18
So̱ꞌo̱ sa̱a̱ a̱ kii̱ꞌ ndo̱ñuꞌuꞌ ñu̱u̱ Babilonia
Te̱ kii̱ꞌ ndi̱ꞌi̱ ni̱ xi̱ni̱ i̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ xi̱ni̱ i̱ ña̱ kua̱xi̱ nu̱u̱ i̱nga̱ ángele ndi̱e̱e̱ꞌ kooꞌ chukuuꞌ ndi̱viꞌ, te̱ ni̱ yiꞌe̱ ka̱niiꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ ni̱ xa̱a̱ ña̱ nda̱tu̱nꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ tiꞌeꞌ va̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ ndii:
―¡Xa̱ ni̱ nduxi̱n ñu̱u̱ kaꞌnuꞌ Babilonia, xa̱ ni̱ nduxi̱n a̱! Te̱ vi̱ti̱n ndii miiꞌ ndieeꞌ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ni̱ na̱ndu̱u̱ a̱, te̱ ni̱ na̱ndu̱u̱ tu̱ a̱ miiꞌ ñuꞌuꞌ espíritu ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ ni̱ na̱ndu̱u̱ ni̱ tu̱ a̱ miiꞌ ndieeꞌ sa̱kuuꞌ nuu̱ꞌ sa̱a̱ ki̱ni̱ va̱ iinꞌ, tiꞌ ndasiꞌ e̱ꞌ ka̱xi̱ꞌ e̱ꞌ. Ni̱ sa̱nduxín Ndiosí ne̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, kua̱chi̱ ndii su̱vi̱ ni̱a̱ ni̱ xa̱a̱ sa̱kanꞌ, te̱ ni̱ xa̱a̱ sa̱kuuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ sa̱kuuꞌ nuu̱ꞌ ña̱ xiín. Sa̱kanꞌ ña̱ nde̱e̱ naa ni̱ sa̱koꞌoꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ vino xatu̱ va̱, te̱ ni̱ xi̱ni̱ va̱ ni̱a̱ xiinꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ sa̱kanꞌ tu̱ sa̱kuuꞌ te̱ xaꞌndia chuunꞌ kuuꞌ nu̱uꞌ nuu̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ ndii, ni̱ xa̱a̱ ra̱ ña̱ xiín xiinꞌ ne̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ ndu̱i̱i̱n ra̱ xiinꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ kua̱chi̱ ña̱ xaaꞌ ni̱a̱. Te̱ sa̱kuuꞌ ne̱ naxiko̱ꞌ ña̱ꞌa̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ ndii, ni̱ ku̱vikaꞌ va̱ ni̱a̱ ni̱ xa̱a̱ ne̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ ni̱ xa̱ꞌni̱ꞌ ndii̱ꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ xu̱ꞌunꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ kuni ko̱o̱ nda̱tu̱nꞌ ni̱a̱ ―ni̱ kachi̱ ángele ja̱a̱nꞌ.
Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ i̱ tu̱ku̱ tachi̱ꞌ yu̱ꞌuꞌ ña̱ ni̱ ke̱ta̱ ndi̱viꞌ kaꞌán a̱ ndii:
