3
Gazlavay a da ləhda ndaw na, kwara?
Akwar Galat hay na, manjar leŋgesl. Ta wuzdamakwara mey da ray meməcey ŋga Yesu *Kəriste fa hwadam mazlaŋgalakaya la maaya maaya fa mey akwar tabiya, ba diya? Kaa ma batakwar na, wa? 3.1 5.7 Ya wuɗey ŋgaa cəfɗakwar mey pal. Gazlavay ta vəlkwar Mesəfney aŋga la. A vəldakwara na, maja akwar ma səpmara *kwakwas ŋga Mawiz daw? Kay, kəne ba. Aa ma vəldakwara na, maja akwar ma jəkam sləmay fa *Mey-maaya-mawiya, asaya, maja akwar ma təɓmara mey a, aa mevel akwar. 3.2-5 4.6; Rm 8.9-16; 2Kwr 3.6, 17 Daa masa akwar ma zlamar ŋga səpey cəveɗ ŋga Yesu, ka səpmara na, ta gədaŋ ŋga *Mesəfney ŋga Gazlavay, ba diya? Kaa wure keɗe, ka mbəkdamara Mesəfney ŋga Gazlavay a, ka kam sləra ta gədaŋ akwar daada na, maja me? Akwar ndəhay manjar leŋgesl anda keɗe na, kwara? Akwar ta səram banay la ga amba ka təɓmara mey ŋga Yesu. Mesərey banay akwar a ŋgene na, ara cek ŋga tede daw? Anja ŋga tərey ŋga cek ŋga tede ba. 3.4 4.11 Yaw, Gazlavay a vəlkwar Mesəfney aŋga na, maja akwar ma səpmara kwakwas ŋga Mawiz daw? Kay, kəne ba. Gazlavay a key maazla hay da wuzlah akwar na, maja akwar ma səpmara kwakwas ŋga Mawiz daw? Kay, kəne ba. Ama Gazlavay a vəlkwar Mesəfney aŋga, a key maazla hay da wuzlah akwar na, maja akwar ma jəkam sləmay fa Mey-maaya-mawiya ta akwar ma təɓmara mey a, aa mevel akwar.
Wulkam da ray *Abəraham taw, mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay, a ləvey: «Abəraham a pa Gazlavay ŋga ndaw aŋga fara fara. Ara maja ŋgene, Gazlavay ma pa ŋga ndaw maaya.» 3.6 MC 15.6; Rm 4.3 Anda keɗe na, sərmara, ndəhay ma pamara Gazlavay ŋga ndaw ata fara fara na, ara bəza hay ŋga Abəraham fara fara. 3.7 Rm 4.11-12 Mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay zleezle da ray cek ma da key, a ləvey Gazlavay a tərdata ndəhay masa *Jəwif hay ba ŋga ndəhay maaya fa mey aŋga. A ka anda keɗe na, maja ata ma pamara Gazlavay a ŋga ndaw ata fara fara. Mey maaya keɗe na, Gazlavay taa guzldara la dəga zleezle a Abəraham, a ləvar: «Ndəhay daa səkway hay tabiya a hətam mepəsey-mey aɗaw la ta fa kah.» 3.8 MC 12.3 Abəraham ta pa Gazlavay la ŋga ndaw aŋga fara fara, maja ŋgene, Gazlavay ta pəsar mey la. Yaw, ndəhay tabiya masa ma pamara Gazlavay ŋga ndaw ata fara fara na, Gazlavay ta pəstar mey la may anda Abəraham a. 3.9 Rm 4.16
10 Ndəhay tabiya ma wulkam ata maaya fa mey ŋga Gazlavay maja ata fa səpmara kwakwas ŋga Mawiz na, Gazlavay a nəsta la. Ara anda mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay ma ləvey: «Kwa waawa ma səpa kwakwas ŋga Mawiz tabiya masa mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay mandaw mandaw ba na, Gazlavay a nəsa la.» 3.10 Mew 27.26; Jak 2.10 11 Fara fara, ndaw fa da tərey maaya fa mey ŋga Gazlavay maja aŋga fa səpa kwakwas ŋga Mawiz na, daa ba. Yaa guzley anda keɗe na, maja mey ŋga Gazlavay a ləvey: «Ndaw masa maaya fa mey ŋga Gazlavay na, ara ndaw ma pa Gazlavay ŋga ndaw aŋga fara fara. Anda keɗe, a hətey heter mendəvey ba la.» 3.11 Hab 2.4; Rm 1.17; 3.20 12 Ama mawuzlalakaya saya daa ɗerewel ŋga Gazlavay, a ləvey: «Kwa waawa ma səpa kwakwas ŋga Mawiz mandaw mandaw, ma rəsa ba səlak na, a hətey heter la.» Mey a, a wuɗey ŋga ləvey, mesəpey kwakwas ŋga Mawiz na, ara cek wal ta mepey Gazlavay ŋga ndaw fara fara. 3.12 Lev 18.5; Rm 10.5
