7
Cati ra Jesuu ñaan cha cuu cha sacaquini chi ñivi
(Mt. 15.1‑20)
Iti ñuun Jerusalén ni quichi ra fariseo chi uvi uni ra sacuaha ley chahnu, ta nducuiti tahan ra ta ra nu iyo ra Jesuu. Ndehe ra ta ra ti cha chachi ñivi sacuaha chi ra Jesuu, ta ña ndoo ndaha ñi cuenda costumbre. Tacan cati ra ta ra ti cha ndacu ñi cuati, vati ña tuhva ra fariseo chi ndihi ñivi judío can cachi ñi, tu ña cua nacata vaha xihna ñi ndaha ñi cuhva iyo costumbre savaha ñivi ñi nu ni quichi quivi. Chahan ñi nuyahvi, ta nacata xihna ñi ndaha ñi cuhva iyo costumbre, ta sa cua cuu cachi ñi. Cuaha xaan ca costumbre iyo chi ñi. Nacata ñi yachin. Nacata ñi casitu. Nacata ñi quisi. Nacata ñi yuvi. Nacata ñi, ta nducu tuhun maan ra fariseo chi maan ra sacuaha ley can chi ra Jesuu ti:
―¿Ñacu ña sacahnu ñivi sacuaha chihun costumbre cuhva ni sacahnu ñivi yo nu ni quichi quivi? Chachi ñivi sacuaha chihun, ta ña ndoo ndaha ñi cuenda costumbre ―cati ra ta ra.
Ta cati ndico ra Jesuu chi ra ti:
―Chaha vaha ra Isaía cuenda yoso cuhva iyo ndo, vati rai uvi yaa cuu ndo. Cha cati tutu Ndioo ti:
Cati ñivi can ti cha sacahnu ñi chihin ra Ndioo,
soco ña sacahnu ñi chihin ra chi anima ñi.
Ñahni yavi ndaa cha sacahnu ñi chihin ra,
vati sacuaha ñi tuhun cha saxini ñivi ñuñivi,
ta cati ñi ti tuhun Ndioo cuu chi,
cati ra Isaía can tiempu chahnu. Cha nacoo ndo cha ni cati tuhun ra Ndioo, ta sacuinu ndo costumbre cuhva cati ñivi, vati nacata ndo casitu. Nacata ndo yachin, ta cuaha xaan ca chacan ndacu ndo ―cati ra chi ra ta ra.
Tacan, ta cati ra Jesuu chi ra ta ra ti:
―Tava ndaa ndicha ndo cha cati tuhun ra Ndioo, vati cuni ndo sacuinu ndo costumbre maan ndo. 10 Tiempu chahnu cati ra Moisee ti cua sacahnu ñivi chi sutu ñi chi sihi ñi, cati ra, ta suvi ni maan ra cati ndico tucu ti na cua cuvi ndicha ñivi tu cua cahan ñi ndavaha ni chi sutu ñi chi sihi ñi, cati ra, 11 ta maan ndo cati ti cua cuu cati iin ñivi chi sutu ñi chi sihi ñi ti ña cua cuu tindee ñi chi ñi, vati ndihi cuii cha iyo chi ñi cuu Corbaan, vati cha samani ñi chi ra Ndioo cuu chi. 12 Tu tacan cua cati ñi, ña cua cuhva ca ndo cha tindee ñi chi sutu ñi chi sihi ñi. 13 Chacan cuu cha sanaan ndo tuhun Ndioo, vati cuni ndo sacahnu ndo costumbre ndo, ta cuaha xaan cuhva can ndacu ndo ―cati ra Jesuu.
14 Tacan cuu, ta cana tucu ra Jesuu chi ñivi can, ta quechaha cati ra chi ñi ti:
―Ndihi ndo na cua taa vaha ndo soho ndo, ta na cua cutuni vaha ini ndo. 15 Ñahni cha cua cachi ñivi cuu cha cua sacaquini chi anima ñi, soco cha cua saxini ñi cuu cha cua sacaquini anima ñi. 16 Na cua taa vaha ndo soho ndo ―cati ra chi ñi.
17 Tacan cuu, ta quee ra Jesuu nu iyo cuiti ñivi can, ta quihvi ra tichi vehe, ta quechaha nducu tuhun ra sacuaha chi ra ñaan cha cuu cuhva can cha ni cati ra, 18 ta cati ndico ra chi ra ta ra ti:
―Ña cutuni tahan ini ndo. Ña chito ndo ti ñahni cha chachi ñivi cuu cha cua sacaquini chi ñi. 19 Ña cua sacaquini chi chi anima ñi, vati ña quihvi chi tichi anima ñi, soco quihvi chi tichi chiti yuva ñi, ta chati ndico ñi chi chi ―cati ra.
