1 Tu̱ku̱ ni̱ ni̱ nda̱ꞌni̱ Jesús vi̱ꞌe̱ miiꞌ nakayá ne̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ ka̱ꞌni̱ i̱i̱n te̱ kuiꞌe nda̱ꞌaꞌ i̱kanꞌ. 2 Te̱ ni̱ chu̱u̱n xaꞌaꞌ va̱ te̱ fariseo te̱ ku̱ni̱ ra̱ naaꞌ sa̱ndaꞌa a̱ te̱ kuiꞌe nda̱ꞌaꞌ ja̱a̱nꞌ kivi̱ꞌ sábado, ña̱ xina̱ndiee̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, sa̱kanꞌ te̱ ku̱vi̱ ti̱i̱n kua̱chi̱ ra̱ Jesús. 3 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ te̱ kuiꞌe nda̱ꞌaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii:

―Ndo̱ndi̱chi̱, te̱ kui̱i̱n u̱nꞌ ma̱ꞌinꞌ kaa̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.

4 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús xiinꞌ te̱ kuni ti̱i̱n kua̱chi̱ ña̱ꞌaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii:

―¿Ndee ña̱ taxiꞌ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí sa̱a̱ e̱ꞌ kivi̱ꞌ sábado, ña̱ xina̱ndiee̱ꞌ e̱ꞌ? ¿Ñáá ña̱ va̱ꞌa̱ taxiꞌ a̱ sa̱a̱ e̱ꞌ uun ñáá ña̱ ni̱a̱ꞌa taxiꞌ a̱ sa̱a̱ e̱ꞌ? ¿Ñáá sa̱kakú e̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, uun ka̱ꞌni̱ꞌ ndiꞌiꞌ e̱ꞌ ni̱a̱, kachi a̱? Na̱kui̱i̱n ndo̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.

Ndisu̱ te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, kö̱o̱ꞌ a̱ ni̱ kaꞌa̱n xa̱chiꞌ ra̱. 5 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ na̱ko̱to̱ꞌni̱ xiꞌé a̱ nuu̱ꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ndaꞌvi tu̱ kuni a̱ xaꞌa̱ꞌ ña̱ xi̱i̱ va̱ nimá ra̱. Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ te̱ kuiꞌe nda̱ꞌaꞌ ja̱a̱nꞌ ndii:

―Sa̱na̱kaá u̱nꞌ nda̱ꞌaꞌ u̱nꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.

Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ sa̱na̱kaá ra̱ nda̱ꞌaꞌ ra̱, te̱ ni̱ nda̱ꞌa̱ a̱.

6 Ni̱ ki̱e̱e̱ so̱ꞌo̱ te̱ fariseo ja̱a̱nꞌ i̱kanꞌ, te̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ ndatuꞌunꞌ tuní ra̱ xiinꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ Herodes sa̱a̱ ku̱vi̱ ka̱ꞌni̱ꞌ ra̱ Jesús.

