12
Cahan ra Jesuu iin cuhva cuenda ra ña vaha satiñu
(Mt. 21.33‑46; Lc. 20.9‑19)
Tacan cuu, ta quechaha cahan ra Jesuu iin cuhva chi ra ta ra, ta cati ra ti:
―Cha iyo iin rai, ta chaqui ra yava yoho chiti uva. Chasi ra iin cora, ta nañu ra yavi nu cua quee nduta chiti uva can, ta savaha ra iin tiahva.
Tacan cuu, ta chaha nuun ra chiqui can chi inga rai, ta quee iti ra. Cuahan ra inga ñuun, ta queta quivi tachi ra iin musu ra nu iyo ra quihin nuun chiqui can, vati cua cuhva ra ta ra chiti uva can chi ra. Tacan cuu, ta tiin ra ta ra chi ra musu can, ta cani ra ta ra chi ra, ta tachi ndico ra ta ra chi ra, ta ñahni cha ni chaha ra ta ra. Tachi ndico tucu ra chitoho can inga musu ra nu iyo ra quihin nuun chiqui can, ta cani ra ta ra chi ra musu can chi yuu, ta sanicuehe ra ta ra xini ra, vati ña sacahnu ra ta ra chi ra, ta tachi ndico ra ta ra chi ra. Tacan cuu, ta tachi ndico tucu ra chitoho can inga musu ra, ta chahni ra ta ra chi racan. Cuaha ca musu tachi ra cuu chitoho can, soco cani ra ta ra chi ra, ta chahni ra ta ra chi ra.
’Ni ndoo inga tuhun ca ra nuun ra chitoho can. Sehe taqui xaan ra chi ra, ta tava tiñu tahan ra chi sehe ra nu iyo ra quihin nuun chiqui can, vati cati ra ti cua sacahnu ra ta ra chi sehe ra, cati ra. Tacan, ta quechaha cati ra quihin nuun chiqui can chi tahan ra ti racan cuu sehe ra. Vitin cua cahni ra chi ra, ta cua ndoo ndatiñu ra chi maan ra, cati ra ta ra. Tacan cuu, ta ni tiin ra ta ra chi ra, ta chahni ra ta ra chi ra, ta savita ra ta ra iquin cuñu ra chata cora can ―cati ra Jesuu.
Tacan, ta cati ndico ra Jesuu chi ra ta ra ti:
―¿Ñaan cha cuu cha cua savaha ra chitoho chiqui can? Cua cuhun ra, ta cua cahni ra chi ra quihin nuun chiqui ra, ta cua cuhva nuun ndico tucu ra chiqui ra chi inga tucu rai.
10 ’Vasi ña ta sacuaha ndo tutu Ndioo nu cati chi ti:
Iyo iin yuu,
ta cati ra sandaa vehe ti ña vaha chi,
soco yuu can cha cuu yuu cahnu tutu vehe.
11 Chacan ni savaha ra chahnu,
ta vaha xaan cuni ñivi ndehe ñi chi chi,
cati tutu Ndioo can ―cati ra.
12 Tacan cuu, ta nducu ra ta ra cuhva cha cua tiin ra ta ra chi ra Jesuu, vati chito ra ta ra ti chaha ra Jesuu cuenda yoso cuhva iyo ra ta ra, soco yuhvi ra ta ra chi ñivi. Tacan, ta quee ra ta ra, ta cuahan ra.
Nducu tuhun ra ta ra chi ra Jesuu cuenda xuhun ñuhun
(Mt. 22.15‑22; Lc. 20.20‑26)
13 Tacan cuu, ta tava tiñu ra ta ra chi ra fariseo chi ra inda naan chi ra Herode nu iyo ra Jesuu, vati cuni ndehe ra ta ra a ña cua cahan ra Jesuu iin cha ndavaha ni. 14 Queta ra ta ra nu iyo ra Jesuu, ta cati ra chi ra ti:
―Yoho maestru, chito ndi ti cha ndicha cuun, ta quihin cuenda cun chi ndihi ñivi, vati ña ndehun ndaa ñi cuu ñi a ricu ñi a ndahvi ñi. Ndicha ndicha sanahan cun iti ra Ndioo. ¿Atu vaha cha cua cuhva ndi xuhun ñuhun chi ra César ra cumi tiñu iyo ñuun Roma a ña vaha? ¿Atu cua cuu cuhva ndi a ña cua cuu? ―cati ra ta ra.
15 Chito ra Jesuu ti vata ra ta ra, ta quechaha cati ndico ra chi ra ta ra ti:
―¿Ñacu cuni ndo cha cua savahi iin cha ndavaha ni? Cuhva ndo iin xuhun chihin yu na ndehi ―cati ra.
16 Chaha ra ta ra iin xuhun, ta quechaha nducu tuhun ra chi ra ta ra ti:
―¿Yochi xini ndiso chi? ¿Yochi sivi ndiso chi? ―cati ra.
