27
Nu kuan kundijin, ti ni ka ndajnuꞌun taka sutu ka kuñaꞌnu un jiin taka chaa ka kuñaꞌnu ñuu Israel naa da, nasa kuu kaꞌni da Jesús. Ni ka juꞌni da ya ti ni ka yɨndaꞌa da ya nuu Poncio Pilato, chaa romano ja ni kuu da gobernador.
Ni jiꞌi Judas
(Hechos 1.16‑19)
Nu ni jini Judas ja kuankoyo da jiin Jesús ja na kaꞌni da ya, ni nakani xaan tonto ini da. Ti ni nakuaꞌa da ndɨ oko uxi xuꞌun plata un nuu sutu ka kuñaꞌnu un jiin taka chaa ka kuñaꞌnu ñuu Israel un, ti ni kachi da nuu da:
―Ni chakuachi na maa na, ja ni nakuaꞌa na ɨɨn chaa tu ni iyo ni ɨɨn kuachi, ja na kuū da ―ni kachi Judas.
Yukan ti ni ka kachi chaa un jiin da:
―Ja yukan, tundo ka jitu ini ruꞌu naa ri. Ti yukan kuu kuachi maa ra ―ni ka kachi da jiin Judas.
Yukan ti ni siukoyo Judas ndɨ oko uxi xuꞌun plata un ini veñuꞌun un, ti ni kee da kuaꞌan da. Ti ni skuaꞌña da maa da.
Sutu ka kuñaꞌnu un ni ka nastutu da xuꞌun un, ti ni ka kachi da:
―Tu kuu nachuꞌun yo xuꞌun jaꞌa nuu ñuꞌun xuꞌun ka soko yɨvɨ un naa i, chi xuꞌun yaꞌu nuu nɨñɨ kuu ―ni ka kachi da.
Yukan ti ni ka ndajnuꞌun da ja kuan da ɨɨn nduꞌva ñuꞌun kixin nuu ka saꞌa da kɨsɨ un. Ti nuu ñuꞌun yukan kuu nuu chunduji da yɨvɨ ñuu jika naa i. Ja yukan kuu ja undi vijna nani ñuꞌun un nduꞌva nɨñɨ. Yukan ni kundaa nava ni kaꞌan Jeremías, chaa ni kuu profeta, ja ni kachi da: “Ni ka kiꞌin da ndɨ oko uxi xuꞌun plata un, ja ni kuu xuꞌun ni kuyaꞌu ɨɨn chaa vaꞌa ja ni ka xiko maa chaa ka kuñaꞌnu ñuu Israel naa da. 10 Ti jiin xuꞌun un ni ka nakuan da nduꞌva ñuꞌun kixin un. Ti yukan kuu jnuꞌun ni xndaku jitoꞌo na Yandios nuu na”, ni kachi Jeremías.
Kandichi Jesús nuu Pilato
(Mr. 15.2‑5; Lc. 23.3‑5; Jn. 18.33‑38)
11 Ni ka yɨndaꞌa da Jesús nuu gobernador, ti chaa un ni jikajnuꞌun da ya:
―¿Maa ra kuu rey chaa Israel nu? ―ni kachi da.
Ti ni kachi Jesús:
―Maa ri kuu, nava ni kachi ra. Kuu ―ni kachi ya.
12 Ti taka sutu ka kuñaꞌnu un jiin chaa ka kuñaꞌnu ñuu Israel ka kankuachi da sɨkɨ Jesús, ko maa ya tu ni kaꞌan kuɨtɨ ya. 13 Yukan ti ni kachi Pilato jiin ya:
―¿Ñusoꞌo ra taka jnuꞌun ka kankuachi yɨvɨ jaꞌa sɨkɨ ra nu? ―kachi da.
14 Ko Jesús, tu ni kaꞌan kuɨtɨ ya ni ɨɨn jnuꞌun. Ti chaa kuu gobernador un, so ni naa ini da, ti so ni saꞌu ini da, chi tu kujnuni ini da nasa saꞌa da.
