11
I God inaq gamuk emamta ago adan
(Matyu 6.9-15; 7.7-11)
1 Ari kam araq Yesus le saw araqab God inaq gamuk emad tuqos. In God inaq gamuk bilaqim tihiqiyanmo ago disaipel araq bolim tubulon, Iyahta ham i ezaq God inaq gamuk emamta na ni i giqisihun ham, Jon in ago disaipel giqisihunta nazaq ham. 2 Haqan Yesus disaipel bunmo gibilan, Ne God inaq gamuk bilaqnan haqad ne kazaq bilaqiy ham.
I Gimam Iyah,
Ni on mataw bunmo giqemid in ni ninan waziniy.
Ad ni ningo maror emid og kab gwahtiqan.
3 Kam amulik-mulikmo ago didaqta ni ig.
4 Teq mataw i gigo hib daq meqinta emsa i walemad anadin a ta hi emauqta nazaqmo ni i gigo daq meqinta walemad anadin ta hi emmo.
Ad nagah i gilum waqdaqta na ni wasihid i giholib hi gwahtiqan.
5 Yesus nazaq gibilenim teq in bilam, Gamuk araq kazaq lahta ham. Ne huritiy ham. Tarom alihanib mat araq in ago kadoy ago bitab bolim bulon ham. Kadoy ni bret ezeqmanmo yag haqad in bulon ham. 6 Ya iyow araq dan pesanmo bolad luwim bo yaqgo bitab tugwahtiqan ya didaq araq ugdaiqta na haiqgam haqad in bulon ham. 7 Haqan mat bit aduganib osta na bilam, Ni ya ituw hi bul haqad in bilam ham. Ya dan otim yaqgo onmin nenaq tuqusad iyan ya eraqeq nagah na a hi nigdaiq haqad in bilam ham. 8 Ari ya ne gibilenaiq ham. Mat bit aduganib osaqta na in ayow anadin a hi emaqta ham. Ta teq luweq inmo ahol abin timeqniydaq haqad in eraqeq nagah ayow ago siqim iyaqta na tuqug bugdaq ham.
9 Ad i God inaq gamuk bilaqgo adan nazaqmo usaqta ham. Teq God atuw a hi hiqiyaqta ham. Ne nagah araq anan susumun ugid teq in tinegdaq ham. Ne nagah araq naguneq teq ne ahol tuwaq daqay ham. Ne dan ez wolhamsa teq God ne giyon dan tihas negdaq ham. 10 On mataw nagah anan God susumun ugayta naqmo in nagah na waqayta ham. Teq on mataw nagah nagunayta naqmo in nagah na ahol waqayta ham. Ad on mataw dan ez wolhamsa teq God in giyon dan tihas negdaq ham.
11 Teq ne gilikmanib amun araq nabiq neqnan haqad amam bulonsa amam in nagah ahulinaqta gimugaqta araq waqeq ugdaq e? ham. Haiq ham. 12 Teq amun na kurek akokin anan bilaqsa amam in kahkah araq waqeq ugdaq e? ham. Na haiqmo ham. 13 Ne mataw ginad meqinta usaqta ham. Teq ne gigo onmin nagah dimdimunta neggo ne tuhurit kemiyta ham. Ari i Gimam Heven-ib osaqta na in nazaq ago on mataw a hi gitondaqmo ye? ham. Haiq ham. On mataw Gimam Iyah inaq gamuk bilaqad bulonsa in ago Bugaw Dimunta tinegdaq ham.
Mataw asor bilaqiy, Yesus bugaw meqinta Belsebul inaq kabiy emaqta haqiy
(Matyu 12.22-30; Mak 3.20-27)
14 Ari Yesus in mat araq aholib bugaw meqinta ussa gamuk a hi emyaqta na tumuz. Muzan lehsa mat aqez hiqiyim luwta na gamuk tibilaqyaq. Bilaqsa on mataw ahol waqad in gihol riten lamyaq. 15 Sa mataw asor bilaq yaqay, Yesus in bugaw meqinta gigo danmebta Belsebul ago zaway amalib bugaw meqinta gimuzaqta haq yaqay. 16 Sa mataw ta asor Yesus ulum waqad susumun ug yaqay, Ni God bulonid in Heven-ib daq araq azawayin inaqta emid gehitiqsa i ahol waqad teq i ni ninan helmo tihaqam haq yaqay.
