Iwarakha ilhepiye ni
Nayakhobo
Malhove o uholhelha
Iwarakha ilhepiye ni Nayakhobo ilha yaalhepiye ni ntu mmoka ehaniya Yakhobo. Yoyo ntu uyo veekinaka aari phi Yakhobo nhima awe Yesu, aari phi nholhelhi o nlhoko wa attu anrumelhenlhe Kuristo o pachapacha ni mmoka o nlhoko wa ashulhupalhe o ipuwa yo Uyerusalemu (Mitk nlhako wo 15:13). Akarumiya Napaolo ni ayo tho ahomwiihana yoyo ntu uyo “nipoto” no nlhoko wa attu anrumelhenlhe Kuristo mu iwarakha wa Agalatiya (Agal nlhako wo 2:9). Attu o ushoma anorumelhelhacha wiira iwarakha i Nayakhobo yaalhepiye iyaakha yo 50 baada yo uyaria wa Kuristo. Ni ukhalhawaya Nayakhobo phi aari nholhelhi o nlhoko wa attu anrumelhenlhe Kuristo o Uyerusalemu, veekinaka yaalhempe ikatema vaari aya akhalhaka wowo.
Nayakhobo ayo anolhepa iwarakha aya iyo urwaa wa attu o “makosho khumi ni melhi amwareelhe velhaponi va” (nlhako wo 1:1). Meettuchiho anopattiya nkitabuni mu Nayakhobo ahorera wiittuchiya ni attu o nlhoko unrumelhenlhe Kuristo onkhaye nansho nlhove ninoromolha, “makosho khumi ni melhi” ninooniha mwaari wiira Nayakhobo yaalhempe aachaka Ayahudi anrumelhenlhe Kuristo. Ukhalhawaya ilha iwarakha ilha yaalhakelhiye wiira yashomiye ni nlhoko mulhupalhe wa attu, nhina mmo ihohimiacha chittu chinchi. Nayakhobo anowehaweha mwaha wo unlhoko unaacha upisha nrima ni mitheko. Upisha nrima wo ikekhiaye unoonihiya wo uvara mitheko (nlhako wo 2:17). Tho, anaamuka mwaha wo ulhohiya chinene attu o nhakhu (nlhako wo 2:1-4) ni unihimiachera wiira niweheke rata chittu chinoolhumacha ihu (nlhako wo 3:1-12).
Chiri nhina
Nayakhobo anowaashikuria attu anoshoma iwarakha aya (nlhako wo 1:1).
Tho, anowaahelha nrima attu o nlhoko unrumelhenlhe Kuristo wiira avilhelheke vanohuva aya (nlhako wo 1:2-27).
Thothoni tho, anohimia wiira upisha nrima woonihiyeke wo mitheko (nlhako wo 2:1-26).
Baada yo vavawo, anohimia Malhove chiri aya ni machiri (nlhako wo 3:1-12).
Nayakhobo tho, anoohimia Irusho cha Nlhuku chihinolhikaana aya ni irusho cha attu (nlhako wo 3:13-4:10).
Anowaamuka attu anoshoma iwarakha aya, wiira ahikhalhe ni nrima wo wiifuna (nlhako wo 4:11-5:6).
Nayakhobo anomalhiha iwarakha aya wo uhimiacha ikano cho umalhihera (nlhako wo 5:7-20).
1
Mii Yakhobo, karumiya a Nlhuku ni karumiya a Athithi Yesu Kuristo.
Kinoowiiha isalamu uwaninyu mwaatti makosho khumi ni melhi amwarelhe velhaponi vonkhaye.
Nrima ni Irusho
Ashilhoko aka, nteelhiyeke vanolhikachiya inyu wo kila iphiro, ukhalhawaya nhochuwelha wiira nrima inyu walhikachiyaka phi nooria inyu uvilhelha. Nansho nkhalheke ni ikekhiaye wiira uvilhelha winyu unoworihani uhikhwa nrima, wiira ntimire ni ukhomalha mpaka umalhelha nhiwukuwelhiyaka ittu.
Nansho mmoka inyu awukuwelhiyaka irusho anlhepelheke Nlhuku nommaha, ukhalhawaya Nlhuku phi naavaha attu onkhaye wo winchiva ni wo urera nrima. Nansho alhapelheke wo nrima wo urumelhelha ni uhichukulha. Ukhalhawaya ntu o uchukulhacha ri thoko mawimbi o bahari anokakhiya ni uveverushiya ni iphioo uno ni uno. Ntu thoko yoyo haanyihere wiira noopochera ittu iriyoothe wa Athithi. Ukhalhawaya ntu o mirima miilhi, khanooria wiitawara mmakhalhelhoni mwawe mwonkhaye.
