Dibuku ya
BIKUUDI
NKOTOLO
Dibuku yayi ya Bikuudi ke na kuzonzila mambu yina salamaka na manima ya kukota ya bana ya Isayeli na ntoto ya Kaana samu na kubaka yawu. Mambu ya dibuku yayi ke na kulandila mambu ya dibuku ya Yeswa. Konso kifumba vwanda zinga na ntoto ya yandi, kasi bawu vwandaka ntete ve na ntinu samu na kuyala bawu. Bambala mingi, bana ya Isayeli vwandaka pesa Nzambi manima samu na kusambila biteki mpe banzambi ya nkaka. Na yina, Nzambi vwandaka sala ti bayinsi ya nkaka kwiza nwanisa Isayeli mpe kununga bawu. Ntangu bantu vwandaka soba mavanga ya bawu mpe vwandaka bokila Nzambi, Nzambi vwandaka fidisa bikuudi samu na kukuula bantu ya yandi. Bikuudi yango kele na lutangu ya kumi na zole: Otenyele, Ewude, Samengale, Debola kikuudi ya kento, Zedewone, Tola, Yayile, Zefete, Ibesane, Elone, Abedone mpe Samisoni.
Bikuudi vwandaka bamfumu yina vwandaka twadisa kifumba mosi to bifumba mingi.
Na dibuku ya Bikuudi, bantu vwandaka sosa lusalusu na Nzambi mpe Nzambi vwandaka fidisa bawu Kikuudi. Bantu vwandaka ndima Nzambi kaka na mwa ntangu. Mpe na manima, bawu vwandaka vutukila dyaka na kusambila biteki. Ntangu ya bamvita mpe ntangu ya kizunu vwandaka landasana. Na bantangu yina, ya vwandaka ve na ntinu na Isayeli. Konso muntu vwandaka sala mutindu yandi vwandaka zola (Bik 21.25).
Dibuku yayi kele ya kukabuka mutindu yayi:
- Isayeli kotaka na Kaana (Bik 1).
- Nzambi fidisaka Bikuudi na Isayeli (Bik 2.1–3.6).
- Otenyele, Ewude, mpe Samengale (Bik 3.7-31).
- Debola, Balake mpe Yayele (Bik 4–5).
- Zedewone (Bik 6–8).
- Abimeleke kumaka ntinu na Sekeme (Bik 9).
- Tola, Yayile mpe Zefete (Bik 10.1–12.7).
- Ibesane, Elone mpe Abedone (Bik 12.8-15).
- Samisoni (Bik 13–16).
- Bantu ya Dane mpe kisika ya bawu ya lusambulu (Bik 17–18).
- Mvita ya Isayeli na bantu ya Bezame (Bik 19–21).
1
Bantu ya Isayeli kotaka na Kaana
Na manima ya lufwa ya Yeswa, bana ya Isayeli yufulaka Yave: «Banani na kati ya beto ke vwanda ba ya ntete na kwenda nwanisa bantu ya Kaana?» Yave vutulaka: «Ni bantu ya Yuda ke vwanda ba ya ntete na kukwenda. Mu me yekula yinsi na maboko ya bawu.» Bantu ya Yuda tubaka na bampangi ya bawu bantu ya Simewone mutindu yayi: «Beno kwiza kintwadi na beto samu na kwenda baka mwvilu yina Yave me pesa beto na manima ya kubula dzeke. Beto kwenda nwanisa bantu ya Kaana. Beto mpe, beto ke kwenda kintwadi na beno samu na kwenda baka mwvilu yina Yave me pesa beno.» Na yina, bantu ya Simewone kwendaka kintwadi na bantu ya Yuda. Bantu ya Yuda kwendaka nwana mvita. Yave yekudilaka bawu ba-Kaanani mpe ba-Pelizi. Bawu kufwaka kumi ya mafunda (10 000) ya bantu kuna na Bezeke. Bawu kutaka ntinu Adoni-Bezeke kuna na Bezeke mpe bawu nwanisaka yandi. Bawu nungaka ba-Kaanani na ba-Pelizi. Ntinu Adoni-Bezeke kimaka, kasi ba landaka mpe ba simbaka yandi. Bawu zengaka yandi misapi ya nene ya maboko mpe ya makulu. Ntinu Adoni-Bezeke tubaka: «Makumi nsambwadi ya bantinu yina mu zengaka misapi ya nene ya maboko mpe ya makulu vwandaka lokota madya yina vwandaka kubwa na yisi ya mesa ya munu. Nzambi me vutula munu mambu yina mu salaka!» Na manima, ba nataka ntinu Adoni-Bezeke na Yelusalemi mpe ni kuna yandi kufwaka.