―Ne̱ kuaꞌa i̱, ki̱e̱e̱ ndo̱ꞌ ñu̱u̱ Babilonia ñaa̱ꞌ, te̱ sä̱a̱ ndo̱ꞌ kua̱chi̱ ña̱ xaaꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ te̱ sä̱ndoꞌoꞌ tu̱ i̱ ndoꞌó xiinꞌ tu̱ndoꞌo̱ꞌ chie̱ ña̱ na̱ti̱i̱n ne̱ ja̱a̱nꞌ. Kua̱chi̱ ndii xa̱ kuaꞌa̱ꞌ va̱ kua̱chi̱ ni̱ xa̱a̱ ni̱a̱, te̱ nde̱e̱ ndi̱viꞌ miiꞌ nduꞌu̱ꞌ Ndiosí ni̱ na̱xa̱a̱ a̱. Te̱ xa̱ ni̱ xa̱a̱ kivi̱ꞌ ña̱ sa̱ndoꞌoꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱ xaꞌa̱ꞌ sa̱kuuꞌ kua̱chi̱ ni̱a̱ ja̱a̱nꞌ. Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ, sa̱a̱ niiꞌ ni̱ xa̱a̱ ni̱a̱ xiinꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ndii, niiꞌ sa̱kanꞌ na ku̱ndo̱ꞌo̱ ni̱a̱. Te̱ na na̱chaꞌvi̱ ni̱a̱ sa̱a̱ niiꞌ ni̱ xa̱a̱ ni̱a̱ ña̱ ni̱a̱ꞌa. Na ku̱tuꞌ katiꞌi̱ꞌ ya̱xinꞌ mi̱iꞌ ni̱a̱ xiinꞌ teꞌ uva̱ va̱ sa̱a̱ niiꞌ ni̱ xa̱a̱ ni̱a̱ ña̱ ni̱a̱ꞌa ja̱a̱nꞌ. Sa̱a̱ niiꞌ kuaꞌa̱ꞌ ni̱ xika̱ ñuñuꞌ ne̱ ja̱a̱nꞌ, xiinꞌ sa̱a̱ niiꞌ kuaꞌa̱ꞌ ni̱ xika̱ sii̱ꞌ ni̱a̱ꞌa ni̱a̱ ndii, niiꞌ sa̱kanꞌ na ku̱ndo̱ꞌo̱ uꞌvi̱ ni̱a̱, te̱ niiꞌ sa̱kanꞌ tu̱ na kua̱ku̱ uꞌvi̱ ni̱a̱. Sa̱kanꞌ ña̱ kaꞌán ne̱ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ nimá ni̱a̱ ndii: “Xaꞌndia chuunꞌ e̱ꞌ nuu̱ꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ nde̱e̱ naa i̱i̱n te̱ xaꞌndia chuunꞌ kuuꞌ nu̱uꞌ, te̱ kuä̱sa̱ꞌ tu̱ ndoꞌoꞌ e̱ꞌ nde̱e̱ naa i̱i̱n ñaꞌ kuaa̱nꞌ, te̱ ni̱ nde̱e̱ kö̱o̱ꞌ tu̱ kivi̱ꞌ ku̱suchiꞌ i̱ni̱ e̱ꞌ”, kachi ni̱a̱ xiinꞌ nimá ni̱a̱. Xaꞌa̱ꞌ a̱ ja̱a̱nꞌ na i̱i̱n xaa̱ kiꞌi̱ꞌ kui̱ti̱ꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ ku̱ndo̱ꞌo̱ ni̱a̱, ko̱o̱ ña̱ ku̱vi̱ ni̱a̱, ko̱o̱ tu̱ ña̱ ku̱suchiꞌ i̱ni̱ ni̱a̱, te̱ ko̱o̱ ni̱ tu̱ so̱ko̱, te̱ ko̱ko̱ tu̱ ñu̱u̱ ni̱a̱. Sa̱kanꞌ ña̱ xto̱ꞌo̱ e̱ꞌ Ndiosí, ña̱ sa̱naꞌmá ña̱ꞌaꞌ ndii, ndi̱e̱eꞌ kooꞌ chukuuꞌ a̱.
Te̱ kii̱ꞌ ku̱ni̱ te̱ xaꞌndia chuunꞌ kuuꞌ nu̱uꞌ nuu̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ ñuꞌma̱ ña̱ xixí ñu̱u̱ Babilonia ja̱a̱nꞌ ndii, ku̱suchiꞌ va̱ i̱ni̱ ra̱, te̱ kua̱ku̱ uꞌvi̱ tu̱ ra̱. Sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ xa̱a̱ te̱ ja̱a̱nꞌ kua̱chi̱ ka̱ꞌa̱n ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ni̱ xika̱ sii̱ꞌ ni̱a̱ꞌa tu̱ ra̱ i̱kanꞌ. 10 Te̱ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ yiꞌvi ra̱ ku̱ndo̱ꞌo̱ na ra̱ xiinꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ ndii, nde̱e̱ ndo̱so̱ꞌ kui̱ta̱ ra̱, te̱ kaꞌa̱n ra̱ ndii:
―Xa̱ ndaꞌvi, xa̱ ndaꞌvi kuuꞌ ne̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ kaꞌnuꞌ Babilonia kaa̱ꞌ, ñu̱u̱ ne̱ ni̱ kumiꞌ ña̱ ndi̱e̱eꞌ. I̱i̱n ni̱ xa̱a̱ kiꞌi̱ꞌ kui̱ti̱ꞌ ña̱ ni̱ sa̱ndoꞌoꞌ ña̱ꞌaꞌ Ndiosí ―kachi̱ ra̱.
