Baluwa jaka Paulo kwa
Bhaebulania
Ulongulelo
Chitabu cha Bhaebulania nde baluwa jejijeghe mtima ambaju jilangi ntundu Yesu moakatimizi ulota wamaheli wa Malembu gha Lulaghilu lwa Mwande. Baluwa jenu jakalembakiki ngati matangazo. Mkati ja baluwa ja Bhaebulania kubhi na Malembu nakanopi ja 60 kuhuma mu Malembu gha Lulaghilu lwa Mwande ghaghalangi palanga ntundu Yesu moakatimizi ulota wokapi na mahengu ghaka Mpenganyambiku Nkolongwa. Kwa ndandi jeniheji, chitabu chenu chakalembakiki kwa ndandi ja kubhajeghe mtima Bhakristo bhabhakabhi bha utumbulilu wa Kiyahude. Chitabu cha Bhaebulania chilangi ntundu Yesu moakamilishi Shelia nahuli sajenu bhapenganyambiku ngabhikubha kabheti na ndandi ja kubhoha nyambiku. Yesu akabhi nyambiku jejabhohiki mahoku ghokapi, kutumbu chikahi hechi paakapotili nyiwa ja punsalaba na hata mileli. Bhakristo bhabhatama mu machobha ghitu ghani bhaweza nabhombi kujeghaleka mtima na baluwa jenu ja Bhaebulania nahuli bhajendalya kunjengale Yesu Kristo. Maghambu jombi nde kanjika jaki joatuwezesha tepani tunhobhalya Chapanga, na kujendale kunhobhalela mweni bhelabhela (Sula 12:2).
Njeta mundu joamanyi nakanopi kwa uchakaka kubha nde nane joakachilembiki chitabu chenu, nambu bhasomi bha mambu gha Bibilia bhakalabhali kupwagha kubha pangi nde jumu wa bhatatu abhabha: Yani Mtumi Paulo, Luka au Banaba. Talehe ja kulembakeka chitabu chenu najombi ngachejimanyikana, nambu bhamaheli bhahobhale kubha jakalembakiki mangani ja chaka cha 70 baada ja kubhelakeka Yesu Kristo. Muchi wa Yelusalemu ukayonangiki mu chaka cha 70 baada ja kubhelakeka Yesu Kristo, nambu mlemba wa chitabu chenu aulandi muchi wa Yelusalemu ngati kubha ukabhi ngacheuyonangike. Chitabu cha Bhaebulania chakalembakiki mu muchi wa Loma (Sula 13:24) na iwezikana kubha jakayongalwiti nahuli jisomakika na makanisa ghange.
Ghaghabhihomu
Mlemba andangi Yesu Kristo kubha nde joapalika na joabhi na lujiniku lukolongwa nakanopi ja bholota bhaka Chapanga, bhatumika bha kunani bhaka Chapanga (Sula 1:1-4:13).
Kabhete alangi kubha Yesu Kristo nde joapalika na abhi na lujiniku kupeta bhapenganyambiku bhabhahenga lihengu mu Nyumba jaka Chapanga ja Yelusalemu (Sula 4:14-7:28).
Kabhete alanda kubha lihengu laka Yesu nde lelipalika na libhi na lujiniku lukolongwa kupeta Shelia ambaju Chapanga akumpeki Musa (Sula 8:1-10:31).
Paakajomwi kulanda kubha Yesu Kristo nde joapalika na joabhi na lujiniku nakanopi, henu mlemba ajendale kubhoha malaghalakilu ghaghapalika kuhengewa lihengu kwa itendo (Sula 10:32-13:17).
Mlemba ajomule kulemba chitabu kwa kubhajeghe bhandu mtima na kubhalamuki bhandu (Sula 13:18-25).
1
Chapanga alongela kupetela Mwana waki
Pamwandi hapa Chapanga akalongili pamaheli na akahokolu bhitu na kwa ntundu wamaheli kwa kupetela bhalota bhaki, nambu mu machobha ghani gha kujomukela Chapanga alongela na tepani kwa indela jaka Mwana waki. Jombi nde ambaju kwa indela jaki Chapanga akaubhombiki ndema, na kumbeka kubha mpwelelu wa hindu yokapi. Jombi nde ung'anyi wa ulumbalilu waka Chapanga, na alengana kwa chakaka na Chapanga mweni, aukamulaki ndema wokapi kwa lilobhi laki lelibhi na makili. Paakajomwili kugholola mahoku, atami kunani kumahunde hoku, upambala wa chiwoku cha kumalelelu cha Ukolongwa.
Ukolongwa waka Mwana waka Chapanga
Mwana ahengakiki kubha nkolongwa kupeta bhatumika bha kunani kwaka Chapanga, ngati bhela lihina leapekiwi na Chapanga nde likolongwa kupeta mahina ghabhu. Kwa ndandi bho, mtumika bholi wa kunani kwaka Chapanga ambaju kwa chikahi chokapi chela Chapanga akumpwaghi,
“Wehapa nde wa Mwanangu,
lalenu nepani mi Atati waku?”
Au kupwagha kabhete,
“Nepani anangubha Atati waki,
najombi anaakubha Mwanangu?”
Na kabhete, hata Chapanga paakandetiki mbelakeka waki wa kutumbula pundema, akapwaghiki,
“Bhatumika bhokapi bha kunani kwaka Chapanga bhapalika bhunjojabya jombi.”
Na kwa malobhi gha bhatumika bhaki bha kunani kumahunde, Chapanga akapwaghiki,
“Chapanga abhatenda bhatumika bhaki bha kunani kumahunde kubha mpongu,
na bhatumika bhaki bha pundema kubha imuli ya moto.”
Nambu kwa malobhi panani jaka Mwana, Chapanga akapwaghiki:
“Wenga Chapanga, chitehu chaku cha ukolongwa, chitamakila mileli na mileli!
Nanaghu ubhatawala bhandu bhaku ngati moipalakila.
Upaliki matendu ghambone na kuhakalila uhakau.
Bhela Chapanga, Chapanga waku, akuhawili,
na akujeghili mahuta gha chiheku chikolongwa
kupeta bhajaku.”
10 Bhelabhela Chapanga akapwaghiki,
“Wehapa, Bambo, pakutumbula hapa ukabhekiki luhuli ya ndema,
na kwa mabhoku ghaku ukabhombiki kunani kumahunde.
11 Yeniheyi yokapi anaipetaje, nambu wehapa anauhighalyaje chikahi chokapi,
na yokapi anaihakaaje ngati ingobhu.
12 Anawibhilangaje ngati likoti,
nayombi anaing'anambukaje ngati ingobhu.
Nambu wehapa ngacheung'anambuka,
na wala hyaka yaku ngacheijomoka.”
13 Bho, nde kwaka mtumika bholi wa kunani kumahunde ambaju Chapanga akalabhali kumpwaghila kwa chikahi chokapi chela:
“Utamaje upambala wangu wa kumalelelu,
mbaka panabhabhekaje maadui bhaku,
pahi ja magholu ghaku?”
14 Bho, henu bhatumika bha kunani kwaka Chapanga nde akanane? Bhombi nde roho bhabhuntumaki Chapanga, na ambabhu bhatumakika kubhajangati bhandu bhala bhabhijopalya ukengaleku.