ዒፂ ዳካዞንሢና ዒንሢ ሜታሳዞንሢናም ሺኢቁዋቴ። ኮኦኪ. 25፡21-22። 45 ያኣዼ ዒንሢ ማዼቶ ጫሪንጮይዳ ዓኣ ዒንሢ ዓዳሢኮ ናይ ዒንሢ ማዓንዳኔ። ዒዚ ፑርቶና ኮዦናም ዓቦ ኬሳኔ። ዬያጉዲ ፑርቶ ዓሶና ኮዦ ዓሶናም ዒሮ ዒ ዋርቂሻኔ። 46 ዒንሢ፥ ናሽካ ዓሶ ሌሊ ዒንሢ ናሽኬቶ ዓይጎ ማዓንዳይ? ጎሞ ዓሳ ዬያይዱዋዓዳ? 47 ዒንሢ ላጎንሢ ሌሊ ዒንሢ ዔኤሌቶ ዓይጎ ባሼ ባኣዚ ዒንሢ ማዼይ? ዓይሁዴ ማዒባኣ ዓሳ ዬያ ማዻያቱዋዓዳ? 48 ዒንሢኮ ጫሪንጮ ዓዳሢ ፔቴታዖ ዻቢንቲባኣያ ማዔሢጉዲ ዒንሢያ ዒማዺ ማዑዋቴ» ጌዔኔ። ሌዊ. ዓኬ 19፡2፤ 18፤ ላሚ. ዎማ 18፡13።

5:4 ዒሲ. 61፡2።

5:5 ዓይኑ. 37፡11።

5:6 ዒሲ. 55፡1-2።

5:8 ዓይኑ. 24፡3-4።

5:10 1ጴፂ. 3፡14።

5:11 1ጴፂ. 4፡14።

5:12 2ፆኦሲ. ዓሃኬ 36፡16፤ ዳኪ. ማዾ 7፡52።

5:13 ሉቃ. 14፡34-35።

5:14 ዮሃ. 8፡12፤ 9፡5።

5:15 ማር. 4፡21፤ ሉቃ. 8፡16፤ 11፡13።

5:16 1ጴፂ. 2፡12።

5:18 ሉቃ. 16፡17።

5:21 ኬሲ. ማፃ 20፡13፤ ላሚ. ዎማ 5፡17፤ 16፡18።

5:27 ኬሲ. ማፃ 20፡14፤ ላሚ. ዎማ 5፡18።

5:29 ማቲ. 18፡9፤ ማር. 9፡47።

5:30 ማቲ. 18፡8፤ ማር. 9፡43።

5:31 ላሚ. ዎማ 24፡1-4፤ ማቲ. 19፡7፤ ማር. 10፡4።

5:32 ማቲ. 19፡9፤ ማር. 10፡11-12፤ ሉቃ. 16፡18፤ 1ቆሮ. 7፡10-11።

5:33 ሌዊ. ዓኬ 19፡12፤ ፓይ. ማፃ 30፡2፤ ላሚ. ዎማ 23፡21።

5:34 ያይ. 5፡12፤ ዒሲ. 66፡1፤ ማቲ. 23፡22።

5:35 ዒሲ. 66፡1፤ ዓይኑ. 48፡2።

5:37 ሌዊ. ዓኬ 19፡12፤ ፓይ. ማፃ 30፡2፤ ላሚ. ዎማ 23፡21።

5:38 ኬሲ. ማፃ 21፡24፤ ሌዊ. ዓኬ 24፡20፤ ላሚ. ዎማ 19፡21።

5:42 ላሚ. ዎማ 15፡8፤ ኮኦኪ. 24፡29።

5:43 ሌዊ. ዓኬ 19፡18።

5:44 ኮኦኪ. 25፡21-22።

5:48 ሌዊ. ዓኬ 19፡2፤ 18፤ ላሚ. ዎማ 18፡13።