26
Mahura hay ŋga Jəwif hay a slam yawa ŋga kəɗey Yesu vagay
(Mark 14.1, 2; Luk 22.1, 2; Jaŋ 11.45-53)
Masa Yesu ma ndəvda meesərkedey hay a keɗe tabiya cay na, ta’, aa guzltar a gula aŋga hay, a ləvtar: 26.1 7.28 «Ka sərmara, mendərey ɗar cew ŋga wusey fa gwagway ŋga *Pak, ba diya? Ta pas a ŋgene, a da kərzamaya yah, *Bəz ŋga Ndaw, a da dərmaya fa hwadam mazlaŋgalakaya.» 26.2 16.21
Ta pas a ŋgene, *bay-ray hay ŋga ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay ta mahura hay ŋga *Jəwif hay a kusam a way Kayif, *ndaw mahura da ray ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay cəpa. A slam yawa da wuzlah ata amba a kərzamara Yesu ta mayal a ŋga kəɗey vagay. 26.4-5 21.46 Aa guzlam, a ləvam: «Ya gwakwa ŋga kərzakwa daa gwagway keɗe ba, maja ndəhay a da yam mey.»
Ŋgwas a mbəɗar ɓərdey fa ray ŋga Yesu
(Mark 14.3-9; Jaŋ 12.1-8)
Daa ŋgene, Yesu aa da Betani da way *Simaŋw, ndaw masa aa ma mbəlda daa maasəkula. 26.6-7 Lk 7.37-38 Masa Yesu a, fa zəmey ɗaf na, ŋgwas daha a ŋgəchey a cakay a ta kwalaba ŋga aŋgwa maavərkwakaya mezəley «*albaatəra». Kwalaba ha marəhkaya ta ɓərdey mezey maaya ma həɗkey ba. Ta’, a mbəɗdara ɓərdey a fa ray ŋga Yesu. Masa *gula hay ŋga Yesu ma hətmar na, a cam mevel, a ləvam da wuzlah ata: «A nəsa ɓərdey a keɗe ŋga tede na, maja me? Anja a həɗkada na, a gwa ŋga hətey dala ga. Fa dəɓa ha a wunkatara dala ha a masa-viya hay, ba daw?»
10 Yesu a səra mewulkey ata ha, ta’, aa guzltar, a ləvtar: «Ka həɓmar ray a ŋgwas aha na, maja me? Sləra masa aŋga ma kayawa keɗe na, aŋga maaya, 11 maja ndəhay masa-viya hay na, mandaw mandaw akwar bama. Ama yah na, akwar fa da hətmaya ŋga njey mandaw mandaw ta akwar daa ba. 26.11 Mew 15.11 12 Ŋgwas aha, a mbəɗda ɓərdey fa vaw aɗaw na, a key ŋgene, a ɗiyawa vaw aɗaw ŋgadaa cəvay. 13 Ya fa ləvkwar fara fara, kwa daa wura daa wura da bəla tabiya, ndəhay ma da wuzdamara *Mey-maaya-mawiya na, a kadamara cek masa ŋgwas a ma ka keɗe la may, amba ndəhay a sərfadamara ŋgwas aha.»
Juda a vəlda Yesu a har masa-gəra aŋga hay
(Mark 14.10, 11; Luk 22.3-6)
14 Fa dəɓa ha, ndaw pal da wuzlah *gula hay ŋga Yesu kuraw a ray a cew mezəley Juda Iskariyawt, a daw fa *bay-ray hay ŋga ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay. 15 Ta’, aa guzltar, a ləvtar: «Da ya ta vəldakwara Yesu a har akwar la na, ka da vəlmaya me?» Ta’, a məslmar ɓərey hay kwakwar maakar ŋga dala, a vəldamara. 26.15 Mab 21.32; Zak 11.12; Jaŋ 11.57; 13.2 16 Dəga ta pas a ŋgene, Juda a daw a səpey cəveɗ amba a kərzatara Yesu, a vəldatara.
Yesu a zəmam ɗaf ŋga gwagway ŋga Pak ta gula aŋga hay
(Mark 14.12-21; Luk 22.7-13, 21-23; Jaŋ 13.21-30)
17 Ta ɗar ŋgeeme ŋga *gwagway ŋga peŋ manjar cek ma həsla da hwaɗ a na, *gula hay ŋga Yesu, a ŋgəcham a cakay a, a ləvmar: «Ka wuɗey ya diyam, ya ɗiymərwa slam amba ya zəmkwa ɗaf ŋga gwagway ŋga *Pak na, dama?» 26.17-29 Mab 12.1-20 18 Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Diyam aa berney ŋga *Jeruzelem fa ndaw daha. Ka ləvmar na, “Bay ala a ləvey: Ɗar aɗaw gweegwe cay a wuswa. Ya wuɗey ŋga key gwagway ŋga Pak ta gula aɗaw hay na, da way akah.”» 19 Gula hay ŋga Yesu heyey a kamara anda Yesu ma ləvtar. Anda keɗe, a ɗiymara cek ŋga gwagway ŋga Pak a dəɓa.