13 Yaw, Gazlavay ta nəsndakwar sem maja aləkwa fa səpkwa kwakwas ŋga Mawiz ta cəveɗ e daa ba. Ama Kəriste ta sawa la a bəla, ta la menəsey aləkwa sem a ray aŋga amba a ləhdandakwar daa menəsey a. Ara anda mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay, ma ləvey: «Ndaw masa ata ma ləwmara fa hwadam *3.13 ma ləwmara fa hwadam: Mawuzlalakaya daa Mew 21.22-23, a ləvey, da masa a kəɗam ndaw vagay maja aa ma key cek maaya ba na, a ləwmara vagay a fa hwadam ŋga par hwaray. Pawl a wuɗey ŋga ləvey na, meməcey ŋga Yesu fa hwadam mazlaŋgalakaya na, aa kəne. na, Gazlavay ta nəsa sem.» 3.13 Mew 21.23; Rm 8.3; 2Kwr 5.21 14 Yesu Kəriste a ka cek aha anda keɗe na, amba Gazlavay a pəstar mey a ndəhay masa Jəwif hay ba, letek anda Gazlavay ma pəsar mey a Abəraham heyey. Asaya, kwa waawa ma pa Kəriste ŋga ndaw aŋga fara fara na, a hətey Mesəfney ŋga Gazlavay la masa aa ma ləvey zleezle a da vəldatara a ndəhay aŋga hay heyey. 3.14 3.2-5; Jwl 3.1-2
Kwakwas ŋga Mawiz na, a gwa ŋgaa vəsa mey masa Gazlavay ma jəwa daw?
15 Məlma aɗaw hay, ya wuɗey ya wakwara mey masa Gazlavay ma jəwa ta cek ma key mandaw mandaw daa menjey aləkwa. Yaw, da ndəhay cew, a jəwam mey ta cəveɗ e fa mey ŋga ndəhay na, kwa ndaw a gwa ŋgaa vəsa mey a ba, kwa ndaw a gwa ŋga pey a dey a ba.
16 Fara fara, Gazlavay ta ləvar la a *Abəraham a da pəsar mey ŋgada aŋga ta ŋgada bəzey ma da yawa da hwaɗ aŋga. Mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay, ta ləvey ŋgada bəza hay ma da yamawa da hwaɗ aŋga cəpa na, daa ba. Anda meləvey, ndəhay ga ba. Ama aa guzley na, da ray bəzey da hwaɗ aŋga pal letek gway, anda meləvey *Kəriste. 3.16 MC 12.7; 17.7-8 17 Ehe, mabara ŋga mey masa yah ma wuɗey ŋgaa guzldakwara ha: Gazlavay ta jəwey mey la ta Abəraham, asaya, ta ka la amba mey ata majəwkaya ha a pəskey ba. Fa dəɓa ha, mevey temere məfaɗ ta kwakwar maakar na, Gazlavay a wuztar *mewey aŋga a *Jəwif hay amba a səpmara. Mewey a, fa da pəska *mejəwey-mey ŋga ata Gazlavay ta Abəraham daa ba, fa da nəsa mejəwey-mey a daa ba may. 3.17 Mab 12.40 18 Yaw, da Gazlavay a pəskwar mey la maja akwar ma səpmara *kwakwas ŋga Mawiz na, anja ŋgene ara mepəsey-mey masa aŋga meləvey heyey saba. Ama a da pəskwar mey na, maja aŋga ma ləvey a pəskwar mey la. Anda keɗe, Gazlavay a kar maaya a Abəraham 3.18 Gazlavay a kar maaya a Abəraham: Nəka Galat hay 3.14ta SNM 2.17, Gazlavay a ləvey: «Ya vəltar Mesəfney aɗaw la a ndəhay tabiya.» na, maja aa ma ləvey a kara la. 3.18 Rm 4.14; 11.6