17 Teq Yesus mataw na ginad hurit kemim gibilan, Kantri araq ago on mataw gihol husereq an gihar ugad an wolad oseq in tihiqiy bug daqay ham. Ad bit araqab on mataw gihol husereq an gihar ugad teq in an tirabun daqay ham. 18 Ad nazaqmo Satan ago dauh nenaq gihol husereq an gihar ugad an wolad Satan ago zaway hiqiysa in ago kabiy tuwoqdaq ham.
Ne ya inan bilaqay, In Belsebul ago zaway amalib bugaw meqinta gimuzaqta haqay ham. 19 Ta teq ya Belsebul ago zaway amalib bugaw meqinta gimuzid ari ne gigo gisenlul asor na in nog diq ago zaway amalib bugaw meqinta gimuzayta? ham. Nazaq iyan ne ya ibilawunayta na negmo gigo gisenlul naqmo in tuqulum kem daqay ham. Ulum kemeq in bilaq daqay, Gamuk nawa ne bilaqayta na ne katiyay haq daqay ham. 20 Ari God-mo ago zaway ilumsihsa ya bugaw meqinta gimuzsa teq ne ginad emiy ham. God ago maror ne gilikmanib tubol haqiy ham.
21 Ne ginad em hasiy ham. Mat araq awaz meqinta em sebur inaq wazim ago bit wamuzim ossa in ago nagah bunmo bitab dimunmo usaqta ham. 22 Ta teq mat araq zaway diqta boleq bit anamren na inaq an woleq tuquriyamdaqta ham. Uriyameq in bit anamren abenab em sebur in wazim ago zaway inaq iyim osta na waqad in bit anamren ago nagah bunmo giwaq bugeq a le ago walmataw gigo hib tiqiberdaq ham.
23 Ne ginad emiy ham. On mataw ya inaq kabiy a hi emayta na in ya ibabun ham. Teq on mataw ya inaq yaqgo dauh a hi girom tonayta na in yaqgo mataw gimuzan hares-haresmo lehayta ham.
Bugaw meqinta muleqim ta bol
(Matyu 12.43-45)
24 Haqad Yesus bilam, Bugaw meqinta araq mat hulos ugim gwahtiqim haresmo saw ayuwun haiqtab lehim luwaqta ham. Luwad in ban araq anamur emad osdaqta na nagunaqta ham. Teq haiq ham. In ban araq nazaqta ahol a hi waqaqta ham. In ban araq ahol a hi waqim teq in ahol bulonim bilaqaq, Bit kwaziqmo ya osta nab ya muleqeq ta lehdaiq haqaqta ham. 25 Haqad in bit nab muleqim ta lehim bit na asawun wolrironim anaghan bunmo wastitayim abanab eman ussa in ahol waqaqta ham. 26 Ahol waqim teq in lehim bugaw meqin diqta 7 nazaq in daq meqinta emgo uriyamiyta na gililewunim giwaqim nenaq ta bolim in bit nab gwahtiqim osayta ham. Mebmebmo bugaw amulikmo mat na aholib ussa in ahol meqin dimun nog osyaqta ham. Ari muran teq bugaw 8 nazaq bolim mat na aholib ussa in ahol timeqniy hasim osaqta ham.
Mataw tidimniyeq os daqayta adan
27 Yesus gamuk na bilaqsamo mataw dauh biyahta na gilikmanib aw araq lileyim bulon, Aw niqemim sus nigta naqmo tidimniyim osaqta ham. 28 Haqan Yesus bilam, Haiqgam ham. Mataw God ago gamuk huritad muzinayta naqmo tidimniyim osayta ham.