20 Taa kwaɗ a ŋgene, Yesu a njam ta gula aŋga hay kuraw a ray a cew ŋga zəmey ɗaf ŋga gwagway a. 26.20-25 Jaŋ 13.2, 21-30 21 Daa masa ata fa zəmamara ɗaf a na, Yesu aa guzltar, a ləvtar: «Ya fa ləvkwar fara fara, ndaw pal da wuzlah akwar a vəldaya la a har ndəhay ŋga kəɗmaya vagay.» 22 Mey a keɗe a məctar vaw kwa ara mey ba a gula aŋga hay a. Da ray ŋgene, aa cəfɗamara Yesu pal pal, a ləvam: «Bay Mahura, ara yah ma da vəldaka ba, ba diya?»
23 Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Ma da vəldaya a har ndəhay ŋga kəɗmaya vagay na, ara ndaw masa aləkwa fa zəmkwa ɗaf bama daa slam a keɗe. 26.23 Ps 41.10 24 Ahaw, yah, *Bəz ŋga Ndaw na, ya məcey la anda mey mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay ma ləvey. Ama banay a sawa la a ray ndaw ma da vəldaya a har ndəhay ŋga kəɗmaya vagay a. Ŋgada ndaw aha na, ŋgama ta yamərwa daa ba səlak.» 26.24 Ps 22.7-8, 16-19; Iz 53.9
25 Juda, ndaw ma da vəlda Yesu a har ndəhay ŋga kəɗmara vagay heyey aa cəfɗa Yesu may, a ləvar: «Bay aɗaw, ara yah ma da vəldaka daw?» Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Ka fa kada ta mey akah ŋgene na, kwariya?»
Mey da ray mezəmey cek ŋga madagway-dakw ŋga Bay Mahura
(Mark 14.22-26; Luk 22.14-20; 1 Kwarinti hay 11.23-25)
26 Masa ata fa zəmam ɗaf ŋga gwagway a na, Yesu leŋ! a ley peŋ. A kar suse a Gazlavay, a wunka, ta’, a vəldatara a gula aŋga hay, a ləvtar: «Ehe, təɓmara, zəmamara. Keɗe he, ara vaw aɗaw.» 26.26-28 1Kwr 10.16 27 Fa dəɓa ha, leŋ! a ley vəley ta cek mesey da hwaɗ a, a kar suse a Gazlavay saya. Ta’, a vəldatara, a ləvtar: «Ehe, samara akwar cəpa. 28 Keɗe he, ara mambaz aɗaw. Ta fa mambaz a, Gazlavay a jəwey mey mawiya ta ndəhay aŋga hay. Mambaz a, a da mbəɗwa maja ndəhay ga amba Gazlavay a mbəkdatara mebərey ata hay. 26.28 Mab 24.8; Jer 31.31; Heb 7.22; 9.15-20 29 Ya fa ləvkwar, dəga wure keɗe ya fa da sey yam ŋga babəza ŋga wudez maɗəckaya anda keɗe daa saba səlak. Ya da sey na, si cek mawiya mekele ta pas masa aləkwa bama daa slam masa Papay fa wey da ray ndəhay da vaɗ.» 30 Ta’, a zlam walay ŋga gwagway daa *Pəsam hay. Fa dəɓa ha, a sləkɗam, a diyam aa Aŋgwa ŋga *Awliviye. 26.30 Lk 22.39; Jaŋ 18.1
Piyer a ləvey fa da mbəkda Yesu daa ba səlak
(Mark 14.27-31; Luk 22.31-34; Jaŋ 13.36-38)