Bana ya Yuda nwanisaka mbanza Yelusalemi, mpe bawu botolaka yawu. Bawu kufwaka bantu nyonso na mbele ya mvita, mpe bawu yokaka mbanza yango na tiya. Na manima, bantu ya Yuda kwendaka nwanisa bantu ya Kaana yina vwandaka zinga na kizunga ya myongo, na Nengeve mpe na SefelaSefela Ywa 9.1. 10 Bantu ya Yuda kwendaka nwanisa bantu ya Kaana yina vwandaka zinga na Ebelone. Nkumbu ya ntama ya mbanza Ebelone vwandaka Kilyate-Aleba. Bawu kufwaka bantu ya Sesayi, bantu ya Ayimane mpe bantu ya Talemayi. 11 Bantu ya Yuda katukaka kuna, mpe bawu kwendaka nwanisa bantu yina vwandaka zinga na Debile. Nkumbu ya ntama ya mbanza Debile vwandaka Kilyate-Sefele. 12 Kalebe tubaka: «Mu ke pesa Akesa, mwana ya munu ya kento na makwela, na sika ya muntu yina ke nunga mpe ke botola mbanza Kilyate-Sefele.» 13 Otenyele, mwana ya Kenaze mpe leki ya Kalebe, botolaka mbanza yango. Na yina, Kalebe pesaka yandi Akesa, mwana ya yandi ya kento na makwela. 14 Ntangu Akesa kwizaka kuma na sika ya bakala ya yandi Otenyele, Akesa salaka ti Otenyele kulomba na tata ya yandi Kalebe bilanga. Akesa kulukaka na mbuluku ya yandi mpe tata ya yandi, Kalebe, yufulaka yandi: «Wapi dyambu ke na nge?» 15 Akesa vutulaka: «Lakisa munu bumbote ya nge. Nge me pesa munu ntoto ya sude, pesa munu mpe mabulu ya maza. Na yina, Kalebe pesaka yandi mabulu ya maza yina vwandaka na zulu mpe yina vwandaka na yisi.»
16 Bokilo ya Moyize vwandaka mu-Keni. Bana ya yandi katukaka na Mbanza ya Maba*Mbanza ya Maba Ya kele nkumbu ya nkaka ya mbanza Yeliko. mpe bawu kwendaka kintwadi na bana ya Yuda kuna na yinsi ya kuyuma ya Yuda, na sude ya Alade. Bawu kwendaka zinga kuna na kati-kati ya ba-Amaleke.
17 Bantu ya Yuda kwendaka na mvita kintwadi na bampangi ya bawu bantu ya Simewone. Bawu nungaka bantu ya Kaana bayina vwandaka zinga na mbanza Sefate. Bawu mwangisaka mbanza nyonso samu na Yave. Mpe ba pesaka mbanza yango nkumbu OlemaOlema zola kutuba: Kumwangisa samu na Yave.. 18 Bantu ya Yuda botolaka mpe mbanza Ngaza, Asekelone, Ekelone, mpe bizunga yina vwandaka pene-pene ya bambanza yina. 19 Yave vwandaka na bantu ya Yuda. Bawu botolaka kizunga ya myongo. Kasi bawu lendaka ve na kubotola yinsi ya bantu yina vwandaka zinga na mudimba. Samu ti bantu yina vwandaka na bipusu-pusu ya mvita ya kuyilama na bisengo. 20 Ba pesaka mbanza Ebelone na sika ya Kalebe mutindu Moyize zonzaka. Kalebe bingisaka makanda tatu ya ba-Anake. 21 Kasi bana ya Bezame bingisaka ve ba-Yebuse yina vwandaka zinga na Yelusalemi. Ba-Yebuse ke zingaka na Yelusalemi na bana ya Bezame tii bubu yayi.