7 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ ke̱ta̱ Jesús te̱ kuaꞌa̱n a̱ xiinꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ yu̱ꞌuꞌ mi̱ni̱ Galilea, te̱ kuaꞌa̱ꞌ yaꞌa̱ ne̱ yivi̱ꞌ ndikún ña̱ꞌaꞌ kuaꞌa̱n ni̱a̱. Sa̱va̱ ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ni̱ ki̱e̱e̱ ñu̱u̱ ña̱ ñuꞌuꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Galilea, te̱ sa̱va̱ ni̱a̱ ni̱ ki̱e̱e̱ ñu̱u̱ ña̱ ñuꞌuꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Judea, 8 te̱ sa̱va̱ tu̱ku̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ ni̱ ki̱e̱e̱ ñu̱u̱ Jerusalén. Te̱ sa̱va̱ tu̱ku̱ ni̱a̱ ni̱ ki̱e̱e̱ ñu̱u̱ ña̱ ñuꞌuꞌ nuu̱ꞌ ñu̱ꞌuꞌ Idumea. Te̱ sa̱va̱ tu̱ku̱ ni̱a̱ ni̱ ki̱e̱e̱ ñu̱u̱ ña̱ ñuꞌuꞌ tu̱ku̱ taꞌviꞌ i̱ti̱a̱ Jordán. Te̱ ni̱ ki̱e̱e̱ tu̱ sa̱va̱ ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ya̱ti̱n ñu̱u̱ Tiro xiinꞌ ñu̱u̱ Sidón. Kuaꞌa̱ꞌ yaꞌa̱ nanduuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ, te̱ kuaꞌa̱n ni̱a̱ miiꞌ kuaꞌa̱n Jesús. Sa̱kanꞌ xaaꞌ ni̱a̱ xaꞌa̱ꞌ ña̱ ni̱ xi̱ni̱ ni̱a̱ kuento xaꞌa̱ꞌ kuaꞌa̱ꞌ yaꞌa̱ chu̱u̱n kaꞌnuꞌ ña̱ xaaꞌ a̱. 9 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n chuunꞌ a̱ xiinꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ na ko̱o̱ tu̱ꞌva̱ ra̱ xiinꞌ i̱i̱n tundo̱oꞌ miiꞌ ku̱naa̱ a̱ kaꞌa̱n ndo̱so̱ꞌ a̱, ko̱to̱ ka̱ tavi̱ ña̱ꞌaꞌ ne̱ kuaꞌa̱ꞌ yaꞌa̱ ja̱a̱nꞌ. 10 Kua̱chi̱ ndii xa̱ ni̱ sa̱ndaꞌa a̱ kuaꞌa̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na ndekuieꞌ te̱ ndekuieꞌ kuaꞌa̱ꞌ va̱ ne̱ kuni ku̱vi̱ nuu̱ꞌ a̱ te̱ tondi̱a̱ ña̱ꞌaꞌ ni̱a̱ te̱ nda̱ꞌa̱ ni̱a̱. 11 Te̱ kii̱ꞌ xini ña̱ꞌaꞌ ne̱ ñuꞌuꞌ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ nimá ndii, xikuitá xitiꞌ ni̱a̱ nuu̱ꞌ a̱, te̱ kaꞌán tiꞌeꞌ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ Jesús ndii:

―Yoꞌó nduuꞌ siꞌe̱ Ndiosí ―kachi a̱.

12 Ndisu̱ ni̱ kaꞌa̱n chuunꞌ ndi̱e̱eꞌ Jesús nuu̱ꞌ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ja̱a̱nꞌ te̱ ko̱o̱ taxi̱nꞌ yu̱ꞌuꞌ a̱, sa̱kanꞌ te̱ käꞌa̱n a̱ nuu̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ yo̱o̱ nduuꞌ Jesús.

13 Ni̱ yaꞌa̱ te̱ ni̱ ka̱a̱ Jesús xíniꞌ i̱i̱n i̱kuꞌ, te̱ ni̱ xa̱ka̱ a̱ te̱ kuni na̱ka̱xi̱n a̱. Te̱ kii̱ꞌ xa̱ itaꞌ ti̱ꞌvi̱ sa̱kuuꞌ ra̱ nuu̱ꞌ a̱ ndii, 14 ni̱ na̱ka̱xi̱n a̱ uxi̱ uvi̱ taꞌan te̱ ja̱a̱nꞌ te̱ ka̱ka̱ ra̱ xiinꞌ a̱ te̱ ti̱a̱nu̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱ saniaꞌá ra̱ i̱chiꞌ a̱. 15 Te̱ ku̱miꞌ ra̱ ndi̱e̱e̱ꞌ te̱ sa̱ndaꞌa ra̱ ne̱ kuni ku̱vi̱, te̱ ku̱miꞌ tu̱ ra̱ ndi̱e̱e̱ꞌ te̱ ta̱va̱ꞌ ra̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ña̱ ñuꞌuꞌ nimá ne̱ yivi̱ꞌ. 16 I̱i̱n te̱ ja̱a̱nꞌ na̱niꞌ Simón, te̱ ni̱ chi̱nduꞌu̱ꞌ Jesús i̱nga̱ kivi̱ꞌ ra̱ Pedro. 17 Te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Jacobo, xiinꞌ ña̱ni̱ ra̱, te̱ na̱niꞌ Juan. Te̱ siꞌe̱ Zebedeo nduuꞌ uvi̱ sa̱aꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ ni̱ chi̱nduꞌu̱ꞌ Jesús kivi̱ꞌ uvi̱ sa̱aꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ Boanerges. Te̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ kuni kachi a̱ ndii: Te̱ kuiꞌe̱ va̱ nde̱e̱ naa ndeꞌí savi̱ꞌ. 18 Te̱ i̱nga̱ tu̱ku̱ ra̱ na̱niꞌ Andrés, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Felipe, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Bartolomé, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Mateo, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Tomás, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Jacobo, te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, siꞌe̱ Alfeo nduuꞌ ra̱. Te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Tadeo, te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Simón, te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, kuenta i̱i̱n ti̱ꞌvi̱, te̱ naniꞌ cananista nduuꞌ ra̱. 19 Te̱ i̱nga̱ ra̱ naniꞌ Judas Iscariote, te̱ ni̱ sa̱na̱kuaꞌa Jesús soꞌo̱ꞌ ndiꞌiꞌ nda̱ꞌaꞌ te̱ kuuꞌ kaꞌnuꞌ. Ndi̱ꞌi̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ te̱ ni̱ na̱ndi̱koꞌ sa̱kuuꞌ ni̱a̱ vi̱ꞌe̱.