Ta cati ndico ra ta ra chi ra ti:
―Xini ra César cuu chi chi sivi ra ―cati ra ta ra.
17 Ta cati ra Jesuu chi ra ta ra ti:
―Cua cuhva ndo cha cuu chi ra César chi ra, ta chi ra Ndioo cua cuhva ndo cha cuu chi maan ra ―cati ra.
Tacan, ta quechaha nduiyo xaan cuni ñivi cha cahan ra, [vati vaha xaan cahan ndico ra Jesuu].
Nducu tuhun ra saduceo cuenda cha cua natacu ndico ñivi ndii
(Mt. 22.23‑33; Lc. 20.27‑40)
18 Tacan cuu, ta queta tahan ra saduceo ta ra iti nuun ra Jesuu. Ra saduceo can cuu ra cati ti ña cua natacu ndico ñivi ndii, ta quechaha cati ra ta ra chi ra Jesuu ti:
19 ―Maestru, tiempu chahnu ni taa ra Moisee cuenda yo ti tu cua cuvi iin rai, ta ni vii iyo ñasihi ra, ta ñahni sehe ra ni chacoo, na cua tandaha yani ra chi ña, ta tacan cua coo sehe ña cuenda yani ra, cati ra Moisee chi yo. 20 Ni chacoo ucha tahan rai. Yani ra chi ra, ta tandaha ra chanihin can chi ñasihi ra, ta ñahni sehe ra chacoo, ta queta quivi ni chihi ra. 21 Tacan, ta quihin tahan yani ra chi ña, ta ñahni sehe ra chacoo, ta chihi tahan ra. Tacan ni savaha tahan inga ra yani ra. 22 Tacan, ta quihin ndihi ucha tahan ra chi ña, soco ñahni sehe ra chacoo chi ña, ta queta quivi ni chihi tahan maan ña ñahan can. 23 ¿Yochi ñasihi cua cuu ña quivi cua natacu ndico ñivi ndii, vati ndihi ucha tahan ra ta ra chacucumi chi ña? ―cati ra ta ra chi ra Jesuu.
24 Ta quechaha cati ndico ra Jesuu chi ra ta ra ti:
―Chacan cuu cha ndoyo ñuhun ndo, vati ña chito ndo cuhva cati tutu Ndioo, ta ni ña chito ndo ti cha iyo xaan tu ndee ini chi ra. 25 Cua queta quivi cha cua natacu ndico ñivi ndii, ta ña cua tandaha ca ra rai chi ñasihi ra, ta ni ña cua tandaha ca ñi ñahan chi ii ñi, soco cua coo ndihi ñivi cuhva iyo tatun Ndioo iti siqui andivi, 26 ta cuenda ñivi ndii―cua sanatacu ndico ra Ndioo chi ñi. Vasi ña ta sacuaha ndo tutu Moisee nu ni chaha ra cuenda yoso cuhva ni cayu cuhu can. Ican ni cati ra Ndioo chi ra ti maan ra cuu ra Ndioo. Sacahnu ra Abraham chihin ra, ta sacahnu tahan ra Isaac chi ra Jacobo chihin ra, cati ra Ndioo. 27 Ña cuu sacahnu ñivi ndii chi ra Ndioo, soco sacahnu ra ta ra chi ra, vati ni vii iyo ndito ndico ra ta ra. Cuaha xaan cha ndoyo ñuhun ndo ―cati ra.
Cati tuhun ra Jesuu ñaan tuhun cuu cha cahnu ca
(Mt. 22.34‑40)
28 Tacan cuu, ta queta tahan iin ra sacuaha ley chahnu can nu inda ra Jesuu, ta chini ra cha nducu tuhun xaan ra ta ra chi ra Jesuu, ta chito ra ti vaha xaan cati ndico ra Jesuu chi ra ta ra, ta quechaha nducu tuhun ra chi ra Jesuu ti:
―¿Ndaa ley cuu cha cuu cha cahnu ca cati tuhun ra Ndioo? ―cati ra.
29 Ta cati ndico ra Jesuu ti:
―Tuhun cha cahnu ca cuu chehe: “Ndioho ñivi Israel, chini ndo. Iin tuhun ni ra cuu ra chahnu Ndioo, ta ndaca ñahan ra chihin ndo. 30 Cua cuni ndo chi ra chahnu Ndioo chi ndihi cuii anima ndo chi ndihi cuii cha chini tuni chi ndo chi ndihi cuii cha vaha chi ndo.” Chacan cuu cha xihna cuii, 31 ta cha cuu uvi can cha cati tuhun ra Ndioo cuu chehe: “Cua cuni ndo chi ndihi ñivi tahan ndo cuhva cuni ndo suvi ni chi maan ndo.” Ñahni inga tuhun cahnu ca cha cati tuhun ra Ndioo ―cati ra Jesuu.