22 Bana ya Yosefi mpe kwendaka nwanisa mbanza Betele. Yave vwandaka na bawu. 23 Bana ya Yosefi fidisaka bantu samu na kwenda tala mbanza Betele na mansweki. Nkumbu ya ntama ya mbanza Betele vwandaka Luze. 24 Bantu yina ba fidisaka talaka bakala mosi yina vwandaka basika na mbanza. Bawu tubaka na yandi mutindu yayi: «Mulemvo ya nge, lakisa beto kisika ya kukotila na mbanza mpe beto ke sadila nge mambu ya mbote.» 25 Bakala yango lakisaka bawu kisika ya kukotila na mbanza. Bawu manisaka na kufwa bantu nyonso ya mbanza na mbele ya mvita. Kasi ba bikaka muntu yina na dikanda ya yandi nyonso. 26 Muntu yango kwendaka na yinsi ya ba-Yiti. Kuna, yandi tungaka mbanza mosi yina yandi pesaka nkumbu Luze. Nkumbu ya mbanza yina ke ntete tii bubu yayi.
27 Bantu ya Manase bakaka ve mbanza Bete-Seyane, Taanake, Dole, Yibeleyame, Mengido, na babwala ya bawu. Ba-Kaanani tatamanaka na kuzinga na yinsi yina. 28 Ntangu bantu ya Isayeli kumaka na ngolo ya kulutila, bawu kwikaka ba-Kaanani ya bambanza yina bisalu ya ngolo. Kasi bawu bingisaka bawu ve.
29 Bantu ya Efalayime bingisaka ve ba-Kaanani yina vwandaka zinga na mbanza Ngezele. Ba-Kaanani tatamanaka na kuzinga na kati-kati ya bantu ya Efalayime, kuna na Ngezele.
30 Bantu ya Zabulone bingisa ve bantu yina vwandaka zinga na Kitelone mpe bayina vwandaka zinga na Nayalale. Na yina, ba-Kaanani vwandaka zinga na kati-kati ya bantu ya Zabulone. Kasi bantu ya Zabulone kwikaka bawu bisalu ya ngolo.
31 Bantu ya Asele bingisaka ve bantu yina vwandaka zinga na Ako. Bawu bingisa mpe ve bayina vwandaka zinga na Sidone, mpe bayina vwandaka zinga na Alabe, na Akezibe, na Eleba, na Afike, mpe na Leyobe. 32 Bantu ya Asele bandaka na kuzinga na kati-kati ya ba-Kaanani yina vwandaka na yinsi yina. Bantu ya Isayeli bingisaka bawu ve.
33 Bantu ya Nefetali bingisaka ve bantu yina vwandaka zinga na Bete-Semese. Ba bingisaka mpe ve bantu yina vwandaka zinga na Bete-Anate. Bantu ya Nefetali bandaka na kuzinga na kati-kati ya ba-Kaanani yina vwandaka na yinsi yina. Kasi ba kwikaka bisalu ya ngolo na bantu yina vwandaka zinga na Bete-Semese mpe Bete-Anate.
34 Ba-Amoli bingisaka bantu ya dikanda ya Dane tii na zulu ya myongo. Bawu bikaka ve ti bantu ya Dane kukulumuka na mudimba. 35 Ba-Amoli tatamanaka na kuzinga na Ale-Elese, na Ayalone mpe na Saalebime. Kasi ntangu bana ya Yosefi kumaka na ngolo ya kulutila, bawu kwikaka ba-Amoli bisalu ya ngolo. 36 Bandilu ya ntoto ya ba-Amoli bandaka na mwa mongo ya Bankala-Nseke, kubanda na Ditadi ya nene kuna na Sela tii na zulu.

1:9 Sefela Ywa 9.1

*1:16 Mbanza ya Maba Ya kele nkumbu ya nkaka ya mbanza Yeliko.

1:17 Olema zola kutuba: Kumwangisa samu na Yave.