20 Te̱ tu̱ku̱ ni̱ ni̱ na̱kaya̱ kuaꞌa̱ꞌ xa̱va̱ꞌa̱ ne̱ yivi̱ꞌ nuu̱ꞌ a̱. Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na nde̱e̱ nï̱ ku̱ni̱a̱ꞌa̱ a̱ ku̱xi̱ a̱ ni̱ nde̱e̱ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱. 21 Kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ tu̱ꞌu̱n ne̱ i̱i̱n kuuꞌ xiinꞌ Jesús xaꞌa̱ꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ ki̱e̱e̱ ni̱a̱ vi̱ꞌe̱ ni̱a̱ kuaꞌa̱n ni̱a̱ kuni na̱ka̱ ña̱ꞌaꞌ ni̱a̱, sa̱kanꞌ ña̱ kaꞌán ne̱ ja̱a̱nꞌ ndii:

―Te̱ loco nduuꞌ ra̱ ―kachi ni̱a̱.

22 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n tu̱ sa̱va̱ te̱ saniaꞌá tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí, te̱ ni̱ ki̱e̱e̱ ñu̱u̱ Jerusalén ndii:

―Ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ kuuꞌ nu̱uꞌ ña̱ naniꞌ Beelzebú naá nimá Jesús kaa̱ꞌ, sa̱kanꞌ na chindieeꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱ te̱ ku̱vi̱ tava̱ꞌ ra̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ña̱ ñuꞌuꞌ nimá ne̱ yivi̱ꞌ ―kachi te̱ ja̱a̱nꞌ.

23 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ ka̱na̱ Jesús te̱ ja̱a̱nꞌ nuu̱ꞌ a̱, te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ ra̱ i̱i̱n ña̱ kaꞌán ndi̱a̱a̱ a̱ ndii:

―¿Ñáá kaꞌanꞌ ndoꞌó ndii, kuní ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ kuuꞌ nu̱uꞌ ta̱va̱ꞌ taꞌanꞌ a̱ nimá ne̱ yivi̱ꞌ? 24 Naaꞌ na̱taꞌvi̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n ñu̱u̱ kaꞌnuꞌ kuuꞌ nu̱uꞌ, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ni̱a̱ ndii, ndo̱ñuꞌuꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, 25 uun naaꞌ na̱taꞌvi̱ꞌ ne̱ ndieeꞌ ti̱xi̱n i̱i̱n vi̱ꞌe̱ te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ni̱a̱ ndii, nduxi̱n tu̱ vi̱ꞌe̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ. 26 Te̱ niiꞌ sa̱kanꞌ nduuꞌ tu̱ a̱ naaꞌ ku̱ntaꞌanꞌ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ kuuꞌ nu̱uꞌ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱, te̱ na̱ta̱ꞌviꞌ taꞌanꞌ a̱ ndii, sa̱ndo̱ñuꞌuꞌ xiinꞌ mi̱iꞌ a̱, te̱ xa̱ i̱kanꞌ nduxi̱n ndi̱ꞌi̱ ña̱ xaꞌndia chuunꞌ a̱. 27 Te̱ nde̱e̱ i̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ kü̱vi̱ kiꞌvi̱ vi̱ꞌe̱ i̱i̱n te̱ ndi̱e̱eꞌ va̱ te̱ na̱ꞌi̱n ni̱a̱ ña̱ꞌa̱ ra̱, naaꞌ sä̱tiín ña̱ꞌaꞌ ni̱a̱ ña̱ nu̱uꞌ. Sa̱kanꞌ kui̱ti̱ꞌ te̱ ku̱vi̱ sa̱kuiꞌnaꞌ ni̱a̱ ña̱ kumiꞌ ra̱.