31 Yesu aa guzltar a gula aŋga hay, a ləvtar: «Dasi tavaɗ keɗe akwar cəpa ka da mbəkdamaya anda mawuzlalakaya daa ɗerewel ŋga Gazlavay, ma ləvey: “Ya kəɗa ndaw-mecəkwer la vagay. Təɓaŋ hay masa ma səkəram daa slam a may, aa kwacam ray la pal pal.” 26.31 Zak 13.7; Mt 26.56; Jaŋ 16.32 32 Ama da yah ta sləkɗawa cay daa meməcey na, ya daw la teeseɗ da ray akwar aa hwayak ŋga *Galile. Ka da hətfamaya feteɗe.» 26.32 28.7, 16 33 *Piyer a mbəɗdara, a ləvar: «Kwa ndəhay cəpa a mbəkdamaka, ama yah na, ya fa da mbəkdaka daa ba səlak.» 34 Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Ya fa ləvka fara fara, dasi tavaɗ keɗe, wuskwaa gwagwalak a da cey ɗay na, ka ta ləvey cay dey maakar, ka sərya ba, ka sərya ba.» 26.34 26.7526.34-35 Lk 22.33-34; Jaŋ 13.36-38 35 Ama Piyer a mbəɗdara, a ləvar: «Kwa da fa da kəɗmaka vagay na, ŋga kəɗmandakwar cew e, ya fa da ləvey ya sərka ba na, daa ba səlak.» Gula hay ŋga Yesu siya a ləvam kəne may.
Yesu a dərey daŋgay a Gazlavay da Gecemene
(Mark 14.32-42; Luk 22.39-46)
36 Fa dəɓa ha, Yesu a wusam ta gula aŋga hay aa slam daha mezəley Gecemene. Ta’, aa guzltar a gula aŋga hay, a ləvtar: «Njam feɗe, yah na, ya daw la fataɗay ŋga dərwa daŋgay a Gazlavay.» 26.36-46 Lk 5.16; Heb 5.7-8
37 Ta’, a ŋgəlta ata *Piyer ta bəza hay ŋga Zebede cewete. Wure ŋgene, mevel aŋga a ɗəsley, aa ləkey maja banay ma da sawa a ray a. 38 Anda keɗe, aa guzltar, a ləvtar: «Mewulkey fa da kəɗya vagay. Njam feɗe, zazəkakwa, ka da nam ba.» 39 Ta’, a ŋgəchey nekəɗey fa mey, a ney ta hwaɗ ta hwaɗ, ray dar! a hwayak, a dərey daŋgay, a ləvey: «Papay, da a key ta key na, ŋgəchada banay ma da sawa a ray aɗaw keɗe la. Ta kəne he cəpa na, key anda kah ma wuɗey, ba na, anda yah ma wuɗey ba.» 26.39 6.10; 20.22; Jaŋ 18.11; Heb 10.9
40 Cay, ta’, a vəhwa fa gula aŋga hay maakar heyey, a hətfatar manatakaya daa ɗar. Aa guzlar a Piyer, a ləvar: «Haya! Ka gwamara ŋgaa zəkam ta yah kwa ler pal ba gway daw? 41 Zazəkam, ka da nam ba, dəram daŋgay a Gazlavay ŋga jənkwar amba cek a batakwar ŋga key mebərey ba. Mevel akwar na, a wuɗey ŋga key cek maaya, ama vaw akwar na, aŋga ta bəle.» 26.41 Ef 6.18; Heb 2.18
42 Yesu a ŋgəchey ŋga dey cew saya, ta’, a dərey daŋgay, a ləvey: «Papay, da ka wuɗey ŋga ŋgəchada banay a keɗe dəreŋ ta yah ba, si a sawa a ray aɗaw cəma na, ka anda kah ma wuɗey.»
43 Fa dəɓa ha, a vəhwa fa gula aŋga hay maakar heyey saya, a hətfatar manatakaya cəŋga maja ɗar fa latar mey kalah. 44 Anda keɗe, Yesu ta’, a mbəkdata, a ŋgəchey saya, a dərey daŋgay ŋga dey maakar, aa guzley mey letek anda aa ma dərey daŋgay ŋga dey cew heyey. 26.44 2Kwr 12.8 45 Fa dəɓa ha ta’, a vəhwa fa gula aŋga hay heyey saya, a ləvtar: «Haa wure keɗe, akwar fa nam, fa məskam vaw cəŋga daw? Ehe ɗar a ta wuswa cay amba a vəldamaya, yah, *Bəz ŋga Ndaw, a har ndəhay ta mebərey. 26.45 Jaŋ 12.23; 13.1; 17.1 46 Nəkmara ndaw ma da vəldaya a har ndəhay ŋga kəɗey vagay fa sawa katay. Lacam, nakwa ta cadakwa ray.»
A kərzamara Yesu
(Mark 14.43-50; Luk 22.47-53; Jaŋ 18.3-12)
