Leeter masa
Jak
ma wuzlala
Mey da ray
Leeter masa Jak ma wuzlala
Ma wuzlala leeter keɗe na, ara Jak, «ndaw ma ka sləra ŋga Gazlavay leŋ ŋga Bay Mahura Yesu Kəriste.» (1.1) Ndəhay ga a wulkam Jak a ara məlmaŋ ŋga Yesu (Mt 13.55). Ara ndaw pal dasi bay-ray hay daa Egəliz da Jeruzelem (Gal 2.9; SNM 15.13-21). Ta vəlda ray aŋga la ŋga wuzey mey ŋga Gazlavay ŋgada Jəwif hay feteɗe.
Jak a wuzlala leeter keɗe ŋgada ndəhay ŋga Gazlavay daa səkway hay kuraw a ray a cew maakwacatakaya ray da bəla tabiya. (1.1; SNM 8.1-3; 11.19). Ara maja ŋgene, ndəhay ma ləvam a wuzlala leeter e na, ŋgada Jəwif hay gway. Ndəhay siya a wulkam Jak a wuzlala na, ŋgada Jəwif hay daada ba, ama ŋgada ndəhay ŋga Yesu tabiya (2.1). Leeter e na, faa sərkadata ndəhay, asaya, fa vəltar gədaŋ amba a kam cek anda mey ŋga Gazlavay ma ləvey. Jak a wuɗey ndəhay a wuzdamərwa ata ndəhay ŋga Yesu na, ta fa sləra masa ata ma kamara, ba na, ta fa mey masa ata ma təɓmara daada ba.
Daa leeter keɗe na, mey hay mahura maakar daha:
Da ndaw a ləvey aŋga ndaw ŋga Yesu na, si a njey anda Yesu (fasəlawal 1, 2, 4)
Meweley ndaw ta weley na, ara cek maaya ba (2.1-13; 5.1-6)
Ndaw ŋga Yesu na, si a wey vaw fa mey masa aŋga maa guzlda (3.1-12; 4.11-12)
Daa leeter e keɗe na, mey mekele mekele daha ŋga vəley gədaŋ a ndəhay:
Meɓəsey banay ta meesəmey (1.2)
Mewey vaw fa meeguzley saw (3.1-12)
Vəram ta metərey-vaw da wuzlah ndəhay a sawa na, dama? (4.1-4)
Mey da ray medərey-daŋgay (5.13-15)
1
Mecey-har
Yah, *Jak, ndaw ma ka sləra ŋga *Gazlavay leŋ ŋga Bay Mahura *Yesu *Kəriste, ya fa cakwar har, akwar ndəhay ŋga Gazlavay daa səkway hay kuraw a ray a cew maakwacatakaya ray da bəla tabiya. 1.1 Jak: Mt 13.55; SNM 12.17; 15.13; 21.18; 1Kwr 15.7; Gal 1.19; 2.9; 1Pi 1.1
Mey da ray meesəmey daa banay
Məlma aɗaw hay, da banay hay mekele mekele a hətfakwar na, sasəmam ga cəŋga, 1.2-3 Rm 5.3-5; 1Pi 1.6-7 maja ka sərmara na, Gazlavay a wuɗey ŋga jadakwar ta fa banay hay a, da akwar fa təɓmara mey aŋga fara fara kwa. Anda keɗe, ka da hətam gədaŋ ma fəna ŋga njey daa cəveɗ ŋga Gazlavay. Ɓəsmara banay a haa aa mendəvey a, amba ka təram ndəhay masa maaya kalah, manjar mebərey, ndəhay ŋga Gazlavay fara fara.
Mey da ray medərey-daŋgay
Da ndaw da wuzlah akwar a səra cek maaya masa aa ma da ka ba na, ŋgaa cəfɗa Gazlavay, amba a wuzdara cek aha, maja Gazlavay a fa vəley leŋgesl maaya mandaw mandaw a kwa waawa maa cəfɗa. Ŋgada ndaw maa cəfɗafar leŋgesl na, a mbəɗar ray ba. 1.5 MM 2.6 Ama si ndaw a, aa cəfɗa ta mevel pal, si a səra daa mevel aŋga, fara fara Gazlavay a vəldara cek aha la. Da ndaw a, aa ta mewulkey cew cew na, aŋga anda yam daa bəlay masa memeɗ ma cawasla saw kəne. 1.6 5.13; Mt 7.7; 21.21-22; Ef 4.14 A da wulkey daa ray aŋga amba a hətey cek da har Bay Gazlavay ba, maja aa ta mewulkey cew cew daa cek hay tabiya masa aŋga ma ka, a gwa ŋga njey daa cəveɗ pal ba.
Ndaw masa-zleley ta ndaw masa-viya ata letek fa mey ŋga Gazlavay
Anja məlma aləkwa hay masa-viya hay daa *mecəmey-ray ŋga ndəhay ŋga Yesu ŋgaa səmam maja Gazlavay a tərdata la ŋga ndəhay mahura hay fa mey aŋga da vaɗ. 1.9 2.5 10 Asaya, anja ndaw ŋga Yesu masa-zleley, kwa Gazlavay ta tərda sem ŋga mecəhe na, ŋgaa səmey cəŋga. A səra a da məcey * 1.10 A səra a da məcey: Ndaw masa-zleley a səra a da məcey, a gwa ŋga la zleley aŋga a har ba. Anda keɗe, ndaw masa-zleley ma təɓa mey ŋga Yesu na, aa səmey maja a səra a da hətey cek ma fəna zleley aŋga ha. anda meefekwey masa ma da ɓetey fiyaw fiyaw. 1.10 5.1 1.10-11 Jəw 14.2; Ps 90.5-6; Iz 40.6-8 11 Da pas fa tey na, a ɓata meefekwey a, a kəzley a hwayak, membey aŋga daa saba, ta nəsey sem. Yaw, ndaw masa-zleley may, a da ndəvey dey pal kəne, kwa daa mekey sləra aŋga.
