Baluwa jaka Paulo kwa
Bhagalatia
Ulongulelo
Chitabu cha Bhagalatia chakalembakiki na Mtumi Paulo (Sula 1:1). Hajeji nde baluwa jeakalembiki Paulo kwa makanisa gha ku Galatia pachilanda ja hyaka 48 na 57 baada ja kubhelakeka kwaka Yesu Kristo. Ihobhaleka kubha Bhagalatia nde bhandu bhabhatamika ku lijimbu la Galatia lelakabhili pandu pa utawala wa Kiloma. Bhasomi bhamaheli ngachebhamanyi kwa uchakaka kubhokana na pandu Paulo paakabhili chikahi paalembika baluwa jenu, nambu bhamaheli bhahobhalela kubha chakalembakiki mu muchi wa ku Efeso au ku Kolinso.
Paulo akalembiki baluwa jenu kwa ndandi ja Bhakristo bhokapi bhabhakabhi bhatama pandu pa makanisa gha ku Galatia, yani bhala bhabhakabhi Bhayahude na bhangakubha Bhayahude. Baluwa jenu akalembiki nahuli kupenga mabholu gha upuhe gha kubhapala Bhakristo kujengalela Shelia ya Kiyahude yeibhili mu Lulaghilu lwa Mwande ngati chindu chambone kwa uhobhalelu, na nakanopi libholu la kuheketa jando. Kukabhi na lipogha la bhandu pachilanda ja lipogha la Bhakristo bhabhakalilohiki Bhayuda ambabhu bhakabhajomalaki bhahobhalela bhangakubha Bhayahude bhahekata jando. Kabhete bhandu bhanihabha bhakabhi bhalalukila uchakaka waka Paulo kubha Mtumi. Paulo akakengalili utumi waki kwa kulandila malobhi gha uchakaka wa utumi waki (Sula 1:11-2:14), na akakengalili Malobhi Manyahi koni akalanda kubha ukengaleku uweza kupatikana pela kwa indela ja uhobhalelu kwaka Yesu Kristo (Sula 2:16). Nde mapitalilu gha wambone waka Chapanga ghoaulangiha kwa bhandu, na wala nga matendu gha bhandu.
Ghaghabhihomu
Paulo atumbula kulemba baluwa jaki kwa kubhalamukila bhahobhalela bha makanisa gha ku Galatia (Sula 1:1-5).
Kabhete Paulo alanda mambu ghakumu ghaakapalakiki kulanda nahuli kukengalela kupalika kwaki kubhola na kulangiha kubha akalengiki kutama kwa kujengalela Shelia nambu lijambu leniheli ngachelawezakine (Sula 1:6-2:21).
Kubhokela panihapa alongalela nakanopi kubhokana na mbekenyu ja Shelia na chihomu mu ukengaleku (Sula 3-4).
Kabhete abhoha malobhi gha papamu kulangiha ntundu moipalakila kutama kwambone kwaka Mkristo (Sula 5-6:10).
Paulo ajomulela baluwa jaki kwa kubhoha ulamukilu na lilobhu la kujomukela koni akabhakombukyaje kubha kung'anambuliwa na Chapanga na kuhengakeka kubha mundu wahenu nde chekipalika nakanopi namaa kupeta Shelia na mitetu ja kunja, ulenganesu nde ngati ntetu ghola wa kuheketa jando (Sula 6:11-18).
1
Nepani Paulo, mtumi, nga mtumi wa kuhaghulika na bhandu, wala kutumakika na mundu, nambu nakahaghuliki na Yesu Kristo na Chapanga Atati joakamuyohiki Yesu kuhuma kwa bhakuwa, na bhalongu bhokapi bhabhabhi papamu na nepani, tundamukila makanisa ghokapi gha ku Galatia.
Chihomu na chibya kwinu, na lukwali yeihuma kwaka Chapanga Atati witu, na kwaka Bambo Yesu Kristo.
