4
Mey da ray ata Yesu ta ŋgwas Samari daha
1-3 Ndəhay *Fariza hay a cəndamara na, *gula hay ŋga Yesu ga, a fəna ŋga *Jaŋ-Baptis, asaya, Yesu fa katar *baptem a ndəhay ga, a fəna Jaŋ-Baptis a. (Fara fara na, Yesu, ta ray aŋga ta key baptem kwa ŋgada ndaw pal daa ba. Ama ara gula aŋga hay ma kamara gway.) Masa Yesu ma cənda mey masa Fariza hay maa guzldamara heyey na, a sləkɗey daa hwayak ŋga *Jude, a vəhey a *Galile. 4.1-2 3.22 Ŋga wusey a Galile he na, si a daw ta da *Samari. 4.4 4.9; Lk 9.52; 17.11, 16; SNM 8.4-25
Daa madaw aŋga ha na, a wusey aa hwayak ŋga Samari, a slala Sikar gweegwe ta ley daha. Ara ley masa *Jakwap ma vəldara zleezle ŋgada bəzey aŋga *Jawzef. 4.5 MC 33.19; 48.22 Ɓəlndaw ŋga Jakwap a feteɗe daha. Yesu a gərey ŋga madaw. Ta’, a məskey vaw da mey ɓəlndaw a. Ara gweegwe da wuzlah-pas.
Wure ŋgene, ŋgwas Samari daha, a daw ŋga təɗkawa yam daa ɓəlndaw a. Ta’, Yesu a ləvar: «Vəlya yam ŋga sey cey.» Daa ŋgene, gula hay ŋga Yesu ata sem a slala ŋga həɗkawa cek mezəmey. Ŋgwas Samari kaa, a mbəɗdara a Yesu, a ləvar: «Kah na, ndaw *Jəwif, ba diya? Kaa, kaa cəfɗey yam ŋga sey fa yah, ŋgwas Samari na, kwara?» (Ŋgwas aha aa guzley anda keɗe na, maja ndəhay Jəwif hay a zləram ta ndəhay Samari hay ba səlak.) 4.9 2Bay 17.29-41; Es 4.1-3; Mt 10.5; Lk 9.52-53 10 Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Da ka səra maaya masa Gazlavay ma ka ŋgada ndaw, asaya, da ka sərya, yah, ndaw maa cəfɗafaka yam ŋga sey keɗe na, anja ara kah ma daa cəfɗafaya yam jak. Anda keɗe, ya da vəlka yam masa ma vəley heter mendəvey ba.» 4.10 4.26; 7.37
11 Ŋgwas a, a ləvar: «Papay aɗaw, cek metəɗkey yam fa kah daa ba, asaya, ɓəlndaw a, aa seleleŋ. Kaa ka da hətərwa yam ma vəley heter mendəvey ba ha na, dama? 12 Ɓəlndaw a keɗe na, ara papaŋ ŋga papa ala Jakwap ma zləɗndara. Aŋga ta bəz aŋga hay leŋ gənaw aŋga hay ta sam yam a la may. Kaa kah na, ka fəna Jakwap daw?» 4.12 8.53 13 Yesu a ləvar: «Kwa waawa ma sey yam a keɗe, yam a kar la cəŋga. 4.13-14 6.35; 7.37 14 Ama ndaw ma da sey yam masa yah ma da vəldara na, kwa yam fa da kar daa saba səlak. Yam a, a da njey daa aŋga, a ndəvey ba, asaya, a da vəlar heter mendəvey ba.» 15 Ŋgwas a, a mbəɗdara, a ləvar: «Papay aɗaw, vəlya yam a may taw, amba yam a kaya saba, asaya, amba ya sawa ŋga təɗkey yam feɗe saba na!» 4.15 6.34
16 Yesu aa guzlar, a ləvar: «Daw, zələrwa zel akah, samawa feɗe.» 17 Ŋgwas a, a mbəɗdara, a ləvar: «Yah na, zel aɗaw daa ba.» Yesu a ləvar: «Kah maa guzley la, ara aŋga. Ahaw, zel akah daa ba, 18 maja ka ta ley zel hay la zlam, asaya, ndaw masa akwar cew e wure keɗe na, ara zel akah ba fara. Ka taa guzley la ara aŋga.»
19 Ŋgwas a, a ləvar: «Papay aɗaw, ya nəkaka keɗe na, kah, *ndaw ma təla mey ŋga Gazlavay. 4.19 9.17; Mt 21.46 20 Papaŋ ŋga papa ala hay a dəram daŋgay ŋgada Gazlavay na, daa aŋgwa keɗe. Ama akwar Jəwif hay, ka ləvam slam medərey-daŋgay ŋgada Gazlavay na, si da *Jeruzelem gway.» 4.20 Mew 12.5-14; Ps 122.1-5 21 Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Kwakwa, jəkfaya sləmay. Pas a, a wuswa la masa ndəhay a da dərmar daŋgay a Papay, Bay Gazlavay, kwa daa wura daa wura. Fa da diyam ŋga dərwa daŋgay daa aŋgwa keɗe ta da Jeruzelem daada na, daa ba. 22 Akwar Samari hay, akwar fa dəram daŋgay, ama ka sərmara ndaw masa akwar ma dərmar daŋgay a ba. Ala Jəwif hay na, ya sərmara ndaw masa ala ma dərmar daŋgay, maja ndaw ma da ləhdata ndəhay na, a bawa daa səkway ala Jəwif hay. 4.22 Iz 2.3; 2Bay 17.27-33; Rm 9.3-4 23 Pas a fa sawa, ta wuswa cay, masa ndəhay ma nam ray a Bay Gazlavay Papaŋ fara fara na, a namar ray la ta mevel pal ta fa gədaŋ ŋga Mesəfney aŋga. Bay Gazlavay Papaŋ a wuɗta ndəhay ma namar ray anda ŋgene. 4.23-24 3.3-8; 2Kwr 3.17; Fəl 3.3 24 Gazlavay na, ara Mesəfney, ndaw a gwa ŋga hətar ta dey ba. Anda keɗe, ndəhay ma namar ray na, si a namar ray ta mevel pal, ta fa gədaŋ ŋga Mesəfney aŋga.» 25 Ŋgwas a, a mbəɗdara, a ləvar: «Ya səra *Kəriste, *ndaw masa Gazlavay ma wala ŋga ləhdata ndəhay na, a sawa la. Da masa ta sawa cay na, a wuzdandara cek hay tabiya maaya maaya la.» 4.25 1.41; 4.29; 7.26; 11.27 26 Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Kəriste he na, ara yah, ndaw masa maa guzlka keɗe.» 4.26 9.37
27 Daa masa Yesu faa guzlam ta ŋgwas Samari keɗe heyey na, gula aŋga hay a vəhmawa, a rəzlam ga maja aa faa guzley ta ŋgwas. Ama kwa ndaw pal taa cəfɗa ŋgwas aha: «Ka wuɗey fa ndaw a me?» na, daa ba. Asaya, kwa ndaw pal taa cəfɗa Yesu: «Kaa guzlam ta ŋgwas aha maja me?» na, daa ba.