Nhakhu ni uhikhalha ni ittu
Nlhoko ihu nonrumelhelha Kuristo hirina ittu ateelhiyeke Nlhuku vanommwelhiha awe, 10 ni munnihu ntu o nhakhu nrumelhenlhe Kuristo ni uyo ateelhiyeke Nlhuku vanonkurusha awe. Ukhalhawaya attu o nhakhu anowa umora thoko ituva. 11 Ukhalhawaya nchuwa vanopharelha aya ni uviha ninoopaha minyepu, ituva chinoonyaalha ni umora ni urera waya wonkhaye unoomalha. Phi chiichammo etu, attu o upuha anoonyalha thoko ituva mu upuhani mwaya.
Uphimiya ni ulhikachiya
12 Horeeriya ntu o uvilhelha vanolhikachiya awe, ukhalhawaya avilhelhaka ulhikachiya, nowa uttukiya mphumburu wo ukumi Nlhuku alhehilhe awe attu anonttuna. 13 Ntu vanolhikachiyaka awe hiire, “Nlhuku phi nokilhikacha!” Ukhalhawaya Nlhuku khanolhikachiya wo uwonya mena khanonlhikacha ntu riyoothe wo uwonya. 14 Nansho kila ntu nolhikachiya ni uthepiachiya wo nrima awe wo uhilhoka vanopurulhiya awe ni uwaya mu uwonyani. 15 Nrima wo uhilhoka uyo wakhomaalhaka phi nowiiha milhatu cho uwonya ni uwonya uwo wakhomaalhaka, phi nommwiiha nookhwa.
16 Ashilhoko aka nhithepiachiye! 17 Kila izawadi yoombone inokumihiya ni kila ittu izawadi inokumihiya inatiminre inokhuma uchulhu wa Nlhuku oopilhe nchuwa ni mweeri ni ittotwa chinomwalhia wiirimu. Nlhuku hinorukunuwa mena upitikuwacha thoko mittuuchi. 18 Wo uttuna wawe mwanene ahoniyara hii wo nlhove nawe ne ikeekhene nikhalhe o upacha munlhokoni mwo chittu chawe chonkhaye chuupiye.
Wiiwa ni Upanga
19 Ashilhoko aka nchuwelheke yayo. Kila ntu aalhuweke wiiwa nansho apicheke wulhumacha ni tho apicheke uthunalha. 20 Ukhalhawaya ntu o uthunalha khanooria ukhalha makhalhelho o upanga chittu chinothanana awe Nlhuku. 21 Paahi etu nhiyeke iphiro cho uhilhokalhoka ni uwonya uriwoothe. Mpochereke wo wiitimarikha nlhove naalhiye munrimani mwinyu ninooria uwoopolhani.
22 Paahi etu, mpangelheke mitheko malhove aneewa inyu ayo, nhikhalhe attu o wiiwelhelha nlhove vekha ayaru, ni wiithepia mwaashineneru. 23 Ukhalhawaya ntu neewa nlhove vekha aya hoonihaka mitheko, yoyo nolhikaana ni ntu neeweha ikhove awe vakiooni. 24 Ukhalhawaya vavawo nowiichoona, nansho athamaka noolhiyalha ikhove awe chiri aya. 25 Nansho ntu nohelhelha malhehero atiminre anoopolha attu, ntu nothepa uvarechesha, hikhalhaka ntu o wiiwelhelha ni ulhiyalha, nansho nokhalha ntu o upangelha mitheko, yoyo Nlhuku nommaha ibarakha ni ummaha mpuha wo mitheko chonkhaye chinopanga awe.
26 Ntu echoonaka wiira hochuwelha unthimicha Nlhuku, aahitawareke nlhimi nawe, nothepiacha nrima awe mwanene, uthimicha wawe uwo khunokhalha ittu. Ukhalhawaya khanonthimicha Nlhuku. 27 Iphiro yo unthimicha Nlhuku Athumwanihu iri yorera ihiri ni milhatu cho unanara mmiholho wawe phi ilha, Waalhoha ashaana akhwelhiye ni manyanaangoro aya, ni waalhoha anankhwelhi mu uhuvani mwaya ni wiichinanelha mwanene wiira hinanarihiye ni chittu cho uhilhokalhoka cho velhaponi va.