Mey da ray meɓəsey banay
12 Maaya ŋga Gazlavay aa da ray ndaw masa ma ɓəsa banay tabiya ma hətfar. Fa dəɓa ŋga banay a na, Bay Gazlavay a da pa ŋga ndaw maaya, maja aŋga ta key bay-gula sem. A da vəlar heter mendəvey ba masa aa ma ləvey a vəldatara la a ndəhay masa ma wuɗmara heyey. 1.12 5.11; 1Kwr 9.24-25 13 Da ndaw a wuɗey ŋga key cek maaya ba na, ŋgene ndaw a, a da ləvey: «Ara Gazlavay ma handaya amba ya ka cek aha» na, kəne ba. Fara fara, ndaw a gwa ŋga bata Gazlavay ba, asaya, Gazlavay fa hendey ndaw ŋga key cek maaya ba na, daa ba. 1.13 MM 19.3; 1Kwr 10.13 14 Da ndaw a wuɗey ŋga key cek maaya ba na, ara mewulkey aŋga maaya ba ma bata, ma zlaŋgaɗada daa cəveɗ masa maaya. 1.14-15 Rm 6.19-21; 7.7-10; 1Jŋ 2.16-17 15 Fa dəɓa ha, mewulkey aŋga maaya ba ha a handa ndaw a ŋga key mebərey. Mebərey a, a da wey da ray ndaw a haa aa zəɗda.
16 Məlma aɗaw hay mawuɗtakaya, ka da təɓmara mey masa ndəhay ma ləvmakwar ma fəna mey aɗaw keɗe ba. 17 Sərmara, cek hay maaya tabiya masa ma jənmandakwar na, fara fara a sawa da vaɗ fa Gazlavay Papaŋ ma kata cek hay ma waɗam da vaɗ, anda meləvey, pas ta kiya leŋ wurzla hay. Gazlavay na, a mbəɗey ba səlak. Anda pas ma kəzley ma key ləvaŋ na, Gazlavay a mbəɗey kəne ba. 1.17 MC 1.14-18; Mt 7.11 18 Ta mbafar la a Gazlavay amba a vəlndakwar heter mendəvey ba ta fa mey aŋga masa fara fara. Gazlavay a ka kəne amba aləkwa ndəhay aŋga hay na, ya tərkwa mahura da ray cek hay tabiya masa aa ma katərwa. 1.18 Jaŋ 1.13; Rm 8.19-23; 1Pi 1.23
Mey da ray mecəney mey ŋgada Gazlavay
19 Məlma aɗaw hay mawuɗtakaya, maaya na, kwa waawa ŋga wusey vaw ŋga cənda mey masa ndaw maa guzlda, a daa guzley fiyaw fiyaw ba, asaya, a da cey mevel fiyaw fiyaw ba may. 1.19 3.2; MM 15.1; Ekz 7.8-9 20 Fara fara, da ndaw mevel fa car na, a gwa a key sləra ma mbafar a Gazlavay ba. 21 Da ray ŋgene, mbəkdamara cek hay maaya ba ma nəsmakwar. Asaya, mbəkdamara mekey mebərey. Təɓmara mey masa Gazlavay ma pakwara aa mevel akwar ta mey maakwaɗ a, maja mey a keɗe na, a gwa ŋga ləhdakwar. 1.21 Kwa 3.8; 1Pi 2.1
22 Ka da wulkam ŋga jəkey sləmay fa mey ŋga Gazlavay daada gway na, kəne ba. Maaya na, ka kam cek anda mey a maa guzley. Da daa ba na, a key ŋgene, ka bəmam ray akwar. 1.22 2.17; Mt 7.24, 26; Rm 2.13 23 Ahaw, da ndaw a jəkey sləmay fa mey ŋga Gazlavay gway, ama a ka cek anda mey a maa guzley ba na, ŋgene, ndaw a, ta tərey sem anda ndaw ma nəka dey aŋga daa baŋgəra. 24 A nəka dey aŋga maaya maaya, fa dəɓa ha, masa ta la dey sem na, a daw, a sərfada dey aŋga ha saba. 25 Ama da ndaw a saŋgala kwakwas ŋga Gazlavay ta dək-vaw, asaya, da ndaw aha a jəkey sləmay fa kwakwas a, a sərfada, a səpa na, ŋgene Gazlavay a kar maaya la maja. Fara fara, Gazlavay a kar maaya la maja kwakwas a, aŋga maaya kalah, a gwa ŋga ləhda ndaw daa mebərey. 1.25 2.12, 24; Ps 19.8; Jaŋ 13.17; Rm 8.2; Gal 6.2
Mey da ray menjey maaya ma mbafar a Gazlavay
26 Yaw, da ndaw a wulkey daa mevel aŋga, aŋga ndaw ma səpa mey ŋga Gazlavay ta cəveɗ e, ama a wey vaw fa mey masa aŋga maa guzlda ba na, ŋgene mesəpey mey ŋga Gazlavay a ŋgada aŋga na, ara cek ŋga tede, a key a bəmey ray aŋga. 1.26 3.2, 10; Ps 34.14; 141.3 27 Ama fa Gazlavay Papa aləkwa na, amba ndaw a səpa mey aŋga fara fara, a mbafar a Gazlavay a na, si ndaw aha a nəkey dey fa matawak hay ta ŋgwas-vagay hay daa banay ata. Asaya, si ndaw aha a wey vaw fa ray aŋga maja mebərey da bəla keɗe a da zləɓa. 1.27 Ps 10.14, 18; Iz 1.17; Mt 25.35-36