Ni kachi Pilato ja na kuū Jesús
(Mr. 15.6‑20; Lc. 23.13‑25; Jn. 18.38‑19:16)
15 Ti ni iyo jnuꞌun maa chaa kuu gobernador un, ja sia da ɨɨn presu ja kuu kɨvɨ viko pascua un, nuu nau ja na nakaji yɨvɨ ja na sia da. 16 Ti kɨvɨ un kande presu ɨɨn chaa nani Barrabás, ja ni sasɨɨn da yɨvɨ, ti ni ndonda da sɨkɨ gobierno. 17 Ti nu ni ka ndututu kuaꞌa xaan ga yɨvɨ un nuu Pilato, ti Pilato ni jikajnuꞌun da nuu yɨvɨ un:
―¿Nau chaa ka kuni ra naa ra ja na sia ri nusa? ¿Sia ri Barrabás, xi sia ri Jesús ja ka skonani ra Cristo naa ra nu? ―ni kachi Pilato.
18 Siaꞌan ni kaꞌan da, chi kuni nama da Jesús, chi ni jini da ja sɨkɨ jnuꞌun kuasun ini ni ka nakuaꞌa sutu un Jesús nuu da.
19 Ni nukoo Pilato mesa nuu taꞌu da jniñu un, ti undi nuu kancha da un ni taji ñasɨꞌɨ da razón nuu da, ni kachi ña: “Sia chaa jña. Koto ma ndeꞌe ra ndo kuu sɨkɨ da, chi kuu da ɨɨn chaa vaꞌa, ndo kúní ni siuꞌu xaan ɨɨn jani ruꞌu, ja sɨkɨ chaa jña”, kachi ña. 20 Ko sutu ka kuñaꞌnu un jiin taka chaa ka kuñaꞌnu un, ni ka skaꞌan da yɨvɨ ja na kakan i ja na sia Pilato Barrabás, ti na kaꞌni da Jesús. 21 Yukan ti ni jikajnuꞌun tuku chaa kuu gobernador un nuu yɨvɨ, ti ni kachi da:
―Ja ndɨnduu chaa jaꞌa, ¿nau chaa ka kuni ra ja na sia ri kiꞌin nusa? ―ni kachi da.
Ti ni ka kachi yɨvɨ un:
―Sia ni Barrabás ―ni ka kachi.
22 Yukan ti ni jikajnuꞌun Pilato yɨvɨ un:
―¿Ti ndoo saꞌa ri jiin Jesús, ja ka skonani Cristo nusa? ―ni kachi da.
Yukan ti tendɨꞌɨ yɨvɨ un ni ka kachi:
―¡Katakaa ni da ndaꞌa cruz, na kuū da! ―ni ka kachi.
23 Yukan na ti ni kachi tuku Pilato jiin yɨvɨ un:
―¿Ti nau kuachi ni saꞌa da nusa? ―ni kachi da.
Ko viꞌi ga ni ka kejaꞌa kana koꞌo yɨvɨ un:
―¡Katakaa ni chaa jña ndaꞌa cruz, na kuū da! ―ni ka kachi naa.
24 Nu ni jini Pilato ja tu kundee da jiin yɨvɨ un, chi viꞌi ga ni ka ndondaa i, ka kuvaa i, yukan ti ni jikan da nducha, ti ni nandaꞌa da nuu yɨvɨ kuaꞌa un, ti ni kachi da:
―Tu kiꞌin kuachi sɨkɨ ri ja kuu chaa vaꞌa jaꞌa, chi na kiꞌin kuachi sɨkɨ maa ra naa ra ―ni kachi da.
25 Ti ni ka kachi tendɨꞌɨ yɨvɨ kuaꞌa un:
―Na kunchakuachi sɨkɨ maa na naa na jiin seꞌe na ja kuu saa ni, nuu nɨñɨ chaa jña nu na kuū da ―ni ka kachi naa.
26 Yukan na ti ni sia Pilato Barrabás kuaꞌan da. Ti ni taꞌu da jniñu ja na kuaꞌa da tau Jesús. Yukan na ti ni nakuaꞌa da ya nuu yɨvɨ un ja, na katakaa da ya nuu nda cruz.
27 Yukan na ti soldado chaa kuu gobernador un kuaꞌan da jiin Jesús ichi yuxeꞌe palacio un, ti ni ka nastutu jnaꞌan tendɨꞌɨ kuɨtɨ da nuu ya naa da. 28 Ni ka tevichi da ya jiin saꞌma ñuꞌun ya, ti ni ka naskuiꞌna da ya jiin ɨɨn saꞌma kuaꞌa vixi. 29 Ni ka saꞌa da ɨɨn corona iñu, ni ka chuxndee da xini ya. Ti ni ka chiꞌi da ɨɨn yujnu xii ndaꞌa kuaꞌa ya. Yukan na ti ka jakunjitɨ da nuu ya ja ka kuu ichi ini da nuu ya, ti ni ka kachi da:
―Too ni ndii, Rey chaa Israel. Na kuchaku naꞌan ni ―kachi da naa da.
30 Ti ka tɨvɨ sɨꞌɨ da nuu ya. Ka kiꞌin da yujnu xii yɨjnɨ ya un, ti ni ka kani da xini ya. 31 Ni ndɨꞌɨ ni ka ske ichi da ya, ja ni ka saꞌa ndevaꞌa da jiin ya. Yukan na ti ni ka tava da saꞌma kuaꞌa vixi ñuꞌun ya, ti ni ka naskuiꞌna tuku da ya jiin saꞌma maa ya. Ti kuankoyo da jiin ya ja na kundaka ya ndaꞌa cruz.
Ja ni ka jatakaa da Jesús ndaꞌa cruz
(Mr. 15.21‑32; Lc. 23.26‑43: Jn. 19.17‑27)
32 Nu ni ka kee da kuankoyo da, ti ni ka ndejnaꞌan da jiin ɨɨn chaa ñuu Cirene ja nani Simón, ti ni ka chayɨka da chaa un ja na kundiso da cruz Jesús. 33 Ti siaꞌan kuankoyo da undi ni ka jakoyo da nuu nani Gólgota, ti jnuꞌun un kuni kaꞌan “ñuꞌun yɨkɨ xini.” 34 Yukan ni ka skoꞌo da Jesús vino sakanuu jiin mirra, ja na koꞌo ya nava tu ndoꞌo xaan ya ja jatu ya. Ko ni soyuꞌu ya tɨꞌlɨ, ti tukaa ga ni jiꞌi ya.
35 Nu ja ni ka jatakaa da Jesús ndaꞌa cruz, ti soldado un ni ka chuꞌun da suerte, ja na tejnaꞌan nuu jnaꞌan da saꞌma ya naa da. Yukan ni kundaa nava ni kachi profeta siaꞌan: “Ni ka chuꞌun da suerte sɨkɨ saꞌma ri, ti ni ka kiꞌin da.”
36 Yukan na ti ni ka nukoo da un ja na kundito da ya. 37 Ti ichi xini ya yukan ni ka chaa da ɨɨn tutu ja kaꞌan naa sɨkɨ ni jiꞌi ya. Ti nuu tutu un yoso siaꞌan: “Jaꞌa kuu Jesús, chaa kuu Rey yɨvɨ nación Israel.”
38 Suni ni ka jatakaa da uu ñakuiꞌna jiin ya, ɨɨn da ndaꞌa kuaꞌa ya, ti ɨnga da ndaꞌa sajni ya. 39 Ti yɨvɨ ka yaꞌa ichi yukan, ka ku ichi ini nuu ya, ti ka skuiko i xini i, 40 ti ka kaꞌan ndevaꞌa kuɨtɨ i:
―Roꞌo ja ni kaꞌan ra ja xnaa ra veñuꞌun kaꞌnu Israel, ti nuu uni kɨvɨ ni ti nakani jaa tuku ra, nama maa ra vijna. Ti nu Seꞌe Yandios kuu ra, ti kuan kuun ndaꞌa cruz jña ―kachi naa.
41 Ti suni siaꞌan ka cu ichi ini chaa ka kuu sutu kuñaꞌnu un, jiin taka chaa ka xnaꞌan ley un, jiin suni chaa fariseo, jiin taka chaa ñaꞌnu ñuu Israel un, ti ka kaꞌan da:
42 ―Ni nama da sava yɨvɨ ko vijna na, ti tu kuu nama da maa da. Ti nu ndixia da ja maa da kuu Rey yɨvɨ ñuu Israel, na kii kuun da ndaꞌa cruz un, ti sa na kandixia yo jnuꞌun kaꞌan da. 43 Ni kuu kanu ini da Yandios. Ti maa Yandios na nama ya maa da vijna nusa, nu ndixia da ja kuu ini Yandios maa da. Chi maa da ni kachi da nuu yo ja maa da kuu Seꞌe Yandios ―ni ka kachi da.
44 Suni ñakuiꞌna ka ndakoyo ndaꞌa cruz un, suni siaꞌan ni ka ku ichi ini nuu ya.
Ni jiꞌi Jesús
(Mr. 15.33‑41; Lc. 23.44‑49; Jn. 19.28‑30)
45 Yukan ti ni kuñaa nɨ tuꞌu ñuyɨvɨ, ni kejaꞌa undi sava nduu, ti kuaꞌan undi ka uni jaꞌini. 46 Ti hora un ni kanajiin Jesús:
―Elí, Elí, ¿lama sabactani? ―ni kachi ya. Ti jnuꞌun un kuni kaꞌan: “Yandios maa na, Yandios maa na, ¿ndoo ni xndoo maa ɨɨn ni saña vijna”? ―ni kachi ya.
47 Ti sava yɨvɨ kaꞌiin un ni ka jinisoꞌo ja siaꞌan ni kanajiin ya, ti ni ka kachi:
―Kunsoꞌo naa ra, chi kana da xini profeta Elías ―kachi naa.
48 Yukan ti jinu ɨɨn chaa un ni jan kiꞌin da tɨꞌlɨ kachi, ni chuntoo da nuu vino iya, ti ni chuxndee da xini ɨɨn yujnu kani, ti ni chaa da yuꞌu ya ja na koꞌo ya. 49 Ko uu ga da ni ka kachi:
―Sia da, na ndeꞌe yo nu kii Elías kii nama da chaa ―ni ka kachi.
50 Yukan na ti ni kanajiin koꞌo Jesús, ti ni jiꞌi ya. 51 Ti maa hora ni jiꞌi ya un, ni teꞌnde sava saꞌma yɨndaka ini veñuꞌun kaꞌnu Israel un. Ja undi nuu sukun, ti undi nuu jaꞌa ni ndata. Ni nɨꞌɨn ñuyɨvɨ jiin ɨɨn ñujnaa. Ti ni ka ndata kava un. 52 Ti kuaꞌa ñaña ndɨyɨ un ni ka nuña, ja ni ka nandoto yɨkɨ kuñu yɨvɨ kuaꞌa ni ka kandixia ndaa Yandios ja ja ni ka jiꞌi un. 53 Nu ni nandoto Jesús, ti ni ka ndenda yɨvɨ ni ka nandoto un, ni ka ndɨvɨ i ñuu ii Jerusalén, ti kuaꞌa yɨvɨ ni ka nakuni nuu i.