19 Da anda keɗe na, Gazlavay a wuzdatara mewey a, a Jəwif hay na, maja me? Gazlavay a wuzdatara mewey a na, amba ndəhay a sərmara cek maaya ba masa ata ma kamara. Gazlavay a wuzdatara mewey a na, ŋga njey nekəɗey haa kasl masawa ŋga bəzey da hwaɗ Abəraham heyey. Ara bəzey masa Gazlavay ma ləvar a Abəraham a da pəsar mey heyey. Gazlavay ta wuzdərwa kwakwas a la ta fa maslaŋ aŋga hay da vaɗ. Maslaŋ aŋga hay a ta wuzdamərwa la ta fa ndaw ma cəmtar ɗay a ndəhay ta Gazlavay 3.19 Ndaw ma cəmtar ɗay a ndəhay ta Gazlavay feɗe na, ara Mawiz.. 3.19 Rm 4.15; maslaŋ ŋga Gazlavay da vaɗ: SNM 7.38, 53; Heb 2.2 20 Ndaw ma cəma ɗay na, a ɗiyey mey da wuzlah ndəhay cew. Ama daa masa Gazlavay ma jəwey mey ta Abəraham na, ara aŋga pal taava aŋga ma ka gway, ndaw ma cəmtar ɗay na, daa ba. 3.20 Mew 6.4
Kwakwas ŋga Mawiz a jənta ndəhay na, kwara?
21 *Kwakwas ŋga Mawiz na, aa guzley wal ta mey daa *mejəwey-mey ŋga Gazlavay daw? Kay, kəne ba! Da fara fara kwakwas ŋga Mawiz a vəltar heter mawiya a ndəhay na, anja Gazlavay a pata ndəhay ŋga ndəhay maaya fa mey aŋga la ta fa kwakwas a may. 3.21 Rm 7.13; 8.2 22 Ama mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay na, ndəhay tabiya da bəla, mebərey fa wey da ray ata. Ara anda keɗe amba Gazlavay a vəldatara cek masa aa ma ləvey a da vəldatara a ndəhay ma təɓmara mey ŋga Yesu *Kəriste. A vəldatara na, maja ata fa pamara Yesu ŋga ndaw ata fara fara. 3.22 Rm 3.9-30; 11.32
23 Zleezle daa masa ala ndəhay *Jəwif hay ma təɓmara mey ŋga Kəriste daa ba araŋ na, kwakwas ŋga Mawiz ta jəɗndar la anda ndəhay daa fərsəne haa kasl Gazlavay ma wuzdandara cəveɗ ŋga təɓey mey ŋga Kəriste. 3.23 4.3 24 Ara anda keɗe, kwakwas ŋga Mawiz ma jəɗndar haa kasl masawa ŋga Kəriste a bəla. A sawa na, amba ya təram ndəhay maaya fa mey ŋga Gazlavay, maja ala ma pamara Kəriste he ŋga ndaw ala fara fara. 3.24-25 Rm 10.4 25 Wure keɗe na, ala fa təɓmara mey ŋga Kəriste, kwakwas ŋga Mawiz fa da jəɗndar daa saba.
26 Akwar tabiya bəza hay ŋga Gazlavay maja akwar fa təɓmara mey ŋga Yesu Kəriste, anda meləvey, akwar macəmkaya ta Yesu Kəriste. 3.26 4.5, 7; Jaŋ 1.12; Rm 8.14-17 27 Akwar ta hətam *baptem la, maja ŋgene, akwar macəmkaya ta Kəriste. Wure keɗe, akwar ta təram sem anda Kəriste he ta ray aŋga. 3.27 Rm 6.3; Ef 4.243.27-28 Rm 10.12; 1Kwr 12.13; Kwa 3.9-11 28 Wure keɗe, ndəhay Jəwif hay ta ndəhay Jəwif hay ba na, ata letek fa mey ŋga Gazlavay. Kwa beke hay ta ndəhay ma wam ray ata, kwa zel hay ta ŋgusay, ata letek fa mey ŋga Gazlavay. Anda meləvey, akwar tabiya, akwar letek fa mey ŋga Gazlavay maja akwar macəmkaya ta Yesu Kəriste. 29 Yaw, da akwar ndəhay ŋga Kəriste na, anda keɗe, akwar bəza hay ma yamawa da hwaɗ *Abəraham may. Maja ŋgene, Gazlavay a da pəskwar mey anda aa ma ləvey a da pəsar mey ŋgada Abəraham ta ŋgada bəza hay da hwaɗ aŋga heyey. 3.29 3.7, 14, 18; 4.7

