Baluwa jejalembakiki na
Yakobo
Ulongulelo
Chitabu chaka Yakobo chakalembakiki na mundu joalowakiki Yakobo. Iwezikana jonihoju nde Yokobo joakabhi nung'una waka Yesu joakabhi chiongozi wa likanisa la kutumbula, jumu wa iyongozi wa likanisa la kutumbula lelahengakiki ku Yelusalemu (Matendu 15:13). Mtumi Paulo kabhete akandohiki “nguzu” ja likanisa mu chitabu cha Bhagalatia 2:9. Bhasomi bha mambu gha Bibilia bhahobhalela kubha chitabu chaka Yokobo chakalembakiki ngati hyaka ya 50 baada ya kubhelakeka kwaka Yesu Kristo. Kwa kubha Yakobo akabhi chiongozi wa likanisa lelakabhi ku Yelusalemu, iwezikana chakaka kubha akalembiki chitabu hechi paakabhi atama mu muchi ghonihoghu.
Yakobo achipwagha chitabu chaki kwa ndandi ja “makabila komi na ghagheli gha Izilaeli ghaghapechangini pundema pokapi,” (Sula 1:1). Mabholu ghaghabhi mu chitabu chaka Yakobo nde ghaghabhi na nyonjeka kwa Bhakristo bhokapi, nambu matumizi gha malobhi “makabila komi na ghabheli” ghatenda kubya na uwezekanu kubha Yakobo akabhi ajilembiki baluwa jenu kwa ndandi ja Bhakristo bhabhakabhi na asili ja Kiyahude. Kwa kubha chitabu hechi chakalembakiki kwa ndandi ja kubhahikila mapogha ghamaheli patalipatali gha bhasomaji, chitabu chenu chakahengiki lihengu la mambu ghamaheli patalipatali. Yakobo apala kujomalakela uhusianu ghoubhi pachilanda ja uhobhalelu na matendu. Uhobhalelu wa chakaka anaubhonakanaje mu matendu, (Sula 2:17). Kabhete akanakila kubhokana na kulangiha upendeleu kwa bhandu bhabhabhi na hindu yamaheli, (Sula 2:1-4), na kutupwaghila tukubha tabhangalifo kubhokana na ghala ghatupwagha, (Sula 3:1-12).
Ghaghabhihomu
Yakobo abhalamukila bhasomaji bhaki mu, (Sula 1:1).
Kujomulela abhajeghela mtima Bhakristo bhahinakyaje pabhapeta mu mang'ahiku, (Sula 1:2-27).
Palongi jaki abhalandila ntundu molibheli lijambu lelibhapalika nakanopi kulangiha uhobhalelu kwa indela ja matendu, (Sula 2:1-26).
Kabhete alandila ntundu bholi malobhi ghaweza kubha na makili, (Sula 3:1-12).
Kabhete Yakobo alangiha ntundu mbulau jaka Chapanga mojibheli na ulekanganu na mbulau ja pundema, (Sula 3:13-4:10).
Kubhokela panihapa abhakanakila bhasomaji bhaki ngabhikubha bhandu bhabhalibhona, (Sula 4:11-5:6).
Yakobo ajomulela chitabu chaki, (Sula ja 5:7-20) kwa kubhoha malobhi gha papamu.
1
Nepani Yakobo, mtumika waka Chapanga na waka Bambo Yesu Kristo.
Nundamukila mwehapa makabila komi na ghabheli ghaghapechangini pundema.
Uhobhalelu na mbulau
Bhalongu bhango, mbyaje na chiheku nakanope pampata malengakeku patalipatali, kwa ndandi mmanyi kubha kulengakeka kwa uhobhalelu winu kuleta uhinakilu. Kuhinakila kwinu ngakwikubha na ujomukelo, nahuli mpata kukangamala na kutwelakeka kila chindu panga kukepakewa na chindu chokapi chela. Nambu ngati mundu jokapi akepakiwi na mbulau, na impalika kundobha Chapanga jombi anaampekyaje, kwa ndandi Chapanga abhapekeha bhandu bhokapi kwa umaheli na kwa wamboni. Nambu impalika kulobha kwa uhobhalelu panga na choghoi chokapi. Kwa ndandi mundu joabhi na choghoi alengana na majegha gha bahali ghaghatolakiki na mpongu na kulekaleka koni na koni. Mundu ngati jonihoju ngaiholakela kubha anapata chindu chokapi kuhuma kwaka Bambo. Mundu joabhi na maholalelu ghabheli muntima waki, ngacheaweza kujema wichu kwa ghokapi ghaaghahenga.