11 Te̱ ne̱ naxiko̱ꞌ ña̱ꞌa̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ ndii, ku̱suchiꞌ tu̱ i̱ni̱ ni̱a̱, te̱ kua̱ku̱ uꞌvi̱ tu̱ ni̱a̱ xaꞌa̱ꞌ ne̱ ni̱ ndiee̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ kö̱o̱ꞌ ka̱ ne̱ sa̱ta̱ꞌ kuaꞌa̱ꞌ ña̱ꞌa̱ ña̱ ya̱ꞌvi̱ ña̱ xiko̱ꞌ ni̱a̱, 12 naa kuuꞌ oro, xiinꞌ plata, xiinꞌ kuaꞌa̱ꞌ nuu̱ꞌ yuu̱ꞌ xiñu̱ ña̱ ndiaa yaꞌviꞌ, xiinꞌ yuu̱ꞌ yiꞌé ña̱ naniꞌ perla. Naa kuuꞌ kiꞌinꞌ nuu̱ꞌ toto̱ nda̱tu̱nꞌ va̱, naa kuuꞌ toto̱ ya̱a̱ va̱, xiinꞌ toto̱ ndu̱kunꞌ, xiinꞌ toto̱ kuaꞌa ndu̱kunꞌ, xiinꞌ toto̱ yaꞌviꞌ va̱ ña̱ na̱niꞌ seda. Te̱ kö̱o̱ꞌ ka̱ ne̱ sa̱ta̱ꞌ tu̱ kuaꞌa̱ꞌ ña̱ꞌa̱ ña̱ ya̱ꞌvi̱ ña̱ xiko̱ꞌ ni̱a̱, naa kuuꞌ vitu̱ꞌ xavixínꞌ, xiinꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ꞌa̱ ña̱ kuaꞌa xiinꞌ ndi̱kiꞌ nuu̱ꞌ elefante, xiinꞌ vitu̱ꞌ yaꞌviꞌ va̱, xiinꞌ ka̱a̱, xiinꞌ ka̱a̱ kuaꞌa, xiinꞌ ka̱a̱ tiꞌeꞌ va̱, xiinꞌ yuu̱ꞌ ña̱ naniꞌ mármol. 13 Te̱ kö̱o̱ꞌ ka̱ tu̱ ne̱ sa̱ta̱ꞌ ña̱ꞌa̱ kuaꞌa̱ꞌ ña̱ ya̱ꞌvi̱ ña̱ xiko̱ꞌ ni̱a̱, naa kuuꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ xaaꞌ asi̱nꞌ ña̱ xaxi̱ꞌ, naa kuuꞌ canela, xiinꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ xavixínꞌ, naa kuuꞌ su̱xa̱ chu̱ꞌma, xiinꞌ ña̱ xavixínꞌ ña̱ naniꞌ mirra, xiinꞌ kiꞌinꞌ nuu̱ꞌ ka̱ ti̱kui xavixínꞌ ya̱ꞌvi̱. Te̱ kö̱o̱ꞌ ka̱ ne̱ sa̱ta̱ꞌ tu̱ ña̱ꞌa̱ ni̱a̱, naa kuuꞌ vino, xiinꞌ xa̱ꞌa̱n oliva, xiinꞌ yu̱chiꞌ xita̱ꞌ va̱ꞌa̱ ña̱ ndiꞌi̱ va̱, xiinꞌ ndi̱kinꞌ trigo, naa kuuꞌ si̱ndiki̱ꞌ, xiinꞌ mbe̱e̱, xiinꞌ kuei, xiinꞌ carreta tunꞌ kañuuꞌ kuei, xiinꞌ nde̱e̱ ne̱ yivi̱ꞌ, ne̱ ni̱ keꞌvi̱ xachuunꞌ nuu̱ꞌ i̱i̱n xto̱ꞌo̱. 14 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n tu̱ tachi̱ꞌ yu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ ndii:
―Kö̱o̱ꞌ ka̱ ña̱ va̱ꞌa̱ ña̱ ndioo̱ꞌ i̱ni̱ va̱ ndo̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ kumiꞌ ndo̱ꞌ, xa̱ ni̱ ndo̱ñuꞌuꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ nda̱tu̱nꞌ xiinꞌ ña̱ vikaꞌ nuu̱ꞌ ndo̱ꞌ. Te̱ kö̱o̱ꞌ kivi̱ꞌ na̱ti̱i̱n xa̱chiꞌ ka̱ ndo̱ꞌ ña̱ ndioo̱ꞌ i̱ni̱ va̱ ndo̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.