47 Masa Yesu ta ndəvda meeguzley daa ba araŋ na, Juda, ndaw pal dasi gula aŋga hay kuraw a ray a cew heyey, a wuswa. Juda ha a samawa na, ta ndəhay ga ta dəlaw *26.47 dəlaw: maslalam hay da cakay, ta zlanday hay da har. Ma slərdamatərwa ndəhay a na, ara bay-ray hay ŋga ndəhay ma ka kwakwas ta mahura hay ŋga Jəwif hay. 48 Juda, ndaw masa ma da vəlda Yesu a har ndəhay, ta wuswa fa Yesu daa ba araŋ na, aa guzltar a ndəhay a, a ləvtar: «Ndaw masa yah ma da car har anda mandala aɗaw fara fara na, ara aŋga, kərzamara.» 49 Masa Juda ma wusey la gweegwe ta Yesu na, wure wure ŋgene, a ŋgəchey a cakay a, a ləvar: «Bay aɗaw, zay daw?» Ta’, a car har anda aa ma ləvey heyey. 50 Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Jam aɗaw, ka sləra masa kah ma wuɗey ŋga ka.»
Anda keɗe, ndəhay ma samawa ta ata Juda heyey a ŋgəcham fa Yesu a, ta’, a kərzamara. 51 Ndaw pal da wuzlah gula aŋga hay masa da cakay a, a məɗərwa dəlaw aŋga, a ŋgəma, cərah! a cərha sləmay ŋga madərlam ŋga ndaw mahura da ray ndəhay ma ka kwakwas. 52 Maja ŋgene, Yesu aa guzlar, a ləvar: «Mada dəlaw akah aa way a maja ndəhay ma kəɗam vaw ta dəlaw na, ara dəlaw a ma da kəɗta vagay. 26.52 MC 9.6 53 Ka səra, da ya wuɗey na, ya gwa ŋgaa cəfɗa Papay ŋga slərya maslaŋ aŋga hay ga a fəna gabal kuraw a ray a cew 26.53 Yesu a wuɗey ŋga ləvey Papaha, Bay Gazlavay, a gwa ŋga slərar maslaŋ hay ga, a sləfey ba. A wa ta sewje hay ŋga Rawm ma kusam gabal maakwaw, gabal maakwaw, slam 12. ŋga jənya, ba daw? 54 Ama da ya ka kəne na, mey ŋga Gazlavay mawuzlalakaya a da key fara fara na, kwara dəɓa wura? Maja mey a mawuzlalakaya, a ləvey si cek aha a key kəne.»
55 Fa dəɓa ha, Yesu aa guzltar a ndəhay makustakaya feteɗe, a ləvtar: «Ka samawa ŋga kərzamaya ta dəlaw, ta zlanday faa har faa har anda yah ndaw-mayal na, maja me? Mandaw mandaw yah manjakaya daa *Way-mekey-kwakwas ŋga Gazlavay, ya faa sərkadata ndəhay, ama ka ta kərzamaya daa ba. 26.55 Lk 19.47 56 Ama daa mey ŋga Gazlavay mawuzlalakaya na, ndəhay ma təla mey ŋga Gazlavay taa guzlam la da ray cek ma da key da ray aɗaw. Ara maja ŋgene si cek aha a key cəpa.»
Fa dəɓa ha, gula aŋga hay cəpa a zluram, a mbəkdamara Yesu, a hwam. 26.56 Mt 26.31; Lk 24.46
Yesu fa mey ŋga ndəhay ma sla yawa ŋga Jəwif hay
(Mark 14.53-65; Luk 22.54, 55, 63-71; Jaŋ 18.13, 14, 19-24)
57 Ndəhay ma kərzamara Yesu heyey, ta’, a handamara a way Kayif, *ndaw mahura da ray ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay. *Ndəhay maa sərkada kwakwas ŋga Mawiz ta mahura hay ŋga *Jəwif hay makustakaya feteɗe. 58 *Piyer na, fa səpa Yesu ta meedəreŋ e. A daw haa a mbəzey a palah-way ŋga ndaw mahura da ray ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay heyey. Ta’, a njam ta ndəhay ma jəɗa way a, amba a nəka cek masa ata ma da kamar a Yesu.
59 *Bay-ray hay ŋga ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay ta ndəhay mahura hay mekele masa ma sla yawa ŋga Jəwif hay tabiya, a səpam dabaray ŋga mbərzlafamar a ray Yesu amba a kəɗmara vagay. 