Mataw asor daq azawayin inaqta ahol waqnan bilaqiy
(Matyu 12.38-42; Mak 8.12)
29 Ari on mataw teko bolim osiyta na os tutsamo mataw bunta in gigerab tubol yaqay. Bolsa Yesus gibilan, On mataw muran kam kab osayta ka in meqin diq ham. In daq azawayin inaqta naqmo ahol waqnan bilaqayta ham. Teq God daq araq azawayin inaqta a hi em negdaq ham. Daq Jona aholib gwahtimta naqmo in ahol tuwaq daqay ham. 30 Kwaziqmo Jona uliq ayahta anan Niniwe haqayta nab gwahtiqim on mataw gibilanta ham. Gibilenad in bilaqne God Niniwe on mataw hazizirib giqemeq gigo daq meqinta amenin negdaqta atowun in gigo hib os nog iyaq ham. Ad nazaqmo Mat Atatin in bilaqne God on mataw kam kabta hazizirib giqemeq gigo daq meqinta amenin negdaqta atowun in gigo hib os nog iyaqmo ham.
31 Abeb God hazizir ayahta emdaqta nab teq aw marorta kwaziqmo saw araq pesantab osta na in eraqeq on mataw muran kam kabta nenaq God ameb turad in mataw kam kabta gigo daq meqinta emid ulal tiqiydaq ham. Na ezaqgo aw marorta na uliq pesan diqtab osim Solomon abin huritim ago gamuk dimunta huritnan haqad ago hib tubol ham. Teq ne ahol waqiy ham. Mat araq Solomon uriyamta na in kawa ne gilikmanib osaq ham. Ta teq ne in ago gamuk dimunta huritnan gituw hiqiyayta ham.
32 Teq God hazizir ayahta emdaqta nab uliq Niniwe on mataw na eraqeq mataw muran kam kabta nenaq God ameb turad in mataw kam kabta gigo daq meqinta emid ulal tiqiydaqmo ham. Na ezaqgo on mataw Niniwe-ibta na in Jona ago gamuk huritim in ginad buliyim gigo daq meqinta gileh ugiyta ham. Teq ne ahol waqiy ham. Mat araq Jona uriyamta na in kawa ne gilikmanib osaq ham. Ta teq ne in ago gamuk huritim ginad a hi buliyayta ham.
I gihol anuwan agamukan
(Matyu 5.15; 6.22-23)
33 Ari mataw lam miderim bit aqiradnib eman a hi usaqta ham. Ad in lam miderim kuramab a hi sihenaytamo ham. Haiqgam ham. In lam miderim ulilib othenan oyad usaqta ham. Oyad ussa mataw lam anuwan na ahol waqad bolim bit na aqezab lo tugwahtiqayta ham. 34 Ad nazaqmo ni nimeqnagin nihol bunmo anuwan ugaqta ham. Ni nime dimun iyid ni nihol bunmo anuwan inaq tiqiydaq ham. Ari ni nime meqin iyid ni nihol bunmo aromriq inaq tiqiydaq ham. 35 Nazaq iyan ni nihol waz naqmo hiqiy ham. Luweq ni ninad emdaq, Ya idugan anuwan inaqta haqdaq ham. Teq haiq, ni nidugan aromriqnaq usdaq ham. 36 Ari ni nihol bunmo anuwan inaq iyad ni nihol anaghan araq romriqab a hi ussa teq ni nihol bunmo anuwan inaq tiqiy hasdaq ham. Bilaqne lam taromab oysa ni anuwanib osad nihol bunmo anuwan inaq iyaqta nazaq nog ham.
Yesus in Farisi giyogniz mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na nenaq gigo daq ginan bilam
(Matyu 23.1-36; Mak 12.38-40; Luk 20.45-47)
37 Ari Yesus gamuk bilaqim tihiqiyan Farisi araq Yesus waqeq ad ago bitab leheq inaq didaq neqnan haqad tubulon. Bulonan Yesus mat na inaq lehim ago bit aduganib gwahtiqim banab tuqos. 38 Osad in aben a hi suholimmo didaq neqsa Farisi na ahol waqad anadnad tiqemyaq. 39 Sa Iyahta bulon, Ne Farisi ham ne gog teq deg gisanmo suholayta ham. Teq ne giduganib rin tongo adan teq daq meqinta amo amo ate gwalim usaqta ham. 40 Ne mataw agadanta ham. Mat ne gisan amta na in ne gimugan amtamo ham. 41 Nazaq iyan nagah ne gimuganib usaqta na ne wastitayid dimniyid teq ne daq dimdimunta God anan anad bilaqaqta naqmo emiy ham. Ne nazaq emsa teq nagah bunmo ne giwazayta na anumlan tihiqiydaq ham.
