8
Maa tyin ra Jesús cuahán ra yucu Olivo. Tsa cunditsin inga quɨvɨ, cuahán nyico ra Jesús inga tsaha vehe ñuhu cahnu. Tan tandɨhɨ nyɨvɨ natuhva̱ ñi nu nyií ra. Tan tsinyaa̱ ra tan quitsaha̱ caahán ra tsihin ñi. Tacan tan ra jacuahá ley vehe ñuhu tan ra cuví fariseo naha ra tsaa̱ ra naha tsihin iin ñaha iyó yɨɨ tyin tɨɨ̱n ra naha tsi ña nu tsicoo̱ cuatyi ña tsihin inga rayɨɨ. Tan tyaa̱ ra naha tsi ña mahñu nyɨvɨ tsa nyecú can. Tan quitsaha̱ catyí ra naha tsihin ra Jesús:
―Maestro, tɨɨ̱n ndi tsi ñaha ihya nu tsicoo̱ cuatyi ña tsihin inga rayɨɨ. Tyin ley tsa tyaa̱ ra Moisés catyí tsi tyin ñiñaha tsa javahá tacan taahán tsi cahñi yo tsi ñi tsihin yuu. Tan yooho, ¿nácaa catyi un? ―catyí ra naha tsihin ra.
Caahán ra naha yacan tsihin ra Jesús tsa cuenda tsa nducú cuhva ra naha tsi ra tan tyaa ra naha cuatyi sɨquɨ ra. Tacan tan tsinyaa̱ tyayɨɨ ra Jesús nu ñuhu tan quitsaha̱ tyaá ra letra nu ñuhú tsihin nundaha ra. Maa tyin nducú tuhun ca ra naha tsi ra, tacan tan nduvita̱ nyityi ra tan catyí ra tsihin ra naha:
―Nyooho tsa nduve cuatyi jihna ca ndo qu̱ihin yuu tan ca̱ñi ndo tsi ña ―catyí ra tsihin ra naha.
Tan tsinyaa̱ tyayɨɨ nyico ra tan quitsaha̱ jañihí ca ra tyaá ra letra nu ñuhu. Tsa tsiñi̱ ra naha tsa caahán ra tacan, tuvi̱ iñi ra naha tyin iyó tucu cuatyi maa ra naha. Tan quitsaha̱ quitá intuhun intuhun ra naha, jihna ca ra tsahnu naha ra quita̱. Cuhva tsa ndɨhɨ̱ ra naha quita̱ cuahán tan ndoo̱ intuhun ña maa ra Jesús tsihin ñaha can mahñu nu nyecú nyɨvɨ can. 10 Tacan tan nduvita̱ nyityi ra Jesús tan nyehe̱ ra tyin tsa cuahán ra naha tan ndoo̱ intuhun ña ñaha can. Tacan tan catyí ra tsihin ña:
―¿Numaa cuahán ra tsa tyaa̱ cuatyi sɨquɨ un naha ra vityin? ¿Yoñi, ndi intuhun ca ra tsa catyí tyin taahán tsi cúu un? ―catyí ra tsihin ña.
11 Tan nacaha̱n ña tan catyí ña:
―Ndi intuhun ra, Tatta.
Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ña:
―Ndi yuhu tan ña catyí yu tyin taahán tsi cúu un. Cu̱aahan vityin. Tan ña ja̱vaha ca un cuatyi ―catyí ra tsihin ña.
Ra Jesús cuví tsa nditsin tsa jandunditsin añima nyɨvɨ
12 Tacan tan caha̱n nyico ra Jesús tsihin nyɨvɨ inga tsaha, tan catyí ra tsihin ñi:
―Yuhu cuví ra tsa jandunditsín añima nyɨvɨ iyó nu ñuhu ñayɨvɨ. Yóo nyɨvɨ tsa nyicún tsi yu, cua coo ñi iin ñayɨvɨ nyito nu nditsin. Tan ña cua caca nuu ñi nu naa ―catyí ra Jesús tsihin ñi.
13 Tacan tan ra cuví fariseo naha ra catyí ra naha tsihin ra:
―Yooho, caahán un tumañi iñi tsa cuenda maa un. Yacan cuenda nduve yahvi nyaá can ―catyí ra naha tsihin ra.
14 Nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra:
―Vasu juvin ñi maa yu caahán tumañi iñi tsa cuenda yu, maa tyin tsa caahán yu iyó yahvi tsi tyin yuhu tsitó yu numaa ityi quee̱ yu tan numaa ityi cua cuhun yu. Maa tyin nyooho ña tsitó ndo numaa ityi quee̱ yu tan numaa ityi cua cuhun yu. 15 Nyooho yatyi xaan caahán ndo tsa caa nyɨvɨ. Maa tyin yuhu, ña caahán yu tsa caa ñi. 16 Tyin tatun cahan yu tsa caa nyɨvɨ, tsa nditsa cua cahan yu. Tyin ñavin intuhun ñi maa yu nyehé tsa iyó añima ñi, tyin Jutu yu ra tsa jaquitsi̱ tsi yu, ra ican nyehé iin caa ñi tsihin yu. 17 Nu ley nyooho nyaá tyin tatun uvi ra tsahá tsa ndaa, cuñí tsi tsinú iñi yo tsa caahán ra naha. 18 Tan vityin vaha tyin juvin ñi maa yu cuví tsa ndaa tsa cuenda maa yu. Tan Jutu yu, ra tsa jaquitsi̱ tsi yu, cuví inga tsa ndaa ―catyí ra Jesús tsihin ra naha.
19 Tacan tan tsica̱ tuhun ra naha tsi ra:
―¿Numaa nyií jutu un?
Tan catyí ra Jesús:
―Nyooho ña tsitó ndo tsi yuhu. Tan ndi Jutu yu tan ña tsitó ndo. Tun tsatyin tsitó ndo tsi yu, coto ndɨhɨ ndo tsi Jutu yu ―catyí ra.
20 Tuhun ihya caha̱n ra Jesús tsitsi tsa jacuahá ra tsitsi vehe ñuhu cahnu, nu nyií caja nu tyihí nyɨvɨ xuhun. Maa tyin yoñi tyihi̱ tsi ra vehe caa, tyin ñaha ca tahan tsi quɨvɨ tsa taahán tsi cuhun ra.
“Nu cuhun yuhu ña cua cuvi cuhun ndo”, catyí ra Cristo
21 Tacan tan quitsaha̱ caahán nyico ra Jesús tsihin ra Israel naha ra tan catyí ra:
―Yuhu cua cuhun yu, tan cua nanducu ndo tsi yu, maa tyin cua cúu ndo tan cua ndoo cuatyi ndo sɨquɨ ndo. Tyin nu cua cuhun yuhu, nyooho ña cua cuvi cuhun ndo ―catyí ra Jesús tsihin ra naha.
22 Tacan tan catyí ra Israel naha ra:
―¿A cua cahñi maa ra tsi ra? tyin catyí ra tyin ña cua cuvi cuhun yo nu cuahán ra ―catyí ra naha.
23 Tacan tan catyí ra Jesús:
―Nyooho ra cuenda nu ñuhu ihya cuví ndo. Maa tyin yuhu nda ityi sɨquɨ quee̱ yu. Nyooho cuenda ñuhu ñayɨvɨ ihya cuví ndo. Maa tyin yuhu ñavin cuenda nu ñuhu ñayɨvɨ ihya cuví yu. 24 Yacan cuenda catyí yu tsihin ndo tyin cua cúu ndo tan cua ndoo cuatyi ndo sɨquɨ ndo. Tyin tatun ña tsinú iñi ndo tsa yuhu cuví ra jatsiyó cuatyi ndo, cua ndoo cuatyi ndo sɨquɨ ndo quɨvɨ cúu ndo ―catyí ra Jesús tsihin ra naha.
25 Tacan tan quitsaha̱ tsicá tuhun ra naha tsi ra, tan catyí ra naha:
―¿Yóo ra cuví yooho?
Nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra:
―Tsa yaha caha̱n yu tsihin ndo nda quɨvɨ jihna. 26 Cuaha xaan ca tsa ndi cumañi cahan yu tsihin ndo, tan ndi cumañi cahan yu cuhva iyó ndo. Maa tyin tsa caahán yu tsihin nyɨvɨ iyó nu ñuhu ñayɨvɨ, cuví tsi tsa tsiñi̱ yu tsa caahán ra tsa jaquitsi̱ tsi yu. Tan maa ra caahán tsa nditsa ―catyí ra Jesús.
27 Maa tyin ra Israel naha ra ña cutuñi̱ iñi ra naha tatun tuhun Nyoo Jutu yo caha̱n ra tsihin ra naha. 28 Yacan cuenda catyi̱ ra tsihin ra naha:
―Cua tyaa ndo tsi yuhu, ra cuví Rayɨɨ tsa quee̱ nda gloria, nu cruu. Tacan tan cua coto ndo tyin yuhu cuví yu tsa caahán yu tyin cuví yu, tan cua coto ndo tyin tyiñu jahá yu ñavin tsa cuenda maa yu javahá yu can, maa tyin caahán yu tsa janahá Jutu yu tsi yu. 29 Tyin Jutu yu, ra tsa jaquitsi̱ tsi yu, nyií ra tsihin yu. Tan ña nacoó ra tsi yu tsa maa ñi maa yu. Tyin yuhu javahá yu maa ñi maa cuhva cuñí ra ―catyí ra Jesús.
30 Tsa caha̱n ra Jesús yacan, cuaha xaan ra naha quitsaha̱ tsinú iñi tsi ra.
Nyɨvɨ cuví sehe Nyoo tan nyɨvɨ javahá tsa caquiñi
31 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin nyɨvɨ Israel, tsa quitsaha̱ tsinú iñi tsi ra:
―Tatun nyooho tan jañihi ca ndo tyaa yahvi ndo cuhva jacuahá yu tsi ndo, cua tsaa ndo cuvi ndo nyɨvɨ tsa nditsa yɨhɨ cuenda yu. 32 Tan cua coto ndo tsa nditsa. Tan tsa nditsa can cua tava nuña tsi ndo ―catyí ra.
33 Tan nacaha̱n ra naha tan catyí ra naha:
―Nyuhu nyɨvɨ tata ra Abraham cuví ndi. Ndi iin tsaha tan ñaha ca cuvi ndi musu nyɨvɨ. ¿Nacaa tsa catyí yooho tyin quita nuña ndi? ―catyí ra naha tsihin ra.
34 Tan catyí ra Jesús:
―Tsa nditsa catyí yu tsihin ndo tyin tandɨhɨ nyɨvɨ javahá tsa caquiñi, musu cuenda tsa caquiñi cuví ñi. 35 Iin musu ña ndoo cuii ra vehe tsitoho ra. Maa tyin ra cuví sehe tsitoho vehe can, ndoo cuii ra vehe jutu ra. 36 Yacan cuenda tatun yuhu tsa cuví yu Sehe Nyoo tan jacacu yu tsi ndo, tsa nditsa cuii tyin ña cua cundaca ñaha ca tsa ña vaha tsi ndo. 37 Tsa tsitó yu tyin tata ra Abraham cuví ndo. Maa tyin yɨhɨ́ ndo cuñí ndo cahñi ndo tsi yu, tyin ña naquihín vaha ndo tsa caahán yu. 38 Yuhu caahán yu tsa janaha̱ Jutu yu tsi yu. Tan nyooho javahá ndo tsa caahán ra cuví jutu ndo tsihin ndo ―catyí ra tsihin ra naha.
39 Tan nacaha̱n ra naha tan catyí ra naha:
―Jutu ndi cuví tsi ra Abraham ―catyí ra naha.
Maa tyin ra Jesús catyí ra tsihin ra naha:
―Tun tsatyin nditsa tsa tata ra Abraham cuví tsi ndo, cua javaha ndo tsa javaha̱ ra. 40 Maa tyin nyooho, vasu caahán yu tsihin ndo tsa nditsa tsa janaha̱ Nyoo tsi yu, nyooho cuñí ndo cahñi ndo tsi yu. ¡Ra Abraham ña javaha̱ ra tacan! 41 Nyooho javahá ndo tumaa javahá jutu ndo ―catyí ra tsihin ra naha.
Tacan tan nacaha̱n ra naha tan catyí ra naha:
―Nyuhu ñavin sehe ndaahvi tsi ndi. Iyó intuhun jutu ndi tan ra ican cuví Nyoo ―catyí ra naha.
42 Tacan tan catyí ra Jesús:
―Tun tsatyin nditsa tyin Nyoo cuví jutu ndo, cua cuñi ndo tsi yu. Tyin yuhu quee̱ yu nu nyaá ra tan tsaa̱ yu ihya. Ña vatsí yu cuenda maa yu, tyin maa Nyoo jaquitsi̱ tsi yu. 43 ¿Nacuenda ña cutuñí iñi ndo tsa caahán yu tsihin ndo? Tsa cuenda tyin ña cuñí ndo tyaa soho ndo tsa caahán yu. 44 Cuihna cuví jutu ndo. Tan sehe nu tsi ndo. Tan cuñí ndo javaha ndo cuhva cuñí nu. Tan nu ña vaha can cuví nu tsahñí nyɨvɨ nda quɨvɨ jihna. Tan ña javahá nu tsa nditsa. Ndi iin tsaha ña caahán nu tsa nditsa. Maa ñi maa tsa jandavi ñaha nu tsi nyɨvɨ tyin cuñí nu tsa coo ñi cuhva iyó nu tyin vatya xaan nu. Tan jutu nyɨvɨ vatya cuví nu. 45 Tan yuhu caahán yu tsa nditsa, maa tyin nyooho ña tsinú iñi ndo tsa caahán yu. 46 ¿Ndáa nyooho tan cuví janaha ndo tyin iyó cuatyi yu? Ndi intuhun ndo. Tan tsa tacan caahán yu tsa nditsa, ¿nácaa tsa ña tsinú iñi ndo tsi yu? 47 Nyɨvɨ cuenda Nyoo tyaá soho ñi tuhun caahán ra. Maa tyin nyooho ñavin nyɨvɨ cuenda Nyoo cuví ndo, yacan cuenda ña cuñí ndo tyaa soho ndo tsa caahán yu ―catyí ra Jesús.