32 Ta cati ndico ra sacuaha ley can chi ra ti:
―Vaha xaan cahun, maestru. Cati ndicha cun, vati iin tuhun ni Ndioo iyo, ta ñahni inga ra cahnu ca. 33 Vaha xaan cuhva cha cati cun ti cha cua cuni yo chi ra chi ndihi cuii anima yo chi ndihi cuii cha chini tuni chi yo chi ndihi cuii cha vaha chi yo. Vaha cha cati cun ti cha cua cuni mani yo chi ndihi ñivi tahan yo cuhva cuni yo suvi ni chi maan yo. Vaha xaan ca chacan, ta ñavi ca cha chahmi yo chi ri quiti cuhu cha samani yo chi ra Ndioo ―cati ra.
34 Ndehe ra Jesuu ti vaha xaan cati ndico racan, ta cati ra chi ra ti:
―Ña cumani xaun, ta cua coo tahun nu cua cundaca ñahan ra Ndioo ―cati ra.
Tacan, ta yuhvi xaan ra ta ra nducu ra cuhva cha cua nducu tuhun ca ra chi ra Jesuu.
Nducu tuhun ra Jesuu yoso cuu ra Cristo tata ra David
(Mt. 22.41‑46; Lc. 20.41‑44)
35 Ni vii sacuaha ra Jesuu chi ñivi tichi cora soco ndavi [ve ñuhun cahnu can], ta quechaha nducu tuhun ra chi ñi ti:
―¿Ñacu cati ra sacuaha ley chahnu ti ra Cristo cuu tata ra David nu cuahan quivi? 36 Suvi ra David chaha cuenda, vati chaha ra Tati Ndioo tu ndee ini chi ra, ta cati ra David can ti:
Cati ra chahnu Ndioo chi ra cuu chitoho ra David ti
[cua cuhva ra ndatu chi ra],
vati cua cunda ra iti chiyo ndaha cuaha ra Ndioo,
[ta cua cuhva ra tu ndee ini chihin ra,] ta cua sacanaan ra chi ndihi ñivi cuxaan ini chihin ra,
cati ra Ndioo, cati ra David tiempu chahnu. 37 Suvi ra David cati ti chitoho ra cuu ra Cristo. Chacan cuu cha ñacu cuu ra Cristo tata ra David nu cuahan quivi iti nuun ―cati ra Jesuu.
Ta sii xaan cuni ndihi ñivi can chini ñi tuhun cha cahan ra Jesuu, [vati cachin xaan cahan ra].
Tiso ra Jesuu cuati ra sacuaha ley chahnu can
(Mt. 23.1‑36; Lc. 11.37‑54; 20.45‑47)
38 Sacuaha xaan ra Jesuu chi ñivi can, ta cati ra chi ñi ti:
―Cua saha vaha xaan ndo cuenda yoso cuhva cati tuhun ra sacuaha ley chahnu chi ndo, vati cuni xaan ra caca cuu ra, ta ndichin ra sahma taqui taqui, ta cuni tahan ra na cua sacahnu ndihi ñivi chi ra nuyahvi. 39 Cuni ra cua tahan ra tayu vaha tichi ve ñuhun, ta cuni xaan ra cua tahan tahan ra tayu vaha nu chachi ñivi, ta sacahnu ñi vico. 40 Cuaha xaan cua cutuni ra sacuaha ley can, vati suhu ra ndatiñu ñi ñahan ndahvi, ta nahan xaan cahan ra chi ra Ndioo, vati na ndehe ñivi can chi ra ―cati ra Jesuu.
Samani iin ña ndahvi uvi xuhun cuati chi ra Ndioo
(Lc. 21.1‑4)
41 Tacan cuu, ta ni ndaa ra Jesuu yatin nu tihi ñivi xuhun cha samani ñi chi ra Ndioo, ta ndehe ra yoso cuhva tihi ñi xuhun ican. Cuaha xuhun tihi ñi ricu, 42 ta sa quichi iin ña ndahvi. Ndahvi xaan ndicha iyo ña, ta tihi ña uvi xuhun cuati cha cuu uchi centavu. 43 Tacan cuu, ta cana ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra, ta quechaha cati ra chi ra ta ra ti:
―Cati ndicha yu chihin ndo ti cha tihi ña ndahvi can cuaha ca xuhun [cuenda ra Ndioo], ta ñavi ca sa ndihi ca ñivi can. 44 Tihi ñivi xuhun ñi, vati iyo xuhun chi ñi, soco ndahvi xaan ñacan, ta tihi ña ndihi cha iyo chi ña. Chaha ña ndihi ndihi xuhun ña, ta ñahni ca cha ni ndoo chi ña ―cati ra Jesuu.