1:1 1.1 Jak: Mt 13.55; SNM 12.17; 15.13; 21.18; 1Kwr 15.7; Gal 1.19; 2.9; 1Pi 1.1

1:2 1.2-3 Rm 5.3-5; 1Pi 1.6-7

1:5 1.5 MM 2.6

1:6 1.6 5.13; Mt 7.7; 21.21-22; Ef 4.14

1:9 1.9 2.5

*1:10 1.10 A səra a da məcey: Ndaw masa-zleley a səra a da məcey, a gwa ŋga la zleley aŋga a har ba. Anda keɗe, ndaw masa-zleley ma təɓa mey ŋga Yesu na, aa səmey maja a səra a da hətey cek ma fəna zleley aŋga ha.

1:10 1.10 5.1

1:10 1.10-11 Jəw 14.2; Ps 90.5-6; Iz 40.6-8

1:12 1.12 5.11; 1Kwr 9.24-25

1:13 1.13 MM 19.3; 1Kwr 10.13

1:14 1.14-15 Rm 6.19-21; 7.7-10; 1Jŋ 2.16-17

1:17 1.17 MC 1.14-18; Mt 7.11

1:18 1.18 Jaŋ 1.13; Rm 8.19-23; 1Pi 1.23

1:19 1.19 3.2; MM 15.1; Ekz 7.8-9

1:21 1.21 Kwa 3.8; 1Pi 2.1

1:22 1.22 2.17; Mt 7.24, 26; Rm 2.13

1:25 1.25 2.12, 24; Ps 19.8; Jaŋ 13.17; Rm 8.2; Gal 6.2

1:26 1.26 3.2, 10; Ps 34.14; 141.3

1:27 1.27 Ps 10.14, 18; Iz 1.17; Mt 25.35-36