15 Te̱ nde̱e̱ xikaꞌ kui̱ta̱ tu̱ ne̱ naxiko̱ꞌ ja̱a̱nꞌ, ne̱ ni̱ ku̱vikaꞌ xa̱ꞌaꞌ ne̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ yiꞌvi va̱ tu̱ ni̱a̱ ña̱ ku̱ndo̱ꞌo̱ ni̱a̱ xiinꞌ ne̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ ku̱suchiꞌ i̱ni̱ ni̱a̱ te̱ kua̱ku̱ uꞌvi̱ ni̱a̱, 16 te̱ kaꞌa̱n tu̱ ni̱a̱ ndii:
―Xa̱ ndaꞌvi, xa̱ ndaꞌvi kuuꞌ ne̱ ni̱ ndiee̱ ñu̱u̱ kaꞌnuꞌ, miiꞌ ni̱ ndiee̱ ne̱ ni̱ niꞌnu̱ toto̱ nda̱tu̱nꞌ va̱, xiinꞌ toto̱ ya̱a̱ va̱, xiinꞌ toto̱ ndu̱kunꞌ, xiinꞌ toto̱ kuaꞌa ndu̱kunꞌ. Te̱ ni̱ titi̱ ni̱a̱ xiinꞌ ña̱ kuaꞌa xiinꞌ oro, xiinꞌ ña̱ kuaꞌa xiinꞌ yuu̱ꞌ xiñu̱ ña̱ ndiaa yaꞌviꞌ va̱, xiinꞌ yuu̱ꞌ yiꞌé ña̱ naniꞌ perla. 17 Te̱ i̱i̱n ni̱ xa̱a̱ kiꞌi̱ꞌ kui̱ti̱ꞌ ña̱ ni̱ ndo̱ñuꞌuꞌ ña̱ vikaꞌ ni̱a̱ ―kachi̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ.
Te̱ sa̱kanꞌ tu̱ sa̱kuuꞌ te̱ satuvi̱ꞌ tundo̱oꞌ naꞌnuꞌ, tunꞌ kuaꞌa̱n nuu̱ꞌ mi̱ni̱ kaꞌnuꞌ, xiinꞌ ne̱ chaꞌvi̱ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ kuaꞌa̱n ni̱a̱ xiinꞌ nu̱ꞌ, xiinꞌ te̱ xachuunꞌ nuu̱ꞌ nu̱ꞌ, xiinꞌ ne̱ kiꞌinꞌ xu̱ꞌunꞌ ña̱ xachuunꞌ ni̱a̱ nuu̱ꞌ mi̱ni̱ kaꞌnuꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, kui̱ta̱ tu̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ ndee xikaꞌ va̱, 18 te̱ kii̱ꞌ ku̱ni̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ ñuꞌma̱ ña̱ xixí ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ ndii, kaꞌa̱n tiꞌeꞌ ni̱a̱ ndii:
―Kö̱o̱ꞌ xa̱chiꞌ ka̱ i̱i̱n ñu̱u̱ kaꞌnuꞌ nde̱e̱ naa ñu̱u̱ kaa̱ꞌ ―kachi̱ ni̱a̱.
19 Te̱ sa̱kaaꞌ ni̱a̱ ya̱kaꞌ xíniꞌ ni̱a̱, te̱ ndeꞌi̱ tiꞌeꞌ ni̱a̱, te̱ kua̱ku̱ ni̱a̱, te̱ kaꞌán ndaꞌvi ni̱a̱ ndii:
―Xa̱ ndaꞌvi, xa̱ ndaꞌvi kuuꞌ ne̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ kaꞌnuꞌ kaa̱ꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ xiinꞌ ña̱ vikaꞌ ni̱a̱ ni̱ ku̱vikaꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ kumiꞌ tundo̱oꞌ. Ndisu̱ i̱i̱n ni̱ xa̱a̱ kiꞌi̱ꞌ kui̱ti̱ꞌ ña̱ ni̱ ndo̱ñuꞌuꞌ ña̱ vikaꞌ ni̱a̱ ―kachi̱ ni̱a̱.