42 Ne Farisi ham ne timeqniyim osayta ham. Ne gigo kabiyab kwasin amik diqta anan mint haqayta na teq gunay teq kwasin-kwasan amikmikta amo amo ne giwaqim gihuseran humab 10 nazaq iyan humab amulikmo ne God ugayta ham. Ta teq daq titnonta amalib mataw gilum kemayta na teq God anan ginad bilaqayta na ago ne gidek zizalan ne a hi emayta ham. Ne daq aseseqta nawa na gidek a hi zizalsa ne tiqem nagiyta ham. Emad ne daq amikmikta na tiqem nagiymo ham.
43 Ne Farisi ham ne timeqniyim osayta ham. Ne bit humab wolaytab ban ulilibta nabmo osnan ginad bilaqaqta ham. Ad ne maket-ib luwsa mataw ne gibiyad ginan ‘mat ayah’ haqsa ne ginad diq dimniyaqta ham. 44 Ne timeqniyim osayta ham. Ne bilaqne hodhod agelin haiqta nog ham. Gel haiqgam iyan mataw hodhod usaqta na ahol a hi waqadmo gwahtiqim loq gelad luwayta ham.
45 Haqan mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na gigo araq in Yesus ago gamuk amenin emim bilam, Tisa ham ni nazaq Farisi ginan bilaqad ni igmo gibin inaqmo meqin tonaqmo ham. 46 Haqan Yesus bilam, Ne mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na ham ne timeqniyim osaytamo ham. Ne gunun kabemmo diq on mataw negayta ham. Bilaqne ne nagah afaqanta on mataw gibetarib eman in sorgo giholtuw diq bulayta nazaq ham. Teq ne giben akurgan araq diq loqim gilumsihad asit a hi sor negayta ham.
47 Ne timeqniyim osayta ham. Ne gisesan God ago nantut kabemmo ginol emiyta ham. Ginol eman abeb ne nantut na gimen hodhod abitan dimdimunta giqemiyta ham. 48 Ne gisesan God ago nantut ginol eman moqiyta na ago ne ginad dimniyiy daqagya ham. Ginad dimniysa ne in gilumsihad mataw ginol emiyta na gimen hodhod abitan na giqemiyta ham.
49 God anad awaz meqin diqta iyim iyan in ne gilum kemimmo ginan kazaq bilam ham. Ya Aposel asor teq yaqgo nantut asor giqemid in yaqgo on mataw gigo hib leh daqay haqad in bilam ham. Lehid teq yaqgo on mataw na in gibaymuzad asor in ginol em daqay haqad in bilam ham. 50 God og ka mutur amta nab iyim bo muranmo mataw in ago nantut kabemmo ginol eman moqiyta ham. Teq nantut na bunmo ginedan womta na in mataw kam kab osayta ka gigo afaqan ham. Nazaq iyan in ginedan womta na aqenin God in on mataw muran kam kabta gigo hib tuwaqdaq ham. 51 Mebmebmo mataw Abel wol eman moqan in anedan wom ham. An abeb diq in Tempel teq tamaz em abanan Tempel asan ban turaqta na gilikmanib in Sekaraya wol eman moqan in anedan wommo ham. Ne gisesan Abel akamnib mataw dimdimunta ginol emim bo bo Sekaraya ago akamnib tiqiyiy ham. An ya helmo ne gibilenaiq ham. God in mataw dimdimunta ginedan womta na giqenin on mataw muran kam kab osayta na gigo hib tuwaqdaq ham.
52 Haqad Yesus bilam, Mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na ham ne timeqniyim osayta ham. On mataw God ago hurit kemnan haqad susumun negsa ne in gidanin qwayayta ham. Negmo diq God ago a hi hurit kemayta ham. Ad mataw ta asor na in God ago hurit kemnan tonsa ne giwasihayta ham.
53 Admo Yesus bit na hulosim le asanib tugwahtim. Gwahtiqan teq mataw Moses ago gunun hurit kemiyta na giyogniz Farisi nenaq in Yesus anan gigem meqin diq iysa in ulum waqad nagah haresmo anan susumun tuqug yaqay. 54 Susumun ugid in gamuk araq hi bilaqnanta bilaqid teq i tuwazam haqad in baynetim tur yaqay.