60 Kwa ndəhay ga ta mbərzlafamar la a ray Yesu, ama ta ŋgene he cəpa, ta hətam mey təɗe ŋga kəɗmara vagay daa ba. Fa dəɓa ha na, ndəhay cew daha a samawa fa mey ata, a mbərzlafamar a ray a, a ləvam: 61 «Ndaw keɗe a ləvey: “Ya gwa ŋga bəzla *Way-mekey-kwakwas ŋga Gazlavay, ɗar maakar na, ya ləma la aa slam a.”» 26.61 27.40; Jaŋ 2.19; SNM 6.14 62 *Ndaw mahura da ray ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay a sləkɗey, aa guzlar a Yesu, a ləvar: «Ka mbəɗdatara a ndəhay maa guzlam da ray akah kaa ba gway daw?» 63 Ama Yesu manjakaya teete. Ta’, ndaw mahura da ray ndəhay ma ka kwakwas ŋga Gazlavay heyey a ləvar saya: «Ya faa cəfɗaka ta mezəley ŋga Gazlavay masa aa ta dey, *ndaw masa Gazlavay ma wala ŋga ləhdata ndəhay heyey na, ara kah daw? Wuzdiwa! Kah na, Bəzey ŋga Gazlavay daw? Mbeɗey amba ka kadiwa fara fara.» 26.63 manjakaya teete: Iz 53.7; Mt 27.12-14; Bəzey ŋga Gazlavay: Mt 14.33; 27.40, 43; Lk 22.70 64 Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Ka fa kada ta mey akah ŋgene na, kwariya? Ama ya fa ləvkwar, dəga wure keɗe, ka da hətmaya yah, *Bəz ŋga Ndaw, manjakaya ta har-zəmay ŋga Bay Gazlavay Mawaca-waca. Asaya, ka hətmaya la ya fa sawa da ray mekwtene da vaɗ.» 26.64 Dan 7.13; Mt 22.44; 24.30; Mk 13.26; Lk 21.27 65 Maja ŋgene, ndaw mahura ha ŋgar! ŋgar! a ŋgərta zana aŋga hay, aa guzley, a ləvey: «’As! ’As! Ta pa ray aŋga sem ŋga Gazlavay, akwar ta cəndamara la, ba diya? Wure keɗe, kwa ya səpkwa ndaw ŋgaa guzlndakwar da ray a saba. 26.65 a ŋgərta zana aŋga hay: Mesl 14.6; Es 9.3; Ta pa ray aŋga sem ŋga Gazlavay: Lev 24.16; Jaŋ 19.7 66 Kaa wure keɗe, ka wulkam kwara?» Ndəhay da cakay a, a mbəɗdamara, a ləvmar: «Aŋga ta key mebərey sem, si mekəɗey aŋga vagay.»
67 Ndəhay siya a cərmar meesleɓ aa dey, a dəvmar mekəɗey, siya hay may, a vəlmar matapa-har 26.67 matapa-har: maarawa, 26.67 Iz 50.6; 53.5 68 a ləvmar: «Da kah *Kəriste na, səra ma kəɗka keɗe na, wa? Wuzdandara cey!» 26.68 21.11
Piyer a ləvey a səra Yesu ba
(Mark 14.66-72; Luk 22.56-62; Jaŋ 18.15-18, 25-27)
69 Daa ŋgene, *Piyer manjakaya da palah-way ŋga ndaw mahura ma ka kwakwas ŋga Gazlavay heyey. Dam ma ka sləra feteɗe daha, a ŋgəchawa a cakay a, a ləvar: «Kah na, gula ŋga Yesu, ndaw *Galile may, ba diya?» 70 Ama Piyer a cada mey fa mey ŋga ndəhay tabiya, a ləvey: «Kay! Ya səra mey masa kah ma wuɗey ŋgaa guzley ba!» 71 Fa dəɓa ha, ta’, a daw fa mey-mbew ŋga way a. Dam ma ka sləra mekele daha saya, a hətar Piyer, ta’, aa guzltar a ndəhay feteɗe, a ləvtar: «Ndaw keɗe ara ndaw ŋga Yesu, ndaw *Nezeret.» 72 Piyer a cada mey saya, a ləvey: «Ya fa mbeɗey, fara fara, ya səra ndaw a ba.»
73 Fa dəɓa ha nekəɗey saya, ndəhay masa feteɗe a ŋgəcham a cakay Piyer, a ləvmar: «Fara fara kah na, kah ndaw da wuzlah ndəhay aŋga hay maja meeguzley akah kaa na, anda ndaw daa hwayak aŋga.» 74 Da ray ŋgene, Piyer ta’, a ləvtar: «Ya fa mbeɗey, fara fara ya səra ndaw a ba. Da ya mbərzley na, Gazlavay ŋga mbəɗya ray!» Wure wure ŋgene, gwagwalak ta’, a cey ɗay. 75 Piyer a sərfada mey masa Yesu maa guzlar zleezle heyey dəɓa. Mey a, a ləvey: «Wuskwaa gwagwalak a da cey ɗay na, ka ta ləvey cay dey maakar ka sərya ba, ka sərya ba.» Piyer ta’, a bawa aa ambaw, a təway ga, a zəley marava. 26.75 26.34