3:1 3.1 5.7

3:2 3.2-5 4.6; Rm 8.9-16; 2Kwr 3.6, 17

3:4 3.4 4.11

3:6 3.6 MC 15.6; Rm 4.3

3:7 3.7 Rm 4.11-12

3:8 3.8 MC 12.3

3:9 3.9 Rm 4.16

3:10 3.10 Mew 27.26; Jak 2.10

3:11 3.11 Hab 2.4; Rm 1.17; 3.20

3:12 3.12 Lev 18.5; Rm 10.5

*3:13 3.13 ma ləwmara fa hwadam: Mawuzlalakaya daa Mew 21.22-23, a ləvey, da masa a kəɗam ndaw vagay maja aa ma key cek maaya ba na, a ləwmara vagay a fa hwadam ŋga par hwaray. Pawl a wuɗey ŋga ləvey na, meməcey ŋga Yesu fa hwadam mazlaŋgalakaya na, aa kəne.

3:13 3.13 Mew 21.23; Rm 8.3; 2Kwr 5.21

3:14 3.14 3.2-5; Jwl 3.1-2

3:16 3.16 MC 12.7; 17.7-8

3:17 3.17 Mab 12.40

3:18 3.18 Gazlavay a kar maaya a Abəraham: Nəka Galat hay 3.14ta SNM 2.17, Gazlavay a ləvey: «Ya vəltar Mesəfney aɗaw la a ndəhay tabiya.»

3:18 3.18 Rm 4.14; 11.6

3:19 3.19 Ndaw ma cəmtar ɗay a ndəhay ta Gazlavay feɗe na, ara Mawiz.

3:19 3.19 Rm 4.15; maslaŋ ŋga Gazlavay da vaɗ: SNM 7.38, 53; Heb 2.2

3:20 3.20 Mew 6.4

3:21 3.21 Rm 7.13; 8.2

3:22 3.22 Rm 3.9-30; 11.32

3:23 3.23 4.3

3:24 3.24-25 Rm 10.4

3:26 3.26 4.5, 7; Jaŋ 1.12; Rm 8.14-17

3:27 3.27 Rm 6.3; Ef 4.24

3:27 3.27-28 Rm 10.12; 1Kwr 12.13; Kwa 3.9-11

3:29 3.29 3.7, 14, 18; 4.7