28 Ŋgwas aha, mbak! a mbəkda kwakulam aŋga da mey yam a, ta’, a vəhey a slala. A daw a ləvtar a ndəhay: 29 «Samawa ta nəkmara ndaw katay cey, aa guzlya da ray cek masa yah ma kata tabiya! Da ara Kəriste, ndaw masa Gazlavay ma wala ŋga ləhdata ndəhay heyey kwa!» 4.29 Mt 12.23 30 Ndəhay a, a bamawa daa berney a, ta’, a diyam ŋgada fa Yesu a.
31 Masa ŋgwas aha ta vəhey sem a slala heyey na, gula hay ŋga Yesu aa guzlmar a Yesu a, a ləvmar: «Bay ala, zəmey cek dəɓa.» 32 Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Cek aɗaw mezəmey daha masa akwar ma sərmara ba.» 33 Gula aŋga hay aa cəfɗam vaw da wuzlah ata, a ləvam: «Haya! Ndaw mekele ta handar cek ŋga zəmey la daw?»
34 Yesu a mbəɗdatara saya, a ləvtar: «Cek aɗaw mezəmey na, ara mekey cek ma mbafar a ndaw ma slərdiwa, asaya, ara ŋga ndəvda sləra masa aa ma vəldiwa ŋga key. 4.34 6.38; 8.28; 12.49-50; 14.31; 15.10; 17.4 35 Ka wulkam, ka ləvam: “Wure keɗe mendərey kiya məfaɗ ŋga kawa cek da ley.” Yah na, ya fa ləvkwar, nəkam dey, cek da ley ta key cay, mendərey ŋga kawa. 4.35 Mt 9.37; CWJ 14.14-20 36 Ndaw ma karawa cek da ley a na, ta hətey mawurɓay ŋga sləra aŋga cay. Da ray ŋgene, ndaw ma sləka cek aha ta ndaw ma karawa cek aha da ley aa səmam daa slam a. Ara kəne may, ŋgada ndaw ma zəlwa ndəhay ŋga hətey heter mendəvey ba. 37 Mey a daha a ləvey: “Ndaw a sləka daw, ama ma da karawa a way na, ndaw mekele.” Mey a keɗe ara aŋga fara. 4.37 Mi 6.15 38 Ya ta slərdakwar la ŋga kawa cek da ley masa akwar ma həvmara ba. Ma həvmara na, ndəhay mekele, ama ara akwar ma da zəmam wiya da ray cek ata ha.»
39 Ndəhay Samari hay ga da slala ha, a pamara Yesu ŋga ndaw ata fara fara maja ŋgwas aha ma ləvtar: «Ndaw aha aa guzlya da ray cek hay masa yah ma kata tabiya.» 40 Maja ŋgene, ata ma wusmawa fa Yesu heyey na, a kamar ambahw ŋga njey ta ata. Yesu, ta’, a njey ta ata ɗar cew, aŋga faa sərkadata. 41 Masa ata ma cəndamara mey aŋga ha la na, ndəhay ga mekele saya a təɓmara mey a. 42 Ta’, aa guzlmar a ŋgwas a, a ləvmar: «Ya pamara ŋga ndaw ala fara fara na, ara maja kah ma ləvndar heyey daada ba, ama maja ala ma cəndamara mey aŋga ta sləmay ala. Wure keɗe, ya ta sərmara cay, fara fara ara aŋga ndaw ma da ləhdata ndəhay da bəla.» 4.42 1Jŋ 4.14
Yesu a mbəlda bəzey ŋga ndaw mahura ŋga ŋgwamna
43 Yesu ma key la ɗar cew da *Samari na, ta’, a daw aa hwayak ŋga *Galile * 4.43 Nezeret, slala masa Yesu ma gəley da hwaɗ a na, aa da Galile. heyey dəɓa. 44 Yesu ta ray aŋga taa guzley la, a ləvey: «*Ndaw ma təla mey ŋga Gazlavay na, ndəhay daa hwayak aŋga a rəsmara.» 4.44 Mt 13.57 45 Ama masa Yesu ma wusey la a Galile na, ndəhay feteɗe, a təɓmara maaya maaya, maja ata ma hətmar maazla hay masa aŋga ma kata la tabiya daa masa ata ma diyam aa gwagway ŋga *Pak da *Jeruzelem.
46 Yesu ta’, a daw a Kana saya, daa hwayak ŋga Galile he, a slala masa aa ma tərda yam ŋga wuzam heyey. Feteɗe, ndaw mahura ŋga ŋgwamna daha, bəzey aŋga vaw fa car. Bəzey a, a lawa da Kapernayum. 4.46 2.1-11 4.46-53 Mt 8.5-13 47 Masa ndaw aha ma cənda Yesu ta sləkɗey sem da *Jude ŋgada Galile na, aŋga may, ta’, a sləkɗey a daw fa Yesu a, a kar ambahw amba a diyam cew e, ŋga mbəldərwa bəzey aŋga da Kapernayum, maja bəzey aŋga ha fa da məcey. 48 Yesu a ləvar: «Akwar siya hay, da ka ta hətam maazla hay ma rəzla ndaw daa ba na, anja akwar fa da təɓmara mey aɗaw daa ba, ba diya?» 4.48 Mk 13.22; 1Kwr 1.22 49 Ndaw mahura ŋga ŋgwamna heyey a mbəɗdara, a ləvar: «Bay aɗaw, nakwa la fiyaw fiyaw maja bəzey aɗaw a fa ɓərzley.» 50 Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Daw a way, bəzey akah a mbəley la.»
Ndaw aha, a təɓa mey ŋga Yesu heyey, ta’, a daw. 51 Masa aŋga fa daw ŋgada way na, ndəhay ma ka sləra aŋga hay a cadamara ray daa cəveɗ, a ləvmar: «Bəzey akah ta mbəley cay.» 52 Ndaw aha aa cəfɗata, a ləvtar: «Bəzey a, a key ŋgama ha na, dəga ŋga vara?» A mbəɗdamara, a ləvmar: «A kar ŋgama, awaw fa vaw daa saba na, dəga ŋgaa kwana ta ɓərey pal ŋgaa pas.» 53 Anda keɗe, ndaw aha, a səra bəzey aŋga a key ŋgama na, daa masa Yesu maa guzlar, ma ləvar: «Bəzey akah a mbəley la» heyey. Da ray ŋgene, aŋga ta ndəhay da way aŋga tabiya a pamara Yesu ŋga ndaw ata fara fara. 4.53 2.23 54 Keɗe he, ara maazla ŋga dey cew e masa Yesu ma ka daa masa aŋga ma sləkɗey da Jude ŋgada Galile. 4.54 2.11