20 Te̱ ndoꞌó, ña̱ ndieeꞌ ndi̱viꞌ, ne̱ nduuꞌ kuenta Ndiosí, xiinꞌ te̱ ni̱ ti̱a̱nu̱ꞌ Jesús saniaꞌá i̱chiꞌ a̱, xiinꞌ ne̱ ni̱ kaꞌa̱n tiakú tu̱ꞌu̱n a̱ ndii, na na̱kua̱tiaꞌ na nimá ndo̱ꞌ. Kua̱chi̱ ndii xa̱ ni̱ ke̱ndiaa̱ꞌ yaꞌviꞌ Ndiosí nuu̱ꞌ ne̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ kua̱chi̱ ni̱a̱ ña̱ ni̱ sa̱ndoꞌoꞌ ni̱a̱ ndoꞌó, ni̱ kachi̱ tachi̱ꞌ yu̱ꞌuꞌ ja̱a̱nꞌ.
21 Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ ndo̱ni̱ꞌi̱ i̱i̱n ángele ndi̱e̱e̱ꞌ va̱ i̱i̱n yuu̱ꞌ chie̱ va̱, ña̱ kaaꞌ nde̱e̱ naa yuu̱ꞌ molino, te̱ ni̱ ska̱naꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱ ti̱xi̱n mi̱ni̱ kaꞌnuꞌ, te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ ndii:
―Niiꞌ sa̱kanꞌ yachi̱ va̱ ndo̱ñuꞌuꞌ ñu̱u̱ kaꞌnuꞌ Babilonia, te̱ kü̱ni̱ xa̱chiꞌ ka̱ ña̱ꞌaꞌ ne̱ yivi̱ꞌ. 22 Te̱ kü̱ni̱ so̱ꞌo̱ ka̱ ne̱ yivi̱ꞌ nde̱e̱ i̱i̱n ya̱a̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, naa kuuꞌ ña̱ xandaaꞌ te̱ yivi̱ꞌ ñuu̱ꞌ, naa kuuꞌ ña̱ xitaꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, naa kuuꞌ ña̱ tivi ra̱ tunꞌ yoo̱ꞌ, naa kuuꞌ ndu̱su̱ nda̱chuunꞌ. Te̱ kö̱o̱ꞌ ka̱ ne̱ chu̱u̱n va̱ nuu̱ꞌ ña̱ xaꞌa ni̱a̱ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ ni̱a̱. Te̱ ni̱ nde̱e̱ kü̱tiaku̱ ka̱ tu̱ ni̱ꞌi̱ ña̱ ndi̱ko̱ ne̱ ndieeꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ. 23 Te̱ kö̱tuu̱n ka̱ ka̱a̱ tuún ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ. Te̱ kö̱o̱ꞌ ka̱ ne̱ tundaꞌáꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ. Kua̱chi̱ ndii, ne̱ ni̱ sa̱ta̱ꞌ ña̱ꞌa̱ ñu̱u̱ ndo̱ꞌ ja̱a̱nꞌ, te̱ naxiko̱ꞌ ni̱a̱, ni̱ nduu̱ ne̱ ndi̱e̱eꞌ ka̱ i̱i̱n ka̱niiꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ. Te̱ ni̱ xi̱ni̱ xaꞌanꞌ ndo̱ꞌ xiinꞌ ña̱ kuini̱ꞌ ndo̱ꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ. 24 Te̱ ne̱ ni̱ ndiee̱ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ ni̱ xa̱ꞌni̱ꞌ ne̱ ni̱ kaꞌa̱n tiakú tu̱ꞌu̱n Ndiosí, xiinꞌ sa̱va̱ ka̱ ne̱ nduuꞌ kuenta a̱, xiinꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ ni̱ xiꞌi̱ i̱i̱n ka̱niiꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ ángele ja̱a̱nꞌ.