Chacan cuu cha cati ra Jesuu ti ña ica cuenda costumbre ni iin cha chachi ñivi, 20 ta cati tucu ra chi ñi ti:
―Cha saxini ñivi chi anima ñi cuu cha sacaquini chi ñi, 21 vati saxini ñivi ndavaha ni chi anima ñi. Chehe cuu cha saxini ñivi. Saxini ñi ndavaha ni chi anima ñi. Cuni ñi coo ñi ndavaha ni chi tahan ñi inga chiyo. Cuni ñi cahni ñi chi tahan ñi. 22 Cuni ñi suhu ñi ndatiñu tahan ñi. Cuni xaan ñi cha iyo chi tahan ñi. Mani cha ndavaha ni cuni ñi savaha ñi. Cuni ñi sandahyu ñahan ñi chi tahan ñi. Yaha xaan cuhva cha ndacu ñi. Tahñu xaan cuni ñi ndehe ñi chi tahan ñi. Mani ndavaha ni cahan ñi chi ra Ndioo. Rai xaan cuni ñi. Ña vaha cuni xini ñi. 23 Ndihi cha ndavaha ni can saxini ñivi chi anima ñi, ta sa nducaquini anima ñi ―cati ra Jesuu chi ñi.
Chinu ini iin ñahan iyo inga ñuhun chi ra Jesuu
(Mt. 15.21‑28)
24 Tacan cuu, ta quee ra Jesuu tican, ta cuahan ra. Iti ñuun Tiro iti ñuun Sidón cuahan ra, ta quihvi ra tichi vehe ican, ta ña cuni ra cha cua coto ñivi cha iyo ra, soco ña cuu cuindi xehe ra. 25 Quii xaan chito iin ñahan cha iyo ra, ta quichi ña nu indi ra, vati ñuhun tati cuihna anima sehe ña, ta ni chacuiñi chiti ña iti nuun ra. 26 Inga tucu ñivi cuu ña, vati iti ñuhun sirofenisa ni cacu ña. Chica ñacan iin tu manini chi ra Jesuu, vati na cua tava ra tati cuihna ñuhun anima sehe ña, 27 ta quechaha cati ra Jesuu [iin cuhva] chi ña ti:
―Cuhva cun cha cua ndaha xihna ini ñi cuati, vati ña vaha cha cua quihin ndi paan iyo chi ñi, ta cua cuhva ndi chi chi chi ri ina cuati ―cati ra [cuenda ñivi judío can ta cuenda ñivi cuu inga tucu ñivi].
28 Ta cati ndico ña chi ra ti:
―Ndicha, tata, soco cua cachi ri ina cuati ndihi chehe yuhu ñi cuati quicoyo iti xuu mesa ―cati ña.
29 Ta cati ndico ra chi ña ti:
―Cuahan vitin, vati vaha xaan tuhun cha cahun. Cha quee run tati cuihna can anima sehun ―cati ra.
30 Tacan cuu, ta quee ña cuahan ndico ña iti vehe ña, ta ndehe ña ti caa taxin sehe ña nu yuvi, ta cha ni quee run tati cuihna anima ña.
Sanduvaha ra Jesuu chi iin ra soho
31 Quee ndico tucu ra Jesuu ñuun Tiro can, ta yaha ra ñuun Sidón, ta queta ndico ra tañuhun Galilea sava mahñu ñuhun Decápoli can. 32 Tacan cuu, ta quichi ndaca ñivi can chi iin ra soho nu queta ra Jesuu, ta ñihin tahan ra ndahvi can. Queta ñi, ta chica xaan ñi iin tu manini chi ra Jesuu ti na cua tiso ra ndaha ra chi ra ndahvi can. 33 Tacan, ta quihin ra Jesuu chi ra, ta quee siin ra ta ra tañu ñivi can, ta tihi ra Jesuu nundaha ra tichi yavi soho ra ndahvi can, ta tivi sivi ra nundaha ra, ta taa tahan ra nundaha ra yaa ra ndahvi can. 34 Tacan, ta ndehe ndaa ra Jesuu iti siqui andivi, ta xita ra tati ra, ta quechaha cati ra chi ra soho can ti:
―¡Efata! ―cati ra, vati na cua nuna, cati ra chi tuhun cahan maan ñi.
35 Tacan cuu, ta sa ni nuna yavi soho ra ndahvi can, ta nduvita yaa ra, ta quechaha cahan ra. Cachin xaan cahan ra, 36 ta cati tuhun ra Jesuu chi ñi ti ña cua cahan ñi chi ni iin ñivi. Tacan cati tuhun xaan ra chi ñi, soco nihin xaan ca cati tuhun ñi tuhun can. 37 Iyo xaan quechaha cuni ñivi can, ta cati ñi ti:
―Vaha xaan ndacu ra, vati chini ñivi soho, ta nducahan ñivi ñihin savaha ra ―cati ñi.