28 ’Ña̱ nda̱ku kaꞌán i̱ xiinꞌ ndo̱ꞌ ndii, sa̱kuuꞌ nuu̱ꞌ kua̱chi̱ ña̱ xaaꞌ ndee ka̱ ne̱ yivi̱ꞌ xiinꞌ sa̱kuuꞌ nuu̱ꞌ ña̱ kani̱a̱ꞌa ni̱a̱ ndii, ko̱o̱ kaꞌnuꞌ i̱ni̱ Ndiosí xaꞌa̱ꞌ ni̱a̱. 29 Ndisu̱ yo̱o̱ ka̱ kani̱a̱ꞌa xaꞌa̱ꞌ Espíritu Santo ndii, kö̱o̱ꞌ kivi̱ꞌ ko̱o̱ kaꞌnuꞌ i̱ni̱ Ndiosí xaꞌa̱ꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ. Süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii kui̱so̱ kua̱chi̱ ni̱a̱ nde̱e̱ ndiꞌiꞌ ni̱ kivi̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱ xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ.

30 Ni̱ kaꞌa̱n Jesús ña̱ ja̱a̱nꞌ, kua̱chi̱ ndii kaꞌán te̱ ja̱a̱nꞌ ña̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ naá nimá a̱.

31 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ xa̱a̱ siꞌiꞌ Jesús xiinꞌ ña̱ni̱ a̱ vi̱ꞌe̱ miiꞌ iinꞌ a̱. Te̱ ni̱ ndoo̱ ni̱a̱ itaꞌ ni̱a̱ ki̱ꞌe̱, te̱ ni̱ sa̱yaꞌá ni̱a̱ kuento te̱ ka̱na̱ ña̱ꞌaꞌ ne̱ yivi̱ꞌ. 32 Te̱ ne̱ yivi̱ꞌ kuaꞌa̱ꞌ, ne̱ ndieeꞌ sa̱a̱ xinundu̱u̱ miiꞌ iinꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ, ni̱ kaꞌa̱n xiinꞌ a̱ ndii:

―Tákuiꞌe, siꞌiꞌ u̱nꞌ xiinꞌ ña̱ni̱ u̱nꞌ ndii, ki̱ꞌe̱ itaꞌ ni̱a̱ nandukuꞌ ni̱a̱ yoꞌó ―ni̱ kachi̱ ni̱a̱.

33 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ ndii:

―Kuní i̱ ña̱ ku̱nda̱ni̱ ndo̱ꞌ yo̱o̱ nduuꞌ nde̱e̱ naa si̱ꞌiꞌ i̱ xiinꞌ ña̱ni̱ i̱ ―ni̱ kachi̱ a̱.

34 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ na̱ko̱to̱ a̱ nuu̱ꞌ ne̱ ndieeꞌ sa̱a̱ xinundu̱u̱ ja̱a̱nꞌ kaꞌán a̱ ndii:

―Ko̱to̱ ndo̱ꞌ, ne̱ yo̱ꞌo̱ꞌ nduuꞌ nde̱e̱ naa si̱ꞌiꞌ i̱ xiinꞌ ña̱ni̱ i̱. 35 Kua̱chi̱ ndii, yo̱o̱ ka̱ xaaꞌ ña̱ kuní Ndiosí ndii, ne̱ ja̱a̱nꞌ nduuꞌ nde̱e̱ naa ña̱ni̱ i̱, xiinꞌ ñaꞌ ku̱ꞌva̱ i̱, xiinꞌ si̱ꞌiꞌ i̱ ―ni̱ kachi̱ Jesús xiinꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ.