Dibuku ya
DANYELE
NKOTOLO
Danyele vwandaka muntu ya dikanda mosi ya mfunu ya Yuda. Yandi vwandaka mosi na bantwenya, na kati ya ba-Zwife yina ba nataka na ngolo kuna na Babilone, yinsi ya nzenza. Ba nataka yandi na yinsi ya Babilone keba ve na 606 to 605 tekila mbutukulu ya Yesu-klisto. Yandi salaka kisalu ya Nzambi bamvula 70 kuna na yinsi ya Babilone mpe na yinsi ya Pelese, mpe nkumbu ya yandi zola kutuba «Nzambi ke fundisaka.» Na bantangu yina, Yinzo ya Nzambi, kuna na Yelusalemi vwandaka me mwangana. Ba vwandaka me nata yimeni ba-Zwife ya nkaka na Babilone.
Na balumoni mpe na mambu Danyele vwandaka tuba, yandi ke na kukindisa bantu na kutula kivuvu ya bawu na Yave mpe na kuvibidila na kati ya bampasi.
Ndambu ya ntete ya dibuku yayi (Dan 1–6) ke na kuzabisa wapi mutindu ntwenya yina ba ke bokilaka Danyele vwandaka vibidila na kati ya bampasi na yinsi ya nzenza, kintwadi na bampangi ya yandi tatu. Danyele vwandaka bangula balumoni mpe bandosi ya bantinu.
Na ndambu ya zole ya dibuku yayi (Dan 7–12), Nzambi kwizaka lakisa Danyele balumoni mingi, yina vwandaka lakisa bidimbu ya bantangu ya yimbi mpe ya bantangu ya mbote ya bayinsi ya bintinu. Nzambi lakisaka mpe balumoni yina me tadila yinsi ya kintinu ya ba-Ngeleke yina fwanaka kwiza.
Dibuku yayi kele ya kukabuka mutindu yayi:
Ndambu ya ntete (Dan 1–6):
- Danyele mpe bampangi ya yandi na Babilone (Dan 1)
- Mbangululu ya ndosi ya Nabukadenesale (Dan 2)
- Bampangi ya Danyele na kati ya kifule ya tiya (Dan 3)
- Nabukadenesale zimbisaka kimfumu ya yandi (Dan 4)
- Mbangululu ya lumoni ya ntinu Belesasale (Dan 5)
- Danyele na kati ya dibulu ya bankosi (Dan 6)
Ndambu ya zole (Dan 7–12):
- Lumoni ya bibulu yiya (Dan 7)
- Lumoni ya dimeme na nkombo ya mbakala (Dan 8)
- Lusambulu ya Danyele (Dan 9)
- Balumoni samu na bayinsi ya bintinu yina ke kwiza (Dan 10–12).
1
Danyele mpe bampangi ya yandi na Babilone
Na mvula ya tatu ya kintinu ya Yoyakime yina vwandaka ntinu ya Yuda, Nebukadenesale, ntinu ya Babilone kwizaka zunga Yelusalemi samu na kunwanisa yawu. Mfumu yekulaka Yoyakime, ntinu ya Yuda, mpe mwa ndambu ya bisalulu ya longo ya Yinzo ya Nzambi na maboko ya Nebukadenesale. Nabukadenesale nataka bawu na Babilone, kisika vwandaka yinzo ya banzambi ya yandi. Yandi tulaka bisalulu ya longo na kati ya kibumbulu ya bimvwama ya banzambi ya yandi.
Ntinu tumisaka Asepenaze, mfumu ya bantu ya mfunu yina ke salaka na ntinu. Ntinu tumisaka yandi na kwenda baka bana ya bantinu to ya bamfumu na kati-kati ya bantu ya Isayeli. Yandi tumisaka basoola bantwenya yina vwandaka na banzutu ya kuyilama mbote, ya kitoko, bayina vwandaka na ndwenga, mayela mingi, mayela ya kuyindulaka mambu. Bantwenya yango fwana kuvwanda ya kulunga na kusala na yinzo ya ntinu. Ba lakisa bawu mpe mutindu ya kusonika mpe ya kuzonza ndinga ya bantu ya Babilone2Bt 20.17-18; 24.10-16; 2Kk 36.10; Esa 39.6-7. Ntinu tumisaka ti, konso kilumbu, ba fwana kupesaka bawu madya ya mesa ya yandi na vinu yina yandi ke kunwaka. Ba fwana kupesa bawu mpe ndongosolo na bamvula tatu. Na manima, bawu ke banda na kusadilaka ntinu.
Na kati ya bayina ba soolaka, ya vwandaka na Danyele, Ananya, Misayele mpe Azalya. Bawu vwandaka bantu ya Yuda. Mfumu ya bisadi ya ntima ya ntinu pesaka bawu bankumbu ya malu-malu: Danyele ba pesaka yandi nkumbu Beletesasale. Ananya ba pesaka yandi nkumbu Sadelake. Misayele ba pesaka yandi nkumbu Mesake mpe Azalya ba pesaka yandi nkumbu Abede-Nengo. Samu na kuvwanda kaka ya Kuvedila, Danyele bakaka lukanu ya kumanga na kudya madya ya ntinu mpe na kunwa vinu ya yandi. Yandi lombaka na mfumu ya bisadi ya ntima ya ntinu na kubika na kukwika yandi na kusumuka. Nzambi salaka ti mfumu ya bisadi ya ntima ya ntinu kutala Danyele kyadi mpe kulakisa Danyele bumbote. 10 Kasi mfumu ya bisadi ya ntima ya ntinu tubaka na Danyele: «Mu ke na boma ya mfumu ya munu, ntinu. Ni yandi bakaka nzengolo na mutindu ya madya mpe malafu yina beno fwana kuzwaka. Kana yandi tala nge na kizizi ya mutindu ya nkaka na bantwenya yina ke na bamvula mosi na nge, samu na beno, ntinu lenda kufwa munu.»
11 Na yina, Danyele zabisaka na nkebi yina mfumu ya bisadi ya ntima ya ntinu pesaka kiyeko ya kukebaka yandi na bampangi ya yandi Ananya, Misayele mpe Azalya: 12 «Beto kele bisadi ya nge. Mulemvo ya nge, meka beto na kati ya bilumbu kumi na kupesaka beto kaka ndunda mpe maza ya kunwa. 13 Nge ke tala wapi mutindu ke vwandila bizizi ya beto mpe ya bantwenya yina ke kudyaka madya ya ntinu. Na manima, nge ke sala luswaswanu mpe nge ke zaba yinki nge fwana kusala na bisadi ya nge.» 14 Muntu yina ndimaka dibanza ya bawu mpe yandi mekaka Danyele na bampangi ya yandi bilumbu kumi. 15 Na nsuka ya bilumbu kumi yina, ba talaka ti, Danyele na bampangi ya yandi vwandaka na bizizi ya mbote. Bawu vwandaka na banzutu ya mbote kulutila bantwenya nyonso yina vwandaka kudya madya ya ntinu. 16 Katuka ntangu yina, muntu yina bandaka na kukatulaka madya mpe malafu yina vwandaka pesama samu na bawu. Yandi vwandaka pesa bawu kaka ndunda. 17 Nzambi pesaka na bantwenya yiya yayi, luzabu, mayela ya mukanda mpe ndwenga. Danyele vwandaka bangula balumoni nyonso mpe bandosi nyonso.
18 Ntangu yina ntinu zengaka samu na kunatina yandi bantwenya vwandaka me lunga. Na yina, mfumu ya bisadi ya ntima ya ntinu nataka bantwenya yina na sika ya ntinu Nebukadenesale. 19 Ntinu sololaka na bawu. Na kati-kati ya bantwenya yina ba natinaka ntinu, ata mosi vwandaka mutindu Danyele, Ananya, Misayele mpe Azalya. Na yina, bawu bandaka na kusala na sika ya ntinu. 20 Konso ntangu yina ntinu vwandaka yufula bawu dyambu yina vwandaka lomba ndwenga na mayela ya kuswasikisa, yandi vwandaka tala ti, bawu vwandaka na mayela ya kulutila bambala kumi na banganga mpe bantu nyonso ya bampandu ya kimfumu ya yandi nyonso.
21 Ni mutindu yayi Danyele zingilaka na kusalaka na sika ya ntinu tii na mvula yina Siluse kumaka ntinuEsd 1.1.

1:4 2Bt 20.17-18; 24.10-16; 2Kk 36.10; Esa 39.6-7

1:21 Esd 1.1