Ra Cristo, tsa iyó maa ra nda ndi cumañi ca coo ra Abraham,
48 Tacan tan catyí ra Israel naha ra tsihin ra:
―¿A ña nditsa tyin yooho ra ñuu Samaria cuví un, tan yɨhɨ́ tatyi ña vaha tsi un? ―catyí ra naha tsihin ra.
49 Tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra:
―Nduve tatyi ña vaha yɨhɨ́ tsi yuhu. Tsi Jutu yu jacahnú yu. Tan nyooho caahán ndo ndavaha ñi tsi yu. 50 Yuhu ña nducú yu tsa jacahnu nyɨvɨ tsi yu, maa tyin iyó iin ra nanducú tsa jacahnu ñi tsi yu. Tan maa ra cua jandaa cuatyi ndo tatun ña jacahnú ndo tsi yu. 51 Tsa nditsa catyí yu tyin nyɨvɨ tsa tyaá yahvi tsa caahán yu ña cua tsaa tuhun tsiihí añima ñi ―catyí ra Jesús tsihin ra naha.
52 Tacan tan nacaha̱n ra Israel can naha ra tan catyí ra naha:
―Vityin tsitó vaha ndi tyin yɨhɨ́ tatyi ña vaha tsi un. Tyin ra Abraham tan tandɨhɨ ca ra cuví ndusu yuhu Nyoo tsihi̱ ra naha. Tan yooho catyí un tyin nyɨvɨ tyaá yahvi tsa caahán un ña cua cúu ñi. 53 ¿A cahnu ca ra cuví yooho tan ñavin ca ra Abraham jutu yo? Maa ra tsihi̱ ra tan tacan tucu ra cuví ndusu yuhu Nyoo. ¿Yóo ra cuví yooho cuñí maa un? ―catyí ra naha tsihin ra.
54 Tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra:
―Tatun juvin ñi maa yu jacahnú tsi yu, nduve yahvi nyaá yacan. Maa tyin ra jacahnú tsi yu, juvin ra cuví Jutu yu. Tan juvin ra cuví ra tsa caahán nyooho tuhun tyin Nyoo ndo cuví tsi ra. 55 Maa tyin ña nacotó ndo tsi ra. Tan yuhu, nacotó yu tsi ra. Tun tsatyin catyí yu tyin ña nacotó yu tsi ra, cuví yu iin ra vatya tumaa nyooho. Maa tyin yuhu nditsa tsa nacotó yu tsi ra, tan tyaá yahvi yu tsa caahán ra. 56 Ra Abraham tsii tsaahnu yo sɨɨ xaan cuñi̱ ra tyin cua nyehe ra quɨvɨ cua quitsi yuhu nu ñuhu ñayɨvɨ. Nyehe̱ ra quitsi̱ yu tan sɨɨ xaan cuñi̱ ra ―catyí ra Jesús tsihin ra naha.
57 Tacan tan catyí ra Israel can naha ra tsihin ra Jesús:
―Ndi ñaha ca quita uvi xico utsi cuiya un, ¡tan catyí un tyin nyehe̱ un tsi ra Abraham!
58 Tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra:
―Tsa nditsa catyí yu tsihin ndo tyin nda ndi cumañi ca coo ra Abraham tan tsa iyó maa yuhu ―catyí ra Jesús tsihin ra naha.
59 Tacan tan quihi̱n ra naha yuu tyin cua cañi ra naha tsi ra Jesús. Maa tyin iin yaha ñi quɨhvɨ̱ xeehe ra tan yaha̱ ra mahñu ra naha tan quita̱ ra tsitsi vehe ñuhu can cuahán ra.