Yesu Kristo akalibhohiki mweni kwa ndandi ja mahoku ghitu, nahuli kutukengalela na ndema ghoni uhakau, ngati moakapalile Chapanga, Atati witu. Ulumbalilu ubhi najombi mileli na mileli! Amina.
Njeta Malobhi Manyahi ghangi
Ngangacha kubha kwa chikahi chijipi pela chipetike, mundeka manyata Chapanga joandohiki kwa chihomu chaka Kristo, na kung'anambukila malobhi ghangi ghaghabhonikana ngati Malobhi Manyahi. Nambu njeta Malobhi Manyahi ghangi. Uchakaka nde kubha bhabhi bhandu bhabhung'aha mwehapa, na kupala kughang'anambula Malobhi Manyahi ghaka Kristo. Nambu hata ngati anakubhi tepani au bhatumika bha kunani kwaka Chapanga anaantangazili mwehapa Malobhi Manyahi ghangi ghokapi tofauti na ghatuntangazili tepani hagha, na apata masolu! Ngati motulongulile kupwagha, na sajenu mbwagha kabhete, ngati mundu jokapi anaantangazile Malobhi Manyahi naghangi tofauti na ghala ghanjopalile, na apata masolu.
10 Bho, sajenu nepani mbala kujetakalewa na bhandu au na Chapanga? Au bho, mbala kubhahekeha bhandu? Ngati nakabhi nenga kubhahekeha bhandu, nganakabhi mtumika waka Kristo.
Ntundu Paulo moakabhali Mtumi
11 Nambu numpwaghila, bhalongu bhangu, Malobhi Manyahi ghanuntangazili hagha ngacheghabhokana na bhandu. 12 Kwa ndandi ngachenajopalile kwaka mundu wala ngachenabholakiki na mundu, nambu kwa uyekuliku waka Yesu Kristo.
13 Kwa ndandi njowini ntundu monakabhelile pamwandi mu kujengalela dini ja Kiyahude, kubha nakaling'ahiki Likanisa laka Chapanga kepeta chipemu, na kuliyonanga. 14 Nanatu nakajendali namaa kwa dini ja Kiyahude kupeta Bhayahude bhamaheli bhatulengini hyaka, nakakangamili namaa kughakamula majopalelu gha akatati bhangu.
15 Nambu Chapanga joakandengiki kutumbula mulutumbu lwa mabhu wangu, akanohiki kwa chiha chaki nuntumakyaje. 16 Akamuyekwili Mwana waki mkati jangu, nahuli nabhatangazya Malobhi Manyahi ghaki kwa bhandu bhangakubha Bhayahude, bhela ngachenapiti kupwaghanila na mundu jokapi jola. 17 Bhelabhela ngachenakweliki ku Yelusalemu kuhimangana na bhala bhabhakabhi mitumi mangani jangu, nambu nakapiti hoti ku Alabia, na kukelabhuka ku Damasko. 18 Bhela, payapetiki hyaka itatu nakakweliki kujenda ku Yelusalemu nahuli kuhimangana na Kefa, na nakatami kwaki kwa machobha komi na nhwano. 19 Nambu ngachenakabhaweni mitumi bhangi, nambu Yakobo, ndongu waka Bambo.
20 Ghanundembi hagha nde chakaka, Chapanga amanyi kubha ngachembwagha upuhe!
21 Palongi nakapiti ku inchi ja Silia na ku Kilikia. 22 Nambu chikahi chenihechi makanisa ghaka Kristo gha ku Yudea ngachebhamanyi sula jangu. 23 Nambu bhombi bhajowini pe kubha: “Mundu jola joakabhi atung'aha pakutumbula hapa, sajenu atangaza uhobhalelu gholaghola ghoakalengiki kuuyonanga pamwande!” 24 Bhela, bhakundumbali Chapanga kwa ndandi jangu.