54 Nu ja ni jiꞌi Jesús, ti capitán soldado un jiin taka ga da ja chaa ka ndito Jesús, nu ni ka jini da ja siaꞌan ni kuu ja, ja ni nɨꞌɨn ñuꞌun jiin taka ga ja ni kuu un, ti ni ka yuꞌu xaan da, ti ni ka kachi da:
―Jandaa kuɨtɨ kuu ja Seꞌe Yandios ni kuu chaa jaꞌa ―kachi da naa da.
55 Ti yajni un, ni kaꞌiin tɨjnɨ ñasɨꞌɨ, ka ndeꞌe ña, ñaꞌan un ni ka kuu ñaꞌan ni ka kii jiin Jesús undi ñuu Galilea, ja ka chindee ña maa ya. 56 Ti ñaꞌan un ka kuu María ñaa ñuu Magdala, María nana Jacobo jiin José, jiin nana seꞌe yɨɨ Zebedeo.
Ni jakunduji Jesús
(Mr. 15.42‑47; Lc. 23.50‑56; Jn. 19.38‑42)
57 Nu kuan kuaa, ti ni jaa ɨɨn chaa ñuu Arimatea nani José, ni kuu da ɨɨn chaa riko ja suni ni skuaꞌa da jiin Jesús. 58 Ni jan kakan da yɨkɨ kuñu Jesús nuu Pilato. Ti Pilato ni taꞌu da jniñu ja na kuaꞌa soldado un yɨkɨ kuñu Jesús nuu José. 59 Ni kiꞌin José yɨkɨ kuñu Jesús, ti ni suku da ya jiin ɨɨn manta finu, 60 ti ni chunde da ya ini ɨɨn yau jaa, ja ni jacha maa da jika ɨɨn kava. Ni jasɨ da yuꞌu yau un jiin ɨɨn yuu kaꞌnu. Yukan na ti kuaꞌan da. 61 Ti yukan kaꞌiin María ñaa ñuu Magdala jiin ɨnga María, kanchuku ña yuꞌu ñana nuu ni chunde da Jesús yukan.
Chaa ni ka ndito nuu ñunduji Jesús
62 Ti ɨnga kɨvɨ, ja kuan kuyajni kɨvɨ ndetatu, ti ka jaꞌan chaa ka kuu sutu ka kuñaꞌnu un, jiin chaa fariseo nuu kande Pilato, 63 ti ni ka kachi da:
―Niꞌin Pilato, ni ka nukuꞌun ini na ja ni kachi chaa ni xndoñaꞌan un, na ni chaku ga da, ja nu uni kɨvɨ ti nandoto tuku da. 64 Yukan kuu ja taꞌu ni jniñu, ti na ndiꞌyu vaꞌa yuꞌu yau un undi kɨvɨ uni. Sandau kinkoyo ndajaꞌa da un jakuaa, ti tava da yɨkɨ kuñu chaa un, ti kachi da naa da nuu yɨvɨ ja, ja ni nandoto ndixia da nuu ñujiꞌi. Chi nu siukan na, ti viꞌi ga xndoñaꞌan da yɨvɨ naa i ―ni kachi da.
65 Yukan ti ni kachi Pilato jiin da naa da:
―Kuankoyo maa ra naa ra, kundaꞌa nasa soldado kuni maa ra naa ra. Ti saꞌa kutu yuꞌu ñaña un nava ka kuni maa ra ―ni kachi da.
66 Yukan na ti kuankoyo chaa un naa da, ti vaꞌa xaan tonto ni ka sakutu da yuꞌu ñaña un. Ti ni chunsama da uu yoꞌo sɨkɨ yuu un, ndɨ kuun jikɨ ja kuu nanu ɨɨn sello da naa da. Ti ni ka xndoo da soldado un ka ndito da.
Ni nandoto Jesús
(Mr. 16.1‑8; Lc. 24.1‑12; Jn. 20.1‑10)