4:1-3 4.1-2 3.22

4:4 4.4 4.9; Lk 9.52; 17.11, 16; SNM 8.4-25

4:5 4.5 MC 33.19; 48.22

4:9 4.9 2Bay 17.29-41; Es 4.1-3; Mt 10.5; Lk 9.52-53

4:10 4.10 4.26; 7.37

4:12 4.12 8.53

4:13 4.13-14 6.35; 7.37

4:15 4.15 6.34

4:19 4.19 9.17; Mt 21.46

4:20 4.20 Mew 12.5-14; Ps 122.1-5

4:22 4.22 Iz 2.3; 2Bay 17.27-33; Rm 9.3-4

4:23 4.23-24 3.3-8; 2Kwr 3.17; Fəl 3.3

4:25 4.25 1.41; 4.29; 7.26; 11.27

4:26 4.26 9.37

4:29 4.29 Mt 12.23

4:34 4.34 6.38; 8.28; 12.49-50; 14.31; 15.10; 17.4

4:35 4.35 Mt 9.37; CWJ 14.14-20

4:37 4.37 Mi 6.15

4:42 4.42 1Jŋ 4.14

*4:43 4.43 Nezeret, slala masa Yesu ma gəley da hwaɗ a na, aa da Galile.

4:44 4.44 Mt 13.57

4:46 4.46 2.1-11

4:46 4.46-53 Mt 8.5-13

4:48 4.48 Mk 13.22; 1Kwr 1.22

4:53 4.53 2.23

4:54 4.54 2.11