Uhochu na wamaheli wa hindu
Mundu jwanga na cheu chokapi impalika kuhekalela kwa ndandi atehi kukwehakeka, 10 na mwanahindu yamaheli impalika kuhekalela kwa ndandi atehi kuhelakeka. Maghambu anahobhaje ngati lilobha la mungonda. 11 Kwa ndandi lyobha lipita na lyotu laki likali lijomeha na kughatinyiha mahamba, na malobha ghaki ghapolota na unyahi waki uyonangeka. Bhelabhela mwanahindu yamaheli najombi anayonangikaje mu mahengu ghaki.
Malengakeku na Mang'ahiku
12 Mbanga mundu joahinakalila chikahi cha malengakeku, kwa ndandi anajomwi kupeta mu malengakeku anajopalya litaji la womi ambalu Chapanga akabhalaghalili bhala bhabhumpala. 13 Ngati mundu anaalengakeka ngayipwagha, “Nengakeka na Chapanga.” Maghambu Chapanga ngacheaweza kulengakeka na mahakau, wala jombi ngacheandenga mundu jokapi. 14 Nambu kila mundu alengakeka chikahi paahutakika na kukoluheka na utokulelu waki mweni ghoubhi uhakau. 15 Henu utokulelu uhakau ghola anaukomiki, ubheleka mahoku, na mahoku ghala anaghakomiki, ghabheleka nyiwa.
16 Bhalongu bhango, ngamwikoluheka! 17 Kila nhupu jejibhohakeka jejibhi jamboni na jangakukepakewa, jihuma kunani kumahunde, jihuluka kuhuma kwa Atati, joabhombiki minang'anu, ambaju kwaki njeta kung'anambuka, wala nhwili wa kung'anambuka ng'anambuka. 18 Kwa mapalu ghaki mweni akatubheliki kwa lilobhi laki la chakaka, nahuli tubya mu mbekenyu ja kutumbula pachilanda ja ihumbi yaki.
Kujowana na kutenda
19 Bhalongu bhango bhapalu, mkombukaje lijambu lenu! Kila mundu akubha na chipyaghu cha kujowana, nambu ngaikubha na chipyaghu cha kupwagha wala kuyoma. 20 Kwa ndandi inyela yaka mundu ngacheitenda ghala ghaaghapala Chapanga. 21 Henu mughaleka mahakau ghinu ghokapi na mahoku ambaghu ghapetalili kubha ghamaheli, mlibhekaje pahi jaka Chapanga na kulijopalela lilobhi lela lelipandakiki mumitima jinu, ambalu liweza kunkengalela mwehapa mabhene.
22 Ngamwalikolowa mabhete kwa kulijowanela pena lilobhi laki, nambu mlihengaje kwa itendu. 23 Kwa ndandi mundu jokapi joajowanela Lilobhi laka Chapanga, nambu ngacheatenda kwa itendu, jonihoju nde ngati mundu joalingalila sula jaki mu chioo. 24 Maghambu alilingalila, anajomwili abhoka na chikahi chechechi ajewa ntundu moabhelile. 25 Nambu mundu joakamulakila Shelia jejikamilike, jela jejileta lujeku, najombi ajendalyaye kuhenga bhenibhela panga na kujewa cheajowini, nambu alitenda, mundu jonihoju anapengalikaje mu kila chindu cheahenga.
26 Ngati mundu ahambukila kubha anjojabhe Chapanga, nambu ngacheaweza kulujemalela lulimi lwaki, kunjojabhe kwaki Chapanga kwaka mundu hoyu nde pawaka, na alikolowa mwene. 27 Kujojabhe kokubhi kunyahi, na kwangakubha na mahoku, kokujetakalewa palongi jaka Chapanga Atati witu, nde kongone: Kubhajangatila bhabhahweliwi na bhabheleka bhabhu na bhabhahweliwi na bhalomi mu ulali wabhu, na kulilenda na ndema panga kutenda mahoku.