26:1 26.1 7.28

26:2 26.2 16.21

26:4 26.4-5 21.46

26:6 26.6-7 Lk 7.37-38

26:11 26.11 Mew 15.11

26:15 26.15 Mab 21.32; Zak 11.12; Jaŋ 11.57; 13.2

26:17 26.17-29 Mab 12.1-20

26:20 26.20-25 Jaŋ 13.2, 21-30

26:23 26.23 Ps 41.10

26:24 26.24 Ps 22.7-8, 16-19; Iz 53.9

26:26 26.26-28 1Kwr 10.16

26:28 26.28 Mab 24.8; Jer 31.31; Heb 7.22; 9.15-20

26:30 26.30 Lk 22.39; Jaŋ 18.1

26:31 26.31 Zak 13.7; Mt 26.56; Jaŋ 16.32

26:32 26.32 28.7, 16

26:34 26.34 26.75

26:34 26.34-35 Lk 22.33-34; Jaŋ 13.36-38

26:36 26.36-46 Lk 5.16; Heb 5.7-8

26:39 26.39 6.10; 20.22; Jaŋ 18.11; Heb 10.9

26:41 26.41 Ef 6.18; Heb 2.18

26:44 26.44 2Kwr 12.8

26:45 26.45 Jaŋ 12.23; 13.1; 17.1

*26:47 26.47 dəlaw: maslalam

26:52 26.52 MC 9.6

26:53 26.53 Yesu a wuɗey ŋga ləvey Papaha, Bay Gazlavay, a gwa ŋga slərar maslaŋ hay ga, a sləfey ba. A wa ta sewje hay ŋga Rawm ma kusam gabal maakwaw, gabal maakwaw, slam 12.

26:55 26.55 Lk 19.47

26:56 26.56 Mt 26.31; Lk 24.46

26:61 26.61 27.40; Jaŋ 2.19; SNM 6.14

26:63 26.63 manjakaya teete: Iz 53.7; Mt 27.12-14; Bəzey ŋga Gazlavay: Mt 14.33; 27.40, 43; Lk 22.70

26:64 26.64 Dan 7.13; Mt 22.44; 24.30; Mk 13.26; Lk 21.27

26:65 26.65 a ŋgərta zana aŋga hay: Mesl 14.6; Es 9.3; Ta pa ray aŋga sem ŋga Gazlavay: Lev 24.16; Jaŋ 19.7

26:67 26.67 matapa-har: maarawa

26:67 26.67 Iz 50.6; 53.5

26:68 26.68 21.11

26:75 26.75 26.34